Hoofdstuk 2; de wereld: een systeem van landen

Question 1

absolute afstand

Answer 1

de afstand die hemelsbreed wordt gemeten in km

Question 2

absolute ligging

Answer 2

ligging van een plaats op aarde, vastgelegd in een coördinatenstelsel

Question 3

afstandsverval

Answer 3

de afname (van intensiteit) van een verschijnsel naarmate de afstand ten opzichte van een centraal punt toeneemt

Question 4

amerikanisering

Answer 4

overname van Amerikaanse waarden en normen, maar ook van economische elementen, in andere cultuurgebieden

Question 5

andersglobalist

Answer 5

persoon die deel uitmaakt van een politieke beweging die de globalisering in zijn geheel of op belangrijke onderdelen afwijst vanwege de negatieve gevolgen op bijvoorbeeld de democratische besluitvorming, de duurzaamheid of de sociale ongelijkheid

Question 6

BRICS-land

Answer 6

politieke en economische organisatie van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika die zich (met uitzondering van Zuid-Afrika) in een vergelijkbaar stadium van economische ontwikkeling bevinden

Question 7

burgerschap

Answer 7

de rechten en de plichten die voortvloeien uit de nationaliteit van een persoon, zoals zijn politieke rechten en het recht op onderwijs of medische voorzieningen

Question 8

centrumland

Answer 8

land in een hoogontwikkelde rijke regio van het wereldsysteem , waarin de economische en politieke macht is geconcentreerd.

Question 9

dekolonisatie

Answer 9

de staatkundig soeverein worden van een vroegere kolonie

Question 10

europeanisering

Answer 10

overname van europese waarden en normen, maar ook van politieke en economische elementen, in andere cultuurgebieden

Question 11

fragmentarische modernisering

Answer 11

naast elkaar voorkomen van moderne en traditionele economische activiteiten in hetzelfde gebied

Question 12

global shift

Answer 12

de verschuiving van het economisch zwaartepunt in de wereld

Question 13

hegemoniale staat

Answer 13

staat die met economische, financiële, politieke en militaire middelen een dominerende rol speelt in het wereldsysteem

Question 14

imperialisme

Answer 14

proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld willen uitbreiden door gebieden te veroveren en te controleren

Question 15

informatietechnologie

Answer 15

de techniek die wordt ingezet voor de verzending of uitwisseling van informatie

Question 16

internationale arbeidsverdeling

Answer 16

de verdeling van de agrarische, industriële en dienstverlenende activiteiten over de landen van het wereldsysteem

Question 17

kapitaalstroom

Answer 17

de verplaatsing van geldstromen die te maken hebben met investeringen in de productiecapaciteit van een ander land

Question 18

kolonialisme

Answer 18

systeem waarin vooral Europese landen gebieden bezetten uit economische en/of strategische overwegingen of als potentieel vestigingsgebied

Question 19

mondiaal transnationaal netwerk

Answer 19

economisch en/of sociaal netwerk van bedrijven, instelling en personen, dat zich over een groot aantal landen uitstrekt

Question 20

multinationale onderneming

Answer 20

onderneming met vestigingen over de hele wereld

Question 21

multipolaire wereld

Answer 21

wereld met meerdere economische en politieke machtscentra

Question 22

nieuwe internationale arbeidsverdeling

Answer 22

veranderde verdeling van economische activiteiten over de landen van het wereldsysteem

Question 23

opkomende grootmacht

Answer 23

een economische snelgroeiend land, dat zijn politieke invloed in de wereld sterk zou kunnen uitbreiden

Question 24

pacific rim

Answer 24

regio’s of landen rondom de Grote Oceaan die een snelle economische groei doormaken

Question 25

periferie

Answer 25

regio in het wereldsysteem waar de economische activiteiten sterk zijn afgestemd op de belangen van de kernlanden. er is een lage productiviteit en een laag inkomen per inwoner, een eenzijdige economische structuur en een fragmentarische ontwikkeling

Question 26

productieketen

Answer 26

alle schakels in het productieproces, vanaf het winnen van de delfstoffen of het voortbrengen van de landbouwproducten tot aan de verkoop van de eindproducten

Question 27

relatieve afstand

Answer 27

afstand die uitgedrukt wordt in tijd, moeite of kosten

Question 28

relatieve ligging

Answer 28

ligging ten opzichte van andere locaties uit het oogpunt van bereikbaarheid en toegankelijkheid

Question 29

semiperiferie

Answer 29

regio die qua economische en politieke macht een middenpositie inneemt tussen centrum en periferie. wordt gekenmerkt door een behoorlijke industrialisatiegraad en een behoorlijke afzet van de productie in de kernregio's van het wereldsysteem

Question 30

staat

Answer 30

begrensd gebied, waar de bewoners soeverein zijn en dat bestuurd word door een gezaghebbend orgaan

Question 31

tijd-ruimtecompressie

Answer 31

proces van de afnemende relatieve afstanden, vooral als gevolg van de technologische ontwikkeling en nieuwe vormen van infrastructuur

Question 32

transportnetwerk

Answer 32

netwerk van vervoersstromen met hubs (knooppunten) en spokes (de verbindingen daartussen)

Question 33

transporttechnologie

Answer 33

technische middelen die gebruikt worden voor het vervoer van goederen, mensen en informatie

Question 34

triade

Answer 34

driedeling van het wereldsysteem, waarbij de delen aangestuurd worden vanuit Noord-Amerika, Europa en Japan

Question 35

uitschuiving

Answer 35

verplaatsing van economische activiteiten vanuit een economisch verder ontwikkeld gebied naar gebieden met lagere lonen

Question 36

wereldhandelsorganisatie (WTO)

Answer 36

organisatie die gericht is op het liberaliseren van de wereldeconomie

Question 37

wereldsysteem

Answer 37

samenhangend geheel van landen met hun onderlinge politieke, culturele en economische relaties, bestaande uit kernlanden, perifere en semiperifere gebieden

Question 38

zuid-zuidinvestering

Answer 38

buitenlandse investering tussen de landen die gerekend worden tot de periferie en de semiperiferie