İslamiyet Öncesi Türk Devletleri - Kültür ve Medeniyeti Flashcards

1
Q

Devletin unsurları nelerdir?

A

bağımsızlık (oksızlık), ülke, halk (kün) ve teşkilat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

İslamiyet öncesi Türk devletlerindeki hükümdarların sembolleri nelerdi?

A

Otağ (Çadır)
Nevbet (Davul)
Kılıç
Yay
Kur (Kemer)
Tuğ (Sancak)
Berge (Kamçı)
Ordu
Toy (Ziyafet)
Örgin (Taht)
Kotuz (Sorguç)
Kama (Bıçak)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Otağ

A

Çadır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Nevbet

A

Davul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kur

A

Kemer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Tuğ

A

Sancak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Berge

A

Kamçı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Toy

A

Ziyafet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Örgin

A

Taht

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kotuz

A

Sorguç

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kama

A

Bıçak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

İslamiyet öncesi Türk devletlerindeki hükümdarların ünvanları nelerdi?

A

Han, Hakan, Yabgu, Kağan, İlteber, İlig, Kara, İlteriş, İdikut, Erkin, Tanhu, Şanyü, İlber, Ay Tengri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Gök Tanrı’nın hükümdarı donattığı yetkiler nelerdir?

A

Kut (Siyasi)
Küç (Güç - Askeri)
Ülüş (Ekonomik)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kut nedir?

A

Gök Tanrı’nın bir hükümdara ve onun ailesine devleti yönetme yetkisi verdiğine inanılan anlayıştır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kut anlayışının etkileri nelerdir?

A

Veraset sistemini düzensiz hale getirir. Bu da taht kavgalarına sebep olup Türk devletlerinin kısa süre içinde yıkılmalarında etkilidir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Devletin sürekliliğini sağlamak için uygulanan politikalar nelerdir?

A

Türk Cihan Hakimiyeti
Nizam-ı Alem
Kızıl Elma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Türk Cihan Hakimiyeti nedir?

A

Güneş’in doğduğu yerden battığı yere kadar olan coğrafyayı Türk hükümdarının idare etmesi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Nizam-ı Alem nedir?

A

Tanrı adına dünya nizamını (düzenini) sağlama ve Türk adaletini dünyanın her yerine yayma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kızıl Elma nedir?

A

Her zaman değişen ve hedefe varıldığında tekrardan yeni bir hedef koyma ülküsü

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kızıl Elmanın etkileri nedir?

A

Uzun vadeli stratejilerin oluşturulmasında ve toplumun, askerin dinamik olmasında etkili

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

İkili teşkilat nedir?

A

Ülkenin doğu-batı olarak ikiye ayrılıp yönetilmesidir.
Doğu => Kağan
Batı => Yabgu
* Yabgu kağana bağlı olarak töre hükümleri uygular.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Devlet görevlileri kimlerdir?

A

Apa, Aygucı (Üge), Ayuki, Ağılığ, Otacı (Emçi), Buyruk, Tudun, Tutuk, Erkin, Nazır, Bitikçi (Tamgacı), Yarlıg, Tigin, İnanç/İnal/Ataman, Şad*

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Apa

A

Sivil yönetici

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Aygucı (Üge)

A

Vezir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Ayuki

A

Hükümet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Ağılığ

A

Hazineden sorumlu görevli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Otacı (Emçi)

A

Hekim / Tabip

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Buyruk

A

Bakan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Tudun

A

Vergi memuru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Tutuk

A

Askeri vali

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Erkin

A

Oğuzlarda hükümdar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Nazır

A

Bakan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Bitikçi (Tamgacı)

A

Yazıcı ve mühürdar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Yarlıg

A

Hakanın emri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Tigin

A

Hükümdarın oğlu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

İnanç/İnal/Ataman

A

Tigin eğitmeni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Şad

A

Hanedan üyesi komutanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Kurultay (Toy / Kengeş) nedir?

A
  • Günümüzün Bakanlar Kuruludur.
  • Yalnızca danışma meclisi değil, bazen de karar organıdır.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Kurultayda kağan olmadığı zaman kim kurultaya başkanlık eder?

A

Aygucı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Kurultayda katılan tüm üyelere ne denir?

A

Toygun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

İslamiyet Öncesi Türk Devletlerindeki diğer meclisler nelerdir?

A

Nazırlar Meclisi => Tabgaçlar
İhtiyarlar Meclisi* => Hazar Devleti
Komenton* => Peçenekler
Millet Meclisi => Tuna Bulgarları
Seçkinler Meclisi => Avrupa Hunları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Ög

A

Anne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Kang

A

Baba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Törün

A

Düğün

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Şölen

A

Halk eğlenceleri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Bahar Bayramı / Nevruz / Nevruzi Sultani

A

Halkın baharın gelişini kutlamasına

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Yurt

A

Halkın kaldığı çadırlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Hangi tip evlilikler mevcuttur?

A

Monagami tipi (Tek eşlilik)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Hiyerarşik (alttan üste doğru) açıdan toplumsal sıralama nasıldır?

A

Oğuş => Urug => Boy => Budun => İl
( Aile => Sülale => Boy => Millet => Devlet)

50
Q

Sözlü hukuk kurallarına ne denir?

A

Töre

51
Q

Törenin oluşumunda neler etkilidir?

A
  • Kut anlayışıyla Hakanlar tarafından konulan yasaklar
  • Kurultayda alınan kararlar
  • Türk toplumunun gelenek ve görenekleri
52
Q

Göktürk Kağanı İşbara’nın “Bizim kuzey bölgemizde idare edilenlerle idare edenler arasındaki kurulmuş olan kaideleri yaralamaya ben cesaret edemem” sözü neyi gösterir?

A

Töreye verilen önemi

53
Q

Altay Türklerinin atasözünde “İnsan tanrısız, kürk yakasız, millet yasasız olmaz.” sözü neyi gösterir?

A

Töreye verilen önemi

54
Q

Törelerin değişmez 4 kuralı nedir?

A

Könilik (Adalet)
Uzluk (İyilik)
Tüzlük (Eşitlik)
İnsanlık (Kişilik)

55
Q

Yargu

A

Mahkeme

56
Q

Yargan (Yargucı)

A

Mahkeme başkanı

57
Q

Tüz

A

Devlet ile vatandaşın karşılıklı görevlerini bildiren yazısız sözleşme

58
Q

İslam öncesi Türk devletlerinde hangi devlet hariç ordu ücretsizdir?

A

Hazar Devleti

59
Q

Hangi önemli olay Kara Kuvvetleri Komutanlığının kuruluş yıl dönümü olarak günümüzde kutlanır?

A

Mete Han’ın tahta çıktığı tarih (MÖ 209)

60
Q

Yelme

A

İslam öncesinde düşmanın durumunun öğrenilmesi amacıyla gönderilen keşif birliği

61
Q

Türklerin dünyaya askeri alanda etkileri nelerdir?

A
  • Onlu sistemin bulunması
  • Et konservesi yapımı
  • Üzengi yapımı
  • Ceket, pantolon, deri kuşak ve çizme giyilmesi
  • Savaş taktikleri (Turan gibi)
62
Q

Sü / Er

A

Asker

63
Q

A

Asker / Ordu

64
Q

Tarkan

A

Ordu Komutanı

65
Q

Böri

A

Kağan muhafızları

66
Q

Subaşı

A

Ordu komutanları

67
Q

Kullanılan savaş taktikleri nelerdir?

A

Hilal
Turan
Sahte ricat
Kurt Kapanı
Pusu

68
Q

İslamiyet öncesi Türklerinin uğraştığı bilim dalları nelerdir?

A

Matematik, tıp, eczacılık, astronomi

69
Q

İslamiyet öncesi Türklerinin bilimle uğraştığının en büyük kanıtı nedir?

A

Takvim yapmaları

70
Q

Türklerin tarih boyunca kullandığı takvimler nelerdir?

A

12 Hayvanlı Türk takvimi
Hicri takvim (Ay yılı esaslı)
Celali takvimi
Rumi takvim
Miladi takvim

71
Q

Türklerin kullanmış olduğu Ay yılı esaslı takvim nedir?

A

Hicri takvim

72
Q

İslamiyet öncesi Türklerinin uğraştığı sanat dalları nelerdir?

A

Dokumacılık ve çadırcılık
Kilim ve halıcılık (Pazırık halısı)
Madencilik (Altın Elbiseli Adam)
Minyatür ve heykel
Ahşap işlemeciliği
Resim ve duvar resmi (Fresko)

73
Q

Pazırık halısı

A

Dünyanın en eski halısıdır

74
Q

Altın Elbiseli Adam

A

Asya Hunlarına aittir

75
Q

Seğirtme

A

Yaya yarışları

76
Q

Tepük

A

Ayak topu

77
Q

Kureş

A

Güreş

78
Q

İslam öncesinde oynanan oyunlar nelerdir?

A

Gökbörü (oğlak), Beyge, Mızrak, Cirit, Çöğen, Kızbörü

79
Q

İlk Türk devletlerinde iki kişi arasında oynanan zeka oyunu nedir?

A

Mangala

80
Q

Din ve İnanış
Türklerin tarih boyunca inandığı dinler:

A
  • Gök Tanrı
  • Manihaizm
  • İslamiyet
  • Musevilik
  • Budizm
  • Şamanizm
  • Hristiyanlık
81
Q

Din ve İnanış
İnanışlar:

A
  • Atalar Kültü (Mezar Ziyareti)
  • Yer-Su-Gök İnancı
  • Totemizm (Ongunluk)*
  • Doğalar Kültü
82
Q

Yuğ

A

Cenaze töreni

83
Q

Kurgan

A

Mezar

84
Q

Balbal (Bengütaş)

A

Mezar taşı

85
Q

Eşük

A

Kefen

86
Q

Kam (Baksı)

A

Gök Tanrı’da din adamı

87
Q

Tamu

A

Cehennem

88
Q

Uçmağ

A

Cennet

89
Q

Kült

A

İnanç

90
Q

Kithara

A

Türk kanunu (müzik)

91
Q

Kopuz

A

Saz

92
Q

Çevgan

A

Müzik aleti

93
Q

Ir

A

Beste

94
Q

Küg

A

Melodi

95
Q

İslamiyet öncesi parayı ticaret aracı olarak kullanan ilk Türk devleti

A

Göktürk

96
Q

Yarmak

A

Madeni para

97
Q

Kamdu

A

Bez para

98
Q

Kuanpoyu

A

Bez para

99
Q

Çav

A

Kağıt para

100
Q

Satir

A

Gümüş

101
Q

Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeler:

A

Göktürk (Orhon), Uygur, Soğd (İran), Kiril, Fars, Arap, Latin

102
Q

Türklerin ilk milli alfabesi

A

Göktürk (Orhon)

103
Q

Türklerin milli alfabeleri

A

Göktürk (Orhon) ve Uygur alfabeleri

104
Q

Sav

A

Atasözü

105
Q

Sagu

A

Ağıt

106
Q

Koşuk

A

Şiir

107
Q

Alp Er Tunga ve Şu destanları

A

İskitler (Sakalar)

108
Q

Oğuz Kağan destanı

A

Asya Hunları

109
Q

Ergenekon ve Bozkurt destanları

A

Göktürkler

110
Q

Türeyiş ve Göç destanları

A

Uygurlar

111
Q

Attila ve Sihirli Geyik

A

Avrupa Hunları

112
Q

Manas Destanı

A

Kırgızlar

113
Q

Yaratılış

A

Altay (Yakut) Türkleri

114
Q

Oğuz Kağan Destanı’nda Oğuz Kağan olarak geçen Türk hükümdarı kimdir?

A

Mete Han

115
Q

Yenisey Kitabeleri

A

Kırgızlar
Türklerin en eski kitabesi

116
Q

Bugut Yazıtları

A

Göktürklere ait en eski kitabe

117
Q

Orhun Abideleri (Kitabeleri)

A

Türk edebiyatında ilk yazılı metin eseri
Kutluklara ait
Moğolistan’da bulunur
İlk çözülen kelime “Tengri”
Yazıyı çözen: W.Thomsen

118
Q

Terhin (Taryat) Yazıtı

A

Uygurlara ait
Bayan Çor Kağan Zamanı

119
Q

Moyençur (Sine Usu) Kitabesi

A

Uygurlara ait

120
Q

Karabalasagun Yazıtı

A

Uygurlara ait
Uygurların Manihaizm dinine geçişi