HOC thema 10 Flashcards
1
Q
Revalidatie opbouw schouder
A
1. Acute Fase
- belasting verminderen
- ROM normaliseren
atrofie remmen
stabilisatie / proprioceptie keten.
2. Trainingsfase 1
- progressieve krachttraining
- herstel spierbalans
- dynamische stabiliteit
- ROM optimaliseren
3. Trainingsfase 2
- vermogenstraining, agility / endurance training
- kracht + ROM blijven oefenen
4. Return to play fase
- kracht + ROM blijven oefenen
- sport specifiek oefenen
- opbouw wedstrijd element.
2
Q
Waar is vermogen van afhankelijk?
A
vermogen = kracht x snelheid.
3
Q
Schouder instabiliteit categorieën op basis van etiologie (ontstaanswijze)
A
TUBS (Traumatic unidirectional, bankart surgery) =
instabiliteit door schouderlocatie –> naar anterior uit de kom.
- initiele fase = bescherming beschadigde structuren, pijn management en gebalanceerde spierrecruterring van RC.
- geavanceerde fase = toename belasting & focus op performance.
- return to play
AIOS (Aquired instability overstress syndrome) =
- overbelastingsinstabiliteit.
- vooral bij bovenhandse sporters.
AMBRI (atraumatic multidirections, bilateral, rehabilitation, inferior capsular shift.)
- hyperlaxiteit aan beide zijden
- focus op training bij deltoïdeus.
4
Q
Wat is een GIRD?
A
Glenohumeral Internal Rotation Deficit
- exorotatiekrachtvermindering
- vooral bij bovenhandse sporters
- verkorting van weefsel aan de achterzijde van het schoudergewricht. + laxiteit van weefsel aan voorzijde van schoudergewricht.
- krachttraining + stretchen van kapsel.
5
Q
Wat zijn factoren van schouderinstabiliteit?
A
- hyperlaxiteit
- rotatorcuff en deltoideus insufficiency
- CNS = central nervous system
- perifeer zenuwsysteem
- scapula dyskinesie
6
Q
Typen schouder dyskinesie
A
type 1 tipping scapula (angulus inferior syndroom)
type 2 winging scapula (margo medialis syndroom)
type 3 shrugging scapula (angulus superior syndroom)
7
Q
Schouder meetinstrumenten
aanbevolen meetinstrumenten uit het es subacromiale klachten
A
Painfull Arc test.
Neer test
Hawkins - Kennedy test
Drop- arm test
Jobe / empty can test.
8
Q
Schouderklachten indeling
A
- schouderklachten met passieve bewegingsbeperking voornamelijk in exo- en/of abductierichting (frozen shoulder, artrose)
- schouderklachten zonder passieve bewegingsbeperking en met een pijnlijk traject in abductie (impingement)
- overige schouderklachten zonder passieve beweginsbeperking en zonder pijn in het abductietraject.
9
Q
Evidence Statement subacromiale klachten
A
- Meestal veroorzaakt door inklemming van de RC spieren & pezen.
- Heffen van de schouder, vooral m.supraspinatus (painfull arc.)
- provocerende houdingen of bewegingen vooral inklemming van de infraspinatus, subscapularis en biceps brachii.
- extern impingement = inklemming subacromiale ruimte
- intern impingement = inklemming tussen humeruskop & cavitas glenoidale.
- Primair impingement = structurele varnauwing van subacromiale ruimte (zwelling pezen, bursa, osteofyt vorming)
- Secundair impingement = inklemming tijdens bepaalde bewegingen door bijv. (GH instabiliteit, hypomobiliteit, GIRD, bicepspathologie.)
10
Q
Prognostische factoren bij schouderklachten
A
- Langdurig bestaan klachten eerste consult
- ernstige pijn
- geleidelijk ontstaan
- nekpijn
- CTO- stoornissen
- Werkgerelateerde en psychosociale factoren
- instabiliteit en dysfuncties kunnen klachten doen ontstaan en in stand houden.
11
Q
Wanneer verwijs je een patiënt terug naar de huisarts bij schouderklachten?
A
- Verwijs de patiënt naar de huisarts/specialist bij verslechtering van de klachten
OF
- als na 6-12 weken (afhankelijk van de aard en het doel van de behandeling) de pijn niet is verminderd en de be- perking in activiteiten niet is afgenomen
12
Q
Rode vlaggen bij schouder
A
- Beide zijden zijn aangedaan
- Koorts, malaise, gewichtsverlies
- Heftige uitstralende pijn, tintelingen samenhangend met nekbewegingen.
- Dyspneu
- Angina pectoris
- coronair syndroom
- RA, synovitis
- Klachten die niet passen bij de leeftijd.
13
Q
Sreening bestaat uit
A
- Aanmelding
- inventarisatie hulpvraag
- pluis of niet pluis
- informeren en adviseren.
Doel = verder gaan met anamnese of terugsturen naar de huisarts?
14
Q
Richtlijn Nekpijn
Behandelprofielen
A
Behandelprofiel A = nekpijn graad 1 & 2 met een normaal beloop. (zonder ADL problemen)
interventie = informeren + adviseren, inactiviteit voorkomen.
Behandelprofiel B = nekpijn graad 1 & 2 met een afwijkend beloop ZONDER psychosociaal herstelbelemmerende factoren.
interventie = info + adviseren, oefentherapie + cervicale & thoracale mobilisaties.
Behandelprofiel C = graad 1 & 2 met een afwijkend beloop met psychosociaal belemmerende factoren.
interventie = prognostische factoren beïnvloeden –> uitleggen dat psychosociale factoren negatieve invloeden hebben op herstel + oefentherapie.
Behandelprofiel D = graad 3 Nekpijn met neurologische tekenen en symptomen
interventie = stel gerust en leg tijdspad vast.
adviseer fysieke leefstijl.
combineren van cervicale en/of thoracale mobilisatie met zenuwmobiliteitsoefeningen.
15
Q
Wat is de triage van nekklachten?
A
- Aspecifiek
- Radiculair beeld
- Specifieke pathologie.
16
Q
Wat is SSMP
A
Shoulder Symptom modification procedure
top down van WK naar perifeer te onderzoeken naar waar de schouderklachten vandaan komen.
17
Q
Wat zijn de graden van Nekpijn
A
Graad 1 = geen tekenen ernstige pathologie, geen ernstige beperking in ADL.
Graad 2 = Geen tekenen ernstige pathologie, wel forse beperkingen ADL.
Graad 3 = Geen tekenen ernstige pathologise wel neurologische symptomen
Graad 4 = nekpijn en tekenen die wijze op een ernstige structurele pathologie. (fracturen, dislocaties, schade aan ruggenmerg, infecties, tumoren.)
18
Q
Beloop nekpijn
A
Pijn neemt binnen 6 weken met 45 % af = natuurlijk beloop nekpijn.
Wanneer pijn en beperkingen in 6 weken gelijk blijven of toenemen spreken we van afwijkend beloop.
19
Q
Nekpijn
wat de doen bij verdenking graad 3?
A
Spurling + tractie/ distractie test voor het insluiten hiervan.
Beide negatief = uitsluiten
ULTT = uitsluiten van graad 3.
20
Q
Prognostische factoren Nekpijn
A
- hoge pijnintensiteit
- voorgeschiedenis andere musculoskeletale aandoeningen
- eerdere episode van nekpijn
- angst
- catastroferen
- depressie
- pijngerelateerde angst
- passieve copingstijl
- hoge werkeisen
- weinig invloed hebben op werk.
21
Q
Lage rugklachten kunnen worden opgedeeld in ?
A
Aspecifieke lage rugklachten (90% van de gevallen)
- rugpijn zonder aanwijsbare specifieke oorzaak
Specifieke lage rugklachten
- lumbosacraal radiculair syndroom
- rugpijn als gevolg van een mogelijke ernstige onderliggende specifieke aandoening.
zoals:
- osteoperose, wervelfracturen, maligniteiten, spondylitis ankylopoetica, spondylolisthesis.
22
Q
Wat zijn de 3 patiëntenprofiele bij lage rugklachten?
A
Profiel 1 = aspecifieke lage rugpijn met een normaal beloop van het hersel
Profiel 2 = aspecifieke lage rugpijn met een afwijkend beloop zonder dominante aanwezigheid van psychosociale herstelbelemmerende factoren
Profiel 3 = aspecifieke lage rugpijn met een afwijkend beloop met dominante aanwezigheid van psychosociale herstelbelemmerende factoren.
23
Q
Wat zijn de behandelprofielen bij lage rugklachten?
A
Profiel 1 Beleid bij een normaal beloop
- stel gerust
- motiveer actieve levensstijl
- toename activiteit gaat niet samen met beschadigingen van structuren in de rug.
- beperk aantal zittingen tot max 3.
Profiel 2 Beleid bij lage rugpijn met afwijkend beloop zonder dominante aanwezigheid van psychosociaal herstelbelemmerende factoren
- vermijd adviezen die tot passiviteit leiden
- geef aan toename activiteit niet leidt tot schade aan structuren
- beweging stimuleren
- oefenprogramma samenstellen dat aansluit bij behoefte van de patiënt.
Profiel 3 Beleid bij aspecifieke lage rugpijn met een afwijkend beloop met dominante aanwezigheid van psychosociaal herstelbelemmerende factoren.
- benadruk aanwezigheid van psychosociale factoren een negatieve invloed hebben op het herstel.
- adviseer contact op te nemen met de huisarts
- stimuleer bewegingen en activiteit
- contact met huisarts indien de behandelingen na 3-6 weken geen effect heeft gehad in de zin van toename van activiteit en participatie en beëinding de behandeling
24
Q
Verschil tussen normaal beloop en afwijkend beloop bij lage rugklachten
A
Normaal beloop = activiteiten en participatie nemen gradueel toe, pijn vermindert.
Afwijkend beloop = beperkingen en activiteiten nemen niet toe maar blijven gelijk of nemen toe
WANNEER ER BINNEN 3 WEKEN GEEN DUIDELIJKE TOENAME IN ACTIVITEIT OF PARTICIPATIE IS GEWEEST.
25
**KENNSPIEREN**
C1 = rectus capitis anterior/ lateralis
C2 = sternocleidomastoideus
C3 = trapezius descendens/ levator scapulae
C4 = trapezius / m.rhomboideus
C5 = supraspinatus / m.deltoideus
C6 = biceps brachi
C7 = triceps brachi
C8/Th1 = intrinsieke handspieren
Th2 / Th12 = m. intercostalis externus en internus
L1 = iliopsoas
L2 = adductoren / rectus femoris / vastus medialis
L3 = quadriceps femoris
L4 = tibialis anterior
L5 = ex hallucis longus / extensor digitorum brevis
S1 = triceps surae / peronei /
S2 = gluteus maximus
26
**4 symptomen die passen bij een radiculair syndroom?**
Paresthesie = onprettig prikkelend of brandend gevoel
Hyperesthesie = overgevoeligheid voor onder andere pijn, door een verhoogde prikkelbaarheid van de gevoelszenuwen van het gehele lichaam of alleen van het lichaamsdeel
Hyperalgesie = een verhoogde gevoeligheid voor pijn
Parese = gedeeltelijk of onvolledige verlamming.
27
Wat zijn testen voor een Lumbosacraal radiculair syndroom?
- **SLR (proef van Lasègue)**
positief wanneer de beweging binnen een kleinere hoek dan 60 - 70 graden tussen gestrekt been en ondergrond een vererging van de pijn wordt ervaren die uitstraalt tot de knie.
**Vinger vloer afstand.**
grotere afstand dan 25cm is een positieve test.
28
**Rode vlaggen Lage rug**
- eerste episode met LRP \<20jr of \>50 jr.
- significant trauma
- recent onverklaard gewichtsverlies
- maligne aandoeningen in de voorgeschiedenis
- koorts
- deformiteiten
- langdurig gebruik corticosteroïden
- intraveneuze toediening van medicijnen
- progressieve niet mechanische pijn
- nachtelijke pijn
- patiënt ziek en onwel
- ernstige lage rugpijn aansluitend bij trauma --\> wervelfractuur
palpabel trapje in verloop van proc. spinosi ter hoogte van L4- L5 --\> spondylolisthesis?
29
**Prognostische factoren Lage rugpijn**
- hoge mate van beperkingen en activiteiten
- uitstralende pijn
- wijdverbreide pijn
- oudere leeftijd
- slechte algemene gezondheid
- psychosociale en psychologische stress
- somatisatie
- depressieve klachten
- slechte relaties met collega's
- zware fysieke taakeisen.
30
**Meetinstrumenten Lage Rugpijn**
**NRS = Numeric Pain Rating Scale**
- diagnostisch & evaluatief
- 0 - 10
- gemiddelde pijn afgelopen 24 uur.
**QBPDS = Quebeck Back Pain Disability Scale**
- Diagnostisch & evaluatief
- 0 - 100
**PSK = Patiënt Specifieke klachten**
Diagnostisch & evaluatief
- 0 - 10
31
**Artrose Heup/Knie**
Algemeen klinisch beeld
Algemeen klinisch beeld
- Pijn belangrijkste symptoom, vaak bij starten van bewegen en bij langdurig belasten.
- Nachtelijke pijn of pijn in rust (komt in flares)
- Startstijfheid die na enkele minuten verdwenen is
- crepitaties die worden gehoord en gevoeld
- aan gewrichtsranden kunnen osteofyten worden gevoeld die gevoelig zijn bij druk
- Soms treed er een ontstekingsreactie op van het synovium, een flare, die tot pijn, zwelling en temperatuursverhoging in het gewricht kan leiden.
- ontstaan bewegingsbeperkingen van het gewricht, .
-
32
**Artrose Heup/knie**
Prognostische factoren
- Veel pijn
- verminderde kracht m. quadriceps
- grote radiologische aantoonbare afwijkingen bij initiële presentatie
- veel beperkingen in dagelijkse activiteiten
- hoge leeftijd
- vrouwelijk geslacht
- genetische aanleg
- overgewicht
- slechte algehele gezondheid en minder vitaliteit
- musculoskeletale comorbiditieit (aandoeningen andere gewrichten, artrose handen voeten of ergens anders.
- overige comorbiditeiten (diabetes, hart-long aandoeningen, virus of gehoorproblemen.)
33
**Stepped Care principe** bij richtlijn **Artrose Heup/Knie**
In overleg met de patiënt wordt in de beginfase van de aandoening met relatief eenvoudige interventies/behandelingen gewerkt. In een later stadium worden meer intensieve, complexe en invasieve vormen van zorg geïntroduceerd.
34
Wat is de **klinische classificatiecriteria** voor **heup/knie artrose** volgens het **ACR (American College of Rheumatology)**
**Heup**
- pijn in de heup in combinatie met de volgende kenmerken
- endo heup \<15 graden
- flexie heup \< of gelijk aan 115 graden
OF
pijn in de heup in combinatie met de volgende kenmerken
- leeftijd \> 45 jaar
- ochtendstijfheid van de heup \< 60 minuten
- pijn bij endorotatie heup
- endorotatie van de heup \> 15 graden (endo zonder bewegingsbeperking)
**KNIE**
Pijn in de knie in combinatie met **ten minste 3** van de volgende kenmerken
- leeftijd \>45 jaar
- ochtendstijfheid \< 30 minuten
- crepiteren
- pijn bij palpatie van het bot
- benige zwelling
- geen warmte bij palpatie
35
**Cluster Laslett**
Distraction Test
Tight Thrust
Compression Test
Sacral Thrust.
**testen voor SI-provocatie**
**2/4 = positief**
**2/4 is positief.**
36
Wanneer is er een indicatie voor fysio bij **Artrose Heup/knie**
- Hulpvraag bekend op het gebied van de heup/knie klachten en daaraan gerelateerde beperkingen in het dagelijks leven
- Wanneer pt niet zelf in staat is om een zelfstandig adequaat niveau van fysiek functioneren te bereiken dan wel hand te haven.
37
Welke 4 indicaties kunnen gegeven worden voor fysiotherapie
bij **Knie / heupartrose**
**Indicatie 1**
indiciatie voor kortdurende voorlichting, advies en oefen- en beweeginstructie.
**indicatie 2**
indicatie voor voorlichting, advies en kortdurende begeleiding bij oefenen en lichamelijke activiteit
**indicatie 3**
indicatie voor voorlichting, advies en langdurige begeleiding bij oefenen en lichamelijke activiteit
**indicatie 4**
indicatie voor voorlichting, pre en/of postoperatieve oefentherapie voor of na een gewrichtsvervangende operatie van de heup en/of knie.
38
Contra-indicaties voor fysiotherapie bij **heup/knie artrose**
Wanneer er aanwezigheid is van belemmerende medische factoren waarbij een interventie van een therapeut de klachten kan doen verergen.
**Cardiale problemen**
**-** progressieve toename symptomen hartfalen
- ernstige ischemie hartspier tijidens inspanning
- ademhalingsfrequentie van meer dan 30 ademteugen per minuut.
- hartslag in rust \> 110 bpm
- recente embolie
- pijn op de borst
- kortademig in rust
**COPD**
**-** longontsteking
- exceptioneel gewichtsverlies
**Hypertensie**
systolische bloeddruk in rust \> 180 mmHG
39
**rode vlaggen artrose Heup/knie**
- warme en gezwollen knie
- onverklaarbare hevige pijn in de heup en/of knie
- zwelling in de lies
- ernstige slotklachten in de knie
- pijn in rust en zwelling zonder trauma
40
Oefentherapie
**Frequentie & intensiteit bij Artrose Heup/Knie**
**Frequentie**
- minimaal 2 dagen per week tot max 5
30 min aeroob (Fit norm)
- start met 1 tot 2 keer per week begeleide oefentherapie + zelfstandig uitgevoerde oefeningen en bouw gedurende behandelperiode af.
**Intensiteit**
- Spierkracht =
60 - 80 % van 1 RM bij gewend krachttraining (Borg 14-17)
50 - 60 % van 1RM wanneer niet gewend met krachttraining. (Borg 12-13)
2-4 sets van 8 - 15 met 30-60 sec rust.
Aeroob =
\>60% max hartfrequentie bij gewenning (Borg 14-17)
40 - 60% wanneer niet gewend met aerobe training (Borg 12-13)
41
**Meetinstrumenten bij Artrose Heup/knie**
**NPRS = Numeric Pain Rating Scale**
Hoge score = meer pijn.
klinisch relevant verschil is 2 punten
score = 0 - 10
**1 RM- Submaximaaltest**
- om trainingsintensiteit mee te bepalen
**Borgschaal 6-20**
- om trainingsintensiteit mee te bepalen.
**HOOS (Hip injury & Osteoarthritis Outcome Score)**
- hogere score betekent meer moeite met uitvoeren activiteit
score van 0 - 100
klinisch relevant verschil = 15-20 punten.
**KOOS (Knee Injury & Osteoarthritis Outcome Score)**
- hogere score betekent meer moeite met uitvoeren activiteit
score van 0 - 100
klinisch relevant verschil is 15-20 punten.
**PSK**
- hogere score betekent meer moeite met uitvoeren activiteit
- score 0-10
- klinisch relevant verschil is 2 punten.
**WOMAC** = western ontario and mcmaster universities ostheoarthtritis index (vragenlijst over de hoeveelheid ervaren pijn in de afgelopen 48 uur)
**AIAH** = Algofunctional Index voor artrose heup (vragenlijst pijnintensiteit en beperkingen)
**6 minuten wandeltest**
Hoe meer meters hoe beter het functioneren.
42
**Richtlijn enkelletsel**
Verschil acuut enkelletsel en functionele instabiliteit
**Acuut enkelletsel** = inversieletsel waarbij onderzoek en behandeling plaatsvinden 0 - 6 weken na het ontstaan ervan.
- instroom liefst 0 - 5 dagen na ontstaan (acute fase)
- binnen 12 weken weer op zelfde niveau sporten als ervoor.
- Lopen in meeste gevallen weer mogelijk 1 tot 2 weken.
**Functionele instabilitieit =** restklachten na een inversietrauma in de vorm van 'giving way' of recidiverend zwikken.
- klachten na langdurige belasting: pijn, zwelling en gewrichtsstijfheid.
- acute pijn en zwelling zijn minder prominent aanwezig.
43
Wat zijn herstelbelemmerende factoren bij een **acuut enkelletsel**
- relevante nevenpathologie (artrose)
- een sterk uit de hand gelopen ontstekingsreactie
- niet te verklaren pijn die de patiënt op geen enkele manier onder controle heeft.
- onvoldoende aanpassing van het houdings- en bewegingsgedrag van de patiënt.
- angst om te belasten
- een recidief en/of pre-existent instabiele enkel.
44
Wat zijn herstelbelemmerende factoren bij **functionele instabiliteit?**
- mechanische instabiliteit (laxiteit van kapsel en bandapparaat.)
- verstoorde proprioceptie
- verminderde spierkracht
- vertraagde reactietijd van spieren
- chronische synovitis
- verminderde dorsale flexie
- een inadequate wijze van omgaan met de klachten en angst en onzekerheid over de stabiliteit van de enkel.
45
**Rode vlaggen bij** **acuut enkelletsel & functionele instabiliteit**
**Acuut enkelletsel**
- Ottawa ankle rules
**Functionele instabiliteit**
- aanhoudende synovitis (=osteochondrale laesies, 'loose bodies', inklemming weke delen.)
- drukpijn sinus tarsi (=sinus tarsi syndroom)
46
**Meetinstrumenten Enkelletsel**
**Ottawa Ankle Rules =** fractuur
Onvermogen 4 stappen te zetten zonder hulp of
- pijn palpatie onderste 6cm laterale malleolus
- pijn palpatie onderste 6 cm mediale malleolus
- pijn palpatie basis OS metatarsale V
- pijn palpatie os naviculare
**Functiescore de Bie** = vragenlijst (diag. + progn+ eval.)
- bij meer dan 40 punten op dag 0-5 is er sprake van licht letsel.
- bij minder of gelijk aan 40 punten wordt er een aangepast behandelprogramma gemaakt.
- vaak naar verwachting binnen 14 dagen hun alledaagse activiteiten weer uitvoeren.
**GALN** (diagn. + progn. + eval.)
**PSK**
47
**Behandeldoelen bij acuut enkelletsel**
**0 -3 dagen ontsteking** = reductie pijn en zwelling
**4 - 10 proliferatie** = herstel functie en opbouwende belasting
**11 - 21 vroege remodellering** = verbeteren van de spierkracht, actieve stabiliteit beweeglijkheid en het verplaatsen
**3 tot 6 weken later remodellering** = bevorderen belastheid.
Sportspecifieke revalidatie kan tot 12 weken duren.
**6 tot 12 weken Transfer 2 =** Oefenen en sturen van functies en activiteiten bij prestatiege- richte en maximale sporters:
48
**ES Voorste kruisband**
Wat zijn belangrijke vragen voor de anamnese?
- graft type
- menisectomie of meniscushechting uitgevoerd?
- kraakbeenschade aanwezig?
- bone bruise aanwezig?
- ander ligamentair letsel?
49
**ES Voorste Kruisband**
**Pre-operatieve behandeling**
- info over lopen met krukken geven
- eerste postoperatieve oefeningen
- revalidatieproces uitleggen.
- bij mobiliteitsbeperkingen van aangedane t.o.v andere been passive mobilisaties van patello & tibiofemorale gewricht.
- bij krachtsverlies van aangedane t.o.v. andere been --\> quadriceps krachttraining.
50
**ES Voorste kruisband**
**Pre operatieve klinimetrie**
**stroke test =** vaststellen hydrops
**passieve ROM =** (zowel patellofemoral als tibiofemoraal.)
**VAS**
**Krachtmeting van quadriceps & hamstrings.**
51
**ES Voorste kruisband**
Fase 1 doel + criteria starten fase 2
**Fase 1** (normaal 0 - 6/8 weken)
**Doelen:**
- verminderen hydrops + synovitis
- extensie 0 graden
- willekeurige quadricepscontrole
- dynamisch looppatroon
**criteria te starten met Fase 2**
- Gesloten wond, geen infectie
- Geen pijn in de knie bij belaste oefeningen fase 1
- minimale hydrops
- normale mobiliteit patella
- vollledige extensie 0 graden & flexie minimaal 120 - 130 graden
- willekeurige quadricepscontrole
- actief dynamisch looppatroon zonder krukken.
52
**ES Voorste kruisband**
**Fase 2 doel + criteria starten fase 3**
**Fase 2**
Doel: Klachtenvrij kunnen uitvoeren van sportspecifieke activiteiten en fysiek zwaar werk.
**criteria om te kunnen starten met fase 3:**
- kwalitatief correcte uitvoering van de neuromusculaire en agilitytraining in fase 2
- Limb Simmetry Index \>80% voor quadricepsen en hamstringskracht
LSI \> 80% voor hoptesten
53
**ES Voorste kruisband**
**Fase 3 doel + criteria rerugkeer sport**
**Fase 3 Doel =** volledige terugkeer naar de sport en fysiek zwaar werk.
**Criteria voor ontslag:**
- geen pijn in de knie bij sportactiviteiten
- geen giving way/angst bij sportactiviteitenm
- correct looppatroon + correcte uitvoering bewegingen
- LSI \> 90 % quadricep en hamstringkracht
- LSI \> 90 % voor een hoptestbatterij
- IKDC en KOOS afnemen.
54
**Subacromiale Klachten**
Beloop van schouderklachten
30 % hersteld na 6 weken
50 % hersteld na 6 maanden
60% hersteld na 12 maanden
55
**Primaire Hoofdpijn**
**Migraine**
- Sideshift
- Herhaalde aanvallen van matig ot heeftig
- meestal eenzijdig
- met misselijkheid en braken
- erger bij lichamelijke activiteit
- licht en geluidsovergevoeligheid
- Aanval KORTER DAN 4 UUR en LANGER DAN 72 UUR sluit migraine uit.
- Vooraf een 'aura' (blinde vlek)
56
**Primaire Hoofdpijn**
**Tension Type Headache / spanningshoofdpijn**
- Drukkende & knellende pijn rond schedel (2-zijdig)
- minuten tot vele dagen
- zonder braken
- Overgevoeligheid licht & geluid komt hooguit 1 van de 2 voor.
- Hoofdpijn neemt niet toe bij traplopen of andere ADL.
57
**Primaire Hoofdpijn**
**Clusterhoofdpijn**
- Aanvalsgewijs optredend
- hevig bonsende/ stekende pijn rondom het oog of temporaal.
- eenzijdig
- duurt onbehandeld 15 - 180 minuten
- Aanvallen in clusters van weken tot maanden
- 1 tot 8 aanvallen per dag
- Begelijdende verschijnselen: ipsilateraal rood oog, neusverstopping, loopneus, zweten van gezicht en voorhoofd, pupilvernauwing, hangend ooglid of oedeem van ooglid.
58
**Secundaire Hoofdpijn**
Hoofdpijn t.g.v. Whiplash
..
59
**Secundaire Hoofdpijn**
Cervicogene Hoofdpijn
- Hoofdpijnsyndroom voortkomend uit de cervicale nociceptieve structuren
- Cervicale facetdisfunctie lijkt de meest belangrijke bron
- unilateraal (kan ook bilateraal)
- Pijn start gewoonlijk in de nek en straalt uit naar het fronto-temporale gebied.
- Hoofdpijn zeurend en niet pulserend van aard.
- Hoofdpijn kan in aanvallen voorkomen variërend in duur.
60
**Secundaire Hoofdpijn**
Medicatieafhankelijke hoofdpijn
- Hoofdpijn wordt erger bij gebruik van medicatie
- chronische hoofdpijn (15 dagen of meer per maand)
- Geen duidelijk patroon te herkennen maar wel sprake van regelmatig gebruik pijnstillers.
- Paracetamol, NSAID, ergotamine
61
**Richtlijn Menisectomie**
**Prognostische factoren**
**Herstelbevorderende prognostische factoren**
**-** participatie in sport (postoperatief)
- goede voorbereiding op sport (postoperatief)
**Herstelbelemmerende prognostische factoren**
**-** gecompliceerd letsel
- plaats resectie
- hoeveelheid verwijderd weefsel
- financiele compensatie werkgever
- eerdere knieoperaties
- preoperatieve pijn
62
**Menisectomie**
Risicofactoren voor een menisectomie
- Sporten
- pre-existente degeneratieve klachten
63
**Menisectomie**
Rode vlaggen
_Rode vlaggen na een menisectomie_
- persisterende onbegrepen pijn
- te lage belastbaarheid knie
- ontstekingsverschijnselen als gevolg van een postoperatieve infectie of persisterende ontstekingsverschijnselen
_Belangrijkste symptomen_
- pijn die niet provoceerbaar is bij activiteiten of functies
- zwelling neemt niet af
- knie wordt niet dunner ondanks bewegen.
64
**Richtlijn Menisectomie**
**Meetinstrumenten**
**Fluctuatietest**
**Extension Lag Test (ASLR)**
Score 0-10
5 items, 0 of 1 score en beide benen bij elkaar optellen.
**Patella optrekken**
**VAS**
**Lysholm Score**
**-** vragenlijst, 8 items mbt functies (hurken, zitten etc.)
- score van 0-100 (100 = geen symptomen van beperking)
**GALN**
65
**Richtlijn Menisectomie**
Wat is een gevolg van een menisectomie ?
Het ontwikkelen van artrose
66
**Richtlijn Menisectomie**
Welke meniscus is vaker aagedaan?
+ Functie meniscus
De mediale meniscus, die zit sterker verbonden met de mediale collaterale band.
- vergroting contactoppervlak tussen femur en tibia
- stabilisatie van het gewricht
- bewegingsbeheersing tijdens flexie en extensie
- smering en voeding van het gewrichtskraakbeen
- schokabsorptie
67
**Richtlijn Menisectomie**
Beloop & herstel
Natuurlijk beloop =
- toename activiteit, participatie en afname van pijn binnen 2 weken.
- vanaf 6 weken moet de pt. weer normaal adl activiteiten kunnen uitvoeren.
68
**Richtlijn Menisectomie**
Behandeling
Tijdens behandeling onderscheidt gemaakt tussen belaste en minder belaste fase
**Fase 1a (minder belast, acuut )** 0-5 dagen
- vermindering gevolgen operatie
- vermindering pijn
- afstemming belasting op belastbaarheid kniegewricht
- preventie bewegingsangst
- verbeteren beperkingen ADL
- leren gedoseerd te bewegen (krukken evt.)
**Fase 1b (minder belast, subacuut)** 5-10 dagen
- normalisering mobiliteit kniegewricht + spierlengte
- normalisering actieve stabiliteit kniegewricht
- normalisering kracht, coördinatie en uithoudingsvermogen van de beenspieren
- afname angst knie te bewegen
- dynamisch gaan
- afbouwen lopen met krukken
- ADL activiteiten verbeteren: lopen, traplopen, gaan zitten, gaan staan, op- en afstappen.
**Fase 2** **Belast**
- afname stoornissen die kwaliteit van bewegen in de weg staan
- herstel van bewegingsautomatisme
- handhaven en verbeteren van het dynamisch gangpatroon
- complexe ADL verbeteren: uit auto stappen met last, sport en werkgerelateerde activiteiten.
69
**Richtlijn Menisectomie**
In welke 2 patiëntenprofielen zijn meniscuspatiënten op te delen?
**Profiel 1**
- herstel verloopt op een natuurlijke manier met bevorderende prognostische factoren
- enkelvoudig letsel
- niet eerder klachten gehad en gaan goed met klachten om.
**Profiel 2**
- Herstel verloopt vertraagd en met herstelbelemmerende factoren.
- comorbiditeit
- degeneratieve verschijnselen
- bewegingsangst.
70
**Richtlijn KANS**
Wat zijn de 3 patiëntenprofielen?
**Profiel 1**
- sprake van stoornis in functies en/of anatomische eigenschappen
- geen beperkingen inactiviteiten en geen participatieproblemen.
**Profiel 2**
- Sprake van stoornis in functies en/of anatomische eigenschappen
- Wel beperkingen in activiteiten en participeren.
- Duidelijke samenhang tussen stoornissen, beperkingen en participeren.
**Profiel 3**
- Sprake van stoornis in functie en/of anatomische eigenschappen.
- Wel beperkingen in activiteiten en participeren.
- Onduidelijke samehang tussen stoornissen, beperkingen en participeren.
71
**Richtlijn KANS**
**Prognostische Factoren**
- Langdurige aanwezigheid van stress
- Depressieve stemming
- catastroferen
- irreële beliefs
- lage tevredenheid op werk
- afnemende belasting en toenemende beperkingen in participatie en activiteiten.
72
**Richtlijn KANS**
Betekenis
gezondheidsprobleem waarbij klachten in de
- onderarm (elleboog, pols, hand.)
- nek, en/of schouder
centraal staan.
In meeste gevallen zijn de klachten voorafgegaan door langdurig uitgevoerde activiteiten met herhaalde bewegingen, of een langdurig volgehouden statische houding waarbij de arm, nek en/of schouder betrokken waren.
73
**Richtlijn KANS**
**Rode vlaggen**
- algemene malaise;
- ongewild gewichtsverlies;
- koorts;
- nachtzweten;
- pijn in rust
- neuropathischepijn;
neurologischesymptomen(krachtverlies,geïsoleerdeatrofie,
radiculaire uitvalsverschijnselen);
- eenrecenttrauma;
- tekenen van een ontstekingproces.
Hieraan kunnen de volgende aandoeningen ten grondslag liggen:
- reumatische ziekten (reumatoïde artritis, de ziekte van
- Bechterew en polymyalgie);
- maligniteiten(long(top))tumor,metastasenvanbijvoorbeeld
- mammacarcinoom of okselklierpathologie);
- cardialeaandoeningen(zoalsanginapectoris);
- diafragmaprikkeling (bijvoorbeeld door (kwaadaardige)
- aandoeningen aan lever, galblaas of longen).
74
**Richtlijn KANS**
Behandelstrategie per profiel
**Profiel 1**
- aard van gezondheidsprobleem bespreken en proberen deze activiteiten te reduceren en geleidelijk op te bouwen.
- alleen belastingsniveau verlagen als dit tot vermindering in klachten leidt.
**tijdelijk belasting verlagen om het herstel in gang te zetten**
**Profiel 2**
- - aard van gezondheidsprobleem bespreken en proberen deze activiteiten te reduceren en geleidelijk op te bouwen.
- alleen belastingsniveau verlagen als dit tot vermindering in klachten leidt.
- aandacht besteden aan juiste uitvoering van bewegingen.
**stimuleren van gezond beweeggedrag staat centraal**
**Profiel 3**
- aandacht besteden aan wijze van omgang met probleem en gedragsverandering.
**begeleiding nodig in de vorm van een oefenprogramma.**
75
**Cluster van Michener**
- Neer test
- Painful Arc test
- External Rotation Resistence Test
- Hawkins Kenedy test
- Empty Can test
3 of meer positief = insluiten
minder dan 3 = uitsluiten.
**Test voor Subacromiaal Impingement.**
76
**Cluster van Wainner**
- Actieve rotatie test nek (positief bij minder dan 60 graden.)
- Spurling's test
- Tractie - distractie test
- ULTT
**test voor radiculopathie in CWK.**
77
**Cluster van der Wurff**
Distraction Test,
Tight Thrust,
Compression Test,
Gaenslen's Test,
Patrick's Test
**SI-provocatietesten**
**bij 3/5 is positief.**
78
**Prediction Rules van Hicks**
Wanneer hebben low-back patiënts voordeel van een stabilisatie oefeningen programma
- leeftijd \< 40
- SLR \> 90 graden
- positieve Prone Instability Test
- Geen Afwijkende bewegingen.
**3/4 positief , is een grote kans op slagen van het programma**
79
**KANS**
Hoe ziet een behandelprogramma bij profiel 1 & 2 eruit?
- oefenen van gewrichtsfuncties
- manuele verrichtingen ter vergroting van de beweeglijkheid van de gewrichten
- ontspanningsoefeningen
- oefeningen ter verbetering van de houdings- en bewegingsgevoel.
80
**Acuut knieletsel**
Welke structuren kunnen aangedaan zijn bij knieletsel?
- VKB
- AKB
- Superficiale mediale collaterale ligament
- posteromediaal complex
- lateraal collateraal ligament
- posterolateraal complex
- de meniscus
- het kraakbeen
81
**Acuut Knieletsel**
Rode vlaggen
- (recent) trauma
- al langer bestaanbare onverklaarbare koorts
- recent onverklaard gewichtsverlies
- langdurig gebruik corticosteroïden
- constante pijn die niet afneemt in rust of verandering positie
- kanker in voorgeschiedenis
- algemeen onwelbevinden
- nachtelijke pijn
- uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
82
**Acuut knieletsel**
Rode vlaggen fracturen
**Ottawa Knee Rules**
- 55 jaaf ouder
- lokale drukpijn op het fibulakopje
- geïsoleerde drukpijn op de patella
- niet in staat zijn om de knie 90 graden te buigen
- geen 4 stappen te kunnen zetten.
bij acuut knietrauma + aanwezigheid van 1 van de 5 kenmerken is doorverwijzen naar huisarts
83
**Acuut knieletsel**
**Rode vlag neurovasculaire schade/combi letsel**
- 2 of meer grote bandletsels (VKB, AKB, PLC, PMC.)
- huidindeuking, groeve ter hoogte van de laterale of mediale gewrichtslijn
- ecchymosis (bloeduitstorting in de huid)
- duidelijke palpeerbare deformiteit in de huid.
**Verwijzing naar huisarts bij 1 of meer bevindingen.**
84
**Acuut knieletsel**
Rode vlaggen ruptuur extensiemechanisme
- Onvermogen om het aangedane been gestrekt op te tillen
- palpabele indeuking in de m.quadriceps
- verschil in hoogte van de 2 patella's
- onmogelijkheid het been te belasten.
**Bij verdenking ruptuur gelijk doorverwijzen naar huisarts.**
85
**Acuut knieletsel**
Rode vlaggen monoartritis
- Koorts
- gevoel van algehele malaise
- zwelling van het gehele gewricht (huid staat strak)
- roodheid van het gewricht
- lokale warmte
- vermindering van mobiliteit van het gewricht
**Bij een verdenking hiervan gelijk doorsturen naar de huisarts**
86
**Acuut knieletsel**
Rode vlag bloeduitstortingen (haemarthros)
Plotselinge haemarthros zonder aanleiding
87
**Acuut knieletsel**
Rode vlaggen bot-of wekedelentumor uit te sluiten
- milde wisselende pijn gedurende enkele weken
- zwelling bij het uiteinde van de lange pijpbeenderen
- zwelling weke delen
- groei in een langer bestaande laesie
- zwelling onder het niveau van de spierfascie
- gezwel op plaats waar trauma niet heeft plaatsgevonden
- patiënt heeft ook algeme klachten (palpabele lymfeklieren.)
**Bij verdenking hiervan terugsturen naar de huisarts.**
88
**Acuut knieletsel**
IKDC - gradering voor bandletsel
**Graad** A
VKB , AKB sMCL of LCL 0-2 mm; posterolaterale hoek (exorotatie in 30° en 90° flexie, buikligging) \< 5°
**Graad B**
VKB, AKB, sMCL of LCL 3-5 mm; posterolaterale hoek 6-10°
**Graad C**
VKB, AKB, sMCL of LCL 6-10 mm; posterolaterale hoek 11-19°
**Graad D**
VKB, AKB, sMCL of LCL \> 10 mm; posterolaterale hoek \> 20°
89
**Acuut knieletsel**
ICRS-gradering van kraakbeenletsel
**Graad I**
Oppervlakkige laesies, zachte deukjes of oppervlakkige groeven en scheuren
**Graad II**
Laesies die zich uitbreiden tot 50% van de diepte van het kraakbeen
**Graad III**
Laesies die zich uitbreiden tot 50% van de diepte van het kraakbeen, maar ook naar de gecalcificeerde laag. Hiertoe behoren ook defecten onder een blaar van het kraakbeen.
**Graad IV**
Osteochondrale schade. Dit zijn laesies die zich uitbreiden tot net voorbij de subchondrale botplaat of dieper in het trabeculaire bot.
90
**Acuut knieletsel**
**Meetinstrumenten**
**Zwelling**
strijktest (altjid uitvoeren)
**VKB**
- Lachman test (altijd uitvoeren)
**AKB**
**-** step-offtest
- Achterste schuiflade test
- Actieve quadriceps test
(altijd deze combinatie van 3 testen uitvoeren)
**Superficiale mediale collaterale ligament**
- Valgus-stresstest in 20 graden
**Posteromediaal Complex**
- Valgus-stresstest (0 graden)
- anteromediaal-rotatoire stabiliteitstest (AMRI)
- Dialtest
(altijd combinatie van 3 uitvoeren)
**LCL**
- Varus-stress test in 20 graden
**Posterolateraal complex**
- varus-stresstest in 0 graden
- Dial test
(altijd combinatie van deze 2 testen)
**Meniscus**
- Mcmurray
- Joint line tenderness test
- passieve flexie
passieve extensie
(Thessaly test )
(altijd combi van deze 4 a 5 testen)
**Gangpatroon**
91
**Stadia van Tendinopathie**
**Stadium 1**
lichte pijn na inspanning die na enkelke uren weer verdwijnt
**Stadium 2**
matige pijn aan het begin van inspanning en daarna, klachten blijven langer aanwezig
**Stadium 3**
Pijn aan het begin van de inspanning die wel minder wordt tijdens inspanning maar niet geheel verdwijnt. Na sporten kan pijn dagen aanhouden
**Stadium 4**
Pijn die tijdens inspanning optreedt en zo ernstig is dat sport eronder te lijden heeft.
**Stadium 5**
Blijvend aanwezige pijn ook in rust
**Stadium 6**
Ruptuur, treedt op zonder ervoorafgaande klachten
92
**Initiele hypotheses**
Initiële = regio + grondmotorische eigenschap + stoornis.
*Pijn in de schouder door een stabiliteitsprobleem.*
Bijgestelde = regio + grondmotorische eigenschap + stoornis + problematische deelhandeling.
*Pijn in de schouder door een stabiliteitsprobleem tijdens werpen.*
Definitieve = grondmotorische eigenschap + stoornis + deelhandeling + oorzaak.
