Hoofdstuk 1 Flashcards
Gevolgen Renaissance
a. Teloorgang feodale systeem
b. ontstaan nieuwe economische verhoudingen
c. ontwikkeling van nieuwe wetenschappelijke inzichten
d. Invoering kennis uit andere werelddelen
e. Verovering door scheepsvaart
1. Wetenschap en emancipatie van de politiek
Leonardo Da Vinci
+ Stadstaten
- Rede van God gekregen
- empirische houding
- Interpellatie van de natuur
- Geleid door aristocratie
- banken: lenen handel
- bloeinde economie door handel
1. Wetenschap en emancipatie van de politiek
Nicollo Machiavelli - Il Principe
Kritieken op de Kerk
1. Religieuze overtuigingen ondermijnd
2. Wereldlijke macht van de Pausen hield eenwording van Italië tegen
Antiklerikaal, niet antireligieus
- religie = sociaal cement
1. Wetenschap en emancipatie van de politiek
Thomas More -Utopia
Utopia, beschrijft:
1. Sociale en econische verwoesting van het Britse platteland in de zestiende eeuw
- eerste enclosure-beweging veranderde de traditionele landbouw in een systeem van prive-bezit
2. Ideale eiland, dat leest als een positief spiegelbeeld van Engeland
- was tegen vraag en aanbod
2. Reformatie en contrareformatie
Luther - Humanisme
Humanisme
- intellectuele strming, uitdrukking aan een nieuw zelfbewustzijn
- liefde voor de mens en de natuur centraal
- bekritiseerden de geestelijkheid, maar niet het christendom
31/10/1517: stellingen van toegeeflijkheid
- opstand tegen de decadentie van de Kerk
- verregaande commercialisering van aflaten
Thomas Munzer
- in opstand (1525) tegen hebzucht edelen
- 100.000 doden
- Luther was exponent van protonationalisme van Duitse adel
2. Reformatie en contrareformatie
Calvijn
- predestinatie
zelfrealisatie en arbeidsethiek waren belangrijke waarden voor Calvijn - rijkdom alleen nuttig besteed als kapitaal
- verwierp het Katholieke verbod op rente
Theocratie
- Consistorie: soort rechtbank
- ministerie: omarmde de religieuze leer
Gevolgen reformatie
- versterking territoriale staat
- groei middenklasse en haar rol in kapitalisme
Koloniale ontmoetingen: dispuut van Valladolid
de Sepúlveda
- inheemse volkeren moesten bekeerd worden
- inheemse volkeren zijn schuldig aan misdaad tegen de natuur
- het zijn natuurlijke slaven (Aristoteles)
geweld is toegestaan, want:
1. afgoddienaren
2. van nature slaaf
3. mensenoffers, sodomie en kanibalisme
4. werk van missionarissen vergemakkelijken
Bartolome de la Casas
- pleitte voor vreedzame bekering
- inheemse volkeren waren niet de barbaren van aristoteles
- Conquistadores door koning beloond met arbeid van encomienda
- verdediging van inheemse volkeren wakkerde trans-atlantische slavenhandel aan
De Glorieuze Revolutie
1629-1660
1629: Keier Karel I ontbond het parlement, genoodzaakt terug bij elkaar te roepen door tekort financiële middelen
Grand Remonstrance: parlement somde zijn bezwaren op tegen het politieke, juridische, relgieuze en financiële beleid
Christopher Hill
Engelse burgeroorlog waren een klassenstrijd waarin het despotisme van Karel I werd verdedigd door de reactionaire krachten vd gevestigde kerk en conservatieve grootgrondbezitters
Eerste en Tweede burgeroorlog
Olivier Cromwell
- steunde de opstand tegen de Koning (bang voor belastingen)
- vrijheid van individu om zelf zijn geloof te beleiden
- ondertekende doodsvonnis Karel I
- Ontbond Long Parliament
New Models Army
- burgers als soldaten
The Levellers
Puritanisme
- pleiten voor meer directe inbreng vh volk
Anti-normandisme
Agreement of the people:
- volkssoevereiniteit
- UM bij Council of state
- godsdienstvrijheid
arbeiders en werklozen behoorden niet tot het volk
verdedigden privé-bezit
Diggers
- pleiten voor economisce gelijkheid
- creëeren van kleine, egalitaire plattelandsgemeenschap
- gemeenschappelijke gronden
Mary Astell
bekritiseerde standpunt Kerk
* Het waren mannen die vrouwen onderworpen hadden, niet God
legde de basis voor feminisme