Hormonlar Flashcards
Kortikotropin təbii preparatları
İnyeksiya üçün kortikotropin məhlulu
Sink kortikotropin inyeksiyası
Sink Kortikotropin inyeksiyasının təsir müddəti
Uzunmüddətli təsir /24 saat
Kortikotropinin sintetik analoqu
Tetrakozaktrin
Kortikotropinlərdən nə zaman istifadə edilir
Böyrəküstü vəz ikincili hipofunksiyası zamanı
Kortikosteroidlərdən uzunmüddətli istifadə zamanı baş verən böyrəküstü vəz atrofiyası zamanı
Kəsmə sindromunun qarşısını almaq üçün
Kortikotropin əlavə effektləri
AT yüksəldir
Ödem
Yuxusuzluq
Regenerativ proseslərin zəifləməsi
Katobolik effekt
Təbii kortikotropinlərə xas arzuolunmaz cəhət
Antitel əmələ gətirmək
AKTH preparatlarının istifadəsi əks göstərişdir
Şəkərli diabet
Hipertoniya x ağır forması
Xora xəstəliyi
Kəskin endoartrit
Kəskin ürək çatışmazlığı
Somototrop hormonu hansı mexanizmlə təsir edir
Somotomedinlər adlanan kiçik peotidlərlə
Somotomedinlər ən çox hansı orqanlarda olur
Qaraciyər
Böyrək
Eninəzolaqlı əzələ
Somatotropin preparatları nə zaman istofadə edilir
Cırtdanboyluluqlda
Prader Vil xəstəliyi zamanı
Şerşevski-Turner sindromu
Cinsi yetişkənliyin əvvəlində baş verən xroniki böyrək çatışmazlığında
Doping maddə kimi
Süd artıran maddə kimi
Somotatrop preparatlarından istifadə zamanı baş verən əlavə effktkər
İnyeksiya nahiyəsində şişmə,ağrı hissi
Allergik reaksiyalar
Somatotrop hormonunun antoqonisti
Peqvisomant
Peqvisomant əlabə effektləri
Dispeptik pozğunluq
Qaraciyər funksiyasında pozğunluq
Qlükoza metabolizmi
Sümük iliyi pozğunluğu
Somatotropin sekresiyasını stimulə edən prepartlar
Somatorelin—təbii
Sermorelin
Somatotrop hormonun sekresiyasını süstləşdirir
Somatostatin
Somatostatin süstləşdirir
Somatotropin və Tirotropini
Somatostatin hansı orqanlarda sekreisya oluna bilər
MBT
Mədəaltıvəzdə
Hipotalamusda
Somatostatin fosfotirozin fosfataza ferementini aktivləşdirməklə…..
Antiproliferativ və şişəleyhinə təsir göstərir
Somatostatin sintetik analoqu
Oktreotid asetat(Sandostatin)
Somatostatin və Okterotid təsirləri
Pankreasdan insulin və qlükaqon sekresiyasını
Mədə selikli qişasından qastrin,pepsin,HCl ifrazını azaldır
Nazik bağırsaqdan qida absorbsiyasını süstləşdirir
MB motorikasını azaldır
Sekretin,Xolesistokinin,VİP kimi bağırsaq homonlarına antoqonistlik edərək— vazokonstriksiya törədir
Somatostatin-1,4 preparatı nə zaman istifadə edilir
Akromeqaliya müalicəsində
MB qanaxmalarında
Mədəaltı vəz cərrahi müdaxilələrindən sonra profilaktik məqsədli
Okterotid asetat nə zaman istifadə edilir
Akromeqaliya müalicəsində
Qastroenteropakreatik şişlərin müalicəsində
Akromeqaliya müalivəsində istofadə edilə bilər
Okterotid
Bromokriptin
Lanreotid
Okterotid əlabə təsirləri
MBT normal funksoyasını pozur
Öddaşı
İnyeksiya nahiyəsində lokal ağrı
Tirotropin preparatəndan nə zaman istofadə edilir
Qalxanabənzər vəz xərçəngi zamanı,Radioktiv J müalicəsinin effektini artırmaq üçün
Miksedema diaqnostikasinda
Tərkibində FSH və LTH olan preparat
Perqonal
Qonodotropinlər nə zaman təyin oluna bilər
Sonsuzluğun bəzi növləri
Menstural pozğunluqlar
Kişilərdə hipogenitalizm
Cinsi infantilizim
Kriptorxizm
İkincili hipoqonadizm
Endometrium kistası zamanı yaranan uşaqlıq qanaxmaları
Test sınaqlarda
Tibbdə istifadə edilən tireoliberin prerparatı
Rifatiroin(protirilen)
Tireoliberin hansı hormonların ifrazını artıra bilər?
Ön hipofizdən prolaktinin
*Akromeqaliyalı xəstələrdə STH artırır
AKTH
Tireoliberin sekresiyasını süstləşdirir
Dofaminergik və serotinergik neyronların aktivləşməsi
Opiod reseptorların stimulyasiyası
Tireoliberindən nə zaman istifadə edilir
Qalxanabənzər vəz funksiyalarının öyrənilməsində test kimi
Psixostimulyator
Analeptik təsir
MSS travmatik və degenerativ pizğunluqlarının müalicəsində
FSH vəzifəsi
Qadinlarda: Follikulogenezi stimulə edir
Follikuldan estrogen ifrazını stimulə edir
Kişilərdə: qametogen təsir(spermatozoid əmələ gəlməsi)
LH vəzifəsi
Qadınlarda:Ovulyasiya və sarı cismin yaranması
Progesteron sekresiyasını stimulə edir
Kişilərdə:leydiq divararalığı hüceyrələrinə təsir edir,testesteron sekresiyasını stimulə edir,
FSH rekombinat preparatları
Follitropin alfa(Gonal-F)
Follitropin beta(Puregon)
Rekombinat insan xorionik qonodatropini preparatı
Xorioqonadotropin alfa(Ovitrelle və Choragon)
Rekombinat LH preparatı
Lutrotropin alfa(Luveris)
Menapozal qonodotropin preparatları
Pergonal
Humegon
Menapauzal qonodotropin haqqında
Postmenapauza dövründə qadınların sidiyindən alınır
FSH və LH qarışığı
Paraşok halında(tərkibində laktoza da olur)
Ə/d inyeksiya olunur
Urofolitropin
FSH preparatı
Dünyasını dəyişmiş insanların hipofizindən alınmış və təmizlənmiş( LH -dan) FSH
İnsanın xorionik qonodotropini
Profasi və Pregynl preparatları
Hamilə qadın sidiyindən alınır
Cift mənşəli
ə/d təyin edilir
İnsan xorionik qonadotropinin əlavə təsirləri
Başağrısı
Halsızlıq
Allergik reaksiya
Ödem(maye və duz ləngiməsi ilə əlaqədar)
İnyeksiya nahiyəsində ağrı
Qonodorelin hansı növ parenteral üsullarla istifadə edilir
V/d,ə/d,d/a
Qonadorelin nə zaman iatifadə edilir
Funksional hipotalamik amenoreya
Sonsuzluq müalicəsində
Hipoqonadotropik hipoqonadizm
Hər iki cinsdə cinsi yetişkənliyin gecikməsi zamanı
Amenoreya
Uzunmüddətli təsirə malik Sintetik Qonadorelin analoqları
Biserelin asetat (Suprefact)
Qoserelin asetat(Zoladex)
Leprorelin asetat(Carcinil,Lupron)
Nafarelin asetat
Triptorelin asetat (Decapeptyl)
Qonadorelin prepratlarının təyin üsulları
D/a
Ə/d
Burun spreyi şəklində
İmplant şəklində istifadə edilə bikən qonadorelin preparat
Qoserelin asetat
Qonodorelin analoqlarından nə zaman istifadə edilir
Cinsi hormonlardan asılı bədxassəli şişlərdə(prostat vəz xərçəngi,döş vəz xərçəngi)
Endometrioz
Yumurtalıq polikistası
Uşaqlıq mimoması(fibromiması)
Test sınağı—hipofiz qonadorelin həssaslığını yoxıamaq məqsədilə
Danazol
Qonadotrop hormonların sekresiyasını blokada edən zəif androgen aktivliyğ malik sintetik preparat
Qonadorelinlərin uzunmüddətli istifadəsi və ya depo preparatkarının istifadəsi səbəb olur
Tibbi overektomeiya
Tibbi kastrasiya
Qonadotrop hormonların sekresiyasını blokada edən oreoaratlar
Setroreliks
Qanireliks
Prolaktin təsirləri
Süd vəzlərinin inkişafı
Süd ifrazı
Süd vəzi Asinus epitelinin proliferasiyası
Asinus hüceyrələrində Sekretor qranulların sayının artması
Qonadotrpinlərin aekresiyasının azlaması
Prolaktin inhibəedici faktor
Dofamin və analoqları
GAP-inhibəedici zülali faktor
Artmış Prolaktin sekresiyasının qaeşısını almaq üçün istifadə edilən oreparatlar
Bromokriptin
Kaberqolin
Kinaqolid
Lizurid
Bromokriptin
Çovdar mahmızının Təbii alkolidi olan erqokriptinin Bromlu sintetik analoqu
Dofaminergik re aqonisti—D2
STH sekresiyasını da azaldır
Bromkriptin nə zaman istifadə edilir
Hipofiz adenomasında
Abortdan sonra arzuolunmaz laktasiyanın qarşısını almaq üçün
Parkinson
Qaloktoreya
Akromeqaliya
Bromokriptin əlavə təsirləri
Ürəkbulanma
Qusma
Orostatik hipotenziya
Yüksək dozada—ağızda quruluq,başağrısı,qəbizlik,ayaqlarda qıcolma,halyusinasiya
MSH preparatl
İntermedin
İntermedin nə zaman istifadə edilir
Ofotlmologiya sahəsində torlu qişa degenerativ dəyişiklikləri zamanı
Hemeralopiya
İntermedin necə təyin edilir
Göz damcısı
Subkonyuktival sahəyə inyeksiya
Elektroferez üsulu
Endogen neyropeptidlərin prekursoru
Lipotrop hormonlar
Oksitosin necə depolanır
Neyrofizin 1 və metenkefalinlə
Oksitosin sekresiyası azalır
Metenfekalin əks əlaqə prisipilə
Bədən t yüksələndə
Şiddətli ağrı və güclü səs təsiri
Azalmasına vasitəçilik edir:opioid reseptorlar
Oksitosin sekresiyası artır
Uşaqlıq və uşaqlıq yolunun genişlənməsi
Döş giləsinin stimulyasiyası
Psixi stress
Estrogen miqdarı ilə oksitosin təsirinin əlaqəsi
Kifayət qədər Estrogen olmadıqda oksitosin təsir etmir
Oksitosinin terapevtik dozlarda törətdiyi təsirlər
Damargenəldici
AT aşağı salır
Reflektoru taxikardiya
Çoox zəif antidiuretik təsir(V2 re)
AKTH sekresiyasını artırır
Prolaktin ifrazını artırır
MSS təsir edərək analıq hissi yaradır
Oksitosinin yükəsk dozalrda təzyiqə təsiri
İlk olaraq qısamüddətli aşağı salır
Sonra isə vazopressin re təsir edərək qaldırlr
Oksitpsin burun spreyi
Süd artırır
Uşaq əmizdirmədən 5 dəq əvvəl hər iki buruna 1 dəfə püskürdülür
Oksitosin re antoqonisti
Atosiban
Vazopressin təsirləri
Toplayıcı kanalcıqlarda suyun reabsorbsiyası
Yüksək dozada—saya əzələlərə stimuləedici təsir
V1A vazopressin re yerləşir
Saya əzələlərdə—vazokonstriksiya
Qaraciyər hüceyrə membranında—qlikogenoliz
Beyində
V1B re harda yerləşor
Ön hipofizdə
V2 vazipressin re harada yerləşir
Böyrəklərin toplayıcı və distal kanalcıqlarında
Damar endotelində—NO ifrazını artırır—> vazodilatasiya
V2 re selektiv aqonisti
Desmopressin
Vazopressin təsirləri
Koronar damarların spazmı
AT yüksəldir ilkin olaraq—reflektoe bradikardiya
Yüksək dozada—bağırsaq peristlatikasını və tonusuni artırır,tokomimetik təsir(V1)
AKTH sekresiyasını artırır(V1B)
STH sekreisyasınl da artırır
8.laxtalanma faktorunun miqdarını artırır amma eyni zamanda toxuma plazminogeninin aktivatorlarının qana ifrazına səbəb olur(uzunmüddətli istifadəsi laxtalabmabı poza bilər)
Vazooressin yaddaşa təsiri
Korsakov sindromunda yaddaş pozğunluğunu aradan qaldıra bilir
Vazopressin və analoqları nə zaman istifadə edilir
Şəkərsiz diabet zamanı
Polidipsiya və poliuriy zamanı
Enurez müalucəsində
Hipofizdə AKTH və STH ifrazetmə potensialının ölçülməsi üçün test maddə
Qida b varikoz qanaxması zamanı
Beyin cəreahi əməliyyatkarı zamanı qanaxmanı azaldan lokal təsirli maddə kimi
Lokal anestetiklərlə birgə
Vazopressin sintetik dərman analoqları
Desmopressin,lipressin,felipressin,terlipressin,vazopressin tannat
Vazopressin necə istifadə edilir
Ə/d cə d/a
Burundaxili
Desmopressin
V2 re daha çox təsir edir
Antidiureitk təsiri vazopressindən güclüdür
Zəif vazokonstriktiv təsir
Daha uzunmüddətli təsir
Qida b qanaxmanən qarşısını almaq üçün v/d infuziya edilir
Hemodiliya və Villebrand x zamanı da istifadə edilə bilər
Felipressinə
Hğm antidiuretik ,həm vazokonstriktiv effektləri vazopressindən güclüdür
Lokal anestetiklərlə birgə istofadə edilir
Terlipressin
Prodərman
Vazipressinə çevrildikdən sonra aktivlik qazanır
Yemək b varikoz qanxmalarının qarşısını almaq üçün istifadə edilir
Ən effektiv və güclüsüdür