Leki Flashcards
Antyhistaminiki pierwszej generacji
Klemastyna
Hydroksyzyna
DN: antycholinergiczne (dezorientacja, suchość w ustach, zaparcia, zawroty głowy)
Leki rozkurczowe
Alkaloidy belladonny
Skopolamina
DN: antycholinergiczny
Nitrofurantoina
DN: efekt toksyczny na układ oddechowy, neuropatia, hepatotoksycznosc, przeciwwskazana w niewydolności nerek (GFR < 60)
Alfa -1 blokery
Wysokie ryzyko hipotonii ortostatycznej
Amiodaron
Nadczynność/niedoczynnosc tarczycy
Zwloknienie płuc
Wydłużenie QT
Neuropatie
Digoksyna >0,125/d
U chorych z niewydolnością serca i nerek większe ryzyko toksyczności
Nifedypina (cordafen)
Hipotonia
Spironolakton >25 mg/d
Hiperkaliemia (zwłaszcza + NLPZ, ACEI, blokery rec angiotensyny, suplementacja potasu)
NIE PRZY GFR <30
Trojcykliczne antydepresanty
Amitryptylina, dokarmiania > 6mg/d
Antycholinergiczne, sedatywne, hipotonia ortostatyczna
Benzodiazepiny krótko i średnio działające
Alprazolam, estazolam, lorazepam, oksazepam
Zaburzenia poznawcze
Delirium
Upadki
Złamania
Wypadki samochodowe
Benzodiazepiny długo działające
Klonazepam, diazepam, flurazepam
Nie stosować w bezsenności, agitacji, delirium
Estrogeny +/- progesteron
Karcynogenne (sutek, endometrium), brak dowodów na kardioprotekcję i poprawę funkcji poznawczych u kobiet
Dopuszczalne miejscowo dopochwowo kremy
Przeciwwskazane leki doustne i plastry
Metformina
Ryzyko przedłużonej hipoglikemii
Dajemy rylko przy GFR > 30
Przeciwwskazana w niewydolności serca, odstawiamy 48h przed kontrastem
Rzadko kwasica mleczanowa
Metoklopramid
Objawy pozapiramidowe - dyskinezy późne
Ryzyko większe u chorych z zespołem frailty
Aspiryna > 325/d
Krwawienie z po
Choroba wrzodowa
U chorych > 75 lub + sterydy, leki przeciwplytkowe, antykoagulanty
NLPZ
Ryzyko sercowo naczyniowe
Retencja płynów
Wzrost CTK
Uszkodzenie nerek
Ryzyko krwawienia z PP
Owrzodzenia w pp
Miorelaksanty
Antycholinergiczne
Nadmierna sedacja
Ryzyko upadków i złamań
Co powoduje SIADH
Antypsychotyczne
Mirtazapina
SSRI
Trojcykliczne antydepresanty
Cisplatyna
Winkrystyna
Monitoruj poziom sodu!
Wazodylatatory
Ryzyko omdleń
Amlodypina
Bóle głowy, obrzęki konczyn dolnych, kołatania serca
Klarytromycyna podwyższa poziom leku, może spowodować AKI
Indapamid
Zwiększa wydalanie sodu, chloru, potasu, magnezu
Ryzyko hiponatremii, hipotensji, hipokaliemii
Nebiwolol
Kardioselektywny beta bloker + działanie rozszerzające na naczynia
Apiksaban
Odwracalny wybiórczy inhibitor czynnika Xa
Antidotum na dabigatran
Idarucyzumab
Antidotum dla rywaroksabamu i apiksabamu
Andeksanet alfa
Atorwastatyna
Ryzyko miopatii, rabdomiolizy, gdy stosowana razem z inhibitorami CYP3A4 (cyklosporyna, itrakonazol, ketokonazol, erytromycyna, klarytromycyna, inhibitory proteaz HIV, kwas nikotynowy, fibraty, >1,2l soku grejpfrutowego)
Może nasilać działanie pochodnych kumaryny
DN: miopatia, bóle mięśni, zaparcia, łysienie, rabdomioliza, wzrost aminotransferaz i CK
Memantyna
Antagonista rec NMDA
W niewydolności nerek mniejsze dawki
Nie stosować przy zaburzeniach czynności wątroby
Przeciwwskazania: padaczka, drgawki, amantadyna, ketamina, dekstrometorfan
DN: zawroty, ból głowy, zaparcia, senność, nadcisnienie
Sertralina
Nie z inhibitorami MAO (zespół serotoninowy)
Tramadol, tryptany, ziele dziurawca - nasilają objawy
Cymetydyna zmniejsza klirens sertraliny
Zwiększa stężenie leków metabolizowanych przez CYP2D6 (trójpierścieniowe leku przeciwdepresyjne, propafenon)
Monitorujemy układ krzepniecia
Hydroksyzyna
Antycholinergiczne
Wydłuża QT, zaburzenia rytmu
Zespół serotoninowy
Nadpobudliwość nerwowa - wzmożenie odruchów, obustronny babiński, kloniczne kurcze, mioklonie, drżenie, sztywność
Nadmierne pobudzenie układu współczulnego - wzrost temperatury, tachykardia, obfite pocenie
Zaburzenia świadomości, splątanie, niepokój psycho-ruchowy
Kiedy dajemy IPP
NLPZ/aspiryna + pochodne tienopirydyny (klopidogrel, prasugrel)
NLPZ/aspiryna + czynniki ryzyka krwawienia
Podwójna terapia przeciwpłytkowa + antykoagulanty
NLPZ + SSRI, SNRI (wenlafaksyna, duloksetyna)
SSRI/SNRI + leki przeciwpłytkowe
Tienopirydyny + czynniki ryzyka
Geriatryczne powikłania hiponatremii
Zaburzenia postawy
Upadki
Zaburzenia funkcji poznawczych
Majaczenie
Demineralizacja kości
Złamania
Leki hydrofilne
Antybiotyki aminoglikozydowe
Propranolol, atenolol, sotalol
Cymetydyna
Teofilina
Digoksyna
Hydrochlorotiazyd
Sole litu
Morfina
Leki lipofilne
Amiodaron
Werapamil
Diazepam
Haloperidol
Amitryptylina
Barbiturany
Lidokaina
Nykturia
NLPZ
Blokery kanałów wapniowych
Tiazolidenodiony
Analgetyki GABA
Retencja płynów, obrzęki, redystrybucja w nocy, nocna diureza
Alfa blokery a nietrzymanie moczu
Zmniejszają napięcie cewki moczowej
Benzodiazepiny a nietrzymanie moczu
Relaksacja zwieracza cewki
Inhibitory cholinesterazy a nietrzymanie moczu
Wzrost kurczliwości wypieracza
ACEI a nietrzymanie moczu
Kaszel XD
Opioidy, neuroleptyki, antydepresanty a nietrzymanie moczu
Sedacja
Pogorszenie mobilności
Zaparcia
Alfa agoniści a mocz
Zwiększenie napięcia cewki
Hydrochlorotiazyd
DN: dna
Pseudoefedryna
DN: retencja moczu
CYP3A4
Wszystkie benzodiazepiny
Przyczyny hipokaliemii
Diuretyki tiazydowe/tiazydopodobne/pętlowe
Betamimetyki
Insulina
Leki przeczyszczające
Mineralo i glikokortykoidy
Teofilina
Zwiększają ryzyko upadków
Benzodiazepiny
Przeciwdepresyjne
Przeciwpsychotyczne
Przeciwdrgawkowe
Przeciwnadciśnieniowe
Diuretyki pętlowe
Wazodylatatory
Digoksyna
Paracetamol
4g/d -> 2g/d
Przeciwbólowe, przeciwgorączkowe
Przeciwwskazania: niewydolność wątroby, osoby niedożywione, nadużywające alkoholu, barbiturany
Metamizol
Nie ma działania przeciwzapalnego
Hamuje COX-2, trochę COX-3, COX-1 w OUN
Efekt spazmolityczny
<7 dni terapii
NLPZ + paracetamol i metamizol/ paracetamol + metamizol
Kodeina
Słaby u agonista
Przeciwbólowy, przeciwkaszlowy, leczenie biegunek
240mg/d
CYP2D6
Metabolizm wątrobowy, wydalanie nerki
Dihydrokideina
Słaby u agonista
CYP2D6
Wątroba / nerki
Tramadol
Nieselektywny u, k, õ agonista
Inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny - zstępująca droga hamowania bólu
Wątroba, nerki, PP
Nie dajemy przy klirensie kreatyniny <10 ml/min
DN: zawroty głowy, sedacja, halucynacje i splątanie, hipotensja ortostatyczna, skurcz mięśni gładkich szyi pęcherza
Obniża próg drgawkowy - ostrożnie u pacjentow z guzem mózgu
Ryzyko zespołu serotoninowego
Morfina
Czysty agonista u
DN: zwężenie źrenic, depresja ośrodka kaszlu, nudności i wymioty na początku, uwalnianie histaminy - świąd skory,
Oksykodon
Agonista u, k
Fentanyl
DN: hipowentylacja, nudności, wymioty, zaparcia, bradykardia
Buprenorfina
Agonista u i antagonista k
140ug/godz, efekt pułapowy
Metadon
Agonista u, antagonista NMDA, hamuje wychwytu zwrotny serotoniny i noradrenaliny
W dużych dawkach może wydłużać QT
Przeciwwskazania: starsi z otępieniem, spłatami, niewydolność oddechowa, niedoczynnosc tarczycy, ch Addisona, przerost prostaty, wysokie ciśnienie śródczaszkowe, niewydolność nerek + watroby
Tapentadol
Agonista u, hamuje zwrotny wychwytu NA
Brak wpływu na P450
Amitryptylina
25 + 25 (co 3-7 dni) aż do 100
Czkawkę leczymy
Baklofen gabapentyna, pregabalina (jeśli jest choroba neurologiczna)
Metoklopramid/domperydon
Chlorpromazyna