Ioncam Teaghlaigh. Flashcards
Cad é Ioncam?
Is é a thugtar airgead a fhaigheann duine nó teaghlach ioncam.
Tabhair samplaí de soirt ioncam.
Pá agus tuarastal, Pinsin, Sochar linbh, Sochar cuardaitheora poist, Ús ar choigilteas, Díbhinní ar scaireanna, Amhantar.
Déan cúr síos ar Pá agus tuarastal.
Ioncam a fhaightear mar luach saothair as obair a dhéanamh.
Déan cúr síos ar Pinsin.
Ioncam a íoctar le daoine le atá éirithe as an obair.
Déan cúr síos ar Sochar Linbh.
Íocaíocht a dhéantar le tuismitheoirí leanaí.
Cád é Sochar Comhcineáil (BIK)?
Is é seo earraí nó seibhisí a fhaigheann teaghlaich a mbaineann luach airgid leo. Tugtar ‘sochair imeallach’ orthu seo freisin.
M.sh.
- Cairr chomhlachta.
- Gutháin phóca ag fostaí.
- Íocaidh an fostóir an t-árachas sláinte.
Cad é Ioncam rialta?
Seo ioncam atá tú ag fhail go rialta.
Tabhair samplaí de ioncam rialta.
Pá, Tuarastal, Sochar linbh, Pinsean.
Cád é Ioncam neamhrialta?
Is é seo airgead ní beidh tú ag fhail go rialta.
Tabhair samplaí de ioncam neamhrialta.
Ragobair, Luach saothair, Bónas, Bhua chrannchur.
Cád iad na soirt Ioncam ó fhostaíocht.
Tuarastal, Pá, Amráta, Íocaíochtaí as ragobair. Tascráta, Coimisiún, Íocaíochtaí bónais.
Cád é Tuarastal?
Seo é ioncam a fhaigheann tú bliantúil. Beidh seo d’íoctar ag do fostaí mar luach saothair as obair a dhéanamh. Thig le seo a beidh i thráthchodanna cothroma míosúla.
Cád é Pá?
Seo é íocaíocht a fhaightear as obair a dhéantar. Thig le pá a bheith difriúil ó thréimhse amháin íoca go tréimhse eile.
Tabhair samplaí de doigheanna a thig leat Pá a ríomh.
Amráta, Íocaíochtaí as ragobair, Tascráta, Coimisiún, Íocaíochtaí bónais.
Cád é Amráta?
Ag fhail do chúid Pá don mhéid huair a oibríonn tú.
Cád é Íocaíochtaí as ragobair.
Seo nuair oibríonn thar do chuid gnáthsheachtain oibre. Beidh rátá níos airde cósúil le ‘am go leith’ nó ‘am dúbailte’.
Cád é Tascráta?
Pá a ríomhtar de réir mhéíd na hoibre a dhéantar.
Cád é Coimisiún?
Seo nuair a fhaigheann tú Pá ón mheid tairgí a dhíolann tú.
Cád é Íocaíochta bónais?
Is é seo Pá breise neamhrialta a thig leat fhail ó obair níos crua nó fhail rudaí deanta níos riomh an spriocdatá.
Cád é Pá comhlán agus cád é an foirmle do?
Is ea seo ioncam an fhostaí sula mbaintear aon rud as.
Pá comhlan = Bunphá + Ragobair + Bónais.
Cád é Glanphá agus cád é an foirmle do?
Is ea an méid a bhíonn fágtha don fhostaí tar éis gach asbhaint a bhaint as an phá comhlán.
Glanphá = Pá comhlán - Asbhaintí iomlána.
Tabhair samplaí de Asbhaintí.
Asbhaintí reachtúla, Asbhaintí saorálacha.
Cád é Asbhaintí reachtúla?
Tá seo asbhaint dliteanas cánach.
Tabhair samplaí de Asbhaintí reachtúla.
Íoc mar a thuillir (ÍMAT nó PAYE).
Árachais Shóisialaigh Phá-Choibhneasta (ÁSPC nó PRSI).
Muirear Sóisialta Uilíoch (USC).
