Hc Het Woonhuis: Nieuwbouw, Renovatie En Afbraak In De Hollandse Stad (1580-1800) Flashcards
Wat merkt Sir William Temple op over de huiscultuur van de republiek? (2)
- inwoners van de republiek besteden veel geld aan de verfraaiing van hun woningen
- het concept van het huis is door de burgerlijke cultuur van de 17e eeuwse republiek uitgevonden
Wat merkt Rybczynski op over de huiscultuur van de republiek? (4)
- het merendeel van de macht ligt bij de middenklasse/burgers van de Republiek
- de samenstelling van de bewoners is uitzonderlijk: kerngezin, eventueel grootouders, kleine schaal personeel
- groot deel van de burgerij bezat een eigen koophuis
- grootste deel van het huishouden werd door de vrouw des huizes gedaan
- Wat voor schilderijen zijn binnenhuis met vrouwen bij een linnenkast en interieur met vrouw aan virginaal?
- welke objecten vallen op in deze schilderijen?
- genre: huiselijke taferelen
- linnenkast om te pronken en pronkbed
*de schilders maakten gebruik van objecten die daadwerkelijk in de interieurs van de woningen voorkwamen
Op welke 3 verschillende manieren kan het woonhuis bekeken worden?
- Bouwstijl
- Typologie (plattegrond)
- Wooncultuur (gebruik)
Hoe verliep de woonhuisbouw in de 17e en 18e eeuw?
- 17e eeuw: nieuwbouw
- 18e eeuw: verbouw, afbraak
Woonhuizen waren een flexibele schil (makkelijk aanpasbaar, vergroot, verkleind). Wat houdt Stewart Brands ‘shearing layers’ in?
- met deze lagenbenadering beschrijft de snelheid van verandering in 6 verschillende lagen
- de begrenzing is het meest onveranderlijk
- spullen veranderen het snelst
Welke ontwikkeling vindt er in de indeling van het woonhuis plaats?
- wonen, werken en koken vond eerst in 1 grote ruimte plaats
- de plattegrond werd steeds verder opgedeeld
- kamers krijgen een eigen functie
Wat was het standaardtype woonhuis in de 16e en 17e eeuw? (5)
- lang, smal perceel
- voorkamer waar thuis werd gewerkt
- achterkamer met schouw en bedsteden
- gang
- soms een zomerkeuken/achterhuis
Door de grote bouwopgaven vond standaardisatie van de woningbouw plaats. Hoe zag Simon Stevins modelplattegrond van het ideale woonhuis eruit? (2)
- rijtjeshuizen waarvan de zijmuren gedeeld werden, de zijmuren droegen het gewicht van het huis
- meerdere verdiepingen
Wat zijn varianten binnen de standaard woning om meer ruimte te creëren? (2)
- percelen konden niet zomaar worden verbreed> vandaar werd de hangkamer uitgevonden
- vergroting door toevoeging achterkamer of verdieping
Wat voor functies kon de hangkamer hebben?
- kantoor
- plek voor geldkist
Wat komen we te weten over de wooncultuur door de prent dwarsdoorsnede van een huis van Jan van der Heyden? (4)
- grote linnen kast was het pronkstuk
- stoelen stonden langs de rand
- kelder voor opslag handelswaar
- bovenste verdieping pak/kleerzolder
Op initiatief van de stad en particulieren werd geholpen aan de bouw voor arbeiders. Hoe zag het kleine woonhuis voor de arbeiders eruit in Leiden?
- wevershuisjes
- in voorkamer waar meeste licht is werd gewoven
- rug aan rug woningen (1 kant licht)
- grote voorkamer, kleine keuken met haard en bedstee
- eerste verdieping met weefgetouwen
- Hoe zag het Brouchovenhofje eruit?
- wat was de functie en de boodschap van zo’n binnenhofje?
- Hollands classicisme, huisjes geordend rondom binnenplaats, regentenkamer in poorthuis
- liefdadigheid tonen door de bewoners van het hofje te ondersteunen met eten en turfsteen
- het wapen van de stichter werd ook duidelijk afgebeeld
Hoe zag het standaardtype van de luxe woningbouw eruit? (8)
- grotere kavels met dubbele huizen
- voorgevel risaleert met daarboven een balkon
- hoeken worden architectonisch benadrukt
- tuin met koetshuis
- gang in het midden
- pronkkamers in kleur
- achterkamer voor privégebruik
- geen werkkamer meer
Rond 1670 vindt er een economische en demografische krimp plaats. Waardoor komt dit? En wat zijn de gevolgen hiervan?
- oorlogen buurlanden, hoge belastingdruk > werkgelegenheid en immigratie neemt af
> bevolkingsgroei neemt af en dus ook de behoefte naar uitbreiding
> de overige grond wordt herverkaveld tot pleziertuintjes voor de middenstand en bovenlaag
> nadruk komt te liggen op de verbouwing van panden
Wat voor boek was het grachtenboek van Caspar Philips Jacobsz.?
- een luxe koffietafelboek om de rijkdom van de grachten te tonen
- bewoners konden hiermee pronken met het bezit van hun huis
- modelboek voor opdrachtgevers en kunstliefhebbers
Hoe veranderd de woningcultuur in de 18e eeuw? (2)
- architectuur wordt consumptiecultuur
- woningen worden een plek voor een deftig bestaan, ene social facade
- Hoe is het mogelijk dat Huis van Brienen een nieuwe gevel kan krijgen?
- wat wordt er verder vernieuwd? (3)
- zijmuren dragen alles
- schuiframen met luiken aan de binnenkant
- lijstgevel met kuifstuk
- bel-etage (verhoogde ligging eerste verdieping)
Hoe werd de gang ingericht om de schijn van symmetrie in stand te houden?
- schijndeuren
- marmer livre ouveur
Wat is de ensuite-porte brisée
Voorkamer en achterkamer bij elkaar
Waarvoor diende de binnenplaats
Als lichthof
Wat is het gevolg van de economische recessie voor de indeling van de stad en gebouwen in de stad?
- huizen worden meer waard als bouwmateriaal en worden dus gesloopt
- vergroening
Wat voor differentiatie vindt er plaats in de plattegrond van 1580-1800
Van wonen-werken naar ontvangst en privacy
