Kernwoorden/begrippen volledige cursus Flashcards
Hoplieten
zij die hun eigen uitrusting kunnen veroorloven (de krijgers van de griekse staten, maar ook de elite)
Mediër
vijand van het griekse volk, “evenwaardig” als de Perzen
Toe-eigening van klassieke mythologie door Christendom
interpretatio christiana
de ‘leer’ van menselijke gelaatstrekken
frenologie
1823-1847 british museum klassieke inspiratie
gendergeschiedenis
de studie naar hoe het sekseverschil in het verleden
cultureel en sociaal werd vormgegeven
seksepatronen
Vaak werden seksepatronen immers verbonden met binaire regels, codes en gedragingen: wat voor de man gold, gold niet voor de vrouw, en ook omgekeerd.
genderpatronen
Beetje zelfde als seksepatronen
gendering
het maken van (binaire) codes over mannen en vrouwen
normatief
voorschrijven (het wordt als norm opgenomen)
othering
het afstand nemen van of het ‘anders’ maken van ‘de andere’ om zich een eigen identiteit toe te eigenen (gebruikt tegen andere volkeren maar ook tegenover vrouwen)
Griekse term voor moed
Andreia (letterlijk mannelijkheid) cfr virtus in latijns
term voor ‘liefhebben van een jongen’
pederastie; oudere man als erastes en de jongen als eromenos
luxe-escort (los van concubines)
Hetaire/hetaere
vrouwenhaat
misogynie
een slechte vrouw of “mee-eter”
parasiet (term gebruikt door Hesiodus
het volgen van de culturele en sociale normen
confirmering (bv de gendercodes)
gelijkwettigheid, ‘burgers’ gelijk voor de wet
isonomie
docenten van de politiek
sofisten (hielpen met de kunst van spreken en overtuigend praten
instrumentaliseren
(als instrument) gebruiken van (verwijzingen naar) het verleden als deel van herinneringscultuur
toegangspoort van Akropolis in Athene
Propyleeën (men kan Salamis zien vanop de bovenste trappen)
Particratie
autocratie
technocratie
extremisme
populisme
voor de hele Griekse wereld
panhelleens
proza
in essentie verschillend van de goddelijke woorden van dichters
subjectivisme
(= niets bestaat zonder de mens: door zijn waarneming maakt hij de werkelijkheid)
kritisch
oordeelkundig
Humanisten
rationele, filosofischere denkers, geloven niet in dogma/religie (opgekomen rond 14de eeuw) grote van van Klassieke oudheid
Klassieke oudheid
historische periode van 800 v.C. tot 500 vooral focus om Grieken en Romeinen (mediteraanse gebied)
Historische periodisering
het opdelen van de geschiedenis in periodes (KO, middeleeuwen, etc)
Interpretatio christinia
plooien van (griekse) cultuur naar de wil en inzichten van het christendom (bv Odysseus als model voor goede Christen, weerstond sirenen roep)
Odysseus
de draad van Ariadne
Voor het Labyrint uit te komen
Arabische omweg
benaming die slaat op het overbrengen of recupereren van Griekse filosofie en wetenschap door de Arabische geleerden nadat die verloren was gegaan in Europa zelf. (onderandere de werken van Aristoteles)
Slag bij de Issus
Olympische spelen
Dareios III
Phillippos II
Alexander’s dad …
Fenicische havenstad in huidig Syrië
Tyrus
Buit
in context van Makedoniërs
orakel
Zeus-Ammon
Thracië
locatie kennen en meer rond het volk wss
Perzen
Doorslaggevende overwinning tegen de perzen (Dareios zelf)
Slag bij Gaugamela
Olynthos
Eerste (perzische) vrouw van Alexander
Roxane
anti-makedoniër die uiteindelijk moet vluchten en zelfmoord pleegt nadat democratie in Griekse poleis wordt vervangen door oligarchie (door Antiginoden)
Demosthenes
Vernietiging van het koninklijk paleis in Persepolis
Als antwoord op de vernieling van Athene door de Perzen (meer dan een eeuw vroeger)
zelfbestuur
autonomie
wij-zijdenken(verzwegen op dia 50 H8)
Isokrates
De opvolgers van Alexander waren dit
Krijgsheren (of warlords)
barbaren
keerpunt veldslag van Makedonië tegen griekse stadstaten (tegen Athene en Thebe)
slag bij Chaeroneia
samenwerking tussen alle griekse poleis (behalve Sparta) en Makedonië
Korinthische Bond 337v.C. opgericht
Gemeenschappelijke vrede
Alexander III / Alexander de Grote
Bactrië
statement van Alexander nadat geruchten over zijn dood juichelijk onthaald worden in Thebe en Athene
Vernietiging van Thebe
Aristoteles
Judea (of het (konink)rijk van de joden)
technocraten
dynastie die Makedonische deel van Alexander zijn rijk bestuurde
Antigoniden (Antigonos I)
Eerste overwinning van Alexander op de Perzen
slag bij de Granicus (klein-azie bij Troje)
absolute macht bij 1 of kleine groep personen
despotisme
democratie
Papyrus (rollen)
Oligarchie
Perkament
luxeproduct (hoe en waar gemaakt?)
kelten/galaten
Geograaf en wiskundige (berekende aardomtrek & algoritme voor priemgetallen)
Eratosthenes
Ptolemaios / Ptolemaios I
eerste leider van de egyptische dynastie na Alexander de grote
wiskundige in hellenistische periode
Euklides
de dynastie na Ptolemaios
Ptolemaeën
Astronoom en wiskundige die heliocentrisch model ‘bedacht’
Aristarchos
Bureaucratie
model waar de zon centraal staat in het sterrenstelsel?
heliocentrisme
Renaissance
wedergeboorte, hernieuwde interesse in klassieke oudheid (letteren als kunsten)
Befaamde Venetiaanse Drukker uit de 15de eeuw
Manutius, publiceerde de Ilias
Italiaanse artistiek genie die Bacchus in beeld bracht op basis van enkele woorden
Michelangelo
Griekse beeldhouwer, maakte een beeld van Bacchus dat Michelangelo inspireerde
Praxiteles (4de eeuw v.C.
neoclassicisme
artistieke stroming met de puurheid van de aniteken
De leer van 4 dominante lichaamssapen en hoe mensen te genezen
humorenleer
Spaanse humanist dat vrouwen als inferieure wezens zag van nature geschikter voor huishoudelijke taken
Luis VIVES
zweedse wetenschappen die de 4 mensensoorten voorstelde met natuurlijk eigenschappen ook gebaseerd op humorenleer
carl LINNAEUS
Doos van Pandora
Leer waar menselijke temperamenten verbonden worden met uiterlijke kenmerken
fysiognomiek
zwitserse filosoof dat fysiognomiek ontwikkelde
johann Kaspar LAVATER
inzicht van oude grieken over “mooi en goed” tegenover “lelijk en slecht)
Kalokagathia
Leer van de menselijke gelaatstrekken (BS)
frenologie
“wetenschapper” die bijdrage deed aan frenologie op basis van Kalokagathia
Peter CAMPER
voorliefde voor Oude grieken ontstaan of toch populair in 18de eeuw
filhellenisme
scholing tijdens industrialisering voor de elite gebaseerd op KO
Klassieke humaniora
Franse historieschilder die “Slag bij Thermpylae§” schilderde in het neoclassicisme tijdperk
Jean-Louis DAVID