KABANATA 2 MODYUL 1

Question 1

Isang sistema ng mga kaisipan at kahalagahan ng pag-aaral na naglalarawan sa tungkulin ng panitikan, kabilang ang layunin ng may-akda sa pagsulat at layunin ng tekstong pampanitikan na ating binabasa.

Answer 1

Teoryang Pampanitikan

Question 2

17 MGA TEORYANG PAMPANITIKAN

Answer 2

FEMINISMO, QUEER, PATRIYARLAL, BAYOGRAPIKAL, ROMANTISISMO, POST ISTRUKTURALISMO, HISTORIKAL, KULTURAL, EKSISTENSIYALISMO, MARXISMO, MORALISTIKO, REALISMO, FORMALISMO, HUMANISMO, KLASISMO, SOSYOLOHIKAL, SIKOLOHIKAL

Question 3

Pinagtuunan ng pananaw ang kalagayan o representasyon ng kababaihan sa isang akda. Layunin nito na baguhin ang mga de-kahong imahen o paglalarawan sa kababaihan sa anumang uri ng panitikan.

Answer 3

Feminismo

Question 4

Isang halimbawa ng feministang manunulat

Answer 4

Maria Milagros Geremia-Lachica

Question 5

Karamihan sa mga paksa ng kaniyang akda ay tungkol sa pagtuligsa sa patriyarkal na lipunan, paglaganap ng Feminismo, maling pagtrato sa mga kababaihan, pagkukulang sa karapatan ng babae, diskriminasyon, “stereotypes” ng mga kababaihan.

Katulad ng tula niyang “When Eyes Meet Eyes”.

Answer 5

Maria Mula Geremia-Lachica

Question 6

Ayon sa kanya “walang esensyal na kalikasan na tutukoy sa kababaihan. Ibig sabihin, “ang babae ay hindi ipinanganak na babae, siya ay nagiging babae.”

Answer 6

de Beauvoir

Question 7

-Sa Ngalan ng Ina, ng Anak, ng Diwata’t Paraluman

Answer 7

Lilia Quindoza Santiago

Question 8

Ang layunin ng panitikan ay iangat at pagpantayin sa paningin ng lipunan ang mga homosekswal.

Answer 8

Queer

Question 9

Binubuksan ang isipan ng mambabasa na isulong ang pagkakapantay-pantay ng karapatan.

Answer 9

Queer

Question 10

Halimbawa ng Queer

Answer 10

Sirena - Gloc 9, Pare Mahal mo Raw ako, Sa labas ng parlor

Question 11

Isang lipunan kung saan mas kinikilala ang kakayahan ng mga kalalakihan kaysa sa mga kababaihan.

Answer 11

Patriyarkal

Question 12

Ito ay may sistema na kung saan ang mga lalaki ay nagtataglay ng pangunahing kapangyarihan at namamayani sa mga tungkulin ng pamumuno pampulitika, moral na awtoridad, pribilehiyo ng lipunan at pagkontrol ng ari-arian.

Answer 12

Patriyarkal

Question 13

Ito ay mga katangiang ipinataw sa mga grupo ng mga tao dahil sa kanilang lahi, nasyonalidad, at oryentasyong sekswal.

Answer 13

Stereotype

Question 14

Ito ay tumutukoy sa buhay ng may akda.

Mahalagang matuklasan at maunawaan ang katauhan at personalidad ng sumulat at maibahagi sa mga mambabasa ang kamalayan ukol sa manunulat para matugunan ang mga katanungang nauugnay sa sumulat at sinulat.

Answer 14

Bayograpikal

Question 15

Halimbawa ng Bayograpikal

Answer 15

Reseta at Letra:Sa Daigdig ng Isang Doktor-Manunulat ni Dr. Luis Gatmaitan

Question 16

Kasalungat nito ang klasismo sapagkat ang higit na pinahahalagahan ng romantisismo ay ang damdamin at guniguni.
Ang layunin ng teoryang ito ay ipamalas ang iba’t ibang paraan ng tao o sumasagisag sa tao sa pag-aalay ng kanyang pag-ibig sa kapwa, bansa at mundong kinalakhan.

Answer 16

Romantisismo

Question 17

tawag sa pamamaraan ng pagsulat ng mga akdang pampanitikan sa Panahon ng Romantisismo.

Answer 17

Romantiko

Question 18

natatanging instrumento ng mga romantiko para matuklasan ang nakakubling katotohanan, ang kabutihan at ang kagandahan.

Answer 18

Inspirasyon + Imahinasyon

Question 19

HALIMBAWA NG ROMANTISISMO

Answer 19

PAG-IBIG
ni Jose Corazon de Jesus

Question 20

Ito ay batay sa teoryang istrukturalismo na ipinalaganap ni Ferdinand de Saussure kung saan itinanghal niya na ang bisa ng pangangahulugan sa wika ay bunga ng kumbensyong dulot ng tumbasan ng pagkakaiba.

Answer 20

Post Istrukturalismo

Question 21

ay isang paraan ng pag-aanalisa ng teksto na ipinakilala ni Jacques Derrida ng France noong dekada ‘60.

Answer 21

Dekonstruksyon

Question 22

Nagpakilala ng dekonstruksyon

Answer 22

Jacques Derrida

Question 23

Batay sa ideyang walang permanenteng kahulugan ang isang teksto dahil ang wika ay di-matatag at nagbabago. Dahil dito ang kahulugan ng isang akda ay wala sa akda kundi nasa isipan ng mambabasa.

Answer 23

Dekonstruksyon

Question 24

“The Death of the Author”

Answer 24

Roland Barthes

Question 25

dalawang uri ng teksto ayon kay Barthes

Answer 25

Readerly & Writerly

Question 26

tumutukoy sa tekstong “buo na” at hindi na nangangailangan ng partisipasyon ng mambabasa sa proseso ng paglikha ng kahulugan.

Answer 26

Readerly

Question 27

humihingi ng aktibong partisipasyon sa pagbuo ng akda at gayundin ng paglikha ng kahulugan.

Answer 27

Writerly

Question 28

isang uri ng kritisismong pampanitikan na sumisiyasat sa pinagmulan ng isang sinaunang panitikan o teksto para maunawaan ang “daigdig sa likod” ng tekstong ito.

Answer 28

Historikal

Question 29

Ang Historikal na pananaw ay ginagamit upang siyasatin ang mga pinagmulang historikal ng teksto gaya ng:

Answer 29

panahon ng pagkakasulat nito lugar kung saan ito isinulat mga pangyayaring nakapaligid dito mga petsa mga taong sangkot dito bagay kultura

Question 30

Mga Halimbawa ng Historikal

Answer 30

Noli Me Tangere at El Filibusterismo ni Dr. Jose P. Rizal Bonifacio: Ang Unang Pangulo(2014) Heneral Luna (2015) Goyo: Ang Batang Heneral (2018)

Question 31

salamin ng lipunan at mabilis itong sumasabay sa pagbabago dahil sa globalisasyon. Nagsulputan ang mga gawaing may makabagong dulog at napalitan ang dating nakasanayan. Nakapaloob sa kulturang ito ang musika, panoorin, kasuotan, inumin, at gadgets.

Answer 31

Kultura

Question 32

winika niya na “ang kultura ay isang kabuuang kompleks na may malawak na saklaw sapagkat kabilang dito ang kaalaman, paniniwala, sining, valyu, at kaugalian ng tao bilang miyembro ng isang lipunan.”

Answer 32

Tylor

Question 33

itinampok niya ang karnabal bilang isang pagtatanghal kung saan nakapaloob ang iba’t ibang uri ng kultura. Ito ay isang daigdig na pinagbabali-baligtad subalit punong-puno ng sigla, buhay, kabastusan na kung saan lahat ay nagkakahalu-halo, at paulit-ulit na pinupukol ng putik, pinarurumi, at binabato, at lahat ng batas ay nilalabag.

Answer 33

Bakhtin

Question 34

Halimbawa ng kultural

Answer 34

Sukob, pagpag

Question 35

Ang layunin ng panitikan ay ipakita na may kalayaan ang tao na pumili o magdesisyon para sa kaniyang sarili na siyang pinakasentro ng kanyang pananatili sa mundo (human existence).

Answer 35

EKSISTENSIYALISMO

Question 36

Mga halimbawa ng EKSISTENSIYALISMO

Answer 36

1. “Ako ang Daigdig” ni Alejandro G. Abadilla 2. “Si Ama” ni Edgardo M. Reyes

Question 37

Ang Marxistang pananaw ay nakabatay sa mga naisulat ng mga pilosopo, ekonomista na sina

Answer 37

Karl Max, Friedrich Engels

Question 38

itinuturing na isang pandaigdigang pananaw at pagsusuri ng lipunan na nakasentro sa ugnayan at hidwaan ng mga antas ng lipunan.

Answer 38

Marxismo

Question 39

Apat na uri ng tunggalian:

Answer 39

Tao laban sa sarili Tao laban sa ibang tao Tao laban sa lipunan Tao laban sa kalikasan

Question 40

Ayon sa kanya makabuluhan ang akda na may epekto sa nakararami – ang siyang tumatanggap ng akda.

Answer 40

Reyes

Question 41

Halimbawa ng marxismo

Answer 41

Walang Panginoon ni Deogracias A. Rosario

Question 42

Ang layunin ng panitikan ay ilahad ang iba’t ibang pamantayang sumusukat sa moralidad ng isang tao – ang pamantayan ng tama at mali. Inilalahad din nito ang mga pilosopiya o proposisyong nagsasaad sa pagkatama o kamalian ng isang kilos o ugali ayon sa pamantayang itinakda ng lipunan

Answer 42

Moralistiko

Question 43

Halimbawa ng moralistiko

Answer 43

“Urbana at Feliza” ni Modesto de Castro

Question 44

Ang sulat na ito ni Urbana kay Feliza ay mga bilin niya sa kanyang dalawang nakababatang kapatid tungkol sa karapat-dapat na asal nila kapag sila’y naanyaya sa isang piging sapagkat maaari makasira sa imahe ang maling gawain.

Answer 44

Sa Piging

Question 45

Pagdating sa bahay - moralistiko

Answer 45

Bumati ng magandang gabi o magandang araw sa may bahay, saka isusunod ang mga kaharap. Huwag magpapatuloy sa kabahayan hanggang di inaanyayahan. Bago lumuklok ay hintayin muna na pagsabihan at huwag pipili ng mahal na luklukan. Iwasan ang mamintas, itago na lamang sa sarili.

Question 46

Sa lamesa

Answer 46

Huwag makikiluklok sa matatanda. Sa pagkain, ay iwasan ang pag-ubo, pagsinga o pagbahing. Iwasan kumaing namumuno ang bibig, dalas-dalas at malalaki ang subo. Masama ang mahalatang maibigan sa alak. Huwag magpahuli sa lahat sa pagkain at huwag namang magpapa-una ng pagtindig.

Question 47

Sa pag-alis

Answer 47

Bago umalis sa dulang ay magpasalamat sa Diyos, ang dapat mamuno ay ang may-bahay. Magpasalamat sa may-bahay.

Question 48

Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang mga karanasan at nasaksihan ng may-akda sa kanyang lipunan. Samakatuwid, ang panitikan ay hango sa totoong buhay ngunit hindi tuwirang totoo sapagkat isinaalang-alang ng may-akda ang kasiningan at pagkaepektibo ng kanyang sinulat.

Answer 48

Realismo

Question 49

Mahalaga ang katotohanan kaysa kagandahan.

Answer 49

Realismo

Question 50

MGA PAKSA ng realismo

Answer 50

Kahirapan, bisyo, karahasan, katiwalian, krimen, prostitusyon, kawalan ng katarungan, kamangmangan

Question 51

Ayon sa aklat niya, ang pagtuklas at pagpapaliwanag sa anumang anyo ng akda ang siyang layunin ng teoryang ito at ang pisikal na katangian ng akda ang pinakabuod ng pagdulog na ang minamahalaga ay ang (1) nilalaman, (2) kaanyuan o kayarian, (3) paraan ng pagkakasulat.

Answer 51

Villafuerte

Question 52

Halimbawa ng FORMALISMO

Answer 52

“Ako ang Daigdig” ni Alejandro G. Abadilla

Question 53

Sa sining na ito, mahalaga ang teksto para masuri ang tema o paksa sa akda, ang sensibilidad ng mga tauhan, pag-uugnayan ng mga salita, istruktura ng wika, metapora, imahen, at iba pang elemento ng akda.

Answer 53

FORMALISMO

Question 54

Ang layunin ng panitikan ay ipakita na ang tao ang sentro ng mundo; ay binibigyang-tuon ang kalakasan at mabubuting katangian ng tao gaya ng talino, talento atbp.

Answer 54

Humanismo

Question 55

Halimbawa ng Humanismo

Answer 55

Ang nobelang Titser ni Liwayway A. Arceo Si Pinkaw ni Isabelo S. Sobrevega

Question 56

Layunin nito na maglahad ng mga pangyayaring payak, ukol sa pagkakaiba ng estado sa buhay ng dalawang nag-iibigan, karaniwan ang daloy ng mga pangyayari, matipid at piling-pili sa paggamit ng mga salita at laging nagtatapos nang may kaayusan.

Answer 56

Klasismo

Question 57

Pinapahalagahan ang kaisipan kaysa damdamin. Ipinapahayag ng teoryang ito na ang isang akda ay hindi naluluma o nalalaos.

Answer 57

Klasismo

Question 58

tumitingin sa pangkalahatang pattern sa pag-uugali ng mga indibidwal na kasapi sa lipunan.

Answer 58

SOSYOLOHIKAL

Question 59

Halimbawa ng SOSYOLOHIKAL

Answer 59

Impeng Negro ni Rogelio Sikat Tata Selo ni Rogelio Sikat

Question 60

Ang layunin ng panitikan ay ipaliwanag sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga salig (factor) sa pagbuo ng naturang behavior (pag-uugali, paniniwala, pananaw, pagkatao) sa isang tauhan sa kanyang akda. Ipinakikita sa akda na ang tao ay nagbabago o nagkakaroon ng panibagong behavior dahil may nag-udyok na mabago o mabuo ito.

Answer 60

Sikolohikal

Question 61

Halimbawa ng Sikolohikal

Answer 61

Moses ni Rogelio Sikat