Hormonlar Flashcards

1
Q

Kortikotropin təbii preparatları

A

İnyeksiya üçün kortikotropin məhlulu
Sink kortikotropin inyeksiyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Sink Kortikotropin inyeksiyasının təsir müddəti

A

Uzunmüddətli təsir /24 saat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kortikotropinin sintetik analoqu

A

Tetrakozaktrin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Kortikotropinlərdən nə zaman istifadə edilir

A

Böyrəküstü vəz ikincili hipofunksiyası zamanı
Kortikosteroidlərdən uzunmüddətli istifadə zamanı baş verən böyrəküstü vəz atrofiyası zamanı
Kəsmə sindromunun qarşısını almaq üçün

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kortikotropin əlavə effektləri

A

AT yüksəldir
Ödem
Yuxusuzluq
Regenerativ proseslərin zəifləməsi
Katobolik effekt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Təbii kortikotropinlərə xas arzuolunmaz cəhət

A

Antitel əmələ gətirmək

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

AKTH preparatlarının istifadəsi əks göstərişdir

A

Şəkərli diabet
Hipertoniya x ağır forması
Xora xəstəliyi
Kəskin endoartrit
Kəskin ürək çatışmazlığı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Somototrop hormonu hansı mexanizmlə təsir edir

A

Somotomedinlər adlanan kiçik peotidlərlə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Somotomedinlər ən çox hansı orqanlarda olur

A

Qaraciyər
Böyrək
Eninəzolaqlı əzələ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Somatotropin preparatları nə zaman istofadə edilir

A

Cırtdanboyluluqlda
Prader Vil xəstəliyi zamanı
Şerşevski-Turner sindromu
Cinsi yetişkənliyin əvvəlində baş verən xroniki böyrək çatışmazlığında
Doping maddə kimi
Süd artıran maddə kimi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Somotatrop preparatlarından istifadə zamanı baş verən əlavə effktkər

A

İnyeksiya nahiyəsində şişmə,ağrı hissi
Allergik reaksiyalar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Somatotrop hormonunun antoqonisti

A

Peqvisomant

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Peqvisomant əlabə effektləri

A

Dispeptik pozğunluq
Qaraciyər funksiyasında pozğunluq
Qlükoza metabolizmi
Sümük iliyi pozğunluğu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Somatotropin sekresiyasını stimulə edən prepartlar

A

Somatorelin—təbii
Sermorelin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Somatotrop hormonun sekresiyasını süstləşdirir

A

Somatostatin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Somatostatin süstləşdirir

A

Somatotropin və Tirotropini

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Somatostatin hansı orqanlarda sekreisya oluna bilər

A

MBT
Mədəaltıvəzdə
Hipotalamusda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Somatostatin fosfotirozin fosfataza ferementini aktivləşdirməklə…..

A

Antiproliferativ və şişəleyhinə təsir göstərir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Somatostatin sintetik analoqu

A

Oktreotid asetat(Sandostatin)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Somatostatin və Okterotid təsirləri

A

Pankreasdan insulin və qlükaqon sekresiyasını
Mədə selikli qişasından qastrin,pepsin,HCl ifrazını azaldır
Nazik bağırsaqdan qida absorbsiyasını süstləşdirir
MB motorikasını azaldır
Sekretin,Xolesistokinin,VİP kimi bağırsaq homonlarına antoqonistlik edərək— vazokonstriksiya törədir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Somatostatin-1,4 preparatı nə zaman istifadə edilir

A

Akromeqaliya müalicəsində
MB qanaxmalarında
Mədəaltı vəz cərrahi müdaxilələrindən sonra profilaktik məqsədli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Okterotid asetat nə zaman istifadə edilir

A

Akromeqaliya müalicəsində
Qastroenteropakreatik şişlərin müalicəsində

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Akromeqaliya müalivəsində istofadə edilə bilər

A

Okterotid
Bromokriptin
Lanreotid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Okterotid əlabə təsirləri

A

MBT normal funksoyasını pozur
Öddaşı
İnyeksiya nahiyəsində lokal ağrı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Tirotropin preparatəndan nə zaman istofadə edilir

A

Qalxanabənzər vəz xərçəngi zamanı,Radioktiv J müalicəsinin effektini artırmaq üçün
Miksedema diaqnostikasinda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Tərkibində FSH və LTH olan preparat

A

Perqonal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Qonodotropinlər nə zaman təyin oluna bilər

A

Sonsuzluğun bəzi növləri
Menstural pozğunluqlar
Kişilərdə hipogenitalizm
Cinsi infantilizim
Kriptorxizm
İkincili hipoqonadizm
Endometrium kistası zamanı yaranan uşaqlıq qanaxmaları
Test sınaqlarda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Tibbdə istifadə edilən tireoliberin prerparatı

A

Rifatiroin(protirilen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Tireoliberin hansı hormonların ifrazını artıra bilər?

A

Ön hipofizdən prolaktinin
*Akromeqaliyalı xəstələrdə STH artırır
AKTH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Tireoliberin sekresiyasını süstləşdirir

A

Dofaminergik və serotinergik neyronların aktivləşməsi
Opiod reseptorların stimulyasiyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Tireoliberindən nə zaman istifadə edilir

A

Qalxanabənzər vəz funksiyalarının öyrənilməsində test kimi
Psixostimulyator
Analeptik təsir
MSS travmatik və degenerativ pizğunluqlarının müalicəsində

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

FSH vəzifəsi

A

Qadinlarda: Follikulogenezi stimulə edir
Follikuldan estrogen ifrazını stimulə edir
Kişilərdə: qametogen təsir(spermatozoid əmələ gəlməsi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

LH vəzifəsi

A

Qadınlarda:Ovulyasiya və sarı cismin yaranması
Progesteron sekresiyasını stimulə edir
Kişilərdə:leydiq divararalığı hüceyrələrinə təsir edir,testesteron sekresiyasını stimulə edir,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

FSH rekombinat preparatları

A

Follitropin alfa(Gonal-F)
Follitropin beta(Puregon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Rekombinat insan xorionik qonodatropini preparatı

A

Xorioqonadotropin alfa(Ovitrelle və Choragon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Rekombinat LH preparatı

A

Lutrotropin alfa(Luveris)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Menapozal qonodotropin preparatları

A

Pergonal
Humegon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Menapauzal qonodotropin haqqında

A

Postmenapauza dövründə qadınların sidiyindən alınır
FSH və LH qarışığı
Paraşok halında(tərkibində laktoza da olur)
Ə/d inyeksiya olunur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Urofolitropin

A

FSH preparatı
Dünyasını dəyişmiş insanların hipofizindən alınmış və təmizlənmiş( LH -dan) FSH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

İnsanın xorionik qonodotropini

A

Profasi və Pregynl preparatları
Hamilə qadın sidiyindən alınır
Cift mənşəli
ə/d təyin edilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

İnsan xorionik qonadotropinin əlavə təsirləri

A

Başağrısı
Halsızlıq
Allergik reaksiya
Ödem(maye və duz ləngiməsi ilə əlaqədar)
İnyeksiya nahiyəsində ağrı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Qonodorelin hansı növ parenteral üsullarla istifadə edilir

A

V/d,ə/d,d/a

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Qonadorelin nə zaman iatifadə edilir

A

Funksional hipotalamik amenoreya
Sonsuzluq müalicəsində
Hipoqonadotropik hipoqonadizm
Hər iki cinsdə cinsi yetişkənliyin gecikməsi zamanı
Amenoreya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Uzunmüddətli təsirə malik Sintetik Qonadorelin analoqları

A

Biserelin asetat (Suprefact)
Qoserelin asetat(Zoladex)
Leprorelin asetat(Carcinil,Lupron)
Nafarelin asetat
Triptorelin asetat (Decapeptyl)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Qonadorelin prepratlarının təyin üsulları

A

D/a
Ə/d
Burun spreyi şəklində

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

İmplant şəklində istifadə edilə bikən qonadorelin preparat

A

Qoserelin asetat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Qonodorelin analoqlarından nə zaman istifadə edilir

A

Cinsi hormonlardan asılı bədxassəli şişlərdə(prostat vəz xərçəngi,döş vəz xərçəngi)
Endometrioz
Yumurtalıq polikistası
Uşaqlıq mimoması(fibromiması)
Test sınağı—hipofiz qonadorelin həssaslığını yoxıamaq məqsədilə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Danazol

A

Qonadotrop hormonların sekresiyasını blokada edən zəif androgen aktivliyğ malik sintetik preparat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Qonadorelinlərin uzunmüddətli istifadəsi və ya depo preparatkarının istifadəsi səbəb olur

A

Tibbi overektomeiya
Tibbi kastrasiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Qonadotrop hormonların sekresiyasını blokada edən oreoaratlar

A

Setroreliks
Qanireliks

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Prolaktin təsirləri

A

Süd vəzlərinin inkişafı
Süd ifrazı
Süd vəzi Asinus epitelinin proliferasiyası
Asinus hüceyrələrində Sekretor qranulların sayının artması
Qonadotrpinlərin aekresiyasının azlaması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Prolaktin inhibəedici faktor

A

Dofamin və analoqları
GAP-inhibəedici zülali faktor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Artmış Prolaktin sekresiyasının qaeşısını almaq üçün istifadə edilən oreparatlar

A

Bromokriptin
Kaberqolin
Kinaqolid
Lizurid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Bromokriptin

A

Çovdar mahmızının Təbii alkolidi olan erqokriptinin Bromlu sintetik analoqu
Dofaminergik re aqonisti—D2
STH sekresiyasını da azaldır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Bromkriptin nə zaman istifadə edilir

A

Hipofiz adenomasında
Abortdan sonra arzuolunmaz laktasiyanın qarşısını almaq üçün
Parkinson
Qaloktoreya
Akromeqaliya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Bromokriptin əlavə təsirləri

A

Ürəkbulanma
Qusma
Orostatik hipotenziya
Yüksək dozada—ağızda quruluq,başağrısı,qəbizlik,ayaqlarda qıcolma,halyusinasiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

MSH preparatl

A

İntermedin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

İntermedin nə zaman istifadə edilir

A

Ofotlmologiya sahəsində torlu qişa degenerativ dəyişiklikləri zamanı
Hemeralopiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

İntermedin necə təyin edilir

A

Göz damcısı
Subkonyuktival sahəyə inyeksiya
Elektroferez üsulu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Endogen neyropeptidlərin prekursoru

A

Lipotrop hormonlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Oksitosin necə depolanır

A

Neyrofizin 1 və metenkefalinlə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Oksitosin sekresiyası azalır

A

Metenfekalin əks əlaqə prisipilə
Bədən t yüksələndə
Şiddətli ağrı və güclü səs təsiri
Azalmasına vasitəçilik edir:opioid reseptorlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Oksitosin sekresiyası artır

A

Uşaqlıq və uşaqlıq yolunun genişlənməsi
Döş giləsinin stimulyasiyası
Psixi stress

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Estrogen miqdarı ilə oksitosin təsirinin əlaqəsi

A

Kifayət qədər Estrogen olmadıqda oksitosin təsir etmir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Oksitosinin terapevtik dozlarda törətdiyi təsirlər

A

Damargenəldici
AT aşağı salır
Reflektoru taxikardiya
Çoox zəif antidiuretik təsir(V2 re)
AKTH sekresiyasını artırır
Prolaktin ifrazını artırır
MSS təsir edərək analıq hissi yaradır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Oksitosinin yükəsk dozalrda təzyiqə təsiri

A

İlk olaraq qısamüddətli aşağı salır
Sonra isə vazopressin re təsir edərək qaldırlr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Oksitpsin burun spreyi

A

Süd artırır
Uşaq əmizdirmədən 5 dəq əvvəl hər iki buruna 1 dəfə püskürdülür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Oksitosin re antoqonisti

A

Atosiban

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Vazopressin təsirləri

A

Toplayıcı kanalcıqlarda suyun reabsorbsiyası
Yüksək dozada—saya əzələlərə stimuləedici təsir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

V1A vazopressin re yerləşir

A

Saya əzələlərdə—vazokonstriksiya
Qaraciyər hüceyrə membranında—qlikogenoliz
Beyində

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

V1B re harda yerləşor

A

Ön hipofizdə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

V2 vazipressin re harada yerləşir

A

Böyrəklərin toplayıcı və distal kanalcıqlarında
Damar endotelində—NO ifrazını artırır—> vazodilatasiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

V2 re selektiv aqonisti

A

Desmopressin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

Vazopressin təsirləri

A

Koronar damarların spazmı
AT yüksəldir ilkin olaraq—reflektoe bradikardiya
Yüksək dozada—bağırsaq peristlatikasını və tonusuni artırır,tokomimetik təsir(V1)
AKTH sekresiyasını artırır(V1B)
STH sekreisyasınl da artırır
8.laxtalanma faktorunun miqdarını artırır amma eyni zamanda toxuma plazminogeninin aktivatorlarının qana ifrazına səbəb olur(uzunmüddətli istifadəsi laxtalabmabı poza bilər)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

Vazooressin yaddaşa təsiri

A

Korsakov sindromunda yaddaş pozğunluğunu aradan qaldıra bilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

Vazopressin və analoqları nə zaman istifadə edilir

A

Şəkərsiz diabet zamanı
Polidipsiya və poliuriy zamanı
Enurez müalucəsində
Hipofizdə AKTH və STH ifrazetmə potensialının ölçülməsi üçün test maddə
Qida b varikoz qanaxması zamanı
Beyin cəreahi əməliyyatkarı zamanı qanaxmanı azaldan lokal təsirli maddə kimi
Lokal anestetiklərlə birgə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

Vazopressin sintetik dərman analoqları

A

Desmopressin,lipressin,felipressin,terlipressin,vazopressin tannat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

Vazopressin necə istifadə edilir

A

Ə/d cə d/a
Burundaxili

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

Desmopressin

A

V2 re daha çox təsir edir
Antidiureitk təsiri vazopressindən güclüdür
Zəif vazokonstriktiv təsir
Daha uzunmüddətli təsir
Qida b qanaxmanən qarşısını almaq üçün v/d infuziya edilir
Hemodiliya və Villebrand x zamanı da istifadə edilə bilər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

Felipressinə

A

Hğm antidiuretik ,həm vazokonstriktiv effektləri vazopressindən güclüdür
Lokal anestetiklərlə birgə istofadə edilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

Terlipressin

A

Prodərman
Vazipressinə çevrildikdən sonra aktivlik qazanır
Yemək b varikoz qanxmalarının qarşısını almaq üçün istifadə edilir
Ən effektiv və güclüsüdür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

Vazopressin və analoqlarənön istifadəsinin əlavə təsirləri(xüsusən yüksək dozalarda)

A

Ürəkbulanma
Gəyirmə
Dəridə solğunluq
Qarında ağrı
Allergik reaksiya
Defekasiya hissi
Uşaqlıqda ağrılar
Stenokardiya/Mİ/Kollaps
Su zəhərlənməsi
Desmopressin— ürətin zərbə qüvvəsinin artması və AT düşməsi

83
Q

Antidiuretik hormon antoqnonisti

A

Tetrasiklin törəməsi(antibiotik kimi istifadə edilmir)— demoklosiklin

84
Q

Demeklosiklin

A

ADH artması nəticəsində baş verən su zəhərlğnməsi zamanı
Bəzi dərman preparatları istifadəsi zamanı baş verən su zəhərlənməsində də istifadə edilir— neyroleptiklər,antiblastomlar,tiazid diuretiklər(həmçinin,spironalakton),teisiklik antidepressant,karbamazepin,tolbutmaid,xlorpropamid,nikotin,barbiturat,karpamazepin
Meningit zamanı baş verən su zəhərlənməsi

85
Q

Melatonin nədən əmələ gəlir

A

Seratonindən

86
Q

Melatonin təsirləri

A

Bədən t aşağı salır
Yuxugətirici təsir
MSS tormozlayıcı təsir edən oreparatların effektini artırır
QAYT ergik təsiri artırır

87
Q

Melatonin prepararı

A

Melatonin(Melaksen)

88
Q

Melaksen(melatonin) preparatı nə zaman istifadə edilir

A

Yuxu pozğunluqları zamanı
Gecikmiş faza sindromu zamanı

89
Q

Melatonin preparatı istifadəsinə əks gpstərişdir

A

Hamiləlik və laktasiya dövrü
Leykemiya
Limfoma
Kəskin böyrək patologiyaları

90
Q

Deyodinasiyada iştirak edən fermentlər

A

1.tip
2.tip
3.tip

91
Q

1.tip deyodinaza

A

Tərkibində Se var
T4 həm iç,həm də bayır halqasından J qoparır—qismən T3 çevirir
Qalcanvari vəzdə,Qaraciyərdə,böyrəklərdə rast gəlinir

92
Q

2.tip deyodinaza

A

Yalnız bayır halqdakı J qopararaq onu T3 ə çevirir
Beyində,hipofizdə və yağ toxumasında

93
Q

3.tip deyodinaza

A

T4 iç halqasından J qoparır ,tərs T3 əmələ gətirir(inaktiv metabolit)—
Daha sonra yenidən deypdinaza təsirinğ məruz qalır

94
Q

Tieoid hormonlar necə xaric edilir

A

Qlükuronlaşaraq bağırsaqlarla
Sulfat konyuqatı ilə böyrəklərdən

95
Q

Tiroid hormon O2 təsiri

A

O2 tükədir və oksidləşmə reaksiyakarl sürətlənir

96
Q

Tiroid hormonu hansı orqanlarda O2 tükətmir

A

Beyin
Xayalıq
Dalaq

97
Q

Tiroksin preparatları

A

L-Tiroksin( na duzu şəklində)

98
Q

Tirotropin preparatı

A

Liyotirionin( na duzu şəklində)

99
Q

Tiroid h preparatkarl nə zaman istifadə edilir

A

Qalxanabənzər vəz hipofunksiyası
Miksedema
Kretinizim
Hiporireoz əlamətlərlə keçən piylənmə
Zob
Qalxanabənzər vəz xərçəngi

100
Q

Tiroid hormonlardan sitifadənin əlavə təsirləri

A

Aritmiya
Əsəbilik
Taxikardiya
Tremor
Yuxusuzluq
Bədən t yüksəlməsi
Tərləmə
Diareya
Halsızlıq
Ürək çatışmazlığı

101
Q

Tiroid preparatlarının şəkərli diabetə təsiri

A

İnsulin və antidiabetik dərman maddələrinə qarşı həssaslıq itir

102
Q

Nə zaman tiroid preparatların istifadəsi əks göstərişdir

A

Şəkərli diabet
Addison xəstəliyi
Tükənmə sindromu
Ürək-damar çatışmazlığı

103
Q

Tiriotoksikoz nə zmaan baş verir

A

Diffuz-toksiki zob
Bazedov(Qraves)
Düyünlü toksiki zob

104
Q

Tiroid hormonların sintezini blokada edən J preparatları

A

Doymuş KJ məhlulu
Lüqol məhlulu

105
Q

Tiroid hormonların sintezini blokada edən tiyokarbamid törəmələri

A

Propiltioirasil
Metimazol(Merkazolil)
Karbimazol

106
Q

J qalxanabənzər vəz tərəfindən tutulmasını blokada edən prepratlar

A

Na perxlorat,K perxlorat

107
Q

Qalxanabənzər vəz folikkul hüc dağıdan maddə

A

Radioktiv J

108
Q

Tiokarbamid törəmələrinin təsir mexanizmi

A

Monoyodtirozin,diyodtirozinin bieləşməsino tormozlayır
1.tip deyodinaza f blokada edərək T4 ün daha aktiv forma olan T3 ə keçməsinin qarşısını alır
Tiroidstimuləedici İg əmələ gəlməsinin qarşısını alır

109
Q

Karbimazol

A

Prodərman
Metimazola çevroldikdən sonra aktivləsir

110
Q

Metimazol

A

Propiltiourasildən daha güclü preparat

111
Q

Tiokarbamid qrup oreoararların törətdiyi əlavə effektlər

A

Başağrısı
Dəridə qaşıntı
MB pozğunluqlaeı
Aqranulsitoz(nadirən)
Aplastik anemiya
Trombositopeniya
Hipoprottombinemiya

112
Q

Propiltiourasil və metimazol hamiləlik zmaanı

A

İstifadəsindən çəkinmək lazımdlrl çünki cift baryerini yaxşı keçirlər

113
Q

K və Na prexloratdan nə üçün istifadəsi məsləhət görülmer

A

Geridönməz aplastik anemiya törədə bilər

114
Q

Kalsitoninin böyrək kanalcıqlarındakə epitel hüceyrələrimə təsiri

A

Ca Na P sorulmasını azaldır

115
Q

Kalsitonin preparatları

A

Qızıl balıqdan alınan kalsitonin preparatı salkatonin
Donuzdan alənan -kalsitrin

116
Q

Kalsitonin preparatları nə zaman istifadə edilir

A

Hiperparatiroidizm zamanı
Sümük şişləri ilə bağlə osteolitik proseskər nəticəsində baş verən hiperCaemiya zamanı
Postmenapauzal osteoporozun müalicə və priflaktikasında
Paget xəstəliyi zamanı

117
Q

Kalsitonin prepararlarının əlavə effektləri

A

Ürəkbulanma
Allergik reaksiyalar
Angioödemlər

118
Q

Paratiroid h təsirləri

A

Bağırsaqlardan P və Ca sorulmasını artırır(D vitmaini vasitəsilə)
Böyrəklərəd Ca reabsorbsiyasını artırır
Fosfaturiya
Diuretik təsir

119
Q

PTH preparatları nə zaman istifadə edilir

A

Hipoparatiroidizm və spazmofiliya zamanı

120
Q

PTH preparatları

A

Parathormon
Teriparatid

121
Q

Teriparatid

A

Qadınlarda postmenapauzal osteoporoz mülaicəsində istifadə edilir
D/a
Ağır böyrək çatışmazlığı və metabolik pozğunluqlarla bağlı sümük xəstəliyi zamanı istifadəso əks göstəriş

122
Q

Enteroqlükaqon(qlisentin)

A

Bağırsaqlarda sintez edilən qlükaqon

123
Q

Qlükaqon dərman kimi nə zaman istifadə edilir

A

Hipoqlikemik şok
Kardiogen şok
Ürək çatışmazlığı zamanı

124
Q

Qlükaqon digər hormonlara təsiri

A

Epinefrini artırır
STH və kalsitonin sekresiyasını da artırır

125
Q

Langerhans adacıqlarında əmələ gələn Somatostatin təsirləri

A

İnsulinin,qlükaqon və PP hoemonlarının sekresiyasını azalda bilir
Bağırsaqdan yağların absorbsiyasını gecikdirir
Mədədə HCl ,pepsin,İF sekresiyasını,tüpürcək sekresiyasını və bağırsaq hormon ifrazını süstləşdirir
Mədə Bağırsaq öd kisəsinin motorikasını zəiflədir
Mədə selikli qişasına sitoprotektor təsiri var

126
Q

İnsulin sekresiyasını artıran şəkərlər.

A

Qlükoza Fruktoza Mannoza

127
Q

İnsulin ifrazını ən çox stimulyasiya edən amin t

A

Arginin

128
Q

İnsulin ifrazına təsiri qlükoza olmadan baş verən amin t

A

Leysin

129
Q

Yağ turşuları insulin ifrazına necə təsir edir

A

GİP vasitəsilə
Birbaşa

130
Q

İnsulin ifrazını dolayı yolla artırır

A

STH,kortizol,estrogen,progesteron,qlükaqon

131
Q

İnsulin preparatlarının stabilliyini və təsir müddətini artırmaq üçün ….

A

İnsulini protamin və ya qlobulinlə birləşdirirlər— suda həll olmayan suspenziya

132
Q

Qısamüddətli təsir göstərən insulin preparatları

A

Neytral requlyar insulin
Semilente insulin

133
Q

Ortamüddətli təsir göstərən insulin preparatlarl

A

İzofan insulin
Qarışıq lenta insulin

134
Q

Uzunmüddətli təsir fpstərən insukin preparatları

A

Protamin Zn insulin
Ultralente insulin

135
Q

Venadaxili inyekrsiya edilə bilən yeganə insulin preparatı

A

Neytral requlyator insulin

136
Q

Ən uzunmüddətli təsir gpstərən insulin oreparatı

A

Ultralente

137
Q

Şəkərli diabetdə istifadə edilə 1. Nəsil sulfanilsidikcövhəri preparatlarl

A

Korbutamid,Xlorpropamid,Tolbutamid,Tolozamid,Asetoheksamid

138
Q

Şəkərli diabetdə istifadə edilən biquanid törəmələri

A

Fenformin,Qlibutid,Metformin

139
Q

Şəklərli diabetdə istifadə edilən tiazolidindionlar

A

Roziqlitazon,Pioqlitazon

140
Q

Alfa qlükozidaza inhibitoru şəkərli diabetdə istifadə edilən oreparat

A

Akarboza
Miqlitol

141
Q

Bitki mənşəli şəkərli diabet əleyhinə preparatlar

A

Arfazetin yığıntısı
Mirfazin yığıntısı

142
Q

Sulfanilsidikcövhəri preparatları nə zaman istifadə edilir

A

Ketoasidoz,fəsadlaşma qorxusu olmayan şəkərli diabetlərəd
35 yaşdan yuxarı
Pəhrizlə 35 yaş aşağıya da təyin edilə bilər

143
Q

Suıfanilsidikcövhəri istifadəsi əks göstəeişdir

A

Hiperqlikemiya
Acqarnına və yüksək qlükozuriya zamanı

144
Q

Ən uzun müddət təsir edən və ğn güclü sulfanilsidikcövhər preparatları

A

Qlibenklamid(Qliberid)
Qlimepirid

145
Q

Xlorpropamid əlavə effektləri

A

Leykopeniya
Aqranulositoz
Trombositopeniya
Qaraciyər fəaliyyətinə mənfi təsir
Yüksək dozada—ataksiya,halsızlıq,beyin mənşəli pozğunluqlar

146
Q

2.Nəsil sulfanilsidikcövhəri preparatları

A

Qliburid(Qlibenklamid),-maninil
Qlipizid(Qlidiazinamid),
Qlibornurid
Qliklazid—minidab
Qlimeprid
Qlikvidon

147
Q

Suıfanilsidikcövhəri bənzəyən preparatlar

A

Repaqlinid,Nateqlinid

148
Q

Aldozareduktasa inhobitoru olan antidiabetik preparatlar

A

Tolrestat,Alrestatin,Sorbinil

149
Q

Tolbutamid

A

Ən qısamüddətli sulfanilsidikcövhəri oreparatl
CYP2C9
Aldehid d.h blokada edir—spirtli içkilərdən istifadə olmaz müailəcə zamanl

150
Q

Qlibenklamid(Qliberid) və Qlimeprid əks gpstərişdir

A

Böyrək və qaraciyər pozğunluqları olan xəstələrə

151
Q

Qlipizid

A

Orramüddətli təsir
Qida maddələri absorsbiyasını azaldır
90%metabolizm— qaraciyər
10% dəyişilmədən—böyrək
Zəif diuretik təsir

152
Q

Qlibornurid

A

Ortamüddətli təsir
Qlipiziddən daha yüksək hipoqlikemiya törədir

153
Q

Qliklazid(diabeton)

A

Uzunmüddətli təsir edir
Qaraciyər metabolizmə uğrayır
20% dəyişilmədən böyrəklərlə xaric edilir
Antiaqreqant təsir

154
Q

Qliklazid(diabeton)

A

Uzunmüddətli təsir edir
Qaraciyər metabolizmə uğrayır
20% dəyişilmədən böyrəklərlə xaric edilir
Antiaqreqant təsir

155
Q

Qlibomet preparatl

A

Metformin+Qlibenklamod(Qliberid)

156
Q

Biquanid istifadəsinə əks göstərişdir

A

Qaeaciyər xəatəlikləri
Ağır ürək xəstəlikləri
Dehidratasiya
Pis qidalanma
Alkoqlolizm
Sepsis

Şok

157
Q

Biquanidlər—Metformin

A

Qlükoza sorulmasını asaldır
Qlükoza utilizasiyasını artırır
Qlükoneogenezi zəiflədir
Endogen İnsulin antoqonistlərini süsrləşdirir
Anaerob qlikolizi sürətləndirir
Hipolipidemik təsir
Fibrinolitik təsir
Aneroksigen təsir—çəki itirmə

158
Q

Uzunmüddətli Biquanid istifadəsinin nəticəsi

A

B12 və fol turşusunun absorbsiyası azalır

159
Q

Biquanidlərin töeətdiyi əlavə effektlər

A

Dispeosiya,iştaha itməsi,ürəkbulanma,ağızda Me dadı

160
Q

Qlitazonlar(tiazolindindionlar)

A

İnsulinə qarşı rezistentliyi aşağı salırlar— insukinə həssas gen steukturlarənın transkripsiyasını artırır
Qlükoza utilizasiyasını artırır
2.tip ŞD
Bədən çəkisini artırır,suyu ləngidiri(Ödemlər)
Lipid miqdarını azaldır

161
Q

Oliqosaxarid analoqu olan alfa qlükozidaza ingibitori

A

Akarboza

162
Q

Monosaxarid analoqu olan alfa qlükozidaza inhibitoru

A

Miqlitol

163
Q

Alfa qlükozidaza inhibitorları

A

Qlükoza sorulmasını aşağı salır
Hiperqlikemiya qarşısını alır

164
Q

Akarboza

A

Laktozadan başqa bütün karbohidratların sorulmasının qarşısını alır
Hiperqlikemiyanın qarşısını alır
Yeməkdən öncə istifadə edilir

165
Q

Miqlitol

A

Akarbozadan güclü
Bağırsaqdan tamamilə absorbsiya olunur

166
Q

Alfa qlükozidaza imhibitpelarının əlavə effektləri

A

Meteorizm
Qarınağrlsl
İshal

167
Q

Akarboza tprətdiyi əlavə effektlər

A

Dəri allergik reak
Qanda qaraciyər fermentlərinin artması
Sarılıq
Hepatit

168
Q

Dezoksikortikosteron(mineralokorrikoid) nə zaman iatifadə edilir

A

Addison x
Miasteniya,Adinamiya—əzələ işi və tonusunu artırır

169
Q

Təbii qlükokortikoid preparatı

A

Hidrokortizon—v/d

170
Q

Sintetik qlükokortikoid preparatları

A

Prednizalon
Deksametazon
Triamsinolol
Sinaflan
Flumetazon

171
Q

Qlükokortikoid prepratlarə istofadə edilir

A

Addison x
Bronxiaı astma,allergik xəstəliklər
Yerli iltihabi xəstəliklər
Autoimmun reaksiyalar,transplantologiya
Onkologiya,şok,virus hepatiti,kəskin leykoz,kəskin leykpblast,infeksion mononukleaz
Neyrodermatit,ekzema
Hemolitik anemiya
Qlomerulonefrit
Kəskin pankreatit
Revmatoid

172
Q

Yerli təsirli qlikokokorrikoidlər

A

Budesonid
Flutikazon
Beklomet
Flumetazon
Sinaflan

173
Q

Estrogenlərdən nə zaman istifadə edilir

A

Menapauza və pistmenapauza pozğunluqları zamanı
Amenoreya,dismenoreya
Osteoporoz
Qadınlarda(>60) süd vəzi xərçəngi zamanı
Kişilərdə prostat vəz xərçəngi zamanı
Kontraseptiv maddə kimi
Diafunksional uşaqlıq qanaxmaları zamanı

174
Q

Eatrogenlərin əlavə təsirləri

A

Ürəkbulanma
Qarından şişkinlik
Uşaqlıq qanaxmaları
Miometeium xərçəngi
Birincili qaraciyər xərçəngi

175
Q

Steroid quruluşlu estrogeblər

A

1.Estradiol və digər təbii estrogenlər
2.Fitoesteogenlər
3.sintetik estrogenlər

176
Q

Estradiol və digər təbii esteogenlər

A

Estradiol,Estradiol benzoat,Estradiol diprpionat,Estradiol valeriat,Estradiol spionat

177
Q

Fitoestrogenlər

A

Genistein
diadzein

178
Q

Sinetetik estrogenlər

A

Etiniliestradiol
Mestranol
Tibolon

179
Q

Estrogen aktivliyə malik q.steroid maddələr

A

Sinestrol
Dietilstilbestrol
Dimestrol
Siqetin

180
Q

Fitoestrogenlər

A

Fenol törəmələridir
Suda yaxşı həll olur
Bitkilərədn alınır
Toxumalarda sürətlə parçalanır,depolanmır

181
Q

Tibalon

A

Sintetik streoud quruluşlu esteogen
Zəif progesteonik və androgenik təsirləri var

182
Q

Estrogen aktivliyə malik q.steroid maddələr

A

Heksan törəmələridir

183
Q

Siqetin

A

Birbaşa estrogen aktivliyə malik deyil
Qonodotrop funksiyanı stimulə edərək estrogen aktivliyi zəif artırır
Yüngül kriameteik pozgunluq zamanı təyin edilir
Uşaqlığın yığılma aktivliyini artırır
Miometeiumun oksitosinə qarşı həsasslığını artlrlr
Cift üan d yaxailasdirir
Doğuşu sürətləndirmək və döl asfiksiyasının profilaktikasında istifadə edilir

184
Q

Antiestrogenlər

A

1.Esteogen re blokatorları
2.Aromatazanın inhibitorlarl

185
Q

Estrogen re blokatorları

A

Klomifen sitrat
Tamoksifen sitrat
Toremifen
Fulvestrant
Raloksifen
Droloksifen

186
Q

Aromatazanın steroid qruluşlu inhibitorları

A

Formestan
Eksemestan

187
Q

Q.steroid quruluşlu aromatazanın inhibitorları

A

Anastrozol
Letrozol

188
Q

Klomifen sitrat

A

Hipotalamusdakı esteogen re blokada edir
FSH LH sekresiyasını artırır
Qadınlarda bəzi növ sonsuzluqlarda istifadə edilir

189
Q

Tomoksifen ,Toremifen

A

Periferik təsirli antiesteogenlər
Süd vəz xərçəngi zamanı istifadə edilir

190
Q

Aromataza ingibitorları

A

Döş xərçəngi müalicəsində istifadə edilir

191
Q

Progestinlər nə zaman istifadə edilir

A

Hamiləliyin birinci yarısında baş verə biləcək uşaqsalma hallarında
Dismenoreya
Disfunksional uşaqlıq qanaxmaları
Endometrioz
Endometium xərçəngi

192
Q

Progesteron və onun törəmələri

A

Progesteron
Hidroksiprogesteron
Dihidrogesteron
Preqnin

193
Q

Progesteron və onun törəmələri

A

Progesteron
Hidroksiprogesteron
Dihidrogesteron
Preqnin

194
Q

Antigestagen

A

Mifepriston
Abort törədici maddə

195
Q

Təbii androgen oreparatları

A

Testesteron propionat
Testenat

196
Q

Sintetik preparatlar

A

Metiltestesteron
Danazol
Testerelon
Jestrinon

197
Q

Antiandrogenlər

A

Siproteron asetat
Finasterid
Flutamid

198
Q

Danazol

A

Qonodatrop h sekrediyasını blokada edir
Sintetik
Yüksək dozada zəif androgen və anabolik effekt
Sonsuzluqla müşahidə edilən Endometrioz zamanı
Kişilərdə ginekomastiya zamanı
Qadınlarda süd vəzin xoşxassəli şişləri zamanı
İrsi anginevrotik ödem zamanı istifadə olunur

199
Q

Androgen aktivliyə malik maddələr istifadə edilir

A

Kişilərəd hipoqonadizm,androgen çatışmazlıöında
STH çatışmazlıöında
Kişilərdə klimaks zamanı

200
Q

Androgen maddələr nə zaman əks göztəeişdir

A

Prostat hipertorfiyasl
Hamiləlik zamanı

201
Q

Antiandrogen maddələr nə zaman iatifadə edilir

A

Prostat vəz xəeçəngi
Kişilərəd hiperseksual fəallıq

202
Q

Testesteron re blokatoru olan antiandrogenlər

A

Siproteron asetat
Flutamid
Bikalutamid

203
Q

5-alfa-reduktaza blokatoru olan antiandrogenlər

A

Finasterid
Duasterid

204
Q

Anabolik steroidlər

A

Nandrolon—Fenobolin,Ratabolil
Meandriol
Metandienon
Testolakton
Majestrol