İslamiyet Öncesi Türk Siyasi Tarihi Flashcards
Türk adının anlamları
Kaşgarlı Mahmut:
Türk adının anlamları
Olgunluk çağı
Türk adının anlamları
Çin kaynakları:
Türk adının anlamları
Miğfer
Türk adının anlamları
Ziya Gökalp:
Türk adının anlamları
Kanun, nizam sahibi, töreli
Anav
En eski kültür merkezi
Afanesyova
En eski Türk kültür merkezi
Tagar
En gelişmiş kültür merkezi
Karasuk
Demir madeni ilk işlendi
Kelteminar
Yerleşik yaşama geçildi
Türk adının geçtiği ilk kaynak
Çin yıllıkları
Türkiye adı ilk defa hangi imparatorlukta geçti
Bizans İmparatorluğu
Türk göçlerinin nedenleri
-Çin, Moğol baskısı
-Kuraklık
-Türk cihan hakimiyeti
-Boylar arası mücadele
-Kaynak tükenmesi, nüfus artışı
-Kaybeden boyun göç etmesi
Türk göçlerinin sonuçları
-Türk kültürü geniş alanlara yayıldı
-Türk dil ve din yapısı değişti
-Türk tarihinin bir bütün halinde incelenmesi zorlaştı
Bilinen ilk Türk boyu
İskitler
İlk kadın hükümdar
Tomris Hatun
Üzengiyi icat ettiler
İskitler
Bozkırın kuyumcuları olarak bilinirler
İskitler
İlk kurucusu Teoman başkenti Ötüken
Asya Hun Devleti
26 Türk kavmini kendine bağladı. Türk siyasi birliğini Orta Asya’da sağladı.
Mete Han
Vatan sevgisinden ilk kez bahseden hükümdar
Mete Han
İlk Türk-Çin anlaşması
Kuzey Şansi Antlaşması
Kavimler göçünün sonuçları
-Roma İmparatorluğu ikiye ayrıldı
-Feodalite ortaya çıktı
-Hristiyanlık yayıldı
-Avrupanın etnik yapısı oluştu
-Avrupa Hun Devleti kuruldu
-İlk Çağ kapandı Orta Çağ açıldı
Hangi devlet Doğu Roma ile Margos ve Anatolius Antlaşması yaptı
Avrupa Hun Devleti
Attilla Roma’ya sefer yaptı ama neden almaktan vazgeçti
- Papa I. Leon’un ricası
-Batı Roma’nın gücünün kırıldığına inanılması
-Sasaniler üzerinde sefer yapılmak istenmesi
Üzengiyi avrupaya taşıyan, Bayan Han tarafından kurulan, İstanbul’u kuşatan ilk Türk Devleti
Avarlar
Devlet kurmadılar, boy halinde yaşadılar, Bizans’ta ücretli askerlik yaptılar, Malazgirt Savaşı’nda taraf değiştirdiler
Peçenekler
Soyları Attila’ya dayanır, 2008’de Türk Kurultayı’nı kurdular
Macarlar
Zamanla ikiye ayrıldılar, biri Avrupada İlk Müslüman Devleti diğeri Hristiyan oldu.
Bulgarlar
-İtil Bulgarları Müslüman
-Tuna Bulgarları Hristiyan oldu
Çar ünvanını kullandılar ilk kez Simon adında bir hükümdar kullandı Hristiyanlığa geçtiler.
Tuna Bulgarları
Almuş Han zamanında islamı kabul ettiler, İbn-i Fadlan Rihle adlı eserinde bu devletten bahsetti. İslamı Avrupada kabul eden ilk Türk Devleti’dir
İtil Bulgarları
Museviliği kabul eden ilk ve Tek Türk Devleti
Hazarlar
Türk tarihinde ilk defa ücretli askerler almışlardır
Hazarlar
Kürk yolunu kullandılar
Hazarlar
Hazar Barış çağı
Pax Hazaria
Kıpkaç (Kumanlar) Ruslara yaptıkları mücadeleyi anlatan destan
İgor Destanı
Kıpçaklar’ın (Kumanlar) Oğuzlarla yaptıkları mücadeleyi anlatan eser
Dede Korkut
Kıpçaklar (Kumanlar) ………. adında sözlük hazırladılar
Codex Cumanicus
Türk adıyla kurulmuş ilk Türk devleti
Köktürkler
Kurucusu Bumin Kağan (İl Kağan), orta asyada hunlardan sonra ikinci kez siyasi birliği sağlamışlardır
Köktürkler
Orta Asya’dan Bizans’a ilk elçi göndererek diplomatik ilişki başlatan devlet
Köktürkler
Türklerin ilk milli istiklal ayaklanması
Kürşat ayaklanması
Kurucusu Kutluk Kağandır, Kutluk Kağan’a derleyen toplayan manasında İlteriş demişlerdir. Kapgan Kağan yaptığı seferlerle Demir Kapı’ya yaklaşmışlardır.
Kutluklar (II. Köktürkler)
………… Çin tarafından, ……….. Türk boyları tarafından yıkılmıştır.
I. Köktürkler
II. Köktürkler (Kutluklar)
Kurucusu Kutluk Bilge Kağan, en parlak zamanı Moyen Çor zamanıdır. Bögü Kağan zamanında Maniheizm’i kabul ettiler.
Uygurlar
Tarım yaparak yerleşik yaşama geçtiler, savaşçılık yeteneklerini kaybettiler, şehir, saray, tapınak yaptılar. Resimde geliştiler. İlk hareketli matbaayı yaptılar
Uygurlar
Hükümdarlarına Ay, Kün, Işık anlamlarına gelen ünvanlar verdiler.
Uygurlar
İkinci örgün eğitimi başlattılar.
Uygurlar
İlk örgün eğitimi başlattılar.
Asya Hun Devleti
Orduda onlu sistem
Cengiz Han’a itaat eden ilk Türk Devleti
Kırgızlar
Manas Destanı, Yenisey kitabelerini yazdılar
Kırgızlar
Kırgızlar hangi destanları yazdılar
Manas Destanı, Yenisey kitabeleri
İslamiyeti kabul eden ilk Türk Boyu, Hükümdarlarına Atasagun ünvanını verdiler
Karluklar
Kendi adına para bastırdı
Baga Tarkan
Oksızlık
Bağımsızlık
Kün
Halk
Kut
Siyası
Küç
Askeri
Ülüç
Ekonomik
Gök Tanrının hükümdarı donattığı 3 yetki
Kut
Küç
Ülüç
Devleti yönetme yetkisinin Gök Tanrı tarafından bir kişiye ve onun ailesine verildiğine inanılan anlayış
Kut
Kızıl elma
Varılacak hedefi belirleme ve hedefe ulaşıldığında yeni bir hedef koymak
Nizam-ı alem
Dünyayı adaletle yönetmek
İkili teşkılat ilk defa bu devlette uygulandı
Asya Hun Devleti
Batıyı yöneten hükümdara denir
Yabgu
Toplumsal hiyerarşi sıralaması
Oguş
Urug
Boy
Budun
İl
Ayguci
Vezir
Ayuki
Hükümet
Şad
İnal’ların Tigin’leri eğittikten sonra verilen ünvan
Tigin
Hükümdarların oğlu
İnal (İnanç)
Tiginlerden sorumlu, eğitmeni
Buyruk
Bakan
Tudun
Vergi memuru
Tüm üyelerine toygun denir, töreleri değiştirebilir, hakanı görevden alabilir kağan yokken ayguci başkanlık eder günümüz bakanlar kuruludur. Her türlü soruna bakılır, dini sorunlara bakılsa bile din adamları görev almaz
Kurultay (Toy/Kengeç)
Hazarlar’da meclis kurultay ismi
İhtiyarlar Meclisi
Peçenekler’de meclis kurultay ismi
Komenton
Hakanın isteğiyle kurultayın kararıyla töre değişebilir ama değişmeyen kurallar vardır
Adalet (könilik)
tüzlük (eşitlik)
iyilik (uzluk)
kişilik (insanlık)
Devletin toplum ile görev ve sorumluluklarını bildiren yazısız sözleşmeye ….. denir
tüz
Kara kuvvetleri komutanlığının kuruluş yılı, Metehan tahta çıktı
209
İslam öncesi ordularda keşif birliklerine ….. denir
yelme
Türklerin tarih boyunca kullandıkları takvimler
12 hayvan tüürk takvimi
hicri takvim
celali takvim
rumi takvim
miladi takvim
Kurgan
mezar
balbal
mezar taşı
parayı ticarette bir değişim aracı olarak kullananlar ilk kez ……..
köktürklerdir
ilk defa kendi adına para basan hükümdar
baga hakan
türklerin islam öncesi kullandığı alfabeler sırasıyla
köktür
uygur
kiril
fars
arap
latin
Destanlar:
alper tunga
iskitler
Destanlar:
oğuz kağan
asya hunları
Destanlar:
ergenekon-bozkurt
köktürk
Destanlar:
türeyiş-göç
uygurlar
Destanlar:
attila-sg
avrupa hunları
Destanlar:
manas
kırgızlar
Destanlar:
şan kızı
bulgarlar
Destanlar:
yaratılış
altay türkleri
Kırgızlara ait türklerin en eski kitabesi
yenisey kitabeleri
köktürklere ait en eski kitabe
bugut yazıtları
türk tarihinin ilk yazılı metin eseridir, kutluklar zamanında yazıldı, devlet-halk sorumlulukları anlatılır, siyasetname özelliği taşır, ilk çözen kişi WILLIAM THOMSON’dır, ilk kelimesi TENGRİ dir.
orhun abideleri
Vezir tonyukuk bilge kağan ve kültigin adına dikildi.
orhun abideleri
ilk türk tarihçisi ve yazarı kimdir
vezir tonyukuk
terhin (taryat) yazıtları kime ait
uygurlar
moyen çor (sineusu yazıtları) kime ait
uygurlara ait köktürk alfabesiyle yazıldı
karabalsagun yazıtları kime ait
uygurlara ait ve maniheizme geçişi anlatır