Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

LÍFF2LK - hlutapróf 2 > Hlutapróf 2 > Flashcards

Hlutapróf 2 Flashcards

1
Q
A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Í hvað skiptist fruman?

A

frumuhimnu, umfrymi, kjarna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Segðu frá frumuhimnu

A

Aðskilur innra umhverfi frumunnar frá því ytra.
Hólfar starfseiningar frumunnar niður (frumulíffæri).
Stjórnar ferð efna inn og út úr frumunni.
Samskipti milli frumna og milli frumu og umhverfis- miðlar boðum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Segðu frá umfrymi

A

Svæði milli frumuhimnu og kjarna.
Skiptist í frumuvökva og frumulíffæri sem hver hefur sína byggingu og hlutverk.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Segðu frá kjarnanum

A

Kjarninn er stærsta frumulíffærið
Stjórnstöð og því inniheldur litninga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvað eru litningar?

A

Þeir bera gen sem stjórnar byggingu frumunar og starfsemi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Segðu frá frumuhimnunni

A

Búin til úr fosfólípíð
Aðskilur innra og ytra umhverfi
Stjórnar ferð efna inn og út úr frumunni
Hólfar starfseiningar frumunar niður

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Segðu frá svipu

A

Sér til þess að fruman geti hreyft sig
Langar byggingareiningar sem teygja sig út úr frumuyfirborðinu
sáðfrumur eru einu frumurnar í líkamnum með svipu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

segðu frá hvatbera

A

Er gerður úr tveimur himnum
orkuver frumunar
Bruni fer fram í hvatberum og orka losnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Segðu frá frymisfléttu/golgifléttu

A

Er vinnslu-, pökkunar og dreifingarstöð fyrir prótín og fitur. býr til blöðrur sem flytur efni um frumuna og út úr henni
Er í öllum frumum nema dreifkjörnugum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Segðu frá grófu frymisneti

A

Framleiða prótín
hefur ríbósóm utan á sér
Er í öllum frumum nema dreifkjörnugum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

segðu frá sléttu frymisneti

A

Framleiðir fituefni ofl.
Án ríbósóm
Er í öllum frumum nema dreifkjörnugum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Segðu frá netkornum laust

A

Eru laus í umfryminu
eru í öllum frumum
Próteinsmiðja frumunar sjálfrar, amínósýrur tengjast saman og mynda prótein
Eru aðeins 20-30 nanómetrar, ósýnileg nema með rafeindasmásjá

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Segðu frá netkonum fast

A

sitja föst á frymisnetinu
Eru aðeins 20-30 nanómetrar, ósýnileg nema með rafeindasmásjá
eru í öllum frumum
próteinsmiðja frumunar sem er ætlað útflutningi,
amínósýrur tengjast saman og mynda prótein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

segðu frá geislaskauti

A

Geislaskaut er rétt fyrir utan kjarnan
Þar fe myndun og niðurröðun örpíplna fram

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Segðu frá deilikornum

A

eru tveir, Sívalangir og hornrétt hvort á annað
Bara í dýrafrumum
sjá um að færa litninga í sundur við kjarnaskiptingu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Segðu rá örþráðum

A

himnalausir þræðir
Taka þátt í hreyfingu frumunar og móta lögun hennar
mynda samdráttarprótein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

segðu frá próteinþráðum

A

flutingur efna
frumuskipting
gegna hlutverki í sambandi við lögun og hreyfingu frumna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Segðu frá seytibólum

A

Flytur efni úr frumunni, t.d. hormón og meltingarensím
er gerð úr frymishimnu
Í öllum frumum nema dreifkjörnungum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Segðu frá leysibólum

A

er í dýrafrumum
inniheldur ensím sem sjá um niðurbort matareiinga og ónýtra frumulíffæra
“meltingarkerfi frumunar”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Segðu frá oxunarkornum

A

brjóta niður langar fitusýrur við oxun þar sem súrefni er notað beint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Segðu frá kjarnahjúp

A

2x himna úr fituefnum og próteinum
Opið gleypir í gegn ákveðnum efnum
t.d. kjarnasýrum og ríbósómeininga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Segðu frá opinu á kjarnahjúpnum

A

hleypir í gegn ákveðnum efnum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Segðu fra litningum

A

langri þræðir í kjarna sem geyma erfðaefni lífverunnar
Er gert úr DNA og próteinum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Segðu frá kjarnakornum
eru inní kjarna frumunar er gert úr próteinum og RKS Tekur þátt í smíði próteina ásamt öðrum frumulíffærum
26
Segðu frá bifhárum
Himnalausar, holar pípur sem eru samsettar úr örmámum píplum Hreyfing efna utan frumunar Þekja öndunarveginn Hrekja burt slím og óhreinidi
27
Segðu frá örtotum
auka flatarmál þarmanna og auðvelda þar með frásog næringarefna
28
Segðu frá glýkógenkornum
Glýkógen er forðanæring dýrafrumunnar
29
Segðu frá proteasome
Notar ensím til að saxa prótein niður í peptíð og svo í amínósýrur sem hægt er að endurvinna í ný prótein
30
útskýrðu hugtakið líkamsvefur
Líkamsvefur er hópur svipaðra frumna (oftast af sama stofni) sem starfa saman Millirfumuefni telst einnig til vefjarins
31
Hverjir eru 4 megin vefjaflokkar líkamans?
Þekjuvefur Stoðvefur Vöðvavefur Taugavefur
32
Hver eru helstu einkenni þekjuvefjar?
hylur allt yfirborð líkamans, bæði innra og ytra (ysta lag húðar, slímhimnur, öndunar-, meltingar-, kyn-, og þvagfærum) Hefur lítið millifrumuefni/grunnefni Ekkert blóðflæði taugatengdur mikla endurnýjunarhæfni
33
Í hvað skiptist þekjuvefur
yfirborðsþekju og kirtilþekju
34
Segðu frá yfirborðsþekju
hefur alltaf frítt yfirborð flokkað eftir lögun frumna og hvernig þær raða sér upp.
35
Segðu frá kirtilþekju
Skiptitst í útkirtla og innkirtla seytir efnum frá kirtilfrumum Liggja oft í klösum djúpt í yfirborðsþekjunni Kirtill getur verið úr 1 eða fleirum sérhæfðum frumum Seyta efnum í gegnum kirtilgöng upp á yfirborð eða í blóð
36
Hvering er lögun og uppröðun frumna skipt niður (skoða myndir í glærum)
Flögulaga Tenginslaga Stuðlalaga - Eitt lag - mörg lög - fölsk marglaga þekja - breytiþekja
37
Nefndu dæmi um yfirborðsþekjur
einföld flöguþekja er í lungablöðrum Marglaga flöguþekja er í húð Einföld stuðlaþekja er í þörmum
38
Hver er munurinn á innkirtlum og útkirtlum?
Innkirtlar eru lokaðir, eru án kirtilrásar og seyta hormónum út í blóðið Útkirtlar eru opnir, hafa kirtilrásir og seyta efnum út um húð og meltingarveg
39
Hver eru einkenni stoðvefjar?
Mikið millifrumuefni sem er úr grunnefni og þráðum (kollagen-, teygju -, og netþræðir) Ríkulegt blóðflæði (nema brjósk, sinar og liðbönd) Hefur taugatengingu (nema brjósk)
40
Hver er algegnasta vefjagerðin?
Stoðvefur
41
Hvert er hlutverk stoðvefjar?
Bindur saman, styður og styrkir aðrar vefjagerðir Verndar og einangara líffæri Aðskilur vefi Aðal flutningskerfi líkamans orkugeymsla ónæmis viðbrögð
42
Hvaða frumur eru algengastar í stoðvef?
Fíbróblasta (þráðmyndunarfrumur) Macrophagar (átfrumur, H-blóðkorn) Plasmafrumur (ónæmisfrumur, mótefni) Mastfrumur (mynda histamín) Fiturfrumur
43
Hvað er grunnefni og hvert er hlutverk þess?
er á milli frumna og þráða styður frumur og bindur þær saman flytur efni á milli frumna og blóðs Tekur virkan þátt í allri starfsemi og virkni vefjarins inniheldur vatn og stórar lífrænar sameindir
44
Hvað er millifrumuefni
Efni á milli frumna skiptist í grunnefni og þræði
45
Hvað eru þræðir?
Þræðir styrkja og styðja vefinn Þeir eru þrenns konar - kollagenþræðir - teygjuþræðir - netjuþræðir
46
Segðu frá kollagenþráðum
Sterkir óteygjanlegir sveigjanlegir Eru í beinum, brjóski, liðböndum og sinum
47
Segðu frá Teygjuþráðum
Minni um sig en sterkir Teygjanlegir (geta farið upp í 150% af lengd sinni og skropið til baka) Eru í húð, æðum og lungum
48
Segðu frá netjuþráðum
þunnir og greinóttir þræðir (kollagen og glykóprótein) Styðja og styrkja mynda greinótt kerfu um aðal vef og stoðgrind um mjúk líffæri, s.s. milli fitufrumna, í eitlum og milta
49
Hverjir eru undirflokkar stoðvefs
Bandvefur (þéttur og laus) Stuðnings stoðvefur (brjósk og beinvefur) Fljótandi stoðvefur (blóð og vessi)
50
Segðu frá lausum bandvef
meira af grunnefni heldur en þráðum skiptist í - laus almennur bandvefur - fituvefur - netjubandvefur
51
Segðu frá lausum almennum bandvef
mjúkur og teygjanlegur pökkunarefni og fylliefni milli líffæra Veitir styrk, teygjanleika og stuðning
52
Segðu frá fituvefur
hlutverk hans er - forðanæring - einangrun - stuðningur
53
segðu frá netjubandvef
er í liffærum ónæmiskerfisins (eitlum og milta) myndar ramma um líffæri og bindur saman slétta vöðva filtrar út gömul blóðkorn
54
Segðu frá þéttum bandvef
Meira af þráðum heldur en grunnefni (þræðirnir beita aukinn styrk) Skiptist í - þéttur reglulegur bandvefur - þéttur óreglulegur bandvefur - Teygjanlegur bandvefur
55
Segðu frá þéttum reglulegum bandvef
Glansandi hvítur Sterkur og sveigjanlegur Myndar sinar og liðbönd
56
Segðu frá þéttum óreglulegum bandvef
Hefur þykkari trefjar og eru óreglulega uppraðaðar Er í örvef, liðum og húð
57
Segðu frá teygjanlegum bandvef
Getur teygst og skroppið saman Er í lungnavef, veggjum slagæða, raddböndum og sumum liðböndum hryggjaliða
58
Segðu frá brjóski
sterkur en sveigjanlegur stoðvefur bláhvitur glansandi og gúmmíkendur Í millifrumuefninu eru kollagen- og teygjuþræðir Hefur hvorki blóðflæði né taugatengingu (tekur langan tíma í viðgerðir) gefur lögun og styður, s.s. eyru, nef og barka hlífir beinum Skiptist í glærbrjósk, trefjabrjósk og gulbrjósk
59
Segðu frá glærbrjóski
Á milli frumna eru fínlegir kollagenþræðir Styður og styrkir myndar púða vinnur á móti þjöppunarálag Staðsett á endum beina við liðamót, rifbeinum, nefi og barka
60
Hver er algengasta brjóskgerðin
glærbrjósk
61
Segðu frá trefjabrjóski
Er svipað og glærbrjósk en ekki eins stíft á milli frumna eru stífir kollagenþræðir starfa sem höggdeyfar eru t.d. í brjóskþófum milli hryggjaliða og í hnjám
62
Segðu frá gulbrjóski
á milli frumna eru teygjuþræðir Gulbrjósk er teygjanlegt Viðheldur lögun Er t.d. í eyrum
63
Segðu frá beinvef
skiptist í - þéttur beinvefur - frauðbein
64
Segðu frá þéttum beinvef
er gert úr hringlaga einingum sem kallast Havers Kerfi Eru úr kalsíum fosfati og kollagenþráðum með gang með blóðæðum í miðjunni
65
Segðu frá frauðbeinum
Eru gerð úr beinbjálkun Aðsetur rauða beinmergsins myndar blóðkorn
66
Segðu frá fljótandi stoðvef
Skiptist í blóð og vessa
67
segður frá blóðvef/blóð
samanstendur af blóðvökva 55% og blóðkornum 45% - Rblóðkorn flytja súrefni - Hblóðkorn sjá um varnir líkamans - Blóðflögur sem sjá um að stöðva blæðingar
68
Segðu frá vessavef/vessi
Tær vökvi sem er staðsettur í vessaæðum Líkist blóðvökva en inniheldur minna prótein Hefur nokkrar frumugerðir
69
Hver eru einkenni vöðvavefjar og í hvað skiptist hann?
Frumur vöðvavefjar er sérhæfðar frumur til samdráttar (Við vöðvasamdrátt er efnaorka [ATP] breytt í hreyfiorku) Skiptist í - rákótta beindagrindavöðva - Slétta vöðva - hjartavöðva
70
Segðu frá rákóttum beinagrindavöðvum
Eru fastir við bein og hreyfa líkamshluta Eru viljastýrðir
71
Segðu frá sléttum vöðvum
eru í innri líffærum Eru óviljastýrðir (ósjalfráðir)
72
Segðu frá hjartavöðva
Rákóttir og greinóttir Bara í hjartanu Er óviljastýrður
73
Hver eru einkenni taugavefja og í hvað flokkast það?
Tekur á móti áreiti og breytir því í taugaboð flytur svo boðið áfram til annarra frumna og kirtla skiptist í - taugafrumur - taugatróð
74
Segðu frá taugafrumum
eru sérhæfðar boðfrumur eru mjög næmar fyrir áreiti
75
Segðu frá taugatróð
flytur ekki boð en sér um ýmsa aðra starfsemi taugavefjarins
76
Hvert er hlutverk líkamshimna og í hvað er þeim skipt í?
sveigjanlegar himnur sem þekja hluta yfirborðs, fóðra líkamshol og hlífa líffærum Skiptist í - þekjuhimnur - slímuhimnur - háluhimnur - húð - liðhimnur
77
Segðu frá þekjuhimnunni
er gerð úr þekjuvef og undirliggjandi bandvef Bandvefshimnur sá þekjuvefnum fyrir súrefni og næringarefnum, úrgangsefni burt og bindur við undirlag
78
Segðu frá slímhimnum
klæðir holrými sem opnast út á yfirborðið seytir slími seytir ensímum í meltingarvegi Finnst í meltingar-, öndunar-, kyn- og þvagfæri
79
Segðu frá háluhimnu
Holrými sem opnast ekki út á yfirborðið Klæðir líkamsholin að innan og líffærin að utan (kviðar og grindarhol) - parietal lagið tengist vegg líkamshols - Visceral lagið klæðir líffærið að utan
80
Segðu frá húðinni
klæðir líkamann að utan
81
Segðu frá liðhimnum
Hefur ekki þekjuvef klæðir liðhol að innan og mynda liðvökva Nærir brjósk fjarlægir örverur efni úr liðholi
82
83
Hvernig fer viðgerð vefja fram?
Þegar að slitnun, skemmdun og dauðum frumum er skipt út. Nýjar frumur verða til með frumuskiptingur vefjagerðir hafa mismunandi hæfni til endurnýjunar
84
Hvernig er endurnýjunahæfni þekjuvefsins?
mjög mikil
85
Hvernig er endurnýjunarhæfni stoðvefsins?
bein hafa mikla endurnýjunarhæfni og mikið blóðflæði Brjósk ekki því það er lítið blóðflæði
86
Hvernig er endurnýjunarhæfni vöðvavefs
frekar lítil - stofnfrumur hjartavöðvans geta myndað nýjar hjartafrumur við sérstakar aðstæður - Í beinagrindavöðum er of hæg frumuskipting til að endurnýja skemmdan vef - sléttir vöðvar geta endurnýjap sig að einhverju leiti, samt hægar en þekjuvefur
87
Hvernig er endurnýjunarhæfni taugavefa
minnsta endurnýjunarhæfnin

LÍFF2LK - hlutapróf 2 (1 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions