ISPITIVANJE ZATEZANJEM

Question 1

Šta je ispitivanje zatezanjem?

Answer 1

• jedno od najvažnijih vrsta ispitivanja
• utvrđujemo i karakteristike čvrstoće i karakteristike plastičnosti
• ispitujemo napon tečenja i zateznu čvrstoću
• ispitivanje se vrši na 3-10 epruveta; ako se lom desi u steznim glavama, ako je kod neke epruvete brojčano veliko odstupanje vrijednosti ispitivane osobine – epruveta se ne razmatra

Question 2

Šta su epruvete?

Answer 2

• uzorak, repezent materijala kojeg isjecamo iz materijala koji želimo ispitati; mogu biti kružnog, kvadratnog, pravougaonog poprečnog presjeka ovisno o tome iz čega uzimamo epruvetu i na kakvoj kidalici vršimo ispitivanje
• dimenzije, oblik, dužina i hrapavost su propisane standardom;
• 2 dijela: mjerni dio (centralni dio) na kom se dešavaju sve deformacije i krajevi epruvete koji su većeg prečinka i na kojima nema deformacija, oni služe za stezanje epruvete; mogu biti sa navojima, bez navoja etc

Question 3

Šta je kidalica?

Answer 3

• uređaj za isptivanje; može se koristiti i za statičko i za dinamičko ispitivanje;
• pogon: električni (manje sile), hidraulični (velike sile) i kombinacija ova dva; mehanički dio i komandni dio; zadaje se brzina deformacije a ne brzina promjene sile
• ravnomjerno prenošenje opterećenja odnosno zadržavanje konstantne brzine deformacije

Question 4

Šta je Hukov pravac, a šta Hukova kriva?

Answer 4

Proporcionalnost između napona i izduženja, znači da imamo zasad elastičnu deformaciju.
Kada se pretvori u parabolu, imamo plastičnu deformaciju.Kriva je rezultat ispitivanja na zatezanje, pomoću nje određujemo pokazatelje čvrstoće i plastičnosti

Question 5

Nabroj pokazatelje plastičnosti?

Answer 5

1) Izduženje do loma

2) Smanjenje popr. presjeka

Question 6

Šta je Youngov modulus?

Answer 6

• Karakteristika materijala koja zavisi o jačini atomskih veza i temperaturi
• Količina napona i jediničnog izduženja
• Mjera krutosti materijala, otpornost prema deformisanju

Question 7

Šta je prirodna,a šta tehnička granica razvlačenja?

Answer 7

Granica: Napon gdje počinju intenzivne plast deformacije
Prirodna: pad napona na grafu
Tehnička: nema vidljivog prelaza

Question 8

Nabroj pokazatelje čvrstoće?

Answer 8

1) Granica proporcionalnosti
2) Granica elastičnosti
3) Youngov modul elastičnosti
4) Tehnička granica razvlačenja
5) Zatezna čvrstoća

Question 9

Šta je zatezna čvrstoća?

Answer 9

MAX Napon prije loma materijala.

Question 10

Šta je stvarni napon? Šta je inžinjerski napon?

Answer 10

Stvarni napon: silu u toku vremena (do loma) dijelimo sa površinom poprečnog presjeka u tom trenutku (dakle, stvarnim poprečnim presjekom)
- Inženjerski napon: silu konstantno do loma dijelimo sa početnim poprečnim presjekom, zbog toga na grafiku imamo „pad“ napona do loma

Question 11

Koji je utjecaj ugljika, i utjecaj toplote?

Answer 11

RAST TEMP : pokazatellji se smanjuju, žilavost i plastzičnost raste

RAST UGLJIKA: povećava pokazatelje, smanjuje žilavost

Question 12

Šta su tenzometri?

Answer 12

Mjerači deformacije, u formi žice koja se deformiše sa materijalom.

Question 13

Šta su mjerne trake i čemu služe?

Answer 13

• MJERIMO PROMJENU ELEKTRIČNOG OTPROA ODNOSNO IZRAČUNAVAMO JEDINIČNO IZDUŽENJE, TE PRIMJENOM HUKOVOG ZAKONA MOŽEMO IZRAČUNATI NAPON

Question 14

Šta je izduženje pri prekidu?

Answer 14

Izduženje pri prekidu je razlika između merne dužine epruvete (l1) i prvobitne merne dužine (l0)

δ = ((l1-l0) / l0) · 100%

Question 15

Šta je kontrakcija?

Answer 15

Kontrakcija/Procentualno smanjenje površine poprečnog preseka epruvete na mestu prekida je razlika između prvobitne površine poprečnog preseka A0 i površine najmanjeg poprečnog preseka na mestu prekida A1 svedena na prvobitnu površinu poprečnog preseka:

ψ = ((A0-A1) /A0) · 100%