Kvensjúkdóma- og fæðingalækningar

Question 1

Eðlileg fæðing, skilgreining

Answer 1

1) Fæðing byrjar sjálfkrafa og er án áhættuþátta (low-risk) í gegnum allt ferlið.
2) Barnið fæðist sjálfkrafa í höfuðstöðu e. 37-42 vikna meðgöngu
3) Eftir fæðingu er ástand móður og barns gott.

Question 2

Hvað örvar losun oxytocins?

Answer 2

Rólegt umhverfi, næði, slökun, snerting

Question 3

Hvað hindrar losun oxytocins?

Answer 3

Streita, truflun, óöryggi, hræðsla, inngrip í fæðingu

Question 4

Hvaða önnur hormón utan oxytocins koma við sögu í fæðingu?

Answer 4

Endorfín
Katekólamín

Question 5

Hvaða áhrif hefur losun endorfíns í tengslum við fæðingu?

Answer 5

• Náttúruleg verkjastilling
• Minni sársauki og streita
• Hjálpar móður að takast á við hríðar
• Breytir meðvitundarástandi
• Eykur sælutilfinningar
• Eykst eftir því sem líður á fæðinguna

Question 6

Hvaða áhrif hefur losun endorfíns í tengslum við fæðingu?

Answer 6

• Er viðbragð við streituvöldum t.d. svengd, ótta, kulda, sársauka
• Hluti fight or flight viðbragða
• Dregur úr blóðflæði til legs og fylgju
• Getur haft áhrif á gang fæðingar

Question 7

1) Legið er ________.
2) Leghálsinn er ________.

Answer 7

1) stór vöðvi
2) bandvefur

Question 8

Fæðingi skiptist í þrjú stig, hver eru þau?

Answer 8

1. Útvíkkun
2. Rembingur
3. Fylgja

Question 9

1. stig: útvíkkunartímabilið. Skiptist í _________, _______ og _______.

Answer 9

• Forstig fæðingar (latent fasa)
• Virkt stig
• Transition

Question 10

Hvað einkennir forstig fæðingar (latent fasa) útvíkkunartímabilsins?

Answer 10

• Samdrættir eru óreglulegir, stuttir, lengra á milli, lítil/einhver breyting á leghálsi

NICE: sárir samdrættir í legi OG breyting á leghálsi (stytting og útvíkkun að 4cm)

Question 11

Hvað einkennir virkt stig útvíkkunartímabilsins?

Answer 11

3-5 mín á milli hríða, reglulegar og hver hríð varir í um 1 mín.

NICE: sárir samdrættir í legi OG útvíkkun frá 4cm

Question 12

Hvað einkennir transition stig útvíkkunartímabilsins?

Answer 12

2-3 mín á milli hríða, hver hríð 60-90 sek. Útvíkkun 8-10cm.

• Algengt að vatnið fari á þessu stigi
• Eftir transition, stundum kyrrð milli 1. og 2. stigs

Question 13

Hvað einkennir 2. stig - Rembingstímabilið

Answer 13

• Útvíkkun lokið
• Konan fær rembingsþörf og byrjar að rembast með hríðum

Ath. þó að:
- útvíkkun getur verið lokið án þess að kona finni rembingsþörf
- rembingsþörf getur komið án þess að útvíkkun sé lokið

Question 14

Rembingsþörfin kemur oftast þegar:

Answer 14

Kollur er fullsnúinn og kominn á grindarbotn

Question 15

Hvað einkennir latent 2.stig?

Answer 15

• útvíkkun lokið en kona finnur ekki fyrir rembingsþörf

Question 16

Hvað einkennir aktívt 2.stig?

Answer 16

• Barnið er sýnilegt
• Full útvíkkun og ósjálfráð rembingsþörf EÐA full útvíkkun og aktívur rembingur þó ekki sé til staðar ósjálfráð rembingsþörf

Question 17

Hvað tekur fæðing langan tíma? Frumbyrjur

Answer 17

1.stig: 12-14 klst
2. stig 1-2 klst

Ath. ljósmæður ráðfæra sig við lækni ef 2.stig >2klst

Question 18

Hvað tekur fæðing langan tíma? Fjölbyrjur

Answer 18

1.stig: 6-10 klst
2.stig: 30-60 mín

Ath. ljósmæður ráðfæra sig við lækni ef 2.stig >1klst

Question 19

Hvernig fer 3.stig (fylgjan) fram?

Answer 19

• 3.stig byrjar þegar barnið fæðist - lýkur þegar fylgjan er fædd
• Tekur um 15-60 mín
• Ef enn sláttur í streng er beðið með að skilja á milli

Question 20

Nefndu fjóra þætti í mati á framgangi fæðingar.

Answer 20

• Líðan móður
• Líðan barns
• Ytri skoðun
• Innri skoðun

Question 21

Hvernig er hægt að framkvæma mat á hríðum?

Answer 21

Með höndum og með sírita