hf 1 en 2 Flashcards
materiële strafrecht:
het geheel van strafbare gedragingen en de straffen dei kunnen worden opgelegd
formele strafrecht:
wordt vaak gezien als de procedure waarlangs het materiële strafrecht wordt verwezenlijkt (strafprocesrecht)
waar kun je de bijzonder strafrecht terug vinden?
- wet op de economische delicten
- opiumwet
- wet wapens en munitie
- algemene wet rijksbelastingen
- WMSr
- WVW
penitentiair recht
- penitentiaire beginselenwet
- beginselenwet TBS-gestelden
- beginselenwet justitiële jeugdinrichting
wat zijn de bronnen van het strafrecht?
- bronnen van kennis
- klassieke bronnen: wet, rechtspraak, literatuur
- moderne bronnen: beginselen van behoorlijk strafprocesrecht: recht op een eerlijk proces, onschuldpresumptie, beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit, nemo tenetur-beginsel
- vedragen
wat is instrumentaliteit (v.s legaliteit)?
doelt men vooral op de mogelijkheid van maatschappelijke sturing die het strafrecht de overheid biedt. daartegenover staat dat de functie van het strafrecht vooral moet bestaan uit het bieden van rechtsbescherming aan de individuele burger tegen de mogelijkheid van maatschappelijke sturing die de overheid heeft .
wat is het uitgangspunt (strafrecht)?
het strafrecht is een ultimum remedium, het mag pas worden ingezet als alle andere rechtsgebieden zijn uitgeput
waarom is strafrecht publiekrecht?
omdat het de relatie tussen de overheid en de burger betreft, het strafrecht richt zich tot de staat en niet de burgers. het strafrecht bestaat slechts uit regelingen die het opleggen van straf mogelijk maken
strafrecht & internationale recht
het strafrecht wordt beïnvloed door het europese recht. de EU stelt richtlijnen op, met name gericht op instrumentaliteit, maar toch ook steeds meer in het kader van rechtsbescherming. de richtlijnen die door de EU betreffen formele en materiele sr. art. 82 wn 83 VWEU geven de EU bevoegdheden om richtlijnen vast te stellen.
strafrechtelijke rechter
- onpartijdig
- onafhankelijk
meervoudige kamer: politierechter: kantonrechter: raadkamer: rechter-commissaris:
- bestaat uit 3 rechters
- behandelt eenvoudige misdrijven, max straf 1 jaar gs
- behandelt overtredingen (art. 368 sv)
- neemt beslissingen anders dan die in de hoofdzaak zelf
- houdt toezicht tijdens het opsporingsonderzoek en verleent toestemming voor bepaalde opsporingsbevoegdheden
wat is aanhangig?
dmv een dagvaarding een zaak voor te leggen aan de rechter
rechterlijke competenties
- absolute competentie: vooraf moet worden bepaald bij welke rechter of rechterlijk college een zaak aanhangig moet worden gemaakt, wnr de zaak bij een verkeerde instantie aanhangig is gemaakt, verklaart de rechter zichzelf onbevoegd en verwijst hij de zaak door naar de juiste instantie
- relatieve competentie: heeft betrekking op de geografische bevoegdheid.
beginselen rechtsmacht
- territorialiteitsbeginsel: verklaart de staat bevoegd om de strafwet toe te passen op feiten die op het nederlandse grondgebied zijn begaan
- passief personaliteitsbeginsel: de nlse strafwet is van toepassing op iedereen die zich buiten nederland schuldig maakt aan een misdrijf tegen een nederlander
- actief personaliteitsbeginsel: is van toepassing indien 1)een nederlanders zich in het buitenland schuldig maakt aan een feit dat door de nederlandse strafwet als misdrijf wordt beschouwd en 2)waarop door de wet van het land waar het begaan is, straf is gesteld
- ‘afgeleide rechtsmacht’: nl heeft zelf geen eigen rechtsmacht, maar leidt t af van een andere staat
- universaliteitsbeginsel: kunnen personen die een misdrijf hebben begaan maar verder geen band met de staat hebben, toch door die staat worden vervolgd
waarom wordt om gerekend tot magistratuur?
omdat ze niet alleen verdachten vervolgen, maar ook recht vinden
parketten om:
- ministerie van justitie en veiligheid
- openbaar ministerie
- parket-generaal
- ressortsparket
- arrondissementsparket
3 hoofdtaken politie:
- handhaving van de openbare orde
- strafrechtelijke handhaving vd rechtsorde
- verrichten van andere taken t.b.v justitie
aspecten legaliteitsbeginsel:
- ‘geen feit is strafbaar dan uit kracht van een…wettelijke bepaling’
- verbod van analogische interpretatie
- lex scripta
- ‘daaraan als een voorafgegane’
- lex certa
interpretatiemethoden:
- grammaticale interpretatie: de rechter kijkt naar de letterlijke tekst vd wet
- wethistorische: de rechter kijkt vaan de wethistorie en de totstandkomingsgeschiedenis vd wet
- wetsystematische: de rechter kijkt naar het systeem vd wet
- teleogische: de rechter kijkt naar het doel vd wet in de huidige maatschappelijke context
formele recht
rechtsregels omschreven die zich met de procedures vh recht bezighouden
materieel recht
de inhoud vh recht
uitgangspunten sr (materieel?)
- de vrije wil (indeterminisme) van de mens
- de individuele gedraging
strafbaarstelling:
- wettelijke delictsomschrijving
- sanctienorm
- soms wettelijke kwalificatie
commissie delict en omissie
commissie stelt een handeling strafbaar, een actief doen. een omissie stelt het nalaten van een handeling strafbaar, niet-doen.
