Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Natuurwetenskappe en Tegnologie Gr6 > Kwartaal 2 > Flashcards

Kwartaal 2 Flashcards

1
Q

fotosintese

A

Die proses waardeur plante hull eie voedsel maak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Chlorofil

A

‘n stof wat plante groen maak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Koolstofdioksied

A

‘n gas in die lug wat plante nodig het om te kan fotosinteer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Suurstof

A

‘n Gas in die lug wat lewende dinge nodig het

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hipotese

A

‘n moontlike verduideliking vir ‘n waarneming wat jy met verdere ondersoeke kan toets

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hoe vind fotosintese plaas

A
  • Fotosintese vind hoofsaaklik in groen blare van plante plaas
  • Clorifil in blare absorbeer energie en sonlig
  • Plante neem koolstofdioksiet uit lug deur blare
  • Plante absorbeer water deur hu wortels
  • Gedurende fotosintese gebruik plante ligenergie van son, koolstofdioksiedgas uit lug en water om glukosesuiker te maak
  • plante verander van die glukosesuiker in stysel wat gestoor word in Vrugte(Piesangs), Wortels(Patats/Wortels, Blare(Spinasie), Stamme(uie/seldery), Sade(grondboontjies/mieliepitte)
  • Plante vervaardig suurstof gedurende fotosintese
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Toets vir Stysel

A

Jodium oplossing(geelbruin) verkleur donkerblou

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

4 hoofvoedelgroepe

A
  1. koolhidrate
  2. Proteiene
  3. Vette en olies
  4. Vitamie & minerale
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Koolhidrate def:

A

Voedselsoort wat energie aan lewende organismes gee

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Proteine def:

A

Voedselgroep benodig vir groei en hertel van liggam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Vette en olies

A

Voorsien energie aan die liggaam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Vitamiene & minerale

A

Benodig om liggaam reg te laat werk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Voedselgroepe

A

Die hoofsoorte kos

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Immuunstelsel

A

In die liggaam wat dit beskerm tee kieme en siektes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Natrium

A

Sout

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Versadigte vette

A

Kom hoofsaaklik in dierevette soos vleis en botter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Dieet

A

Die verskillende kosse wat n mensof dier elke dag eet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Vesel

A

Kos wat nie verteer is nie, maar help om van die uitskot uit die verteringstelsel ontslae te raak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Voedingstof

A

Die belangrike deel van kos wat die liggaam nodig het vir energie en gesondheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Geprosesseerde kos

A

Kos wat gemaak en verander word van hoe dit in die natuur voorkom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Koolhidrate

A
  1. Hou liggaam warm, voorsien energie om te groei en te beweeg.
  2. Voorbeelde = Suiker(vrugte,konfyt,koeldranke) en stysel(mieliepap,aartapppels,rys, piesangs
  3. Te veel suiker word as vet in ons liggame gestoor.
  4. 60% van ons kos is koolhidrate
  5. Stysel mees algemeenste koolhidraat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Immuunstelsel

A

Stelsel in liggaam wat beskerm teen kieme en siektes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

natrium

A

sout

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Versadigde vette

A

Kom hoofsaaklik in dierevette soos vleis en botter voor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Dieet

A

Verskillende kosse wat mens en dier elke dag eet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Vesel

A

Voedsel wat nie verteer nie, maar help om van die uitskot uit die veteringstelsel ontslae te raak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Voedingstof

A

Deel van kos wat liggam nodig het vir energie en gesondheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Geprosesseerde kos

A

Kos wat gemaak en verander word van hoe dit in die natuur voorkom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Proteiene

A
  1. Bou, herstel en laat liggaam groei
  2. Beveg teen siektes
  3. Help immuunstelsel om teen siektes te beveg en herstel na siekte
  4. Rooibloedselle wat suurstof van longe na res van liggaam neem bevat proteine
  5. Spiere en organe bestaan hoofsaaklik uit proteine
  6. Bene, hare, bel naels bevat proteine
  7. Gee krag en NB vir onwikkeling van spiere
  8. Bv bone, eiers, vleis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Vette & olies

A
  1. Verskaf meeste energie van alle voedselsoort
  2. Energie word gestoor in liggaamsvet-beskermende lagies om organe
  3. verskaf hitte
  4. Bv. avokadopere, sardiens, sonneblomolie = gesonde vette
  5. Gesonder vette en olies is van plante en vis.
  6. Ongesonde vette = versadigde vette bv. vetterige vleis
  7. Toets: Bruinpapier vlek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Vitamien A

A
  • Help om in die nag te sien
  • Beveg infeksies
  • Wortels, Pampoen, botter, lewer
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Vitamien B

A
  • Gee energie, proteiene en roobloedselle

* graankosse, bruinrys, vleis, groente

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Vitamien C

A
  • Beveg infeksies

* groen groente, koejawels,lemoene

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Vitamien D

A
  • Sterk bene

* Margarien, eiers, sonlig

35
Q

Vitamien E

A
  • Beskerm vel

* Spinasie, groen blaargroente, wortels, avokadopeer, botter

36
Q

Vitamien K

A
  • Help om bloeding te stop

* Spinasie, brokkoli en ander donkergroen groente

37
Q

Mineraal - Kalsium

A
  • Sterk bene en tande

* Suiwelprodukte melk, kaas, jogurt en groen blaargroentes

38
Q

Mineraal - Yster

A
  • Rooi vleis, lewer, groen blaargroente, boontjies
39
Q

Mineraal - sink

A
  • Help jou groei

* Vleis, vis, pluimvee(hoender en ander voels)

40
Q

Mikroorganismes

A

Klein organismes wat naby of op kos aangetref word wat veroorsaak dat kos bederf

41
Q

Pasteurisasie

A

Proses waardeur die kos vinnig verhit en afgekoel word om die bederwing van kos te vertraag

42
Q

Bederfbare voedsel

A

Vars voedselprodukte wat gou sal bederf as dit nie in die yskas gehou word nie

43
Q

Preservering

A

kos te verwerk dat bederf gekeer of vertraag word

44
Q

fermentasie

A

Spesiale bakteriee word by voedsel gevoeg om fermentaseiproses te begin wat finale voedselproduk se smaak en tekstuur verbeter

45
Q

Hoekom word voedsel verwerk

A
  1. Maak kos eetbaar
    Verber kleur, smaak en laat dit langer hou
    Pasteurisasie raak ontslae van skadelike organismes sodat kos veilig is om te eet.
  2. Laat kos langer hou
    Bederfbare voedsel kan langer laat hou deur
    -vries
    -inle
    -rook
    -dehidrering(verwydering van water uit voedsel)
    -blik en verpakking
  3. Verbeter voedingswaarde
    Fermentasie vir die maak van brood en inle van voedsel
    Bakteriee verander melk in kaas, amasi en jogurt
46
Q

Metodes van voedselverwerking

A
  1. Kombineer kos
  2. Maak kos gaar
  3. Vries
  4. Pekel
  5. Gis kos
  6. Droog kos
  7. Sout voedsel in
47
Q

Voedselverwerking def:

A

Kos word verwerk om dit veilig te maak om te eet, langer te hou en om voedingstowwe langer te laat hou

48
Q

Ekostelsel

A

Gebied waar lewende en nielewende dinge op verskeie manier op mekaar staatmaak. Die toestand van die ekostelsel bepaal watter diere en plante daar sal voorkom.

  1. Grasveldekostelsel
  2. Rivierekostelsel
  3. Poelekostelsels
  4. Woudekostelsels
49
Q

Grasvelekostelsel

A
  • Groot oop ruimtes met baie sonlig
  • Warm in somer, koud in winter
  • Kry genoeg reen, maar nie vir bome….gras en paar struike
  • Herbivore(sebras/renosters/kameelperd
  • Karnivoor (leeus/jakkalse/hienas)
  • Termiete
  • Bedreiging - Menslike aktiwiteite soos stroop(onwettige diere van en doodmaak), vuur maak, behuising, boerdery
50
Q

Rivierekostelsel

A
  • Riviere is waterstelsels wat deur land na see vloei
  • Kan warm of koud wees
  • Plante - poelgras, riete, kleiner plante en bome langs oewers
  • Diere - Visse, paddas, insekte, voels
  • Bedreiging: Waterbesoedeling (rommel & seep)
51
Q

Woudekostelsels

A
  • Skaduryk en koel
  • Min Sonlig
  • Baie water en klam
  • Verskillende bome, varings, mos, blomplante
  • Diere: Bokke, wildekatte, muise, slange, voëls en insekte
  • Bedreigings: Afkap van bome, ontbossing vir paaie en boerdery
52
Q

Voedselweb

A

‘n aantal gekoppelde voedselkettings wat die vehoudings tussen diere wys

53
Q

Vervaardigers

A

Plante wat hul eie kos maak

54
Q

Verbruikers

A

Diere wat plante of ander diere eet

55
Q

Ontbinders

A
  • Mikroörganismes wat dooie plante en diermateriale afbreek en die voedingstowwe terugplaas in die grond
  • swamme
56
Q

Dele van ‘n voedselweb

A
  1. Vervaardigers - Plante
  2. Verbruikers - Herbivore, Karnivore, omivore
  3. Mikroörganismes - Ontbinders
57
Q

Materie

A

Bestaan uit partikels wat heeltyd beweeg…

  1. Vastestof
    * Partikels naby mekaar
    * Baie Klein spasies tussenin
    * Vaste patroon styf saamgepak
    * kan nie vrylik of vinnig beweeg nie - vibreer of vaste posisie bv. stene
  2. Vloeistowwe
    * Partikels naby mekaar nie soos by vastestof
    * Klein spasies tussenin
    * Nie in vaste patroon gepak nie
    * Kan vinniger en vrylik by mekaar verby beweeg
    * Neem vorm van houer aan
  3. Gasse
    * Partikels vêr van mekaar af
    * Beweeg vrylik in alle rigtings
    * Geen vorm
58
Q

Skeiding van mengsels

A
  1. Handsortering - fisies met jou hande of gereedskap die mengsel skei
  2. Filtrering - om ‘n vloeistof en ‘n vastestof te skei deur dit deur ‘n materaal soos filtreerpapier of ‘n maas te gooi
  3. Verdamping - wanneer ‘n vloeistof in ‘n gas verander
  4. Afsakking - om ‘n vloeistof wat met ‘n vloeistof gemeng is, toe te laat om op die bodem te gaan lê
  5. Dekantering - om die houer versigtig skuins te hou en die boonste laaf van die mengsel af te gooi
59
Q

oplosbare stof

A

‘n stof wat in ‘n vloeistof kan oplos

60
Q

onoplosbare stof

A

kan nie in ‘n vloeistof oplos nie

61
Q

Skei oplossings

A
  1. Sifting
  2. Handsortering
  3. Afsakking
  4. Dekantering
    Oplosbare stowwe
  5. Verdamping
  6. Kristallisasie
62
Q

Kristallisering

A

Wanneer ‘n opgeloste stof weer in kristalle verander

63
Q

Volume

A
  • Die hoeveelheid spasie wat ‘n voorwerp of stof opneem.
  • Eienskap van materie.
    (ml) (l)
  • Maatslinder = meetinstrument
  • Kurwe van water = meniskus
64
Q

Massa

A
  • ‘n mate van die hoeveelheid materie in ‘n stof
  • gram (g) kilogram (kg)
  • Eienskap van materie
  • Skaal/massameter = meetinstrument
65
Q

versadigde oplossing

A

oplossing waarin die oplosbare stof nie meer wil oplos nie, en die opgeloste stof op die bodem gaan lê.

66
Q

Tempo van oplossing

A
  1. Temperatuur:
    hitte - partikels kry meer energie, beweeg vinniger. koue - patikels minder enegie, beweeg stadiger
  2. Roer/skud: Partikels versprei vinniger
  3. Korrelgrootte: Suikerklontjie se partikels moet eers losgemaak wor om te versprei. klein korrels verspei vinniger en los gouer op
67
Q

Oorsake van waterbesoedeling

A
  1. Onoplosbare stowwe soos olie en plastiek, bande glas kan mense en diere skade doen wat die water drink.
    * Oliestortings van skepe - voëlskan nie vlieg
    * Seeskilpaaie - plastiek
    * Robbe/pikkewyne - verstrengel in vislyn
  2. Oplosbare stowwe soos seep en kunsmus verlaag suurstof in water en organismes vrek
    * Metale, sure van fabrieke,
    * mynafval, verf - lood -beland op gewasse as met besoedelde water besproei word
  3. Kieme uit toiletafval
    Cholera
    Diarree
    3-5 miljoen mense besmet en 100 000 sterftes p/jr
68
Q

kunsmis

A

chemikalieë wat gebruik word om plante beter te laat groei

69
Q

insekdoders

A

chemikalieë om insekte dood te maak

70
Q

ontlasting

A

soliede toiletafval

71
Q

cholera

A

siekte wat deur kieme in menslike ontlasting veroorsaak word

72
Q

diarree

A

siekte wat jou ontlasting baie los en waterig maak

73
Q

biodiversiteit

A

al die verskillende soorte plante, diere, en ander lewende goed wat in die ekostelsel bestaan

74
Q

rioolvullis

A

menslike afval wat in die toilet afgespoel word

75
Q

Vleilande belanrike natuurlike ekostelsel

A
  1. verskaf habitat
  2. Waterbron
  3. Filtreer die water om dit te suiwer. verwyder oplosbare en onoplosbare stowwe uit water
  4. Vleilande werk soos reusesponse wat water stoor en oorstromings tydens swaar reën verhoed
  5. Tydens droë seisoene word water uit die vleilande om riviere en stroompies aan die vloei te hou.
76
Q

Vleilande - Biodiversiteit

A
  • vleilande verwoes word - habitat geaffekteer

* biodiversiteit krimp wanneer vleilande verwoes word

77
Q

Vleilande - Watergehalte

A
  • Hoe veilig ons water vir gebruik is.
  • Vleilande verwyder die oplosbare stowwe wat seep, insekdoders en kunsmis voorkom en wat water ingespoel.
  • Plante in vleilande absorbeer stowwe.
  • Vleilande kan ook soliede toiletafval afval afbreek en skadeloos.
  • Vleilande dien as filters om water te suiwer
78
Q

Skoon water skoon te maak

A
  1. Sifting
  2. Filtrering
  3. Afsakking
  4. Dekantering
  5. Kook
  6. Voeg chemikalieë
79
Q

Skoon water skoon te maak

A
  1. Sifting
  2. Filtrering
  3. Afsakking
  4. Dekantering
  5. Kook
  6. Voeg chemikalieë
80
Q

suiwering

A

proses om vuil water skoon te maak

81
Q

besoedel

A

wanneer water stowwe of kieme bevat wat dit onveilig maak om te drink

82
Q

kook

A

skadelike kieme in die water word doodgemaak deur die water ‘n paar minute te kook

83
Q

chemikalieë

A

reeks stowwe wat bestaan wat kieme in die water doodmaak en die water skoonmaak.

Natuurwetenskappe en Tegnologie Gr6 (1 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions