Kolos cz.1

Question 1

Reprezentacje propozycjonalne (twierdzeniowe)

Answer 1

Zbiór twierdzeń na temat danego obiektu, kodujemy tylko twierdzenia, nie pamiętamy historii 1:1, tylko po swojemu.

Przeświadczenie, że nawet, jeśli ktoś nie jest w stanie wypowiedzieć definicji, to wie czym jest dana rzecz,
np. nie umiemy powiedzieć definicji butelki, ale wiemy czym ona jest

Question 2

Reprezentacje analogowe (obrazowe)

Answer 2

Mają informacje o relacjach między elementami obiektu, które mają te same cechy do obiektu, do którego się odnoszą (wyobrażenie samochodu)
Stoją w opozycji do podejścia werbalnego i propozycjonalnego

Question 3

Rotacje mentalne

Answer 3

• Obracanie jakiejś figury w umyśle
• zaproponował Kosslyn

Question 4

Trzeci język kodowania

Answer 4

zbiór abstrakcyjnych twierdzeń (niesłownych), które opisują relacje między obiektami (do reprezentacji propozycjonalnej)

Question 5

Skaning umysłowy

Answer 5

to taki zoom, przeszukiwanie danego obiektu w umyśle w poszukiwaniu jakiegoś szczegółu

Badanie Kosslyna: osoby badane poproszono o wyobrażenie sobie pary zwierząt, które znacznie różnią się od siebie wielkością, np. królika i słonia lub królika i muchę. Następnie zostały im zadane pytania, czy dane zwierzę posiada określoną cechę. Okazało się, że to, z jaką szybkością osoba badana odpowie na to pytanie, zależało od wielkości zwierzęcia. W parze królik-słoń, na pytanie czy ma oczy? szybciej padała odpowiedź dotycząca słonia, niż królika.

Question 6

Pamięć ejdetyczna

Answer 6

• zdolność do ODTWORZENIA danych obrazów
• inaczej ,,pamięć fotograficzna”, jest dowodem na istnienie reprezentacji obrazowych

Question 7

Pojęcie

Answer 7

to zbiór egzemplarzy (reprezentacji), opisy właściwości, które pomagają odróżnić nam np. auto od samolotu

Question 8

Teoria podwójnego kodowania

Answer 8

• zaproponowana przez Allana Paivio
• istnienie dwóch współwystępujących systemów reprezentacji informacji w ludzkim umyśle: werbalnego - logogeny (językowego) i niewerbalnego - imageny (sensorycznego, w tym obrazowego).
• Teoria ta jest kluczowym modelem w psychologii poznawczej, który pomaga wyjaśnić, w jaki sposób ludzie przetwarzają i zapamiętują informacje.
• można kodować informacje w postaci twierdzeń (przykład: gwiazdka nad kołem, można zapamiętać samo twierdzenie bądź wyobrazić sobie ten obraz w umyśle)

Question 9

etykieta pojęcia

Answer 9

to słowo

Question 10

kategoryzacja pojęć

Answer 10

polega na tworzeniu wyższych i niższych kategorii, mają różny poziom ogólności (np. samochody -> osobówki -> BMW -> moje auto)

Question 11

jakie są typy pojęć?

Answer 11

matrycowe (sztuczne) oraz naturalne

Question 12

LOGOGENY

Answer 12

Werbalny (językowy) system reprezentacji (LOGOGENY):
Ten system opiera się na używaniu słów i języka do przetwarzania informacji.
Informacje są kodowane werbalnie poprzez słowa i językowe symbole.
Ten system jest wykorzystywany do przetwarzania informacji werbalnych, takich jak czytanie, pisanie, mówienie i słuchanie.

Question 13

IMAGENY

Answer 13

Ten system opiera się na reprezentacjach sensorycznych, takich jak obrazy wizualne, dźwięki, zapachy, smaki i wrażenia dotykowe.
Informacje są kodowane w postaci niewerbalnej, niezależnie od języka.
Ten system jest wykorzystywany do przetwarzania informacji niewerbalnych, takich jak wyobrażanie sobie scen, zapamiętywanie kształtów, kolorów itp.
Przykładem jest zapamiętywanie wyglądu przedmiotu za pomocą jego obrazowej reprezentacji.

Question 14

Teoria podwójnego kodowania, zaproponowana przez Allana Paivio

Answer 14

Według tej teorii, reprezentacje werbalne i niewerbalne mogą współdziałać i wzajemnie się uzupełniać w procesach poznawczych, co przyczynia się do lepszego zapamiętywania i przetwarzania informacji. Na przykład, gdy czytasz opis krajobrazu, możesz jednocześnie tworzyć zarówno werbalną (opis słowny) jak i niewerbalną (obraz w umyśle) reprezentację tego krajobrazu.

ludzki umysł reprezentuje informacje na dwa sposoby: poprzez obrazy mentalne (imagery) i język słowny (verbal). Termin “podwójne kodowanie” odnosi się do równoczesnego kodowania informacji zarówno w formie obrazów, jak i słów.

Question 15

pojęcia matrycowe

Answer 15

• Są wymyślone przez człowieka, np. woda to H2O, kwadrat, liczba pierwsza
• Nauka dąży do większego ich używania, ponieważ są one dokładne i ciężko pomylić je z czymś innym
• Należą do nich pojęcia, które znajdziemy na Wikipedii

Question 16

pojęcia naturalne

Answer 16

Są dość mało precyzyjnymi kategoriami umysłowymi, które rozwijają się na podstawie naszych codziennych doświadczeń w świeciem (bardziej rozmyte, indywidualne)

Przykłady pojęć naturalnych to “typowy Janusz”, “woda”, “drzewo” itp. Definicje tych pojęć mogą być bardziej złożone i wieloznaczne, zależnie od perspektywy i doświadczeń jednostki.

Question 17

jakie są typy podejść reprezentacji?

Answer 17

podejście językowe (werbalne) , propozycjonalne oraz obrazowe (sensoryczne)

Question 18

podejście językowe

Answer 18

np. opis butelki

Question 19

podejście propozycjonalne

Answer 19

ktoś nie jest w stanie powiedzieć definicji butelki, ale wie czym jest

Question 20

czym jest język?

Answer 20

to uporządkowany system symboli i/lub dźwięków służących do komunikacji

Question 21

jakie są funkcje języka?

Answer 21

komunikacyjna (ekspresyjna) oraz poznawcza (referencjalna)

Question 22

Funkcja języka Komunikacyjna (Ekspresyjna)

Answer 22

Pozwala jednostkom wyrażać swoje myśli, emocje, pragnienia i intencje. Jest to sposób na komunikację z innymi i wyrażanie siebie.

Question 23

Funkcja językowa Poznawcza (Referencjalna)

Answer 23

Język służy także do przekazywania informacji na temat świata zewnętrznego, opisywania faktów, zdarzeń, osób, przedmiotów i relacji między nimi. Jest to funkcja poznawcza, która umożliwia zdobywanie wiedzy o otaczającym nas świecie.

Question 24

cechy języka

Answer 24

dynamika (język ciągle się zmienia) oraz produktywność (nieskończona możliwość zdań i słów)

Question 25

budowa języka

Answer 25

fenologia, semantyka, syntaktyka oraz pragmatyka

Question 26

fonologia

Answer 26

dźwięki (fonemy) kosz to nie kos

Fonologia to gałąź lingwistyki zajmująca się badaniem dźwięków języka, zwanych fonemami, oraz ich organizacją i funkcjonowaniem w systemie językowym.

Question 27

semantyka

Answer 27

to znaczenie

*Może się ona skupiać zarówno na znaczeniu konkretnym (denotacyjnym), jak i na znaczeniu nacechowanym emocjonalnie lub skojarzeniowym (konotacyjnym).

Question 28

syntaktyka

Answer 28

to składnia zdania

Syntaktyka to nauka o strukturze języka, w tym o zasadach, według których formułowane są zdania.

Question 29

pragmatyka

Answer 29

sens wypowiedzi

Question 30

okres sensytywny

Answer 30

trwa od narodzin do około 4 roku życia

Question 31

Błędy w Przyswajaniu Języka

Answer 31

• Błąd nadrozciągłości znaczeń: Dziecko nadmiernie generalizuje reguły językowe, np. nazywając każdy duży zwierzę “słońcem”.
• Błąd hiperregularyzacji: Dziecko zastosowuje reguły gramatyczne w sposób zbyt rygorystyczny, np. tworząc formy regularne czasowników dla nieregularnych, np. “dać jeść piesowi” zamiast “dać jedzenie psu”.

Question 32

błąd nadrozciągłości zdarzeń

Answer 32

dodawanie do jakiejś kategorii rzeczy, która należy do innej, np. nazywanie chomika myszą (takie naciąganie pojęć)

Question 33

błąd hiperreglaryzacji

Answer 33

zła odmiana słów, np. dam piesowi karmę

Question 34

prozodia

Answer 34

akcent, intonacja

Question 35

model kohorty

Answer 35

Słysząc pierwszą głoskę danego wyrazu, w naszym leksykonie mentalnym zaczynamy analizować wszystkie wyrazy rozpoczynające się na konkretną literę, odrzucając przy tym inne (np. słysząc, że wyraz zaczyna się na literę a, odrzucamy wszystkie wyrazy rozpoczynające się na inne litery)

zaczynamy analizować wszystkie wyrazy zaczynające się na daną literę i odrzucamy przy tym wszystkie inne (jak wyszukiwarka google)

Question 36

przejęzyczenie

Answer 36

słowo, które miało być wypowiedziane później zostanie wypowiedziane wcześniej (musi być ono zaplanowane) - zamknij zimno bo mi okno

Question 37

wiedza

Answer 37

Zbiór trwałych, uporządkowanych reprezentacji, pojęć i schematów poznawczych, które łącznie odzwierciedlają jakąś część rzeczywistości
- Jest kodowana w pamięci długotrwałej

Question 38

wiedza jawna (deklaratywna)

Answer 38

wiemy, że ją mamy / deklarujemy jej posiadanie

Question 39

wiedza niejawna (proceduralna)

Answer 39

obserwujemy, że np. kręcenie głowy oznacza nie, przez co uczymy się mimowolnie tej procedury

Question 40

proceduralizacja

Answer 40

to nabywanie wiedzy proceduralnej (kompozycja + automatyzacja)

Question 41

kompozycja

Answer 41

Łączenie kilku procedur

Question 42

automatyzacja

Answer 42

Coraz bardziej samodzielne (tzn. bez kontroli świadomości), bezwysiłkowe, szybkie i automatyczne wykonywanie procedur

Question 43

procesy towarzyszące proceduralizacji

Answer 43

generalizacja i różnicowanie

Question 43

generalizacja

Answer 43

-jest to proces, w którym procedury są upraszczane i ujednolicane w celu zastosowania ich w szerszym zakresie sytuacji
-reakcja na bodźce podobne do tego, na który zostały warunkowane

Question 43

różnicowanie

Answer 43

reakcja na jeden bodziec, ale nie na inne podobne bodźce

to proces, w którym procedury są dostosowywane i modyfikowane w celu sprostania specyficznym wymaganiom i warunkom. Różnicowanie pozwala na uwzględnienie szczegółowych aspektów i unikalnych cech danego zadania lub kontekstu, co z kolei zwiększa efektywność i precyzję działania procedur.

Question 44

wiedza semantyczna (skojarzeniowa)

Answer 44

• Mechanizm rozprzestrzeniającej się aktywacji
• Proces automatyczny i nieświadomy
• Wiemy, że sieć skojarzeniowa działa, dzięki prymowaniu

Question 45

prymowanie

Answer 45

to wpływ danego bodźca, świadomego/nieswiadomego na pewne czyny i skojarzenia (nie zarejestrujesz ze widziałeś znajomego i postanowisz do niego napisać tak po prostu)

Question 46

nabywanie wiedzy semantycznej

Answer 46

następuje poprzez tworzenie sie nowych połączeń pomiędzy istniejącymi juz sieciami

Question 47

model sieci semantycznej

Answer 47

Collins i Loftus (1975)
Na każdym poziomie kategorii tworzą się sieci skojarzeniowe, które zbudowane są z wielomilionowych połączeń

Question 48

Kluczowe Koncepcje Modelu sieci sematycznej

Answer 48

Węzły i Połączenia: Węzły reprezentują pojęcia (np. “kot”, “ssak”), a połączenia między nimi reprezentują skojarzenia (np. “kot jest ssakiem”).
* Aktywacja Rozprzestrzeniająca się: Gdy jeden węzeł zostanie aktywowany (np. myślimy o “kocie”), aktywacja rozprzestrzenia się na powiązane węzły (np. “ssak”, “zwierzę”). Siła tej aktywacji zależy od
siły skojarzeniowej między węzłami.
* Siła Skojarzeniowa: Siła połączenia między dwoma węzłami zależy od
częstości i znaczenia tych skojarzeń. Mocniejsze połączenia prowadzą do szybszego i bardziej bezpośredniego rozprzestrzeniania się aktywacji.

Question 49

metawiedza = wiedza ukryta, utajona, praktyczna

Answer 49

wiemy to co wiemy

Question 50

nabywanie metawiedzy

Answer 50

nabywamy ja na drodze doświadczenia lub mimowolnego uczenia sie

Question 51

wiedza ekspercka

Answer 51

Zapewnia:
 Szybki dostęp do wiedzy
 Automatyzację rozwiązań problemów
 Elastyczność w rozwiązywaniu typowych problemów
 Dostęp do wiedzy na różnych poziomach ogólności

Question 52

efekt eksperta

Answer 52

większa sztywność w rozwiązywaniu problemów nietypowych, ze względu na automatyzację procesów

Question 53

mimowolne uczenie sie

Answer 53

to uczenie się czegoś przy okazji

Question 54

pamięć

Answer 54

to procesy kodowania, przechowywania i wydobywania informacji

Question 55

efekt końca języka

Answer 55

wiem co chcę powiedzieć i wiem ze to wiem, ale nie jestem w stanie sobie przypomnieć tego slowa (CHWILOWE ZATARCIE SIĘ ŚLADU PAMIĘCIOWEGO)

Question 56

pamięć trwała

Answer 56

to pamięć długotrwała (czyli proceduralna i deklaratywna), pamięć autobiograficzna (wiedza o samym sobie) i prospektywna (wiedza, ze wiem co zrobie w przyszłości)

Question 57

proces pamięciowy

Answer 57

może mieć dowolny kierunek, nie musi się odbywać w kolejności kodowanie -> przechowywanie -> odpamietywanie

Question 58

kodowanie

Answer 58

ponowna nauka materiału zajmuje mniej czasu - tru