Hoofdstuk 1 - Pre-analytische fase

Question 1

Lichaamshouding (rechtstaan)

Answer 1

Bloeddruk +
Bloedvolume -
Migratie eiwitvrij water van capillairen naar weefsels
Effect op RBC, WBC, EW, EW-gebonden parameters en hormonen bloedregulatie

Question 2

Langdurige immobilisatie/hospitalisatie

Answer 2

Hematocriet +
Vochtretentie +
Ca-mobilisatie uit bot +
- EW-balans

Question 3

Lichaamsbeweging (spieractiviteit)

Answer 3

Spierenzymen +
Creatinekinase +
Transminsasen +
Lactaat +
High density lipoproteins cholesterol +
Triglyceriden -
Totaal cholesterol -
Uitgesproken activiteit zorgt voor acuut fase effect
Invloed op prostaat specifiek antigen bij oudere mannen

Question 4

Tijdstip van afname

Answer 4

OCHTENDPIEK
Adenocorticotroop hormoon
Glucose tolerantie
Thyroïd stimulerend hormoon
Cortisol
Catecholamines
Ijzer

AVONDPIEK
Gastrine
Groeihormoon
Parathyroïd hormoon

Question 5

Voeding

Answer 5

Tijdspanne tussen voedselinname en staalname
Samenstelling maaltijd
Koolhydraten: glucose, insuline en glucagon
Triglyceriden en cholesterol
Eiwitten: ureum en fosfor
Chocolade en banaan: 5-hydroxyindolazijnzuur en
serotine
Rood vlees: ijzer
Vasten: glucose -, EW - en ketonen +

Question 6

Alcohol

Answer 6

Mean corpuscular volume +
Gamma-glutamyltransferase +
Cholesterol -
Hematocriet -
Foliumzuur -
Acute fase: lactaat +, triglyceriden + en glucose -

Question 7

Roken

Answer 7

Triglyceriden +
Cortisol +
Groeihormoon +
Lactaat +
Chronische anoxie
Carcino-embryonaal atigen +
Fibrinogeen +
Activatie bloedplaatjes

Question 8

Medisch handelen/medicatie

Answer 8

Intramusculaire injectie: spierenzymen +
Anticoagulantia: stollingstesten
Orale contraceptiva: HDL-cholesterol
Aanraken rectum: prostaat specifiek antigen +
MRI-contrastmiddelen: verstoorde Ca-bepaling
IV: VP para-proteïnen bij EW-elektroforese

Question 9

Leeftijd

Answer 9

KINDEREN
Hemoglobineconcentratie -
WBC -
% granulocyten -

GROEIENDE KINDEREN
Grote activiteit osteoblasten
Alkalisch fosfatase +

Alkalisch fosfatase
Geslachtshormonen
Foetaal hemoglobine

Question 10

Geslacht

Answer 10

Geslachtshormonen
Creatinine
Ijzer
Hemoglobine
Hematocriet
Bezinking

Question 11

Ras

Answer 11

ZWARTEN
Creatinekinase +
EW +

BLANKEN
Hemoglobine +

Question 12

Klimaat/omgeving/seizoen

Answer 12

Hoogte: hematocriet +

Vervuiling door verkeer en industrie

Question 13

Zwangerschap (laatste trimester)

Answer 13

Alkalisch fosfatase + (placenta)
Trigylceriden +
Creatinine -
Hematcoriet -
Totaal EW -
Plasma-EW - (hemodilutie)

Question 14

Menstruele cyclus (ovulatie)

Answer 14

Cholesterol -

Question 15

Ziekte/stress/koorts

Answer 15

KOORTS
Glucose +
Lipiden -

ACUUT MYOCARDINFARCT
Cholesterol - (3M)

ACUTE FASE
C-reactive proteïne +
Sedimentatie +
Alfa 1/2-globulines +
Ferritine +
Transferrine -
Ijzer -
Albumine -
Totaal cholesterol -
HDL-cholesterol -

UITDROGING
Verhoogde concentraties