Hoofdstuk 16: het spijsverteringsstelsel

Question 1

Bespreek de 4 lagen van het spijsverteringskanaal.

Answer 1

1. Mucosa:
   - > Zorgt voor contractie en voortstuwen van voedsel
2. Submucosa:
   - > Bevat bloedvaten voor aanvoer van zuurstofrijk bloed en afvoer zuurstofarm bloed
3. Muscularis externa:
   - > Werking: autonome en reflectorische bewegingen
4. Serosa:
   - > Bevat weivlies (=peritoneum)
   - > Biedt stevigheid

Question 2

Noem de 2 processen die voorkomen bij het voortbewegen van de darminhoud door het spijsverteringskanaal.

Answer 2

1. Peristaltiek: verplaatsing van voedsel:
   - > Golven van spiercontracties die zich door het gehele spijsverteringskanaal verplaatsen.
   - > Tijdens een peristaltische beweging contraheren de kringspieren eerst achter de inhoud van het verteringskanaal. Daarna trekken de lengtespieren zich samen, waardoor aangrenzende segmenten van het verteringskanaal worden verkort.
2. Segmentatiebewegingen: mechanisch mengen van voedsel:
   - > Bewegingen waardoor de voedselbrok wordt gekneed en verkleind. Als gevolg van deze beweging wordt de darminhoud na enige tijd grondig met de darmsappen gemengd.

Question 3

Noem de 4 belangrijke functies van de maag

Answer 3

1. Tijdelijke opslag van voedsel
2. Mechanische afbraak van voedsel
3. Afbraak van chemische verbindingen door zuren en enzymen
4. Productie van Intrinsic factor (opname vit B12)

Question 4

Wat is de functie van pariëtale cellen in de maag?

Answer 4

Pariëtale cellen geven de intrinsieke factor en Zoutzuur af:
Intrinsic factor -> vergemakkelijkt de opname van vit B12. Deze vitamine is nodig voor de normale erytropoëse.

Zoutzuur -> verlaagt de pH van het maagsap, waardoor de maaginhoud op een pH van 1,5-2,0 gehouden wordt

Question 5

Wat is de functie van zymogene cellen in de maag?

Answer 5

Zymogene cellen produceren pepsinogeen (=eiwit), en wanneer dit eiwit in contact komt met het zoutzuur van de pariëtale cellen, wordt pepsinogeen in pepsine omgezet. => Pepsine is een enzym dat eiwitten afbreekt.

Question 6

Wat is een maagzweer?

Answer 6

Het zoutzuur dat in normale omstandigheden aanwezig is in de maag, richt zich naar de wanden en veroorzaakt letsels.

Question 7

Bespreek de afgifte van klierproducten in de maag (3 fasen)

Answer 7

1. Cefalische fase (voedsel nog niet aanwezig in de maag):
   - > Trigger: zien, ruiken of proeven van voedsel
   - > Gevolg: afscheiding van maagsap versnelt tot max 500ml/uur
2. Gastrische fase (voedsel komt in de maag):
   - > Trigger: voedsel in de maag, prikkeling rekreceptoren en chemosensoren
   - > Gevolg: reflexmatige verschijnselen:
   
   • > Kneedbewegingen
   • > Meissnerplexus: afscheiding gastrine in het bloed
     - > Gastrine (=hormoon):
   • > Verhoogt contracties maag
   • > Vermenging voedsel met maagsappen => chymus
3. Intestinale fase (voedsel komt terecht in dunne darm):
   - > Nadruk activiteit: remmend
   - > Trigger: voedsel komt in dunne darm (=dd) terecht:
   
   • > Maag raakt minder gevuld en dd meer gevuld
   • > Start van opname van voedsel via dd
4. Opmerking: geen opname van voedsel in de maag:
   - > Binnenzijde maagwand bedekt met slijmlaag en heeft geen contact met voedselmassa

Question 8

Benoem de 3 delen van de dunne darm

Answer 8

1. Duodenum: 12 vingerige darm
2. Jejunum: nuchtere darm
3. Ileum: kronkeldarm

Question 9

Benoem de 3 delen van de maag en geef voor elk van deze delen hun functie

Answer 9

1. Duodenum: 12 vingerige darm:
   - > Voedsel uit de maag (=chymus) komt binnen, waardoor verteringssappen aangemaakt worden:
   
   • > Uit pancreas: ductus pancreaticus
   • > Uit lever: ductus choledocus
2. Jejunum: nuchtere darm:
   - > Doel: opname van voedsel (bouwstoffen)
3. Ileum: kronkeldarm:
   -> Kringspier miv (met ingang van) Klep van Bauhin:
   -> Terugslagklep: voedsel kan niet terug van dikke
   naar dunne darm

Question 10

Geef de 3 functies van darmsap

Answer 10

1. Bevochtigen darminhoud
2. Neutraliseren van zuren
3. In oplossing brengen van spijsverteringsenzymen

Question 11

Bespreek de 2 soorten cellen in de pancreas

Answer 11

1. Endocriene cellen (1%):
   - > Geven insuline/glucagon af aan bloedbaan
2. Exocriene cellen: wordt afgegeven aan buitenwereld:
   - > Vorming pancreassap (verteringsenzymen, buffers)
   - > Pancreasenzymen

Question 12

Bespreek de 3 belangrijkste functies van de lever

Answer 12

1. Regulering stofwisseling:
   -> Bloed afkomstig van onderste deel maag, dunne darm en eerste deel dikke darm, stroomt via vena porta naar de lever:
   -> Opname van voedingsstofen
   -> Afbreken van gifstoffen
   -> Registratie van concentratie organische
   voedingsstoffen
   -> Opslag van in vet oplosbare vitaminen
   -> Bv. glucose - glycogeen - glucose
2. Hematologische regulering:
   - > 25% van HMV stroomt door lever
   - > Produceren plasma ET, zijn bepalend voor de osmotische druk
3. Vorming en functie van gal:
   - > Bevat galzure zouten

Question 13

Bespreek de 3 functies van de dikke darm

Answer 13

1. Terugresorptie van water, indikken stoelgang
2. Absorptie van vitaminen, gevormd door bacteriën
3. Opslag van ontlasting

Question 14

Benoem de 3 delen van de dikke darm

Answer 14

1. Zakvormige blindedarm
2. Colon (ascendens, transversum, descendens, sigmoideum)
3. Endeldarm