Komite 1 Flashcards
UV ionizing mi non-ionizing mi?
NON-ionizing.
UV’den sonrası ise ionizing.
Radiation’ın etkileri nereden başlıyor?
All biological effects begin with the radiation interactions
with the ATOMs forming the cells and may proceed to the whole body.
IONIZING radiation’ın hücre üzerinde etkisini açıklayan 2 yol vardı, neler bunlar?
Direct effect -> hücre survivalı için necessary moleküllere etki eder radiation mesela DNA, RNA, enzyme)
Indirect effect -> nonessential moleküller üzerinden etki eder. Başlıca SU (soru), H2O -> H* ve OH* radikallerine dönüp biyolojik hasar yaratabilir, mesela 2 OH* bir araya gelip H2O2 oluşturabilir ki biliyorsun toksik.
Direct effect mi indirect effect mi daha prominent?
INDIRECT! Epey counter-intuitive bu ama çok basit bir açıklaması var:
Direct DNA’ya etki ediyor, DNA hücrenin çok ufak bir bölümü ve histonelar tarafından korunuyor; oysa indirect’in etki ettiği SU hücrenin her yerinde, bir koruma mekanizması yok, bu yüzden indirect daha prominent.
Cells that are actively proliferating are the most
radiosensitive, bunlara örnek?
Precursor cells of hematopoietic system
GI tract
Gonads
The degree of differentiation of cells ile radiosensitivity’nin ilişkisi nasıl? (ÇIKMIŞ)
Ters ilişkili.
Blood forming immature cells (less differentiated)
are more radiosensitive than cells of nervous system.
Lymphocytes are exceptions
Although they are well differentiated and practically do not divide, they are one of the most radiosensitive cells.
Bu yüzden radiotheraphy verdiğin hastaya antibiotic-maske falan da veriyorsun.
Cell cycle’ın hangi evrelerinde dirençli hangi evrelerinde resistant hücreler? (SORULABİLİR)
M ve G2 -> radiosensitive (susceptiple)
G1 ve S -> resistant
Çok ilginç bu, normalde S’de susceptiple olmasını beklersin çünkü histone falan açılıyor AMA DEĞİL, aksine resistant.
Bunu şöyle hatırla:
G1 > S > G2 > M
Mitosis’de radiosensitive olması çok mantıklı zaten, ilk yarısında resistant, ikinci yarıda radiosensitive.
Radiosensitivitylerine göre hücreler?
The most radiosensitive cells: Erythroblast, lymphocyte, intestinal epithelium, germ cells
Less radiosensitive: Dermal epithelium, endothelium, salivary glands, growing bone and cartilage
The least radiosensitive: Cells of kidney, liver, mature bone and cartilage, muscle and nervous system.
Nervous system radiosensitive mi?
Elbette hayır çünkü fazlasıyla differentiated!
LET (Lineer energy transfer) sıralaması? Energy loss per unit distance
Alpha > beta > gamma = X
Dose fractionation nedir?
A single dose causes more damage than when
the dose is fractionated.
Bu yüzden zaten radyoterapiyi 1 günde vermiyoruz da haftalarca-aylarca veriyoruz. Bütün dozu tek seferde versek ya da bugün kullandığımız dozların fazlasını kullanıp terapi süresini kısaltsak hastaya zarar vereceğiz.
Degree of oxygenation ile radiosensivity arasındaki ilişki? Nekrotik tümörler mi non-nekrotik tümörler mi daha hassas?
Non-nekrotikler daha radiosensivite.
Doku ne kadar oxygenated ise radiation o kadar rahat reactive oxygen species yaratabilir, bu yüzden oxygenation arttıkça radiosensivity artar
Acute radiation syndrome?
Within 1-2 months! High doses (200 Rad en az) are required. Short term!
Group 1 -> 200 Rad -> bir şeyler oluyor
Group 2 -> 350 -> LD50 dozu, disorentation, shock, COMA
Group 3 -> 500 -> fatal
Chronic radiation?
Low radiation exposure to low doses over an extended period of time.
Somatic etkileri var -> bunlar exposed personda görülür.
Genetic effectleri var -> bunlar subsequent generation’da görülür, exposed personda GÖRÜLMEZ.
Acute ve chronic radiation exposure farkı?
Acute: HIGH dose, SHORT term.
Chronic: LOW dose, LONG term.