góry i wyżyny (I-III) Flashcards
szczyt najwyzszy tatr calych
gerlach
granica między tatrami zachdonimi a wysokimi
od przełęczy liliowe wzdłuź potoku sucha woda
budowa geologiczna tatr wysokich
granitowa intruzja przykryta osadami morskimi była poddawana ruchom górotwórczym, potem została przeniesiona na północ
procesy denudacyjne (niszczące, powodujące wyrównanie)- wykształcenie się tzrfonu krystalicznego i utworzenie najstarszych tworów - TATR WYSOKICH (duża odporność na niszczenie)
płaszczowizny reglowe (gdzie)
Dolina Suchej Wody do Doliny Chochołowskiej
budowa geologiczna tatr zachodnich
południe zbudowane z łupków krystalicznych, północ z mał o odpornych wapienie i dolomitów
-niższe wysokosći i zaokrąglone szczyty
pojedyncze skaliste i wyraznie wyniesione ponad granie szczyty o stromych scianach np koprowy wierch
turnie
rynnowe formy erozyjne, którymi obsypuje sie materiał skalny oberwany wskutek ruchów masowych
żleby
fragmenty skał gromadzące się u podtsawy żleby
stożki piergowe
grzbiet górski łączący sczyty i przełecze, skaliste i poszarpane w tatrach wysokcih
granie
powstały na skurtek przekształcenia się V-kształtnych dolin rzecznych przez jęzory lodowcowe (w dolniach V powstaje lodowiec, jezor lodowcowy je poglębia i pole firnowe i porzesza doline, po ustapieniu lodowca zostaje to)
dolina Ukształtna
głębokie zaglebiene powstale w miejsach w ktorych gromadził się snieg i tworzyliy pola firnowe
kotły polodowcowe
największa jaskinia w tatrach
Jaskinia Wielka Scieżka
głowne 5 jaskin miesci sie w dolonie
Kościeliskiej
fromy krasu powierzchownego w tatrach zachodnich
wywierzyska
żłobki krasowe
bramy
wąwozy
źródła którymi podzmne strumienie wpływają na powierzhcnie
wywierzyska
rynienki wyżłobione w skałach wapiennych i dolomitach
żłobki krasowe
charakterystyczne zwężenia dolin utworzonych w miejsach w których wystęują twardsze skały
bramy
klimat tatr
najsurowszy w polsce
najnizsze srednie roczne (ok -0,5C na 2000 m.n.p.m.)
największe roczne sumy opadów (powyżej 1500 mm)
najsilniejszy wiatr (halny) (podczas unoszenia sie na pld sprawia deszcz i chmury po stronie zaiwetrznej czyli pnc jest suchy ciepły i porywisty- przyspiesza tonienie śniegu)
pietra klimatyczne tatr
piętro pogórza
do 900 mnpm
(powyżej 6C), kiedys lasy lisciaste teraz pola uprawne
regla dolnego
900-12000 mnpm
(4-6C) lasy bukowo-jodłowo-jaworowe, świerki
regla górnego
1200-1600 mnpm
(2-4C) świerki
kosodrzewiny,
1600-18000 mnpm
(0-2C) limby, karłowate świerki, kosdrzewina, jarzebina
hal
1800-2200 mnpm (-2-0C) jedynie krzewinki, trawy
turni
powyżej 2200 mnpm
(mniej niz -2C) mchy i porosty
wody powierzchniowe tatr wysokich vs zachodnich
wodospady
jeziora cyrkowe (WYSOKIE)
wywierzyska, ponory, suche doliny (ZACHODNIE)
budowa geologiczna bieszczad
flisz karpacki (osady powstałe w środowisku morskim)
Podatne na erozje, lagodniejsza rzezba niz tatry
gory srednie
ronwolegle oddzielone gleobikimi dolinami grzbiety
najwyzszy szczyt bieszcad
Tarnica
łaki górskie w szcytwoych partiach bieszczad
połonininy
wody powierzchniowe bieszcad
san (największarzeka), dopływy solinka wetlina; jezioro duszatyńskie