H2 - Staats en bestuursrecht Flashcards
Regering
koning + ministers
Staten - Generaal
Parlement , 1e en 2e kamer
Formele wetgever
De regering, Staten- Generaal maken een wetgeving
Attributie
Een manier van bevoegdheid verkrijging die rechtstreeks plaatsvindt.
Wet/Wetboek
Wetgeving in materiele zin die door de regering en de staten generaal samen is gemaakt.
AMvB
AMvB staat voor “Algemene Maatregel van Bestuur.” Het is een uitvoeringsbesluit dat de regering neemt zonder tussenkomst van de Staten-Generaal (het parlement).
Delegatie
De regering kan in haar wetgeving een minister of staatssecretaris vragen om een AMvB verder uit te werken.
Rangorde in regelgeving
- Internationaal verdrag
- Grondwet
- Wetgeving in formele zin
- AMvB
5.Ministeriële regeling of verordening - Gemeentelijke verordening.
De rechterlijke macht
Het oplossen van conflicten naar conflicten naar aanleiding van de uitvoering.
Wetgevende macht
Het geven van algemeen verbindende regels
De uitvoerende macht (of bestuurlijke macht)
Het uitvoeren van de regels
Eenheidsstaat
Overheidsfuncties worden centraal vervuld, tenzij nadrukkelijk anders bepaald.
Legaliteitsbeginsel
Gaat over twee dingen: ten eerste moet alles wat de overheid doet, gebaseerd zijn op de wet. Ten tweede mogen (de meeste) nieuwe wetten niet met terugwerkende kracht worden toegepast.
Het beginsel van de machtenscheiding
Een orgaan mag zich maar met één macht bezighouden, in Nederland is dit niet volledig uitgewerkt
Onafhankelijke rechtspraak
In geschillen tussen overheid en burger kan een onafhankelijke rechter beslissen.
Kenmerken van een rechtsstaat
1.
2.
3.
4.
- Het legaliteitsbeginsel
- Het beginsel van de machtenscheiding.
- Het bestaan van grondrechten
- Onafhankelijke rechtspraak
Kenmerken van een parlementaire democratie:
- Het bestaan van vrije en geheime verkiezingen om van een gekozen volksvertegenwoordiging verzekerd te zijn.
- De mogelijkheid van rechtstreekse invloed van burgers.
- Openbaarheid van besluivorming en openbaarheid van besluiten.
- Vertegenwoordigende colleges
- Parlementair stelsel
- Het bestaan van vrije en onafhankelijke media
Parlementair stelsel
De volksvertegenwoordiging heeft het laatste woord over de vraag of dat de regering aan het bewind kan blijven.
Vertegenwoordigende colleges
De Staten-Generaal, provinciale staten en gemeenteraden hebben als vertegenwoordigers van het volk invloed op de besluitvorming, beslissingsrecht en de bevoegdheid tot controle achteraf.
Functie 1e kamer
Door de 2e kamer aangenomen wetsvoorstellen aan een nadere toetsing onderwerpen.
Het vragenrecht
Leden van de kamer kunnen een schriftelijke vraag stellen over onderwerpen die op dat moment niet aan de beurt zijn om te behandelen.
Het interpellatatierecht
De bevoegdheid om met een bepaalde minister in debat te treden over een onderwerp dat regulier nog niet aan de orde is.
Enquetetecht
De meerderheid van de eerste of de tweede kamer kan een parlementaire enquetecommisie instellen. Deze commisie kan zelfstandig onderzoek instellen naar een bepaald onderwerp.
Het inititiefrecht
Leden van de tweede kamer hebben de mogelijkheid om zelf wetvoorstellen in te dienen.