Hlutapróf 2 Flashcards

1
Q

Hvað einkennir karbonýlhóp ?

A

Kolefni tengt við súrefni með tvítengi C=O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvaða efnahópar innihalda karboxýlhóp?

A

Aldehýð, amíð, ester, karboxýlsýra og ketón

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvað einkennir amíð?

A

Karboxýlhópur á enda kolefniskeðju R=C=O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvað einkennir ketón?

A

Karboxýlhópur í miðri kolefniskeðju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvað einkennir aldehýð?

A

Alltaf á enda keðju tvítengt O upp úr C og H tengt úr hliðinni. Oft skrifað -CHO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvað einkennir ester?

A

O tvítengt upp úr C,O og annað efni (-OR) tengt úr hliðinni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvað einkennir karboxýlsýru?

A

O tvítengt upp úr C, -OH tengt úr hliðinni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Nafnakerfi aldehýða

A
  1. Finna lengstu keðjuna sem inniheldur karboxýlhópinn
  2. keðjan fær endinguna -al
  3. Karboxýlhópurinn alltaf á endanum
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Nafnakerfi ketóna

A
  1. Finna lengstu keðju með karboxýlhóp
  2. Númera kepjuna þannig að
    karboxýlhópurinn fái sem lengst númer
  3. Segja hvar C=O með því að setja nr
    fyrir framan
  4. Keðjan fær endinguna -ón
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hvað er almennt nafn fyrir aldehýðið HCHO?

A

Formaldehýð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvað er almennt nafn fyrir aldehýðið CH3CHO?

A

Acetaldehýð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hverjir eru helstu eiginleikar aldehýða og ketóna?

A
  1. Skautun vegna C=O
  2. Hærra suðumark en alkan, lægra en alkahól
  3. Leysanlegt í vatni, getur myndað vetnistengi við vatn
  4. Einfaldir ketónar góðir leysar, leysast bæði í skautuðu og óskautuðu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

oxun aldehýða

A
  1. bætist við O fyrir framan vetnið + i í endanum
  2. Ef það er ekkert H í endanum verður ekkert hvarf
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Afoxun aldehýða og ketóna

A

blað

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Afvötnun alkahóla

A

OH hópurinn og vetni á næsta kolefni fjarlægt og tvítengi myndað

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hvað gerum við þegar tvö efni myndast við afvötnun alkahóla

A

Þar sem efni myndast í meira magni þar sem kolefnin sem mynda tvítengið er tengt fleiri alkylhópum látum við tvítengið detta inn í keðjuna (vera mest í miðjunni)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

hvað gerist við oxun alkahóla

A

Tengi milli C og O fjölga og fækka á milli C og H

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvað gerist við afoxun alkahóla?

A

Tengi milli C og O fækka eða fjölga milli C og H

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvernig alkahól er prímert ?

A

Eitt efni, tvö H og eitt efni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvernig alkahól er sekúndert?

A

OH, eitt H og tvö efni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hvernig alkahól er tertíert?

A

OH, ekkert H og þrjú efni

22
Q

hvernig efni mynda prímert alkahól?

A

aldehýð og karboxýlsýru

23
Q

Hvernig efni mynda sekúndert alkahól?

A

ketón

24
Q

Hvernig efni mynda tertíert alkahól?

A

ekkert hvarf

25
Q

Hvernig lítur fenól út?

A

benzylhringur með -OH tengingu

26
Q

Hverjir eru eiginleikar fenóls?

A

Vetnistengi, leysanlegt í vatni. Hærra suðumark en svipuð alkylbensen útaf vetnistengi

27
Q

Hver er almenn formúla etera?

A

R-O-R

28
Q

Nafnakerfi prímera etera

A
  1. Nöfn alkýlhópana (kolefniskeðjanna) nefnd í stafrófsröð
  2. Nafnið endar á -eter
  3. Ef -O - R er hliðarhópur er hann alkoxyhópur(bæta -oxy við alkylhópanafn)
29
Q

Hvað hefur nitur margar tengigetur?

A

5, getur tekið til sín H+ jón

30
Q

Hvernig lítur prímert amín út?

A

R-NH2

31
Q

Hvernig lítur sekundert amín út?

A

R-NH (R upp úr N líka)

32
Q

Hvernig lítur tertíert amín út?

A

R-N-R (R upp úr N líka)

33
Q

Nafnakerfi amína

A
  1. Nefna alkylhópinn sem er tengdur N
  2. Fær endinguna amín
34
Q

Hvernig lítur anilín út?

A

bensenhringur tengdur NH2

35
Q

Nafnakerfi sekúndera og tertíera amína

A
  1. Ef hóparnir eru eins notum við dí eða trí t.d.
  2. Ef hóparnir eru ekki eins finnum við lengstu keðju og svo fá hinir forskeytið N t.d N-etýlprópýlamín
36
Q

Hvað kallast NH2 ef hann er hliðarhópur í amín?

A

amínó

37
Q

Hver er almenn formúla karboxýlsýru?

A

R-C=O (OH tengt í C líka) eða R-COOH

38
Q

Hvað eru esterar og amíð?

A

Afleiður af karboxýlsýru

39
Q

Hver er almenn formúla estera?

A

R-COO-R t.d.
CH3CH2COOCH3

40
Q

Hver er almenn formúla amíða?

A

R - C = O = RCONH2
|
NH2(NHR eða NR2)

41
Q

Hverjir eru eiginleikar karboxylsýra?

A
  1. Gefa frá sér H+ frá -OH hópnum
  2. R-COOH ⟹ R-COO- + H+
  3. Geta myndað vetnistengi hvor við aðra og hafa því hátt suðumark
  4. Karboxýlsýra með 1-4 kolefni eru leysanlegar í vatni en með fleiri en 4 leysist sýran ekki í vatni
42
Q

Nafnakerfi karboxýlsýra

A
  1. Fá endinguna -oic
  2. -COOH alltaf númer 1
  3. Karboxýlsýra með tvo sýruhópa á sitthvorum endanum fá endinguna -diolc
43
Q

HCOOH

A

maurasýra

44
Q

CH3COOH

A

edikssýra

45
Q

Hverjir eru eiginleikar estera?

A
  1. -OH hópur út og -OR hópur inn
  2. missir þess vegna hæfileika til að búa til vetnistengi og hefur því lægra suðumark
46
Q

Hverjir eru eiginleikar amíða?

A

Mynda vetnistengi (N tengt H) og hafa því hátt suðu- og bræðslumark)

47
Q

Hvað er esterun?

A

Myndun esters úr karboxýlsýru og alkahóli. Notuð er heit (táknað △) og súr (táknað H+) lausn.

48
Q

Hvernig myndast amíð?

A

Myndun amíða úr karboxýlsýru og amín

49
Q

Í hvað klofnar amíð?

A

karboxýlsýru og amín

50
Q

Í hvað klofnar ester?

A

karboxýlsýru og alkahól

51
Q

Afoxun aldehýða

A

Afoxast í prímer alkahól. Tvítengt O verður OH og svo bætist við annað H

52
Q

Afoxun ketóna

A

Afoxast í sekúnder alkahól. Tvítengt O verður OH og svo bætist við annað H á sama kolefni.