Hoofdstuk 3 & 4 Flashcards
Bruto nationaal product
Totale geldwaarde van alle goederen en diensten die alle staatsburgers van een land in een jaar produceren
Koopkracht
Het aantal goederen of diensten dat je met je geld kunt kopen
Bruto binnenlands product
Totale geldwaarde van alle goederen en diensten die binnen een land in een jaar worden geproduceerd
Bruto regionaal product
Totale geldwaarde van alle goederen en diensten die een regio in een jaar produceert
Bevolkingsspreiding
De wijze waarop de bevolking is verdeeld over een gebied
Bevolkingsdichtheid
Het gemiddelde aantal inwoners per m2
Bevolkingsgroei
Toename of afname van de bevolking door geboorte, sterfte, emigratie en immigratie
Leeftijdsopbouw
De verdeling van de bevolking over de verschillende leeftijdsklassen, vaak weergegeven in een leeftijdsdiagram
Analfabetisme
Het percentage van de bevolking ouder dan 15 jaar dat niet kan lezen of schrijven
Wereldsysteem
Indeling van de wereld volgens een bepaald model, zoals het centrum periferiemodel, om de economisch en politieke machtsverhouding uit te drukken
Centrum
Gebied waar de economische en politieke macht is geconcentreerd
Periferie
Gebied dat weinig politieke en economische macht heeft
Semi-periferie
Gebied dat een tussenpositie inneemt tussen het centrum en de periferie
Ruilvoet
Verhouding tussen het prijspeil van de exportproducten en het prijspeil van de importproducten
Exploitatiekolonie
Een overzees gebiedsdeel dat dient als leverancier van de goedkopen grondstoffen en arbeidskrachten voor het moederland
Vestigingskolonie
Een overzees gebiedsdeel waar kolonisten zich blijvend vestigen
Dekolonisatie
Het politiek onafhankelijk worden van een voormalige kolonie
Internationale arbeidsverdeling
Het verschijnsel dat landen zich toeleggen op de productie van bepaalde goederen of levering van bepaalde diensten
Verstedelijking
Toename van het percentage mensen dat in de steden woont
Demografische transitie
Model dat de overgang laat zien van hoge geboorte- en sterftecijfers naar lage geboorte- en sterftecijfers
Demografische druk
De verhouding tussen de productieve leeftijdsgroep (20-65) en de niet productieve groepen (0-20,65+)
Cultuurgebied
Gebied met overeenkomsten in cultuur
Diffusie
De verspreiding vlek vermenging van vernieuwingen of ideeën over landen en of bevolkingsgroepen
Triade
De drie macroregio’s waartussen de grote handelsstromen plaatsvinden
Vrijhandel
Handel tussen landen die volledig plaatsvindt volgens de wetten van vraag en aanbod, tegenovergestelde is protectionisme
Multinationals
Onderneming met vestigingen in meerdere landen
Arbeidsmigratie
De situatie waarbij mensen hun eigen woongebied verlaten om elders te gaan werken
Pullfactor
Reden die mensen aantrekt om zich te vestigen in een gebied
Pushfactor
Reden die mensen verdrijft uit een gebied
Globalisering
Proces waarbij landen op economisch, cultuur, sociaal en politiek gebied met elkaar verbonden worden
Tijd-ruimtecompressie
Proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen door moderne transport en informatietechnologie daalt
Transporttechnologie
Moderne technieken waaronder digitale technologie, die het mogelijk maken goederen sneller, goedkoper en op grotere schaal te vervoeren en te distribueren
Communicatietechnologie
Moderne, digitale technieken die een snelle, goedkoper en overal toegankelijke uitwisseling van berichten mogelijk maken
Economisch globalisering
Globalisering waarbij de nadruk ligt op de groeiende internationale handel, de directe buitenlandse investeringen en de toegenomen betekenis van multinationals
Productieketen
De schakels waaruit het productieproces van goederen bestaat, van grondstof tot eindproduct
Regionale ongelijkheid
Situatie dat er tussen regio’s grote sociaal-economische ongelijkheid bestaat
Sociale ongelijkheid
Situatie waarin bevolkingsgroepen, culturen of mensen met een bepaald geslacht, kleur etc worden gediscrimineerd op grond van de heersende normen, bijv in kansen op de arbeidsmarkt
Culturele globalisering
Proces waarbij er een grotere verwevenheid ontstaat tussen cultuur gebieden, vooral het proces van Amerikanisering speelt hierbij een rol
Amerikanisering
Het verschijnsel dat op steeds meer plaatsen in de wereld uitingen van de noord-Amerikaanse cultuur aangetroffen worden
Lingua franca
Taal die op grote schaal als voertaal wordt gebruikt door mensen met verschillende moedertaal
Mondiaal netwerk
Wereldwijde langdurige en georganiseerde contacten en relaties tussen bedrijven, instellingen en mensen
Global shift
Het verschuiven van het economische zwaartepunt op de wereld
Wereldstad
Miljoenenstad die op de mondiale schaal een rol van betekenis speelt op het gebied van economie, de cultuur en de politiek
De-industrialisatie
Afname van de productie en de werkgelegenheid in de industrie