góry i wyżyny (I-III) Flashcards

1
Q

szczyt najwyzszy tatr calych

A

gerlach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

granica między tatrami zachdonimi a wysokimi

A

od przełęczy liliowe wzdłuź potoku sucha woda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

budowa geologiczna tatr wysokich

A

granitowa intruzja przykryta osadami morskimi była poddawana ruchom górotwórczym, potem została przeniesiona na północ
procesy denudacyjne (niszczące, powodujące wyrównanie)- wykształcenie się tzrfonu krystalicznego i utworzenie najstarszych tworów - TATR WYSOKICH (duża odporność na niszczenie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

płaszczowizny reglowe (gdzie)

A

Dolina Suchej Wody do Doliny Chochołowskiej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

budowa geologiczna tatr zachodnich

A

południe zbudowane z łupków krystalicznych, północ z mał o odpornych wapienie i dolomitów
-niższe wysokosći i zaokrąglone szczyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

pojedyncze skaliste i wyraznie wyniesione ponad granie szczyty o stromych scianach np koprowy wierch

A

turnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

rynnowe formy erozyjne, którymi obsypuje sie materiał skalny oberwany wskutek ruchów masowych

A

żleby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

fragmenty skał gromadzące się u podtsawy żleby

A

stożki piergowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

grzbiet górski łączący sczyty i przełecze, skaliste i poszarpane w tatrach wysokcih

A

granie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

powstały na skurtek przekształcenia się V-kształtnych dolin rzecznych przez jęzory lodowcowe (w dolniach V powstaje lodowiec, jezor lodowcowy je poglębia i pole firnowe i porzesza doline, po ustapieniu lodowca zostaje to)

A

dolina Ukształtna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

głębokie zaglebiene powstale w miejsach w ktorych gromadził się snieg i tworzyliy pola firnowe

A

kotły polodowcowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

największa jaskinia w tatrach

A

Jaskinia Wielka Scieżka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

głowne 5 jaskin miesci sie w dolonie

A

Kościeliskiej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

fromy krasu powierzchownego w tatrach zachodnich

A

wywierzyska
żłobki krasowe
bramy
wąwozy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

źródła którymi podzmne strumienie wpływają na powierzhcnie

A

wywierzyska

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

rynienki wyżłobione w skałach wapiennych i dolomitach

A

żłobki krasowe

17
Q

charakterystyczne zwężenia dolin utworzonych w miejsach w których wystęują twardsze skały

A

bramy

18
Q

klimat tatr

A

najsurowszy w polsce
najnizsze srednie roczne (ok -0,5C na 2000 m.n.p.m.)
największe roczne sumy opadów (powyżej 1500 mm)
najsilniejszy wiatr (halny) (podczas unoszenia sie na pld sprawia deszcz i chmury po stronie zaiwetrznej czyli pnc jest suchy ciepły i porywisty- przyspiesza tonienie śniegu)

19
Q

pietra klimatyczne tatr

A

piętro pogórza
do 900 mnpm
(powyżej 6C), kiedys lasy lisciaste teraz pola uprawne

regla dolnego
900-12000 mnpm
(4-6C) lasy bukowo-jodłowo-jaworowe, świerki

regla górnego
1200-1600 mnpm
(2-4C) świerki

kosodrzewiny,
1600-18000 mnpm
(0-2C) limby, karłowate świerki, kosdrzewina, jarzebina

hal
1800-2200 mnpm (-2-0C) jedynie krzewinki, trawy

turni
powyżej 2200 mnpm
(mniej niz -2C) mchy i porosty

20
Q

wody powierzchniowe tatr wysokich vs zachodnich

A

wodospady
jeziora cyrkowe (WYSOKIE)
wywierzyska, ponory, suche doliny (ZACHODNIE)

21
Q

budowa geologiczna bieszczad

A

flisz karpacki (osady powstałe w środowisku morskim)
Podatne na erozje, lagodniejsza rzezba niz tatry
gory srednie
ronwolegle oddzielone gleobikimi dolinami grzbiety

22
Q

najwyzszy szczyt bieszcad

A

Tarnica

23
Q

łaki górskie w szcytwoych partiach bieszczad

A

połonininy

24
Q

wody powierzchniowe bieszcad

A

san (największarzeka), dopływy solinka wetlina; jezioro duszatyńskie

25
Q

budowa geologiczna sudetów

A

wpływ hercyńskich ruchów górotwóczych; skały takie jak gnejsy gabra marmury kwarcyty’ tworzyły się zapadliska wypłenijane wodą morską; karbońskie pokłady węgla i wapienie i piaskowce
podczas orogenezy alepejskiej wykształcicł sie zręb tektoniczny wzduż krawedzi sudeckiej (uskok brzeżny)- zrąb został podzileony uskokami na masywy i bloki rozdzielone zapadliskami- brak ciągłości cechą gór zrębowych
kształocone przez lodowce górskie
granitowe ostańce skalne (efekt erozji)- Pielgrzym Słonecznik, Owcze Skały itp.
zróźnicowana rzeźba terenu, skały z żrócnych okresów w tym kamienie półszlachetne

26
Q

klimat sudet

A

klimat górski, cechy klimatu morskiego (mogą docierać masy polarnego morskiego)
sumy iopadów u podonozy 800-12000 mm równomiernie rozłożone
duże zachmurzenie
wiatr fenowu

27
Q

obszraowe wypływy wód podziemnych w sudetach

A

młaki

28
Q

wody powierzchniowe sudetów

A

nysa kłodza, bystrzyca, kaczawa, bóbr, nusa łużycka; duże spadko, czeste zmiany stanów wód; jezioro otmuchowskie, nyskie

29
Q

podział geo sudetów

A

sudety wschodnie (śnieżka- jaskinia niedzwiedz #2, góry złote, góry opawskie)
sudety środkowe (Góry Sowie, Kamienne , Włbrzyskie, Bardzkie, Stołowe, Bystrzyckie i Orlickie, Kotlina Kłodzka)
sudety zachodnie (KARKONOSZE góry izerskie, kaczawskierudawy janowieckie)

30
Q

metamorficzna kontaktowa utworzona pod wpływem termicznego oddziaływania magmy na osłonę w warunkach facji hornfelsowej., z niej zbudowana jest sniezka

A

hornfels

31
Q

góry świętokrzyskie

A

góry niskie
fałdowane dwukrotnie
silnie zaburzone tektonicznie, zalewane przesz wody morskie
formy fluwioglacjalne i morenowy osady
gołoborza (rumowiska skalne)
Pasmo Chęcińśkie (skały wapienne, jaskinia raj, bogactwo stalaktytów)
niska srednia temp 1-2C
780 mmm opadów
złoza surówców minersalnych- gónictwo i hutnictwo

32
Q

wyżyna sląska

A

platforma paleozoiczna,
góra świętej anny
-orogeneza hercyńska- zapadlisko górnośląskie
karbon- pokłady węgly
transgresje morskie
zlodowecenia- fragmenty moreny dennej

-pokrywają ją osady lodowcowe

33
Q

wyżyna śląska- gleby i klimat, siec rzeczna

A

bielicowe i płowy, troszke wyzsze 700-800 mm, główne rzeki wisła i odra, problem z dostępem do wody (urbanizacja)- zbiornik goczałkowicki

34
Q

wyżyna krakowsko-częstochowska

A

jura - bo wapienie i dolomity i skamienialosci dolimtow osadzaly sie tu w jurze i kredzie
zlodowacenie, lessy z strefy peryglacjalnej
wapienne ostańce, procesy krasowe- skupisko jaskiń

35
Q

skały charakterstyczne dla wyzyny krakowsko-czestochowskiej

A

wapienne ostańce

36
Q

wyżyna krak-cz gleby; klimat; sieć rzeczna

A

bielice, rędzina (wapień- skała macierzysta), gleby brunatnoziemne; niższe temp wyższe opady lekko, dorzecze odry i wisły, wypływ warty

37
Q

niecka nidziańska

A

miedzy wyzyna krak cz a kielecką
płynie tam Nida
najwyższe wzniesioenie Biała Góra
zatoka morska- zalanie sprawia, że powstają wapienie, piaskowce i margle
zlodowacenia- osady poldowcowe, piaski, gliny i pokrywy lessowe

38
Q

niecka nidziańska, gleby,
surowce

A

rędziny (nie ma lasów bo ważny teren rolniczy), płowy, mady;
przemysł mineralny- siarka, wapień, gips

39
Q

wyżyna lubelska z roztoczem

A

karbon- pokłady wegla kamiennego w Bogdance
wapienie i margle (transgresje morskie)
zlodowacenie- pokrywy lessowe- ważne!!!!!!!- w wyniku działąniu wód opadowych powstają w nich WĄWOZY (lessowe)
-jeden z najlepiej rozwinietych terenow rolniczo- CZARNOZIEM, mady, brunatne, płowy, rędziny