Hlutapróf 1 Flashcards
fuck me
staðsetning frjósama hálfsmánans
- botni persaflóa
- upp með ánum Efrat og Tígris
hvað einkenndi frjósama hálfmánann
-gott ræktunarsvæði
hverning var lífið á frjósama hálfmánanum 5000 f.kr
akuryrkja- döðlur, ávextir
kvikfé- kindue, geitur og nautgripir
hver var fyrsta hámenningin á frjósama hálfmánanum og hvenær
Súmer 3000 f.kr
bygging súmersku borgarríkja
kjarni- hofið (ziggúrat, bygging úr leirsteini sem mjókaði eftir því sem ofar kom)
næst- íbúðir presta og embættismann og skjalasöfn
síðan- yfirstéttir
seinast- lágstéttir
2500 f.kr í súmer
sameinuðust borgarríkin af völdum semíta
stjórnveldi súmera
fyrst- höfðingjaráð og borgarsamkomur
seinna- konungsveldi
guðveldi- konungur var æðisprestur og fulltrúi guðana og sá um fírnarathafnir, skattheimtu mrðferð dómsmála og verklegum framkvæmdum
ritmál súmer og hvenær
Fleygrúnir- letur= eitt atkvæði
gert 3000-3500 f.kr
skrifuðu á leirtöflur
þekktasta bókmenntaverk súmera
gilgamesar kviða- söguljóð um gilgames reyna að öðlast eilíft líf og rosa flóði guðana tilað refsa mannkyninu (nóaflóðið)
súmerar voru fyrstir að byggja…
boga, súlur og gangstéttir með hlíf
hvað gerðu sumerar tengt stærðfræði
notuðu tuga og tylftakefrfið, breyttu hring í 360, klullara í 60 og mín í 60
hvaða smíðuðu súmerar
hjól og plóga ú bronsi
hverning voru guðir súmera
óútreiknanlegir og sjálfselskir
3 guðir súmera
Mardúk- varð seinna aðalguð babýnoníu
Bel- himins og jarðar
Istar- móðir jörð, stríðs og ástar gyðja
2000 f.kr ræðst semískir inní mesópatamíu konungur þeirra var…
hammúrabí sem reisti borgina babýlon
hverning borg var babýlón
verslunar og viðskiptarmiðstöð
Hammúrabí
bjó til lagabálkinn
“auga fyrir auga og tönn fyrir tönn”
ríki hans babýlón stóð í uþb 200 ár
Hittítar
1700 f.kr löggjöf nútímalegri (borin virðing fyrir lífi)
fyrstir að nota járn í her
1300 f.kr lögðu þeir alla litlu asíu og hluta sýrlands og mesapótamíu
1200 f.kr hurfu þeir= død
stjórnafar hittíta
einvaldur konungur sem hafði ekki guðlega stöðu
aðallinn var lénsaðall sem hafði lendur sínar í léni frá konungi og veitti honum í stað hernað
höfuðborg Assýringa
Níeve við tígris
Assýringar voru…
hernaðarþjóð
stjórnarfar assýringa
héraðstjórn, einvaldur konungur
Lágmyndir
helsta frammlag assýringar- líflausar myndir oft tengdar bardaga
annað nafn yfir babýloníumenn
Kaldear
hvað voru babýlónumenn síðari vinsælir fyrir
stjörnufræði, þeir byrjuðu og ranska stjörnur því þeir töldu að þu gætir lesi framtíðina i þeim tengt guðunum
þeir reiknuðu ú legd ársins með 26 mínutna skekkju og 7 daga vikunnar
hvað höfðu persar lagt yndir sig 6 öld f.kr
babyloniurikið siðara, litlu asiu, syrland, fönikíu, palestinu og egyptaland. þetta var stærsta ríki veraldar
stjórnafar Persa
Dareios skipulagði ríkið.
í hverju héraði var ríkisstjóri
“augu og eyru konungs” voru menn sem fóru í leyni til að tekk hvort allt væri í lagi
persar túðu og góða og illa guðinn…
góði- Ahura-Masda
illi- Ahriman
persar stunduðu ___ versun og viðskipti
ekki. þeir voru i hernaði
hvaða 3 ríki voru fyrst með mikla vegi fyrir her og verslun
assyringar, babyloniumenn og persar
persar alveg fra súsu til sardes (2500 km) og voru skýli reglulega á leiðinni
helsta framlag föníkumanna
stafróið og náðu og dreyfa því vel vegna þeir versluðu um Evrópu, Asíu og Afríku
stafróf föníkumanna vs Sínaískaga
sínaískaga- hafði staf fyrir samhljóð
föníkumenn- stöðuskrift (eins og súmer)
framlag gyðinga
voru fyrstir með eingyðistrú (persónulegt samband)
framlag Lýdíumanna
bjuggu til gyllli (blanda gull og sylfurs ) 7öld f.kr fóru þeir að stimpla á þá
(Sardes höfuðborg þeirra var vinsæl verslunarstétt)
hvar varð egypsk menning fyrst
nílardalnum vestan við frjósama hálfmánann
hvað gerðist 5000 f.kr hjá egyptum
lítil landbúnaðarsamfe´lög byjuðu að myndast
hvað var Níl og hvað gerðist men það á hverju hausti
það var á sem flæddi á haustin sem skildi eftir sig frjósama leðju
4000 f.kr í egyptalandi hvoru komin tvö…
voru komin tvö stór ríki sem skiptu milli sín nílardalnum
hver var menes og hvað lagði hann undir sig og hvenær
menes- konungur syðra ríkisinns
hvað- lagði undir sig nyðra ríkið
hvenær-3100 f.kr
hvenær var fornríkið
3100-2181 f.kr
stjórnafar fornríkisins
-konungsveldi og miðsstýring
-
farói (konungurinn) (stóra húsið)
hafi löggjafar, framkvæmdar og dómsvald
hafði embættismenn (fyrst kosnir síðan fjölla)
talinn einn af guðunum
máttu bara eiga ahjónaband með fjölskyldu
taldir guðlegir
geta stjórnað enþa eftir dauða
æðsti embættismaðurinn
Vesír
píramítar voru grafir konunga, hver var mestur af þeim
píramíti Keops konung 5,2 hektar landsvæði
egyptaland=landbúnaðarland=
bændastétt fjölmennust
Aðalinn egyptalandi
nærstir faróunum
prestastétt í egyptalandi
trúarathafnir, fórnir, greftanir og hofin