głupia cipa

Question 1

torbiele jajnika z czego głównie powstają i jakie wyróżniamy

Answer 1

z pęcherzyka Graafa i nabłonka powierzchniowego
- torbiel pęcherzykowa
- surowicza
- z ciałka żółtego
- czekoladowa ( przez endometriozę)

Question 2

PCOS = zespół Steina Leventhala
- patogeneza
- morfologia

Answer 2

• nadprodukcja androgenów ich przemiana w estrogeny, zaburzona synteza gonadotropin w przysadce
• nadmiar estrogenów => rozrost błony śluzowej trzonu macicy =rak endometrium
• jajniki powiększona, białe z licznymi torbielami, brak c żółtego i c białawych

Question 3

na któym miejscu jest zachorowalność w PL na raka jajnika

Answer 3

na 5, częściej u bab w okresie rozrodczym

Question 4

w jajniku częstsze guzy złośliwe czy nie ?

Answer 4

niezłośliwe, złośliwe częściej po 40 rż

Question 5

czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia raka jajnika

Answer 5

• mała liczba/ brak porodów
• wywiad rodzinny
• mutacje genu BRCA1 ( zespół sutek jajnik ) w mn stopniu BRCA2

Question 6

na jakie grupy dzielimy nowotwory jajnika ?

Answer 6

A. nowotwory z nabłonka powierzchniowego i podścieliska
B. ze sznurów płciowych i podścieliska
C. germinalne
D. przerzuty do jajnika

Question 7

nowotwory jajnika z nabł powierzchniowego i podścieliska

Answer 7

• najczęstsza grupa
• w zależnośći od typu nabłonka :
  *surowicze (najczęstsze !, w większośći łagodne)
  *śluzowe ( najcz. łągodne)
  *endometrialne ( w większości złośliwe, powstają z ogniska endometriozy lub nabłonka pokrywającego jajnik )
• mogą być łagodne/ o ograniczonej złośliwośći lub złośliwe
• czasem zawierają torbiele
  -mogą się rozrastać brodawkowato
• łagodne na ogół bezobjawowe
• złośliwe dają objawy kiedy osiągną duże rozmiary - rozsiew nowotworu do miednicy małej/ otrzewnej => gromadzenie płynu w jamie otrzewnej
• większość obustronnie
• czasem czynnośc hormonalna
• marker biochemiczny CA-125

Question 8

nowotwory jajnika ze sznurów płciowych i podścieliska

Answer 8

*ziarniszczak
-potencjalnie złośliwy, różnicowanie w kierunku kom warstwy ziarnistej pęcherzyka, głównie po menopauzie, wariat produkuje estrogen

*włókniak, otoczkowiak i włokniakootoczkowiak
- łagodne, z podścieliska jajnika, najczęstszy włókniak ( z fibroblastów) = nie wykazuje akt hormonalnej
jeśli jest otoczka pęcherzyka w guzie = otoczkowiak = produkcja estrogenów

*guzy z kom Sertolego i Leydiga ( jądrzak)
- z komórek które przypominają te kom, bardzo rzadkie, częściej u młodych bab, niektóre produkują progesteron i estrogeny

Question 9

zespół Meigsa

Answer 9

guz jajnika > 6 cm
+ płyn w j opłucnowej + płyn w jamie otrzewnej

Question 10

nowotwory germinalne jajnika (4)

Answer 10

• różnicują sie w kierunku struktur nabłonka rozrodczego
• najcześciej u dzieci i młodych kobiet
• mlodszy wiek = większa złośliwość guza
• najczesniej torbiel skórzasta
• rozrodczak
  złośliwy
  przypomina klasyczną postać seminoma
• now. pęcherzyka żółtkowego
  drugi co do występowania now germinalny
  dzieci i młode kobiety
  agresywny i szybki rozrost
  komórki guza produkują alfa-fetoproteinę AFP
• rak zarodkowy
  rzadki
  przed pokwitaniem/ młode kobiety
  duże rozmiary
• nabłoniak kosmówkowy
  złośliwy, o znacznej agresywnośći
  przerzuty do płuc, wątroby, mózgu, kości
  produkują dużo hCG
• potworniak = w jego budowie można wyróżnić kom i tkanki wywodzące się z więcej niż jednego listka zarodkowego
  dojrzałe łagodne, torbiel skórzasta
  niedojrzałe- zwykle jednostronne

Question 11

nowotwory przerzutowe jajnika
* co to guzy Krukenberga
* dziewczynki z chłoniakiem

Answer 11

-droga krwionośna, limfatyczna, bezp naciekanie, jajowodowa
najczęśniej z :
-raka macicy, jajowodu, drugiego jajnika
- raka suta
- raka PP
- czerniaka złośliwego skóry

*przerzuty raka z komórek sygnetowatych pochodzące z żołądka lub j grubego = guzy Krukenberga

*u dziewczynek z chł Burkitta często guzowate nacieczenie
jajnikow przez komor nowotworowe, niekiedy z płynem w jamie otrzewnej

Question 12

zapalenie szyjki macicy

Answer 12

• streptokoki, staphylokoki, enterokoki ( endogenne pochwy)
  -rzęsistek pochwowy, chlamydia, promieniowiec
• częściej przewlekłe :
  metaplazja płaskonabłonkowa -> zamykanie ujść gruczołów szyjkowych -> powstanie torebek Nabotha

Question 13

wewnątrznabłonkowa neoplazja szyjki macicy ( CIN)

Answer 13

• zmiany w nabłonku z których potencjalnie może się rozwinąc rak płaskonabłonkowy
• do oceny rozmazów cytologicznych -klasyfikacja Bethesda
  stopień mały : CIN 1 + infekcja HPV
  duży : CIN 1 i 2
• ocena rozmazów cytologicznych z części pochwowej szyjki macicy - skala Papanicolau ( stara)
• najcz. bez objawów

Question 14

Ektopia szyjki macicy

Answer 14

wywinięcie nabłonka cylindrycznego na cz. pochwową szyjki
➢ często po porodzie
➢ wywinięty nabłonek ulega metaplazji płaskonabłonkowej lub
epidermizacji w strefie transformacji (błędnie nazywanej
nadżerką)
➢ najczęściej do rozwoju zmian przedrakowych i raka szyjki macicy dochodzi w strefie transformacji

Question 15

rak płaskonabłonkowy szyjki macicy

Answer 15

• w cz. pochwowej
• szczyt 40-45 r.ż
• rozwój poprzedza CIN
• może naciekac moczowody -> odmiedniczkowe zapalenie nerek

Question 16

czynniki ryzyka raka plaskonabłonkowego szyjki macicy

Answer 16

❖ przetrwałe zakażenie HPV wysokiego ryzyka: 16, 18, 31, 33
❖ wcześnie rozpoczęte życie płciowe
❖ szlaufiarski mózdżek
❖ palenie skurwysynów na Sycylii
❖ DSA
❖infekcje przez cimcirimci

Question 17

postacie kliniczne raka płaskonabłonkowego szyjki macicy

Answer 17

1. rak rośńie dwufazowo ( najczęstsza) najpierw jako CIN potem wzrost naciekający - mikroinwazja -> zaawansowane naciekanie

rak z mikroinwazją ma ś do 7 mm i głębokość nacieku do 5 mm

2. postać jednofazowa - od razu nacieka podścielisko

Question 18

gruczolakorak szyjki macicy

Answer 18

• zachorowalność w porównaniu do raka płaskonabłonkowego rośńie
• mikroskopowo kom now. = nieregularne cewki gruczołowe mogące produkować śłuz
• rokowanie gorsze niż w płaskonabłonkowym

Question 19

patologiczne krwawienia z jamy macicy

Answer 19

przedłużone lub nadmierne krwawienie miesięczne, krwawienia międzymiesiączkowe lub po menopauzie.
Przyczyny:
➢ organiczne – mięśniaki, polipy, rozrost bł. śluzowej trzonu macicy, rak
➢ powikłania ciąży – poronienie, ciąża pozamaciczna, zaśniad groniasty
➢ czynnościowe – zaburzenia hormonalne

Question 20

zapalenie błony śluzowej trzonu macicy

Answer 20

powoduje patologiczne krwawienie, ból i niepłodność.
Ostre
– bakteryjne; rozwija się w związku z poronieniem lub resztkami łożyska pozostałymi po porodzie
− ropne (ropomacicze)

Przewlekłe
– spowodowane obecnością wkładki antykoncepcyjnej (IUD), po porodzie lub poronieniu, przy
zapaleniu tk. miednicy bądź w gruźlicy
− nieziarniniakowe lub ziarniniakowe (gruźlica, sarkoidoza)

Question 21

gruczolistośc trzonu macicy

Answer 21

-utkanie gruczołów i podścieliska błony śluzowej trzonu macicy w ektopowym umiejscowieniu, = poza błoną śluzową trzonu macicy
-endometrioza (gruczolistość poza macicą) stwierdza się przede wszystkim w jajnikach (80%) oraz bliznach po laparotomii (poza tym: więzadła macicy, jajowody, jama Douglasa, otrzewna, pępek, srom, pochwa, szyjka macicy,
jelita)

Powoduje zaburzenia miesiączkowe, bóle w miednicy mniejszej w okresie miesiączki i niepłodność.

Question 22

zmiany nienowotworowe trzonu macicy

Answer 22

• zapalenie błony śluzowej
• gruczolistość
  -rozrosty endometrium (polip i rozrost błony śluzowej)

Question 23

Polip błony śluzowej trzonu macicy (endometrialny)

Answer 23

-zmiana łagodna stanowiąca postać ogniskowego rozrostu
-wyrasta do światła jamy macicy najczęściej z okolicy dna
-może występować w postaci mnogiej

Question 24

Rozrost błony śluzowej trzonu macicy

Answer 24

-wynika z nadmiernej i przedłużonej stymulacji estrogenowej przy obniżeniu aktywności progestagenowej
-przyczyna patologicznych krwawień
- najczęściej w okresie okołomenopauzalnym, u młodych kobiet z cyklami bezouwlacyjnymi, w hormonalnie czynnych guzach jajnika, w PCOS, w estrogenowej terapii zastępczej
-obserwuje się stłoczenie gruczołów w porównaniu z fazą proliferacyjną

Najważniejszy czynnik prognostyczny
stanowi atypia komórek. Może poprzedzać gruczolakoraka bł. śluzowej.
➢ rozrost prosty
➢ rozrost złożony
➢ rozrost atypowy prosty
➢ rozrost atypowy złożony – NWN dużego stopnia

Question 25

nowotwory trzonu macicy

Answer 25

1. rak endometrium :
   -najcz. po menopauzie = hiperestrogenizm
   -nieprawidłowe krwawienie
   -najcz. gruczolakorak endometrioidny <- nadmierna stymulacja estrogenowa i rozrost endometirum
   - dobrze zróżnicowany
   - może być różnicowanie płaskonabłonkowe : gruczolak z metaplazją płaskonabłonkową lub rak gruczołowo-płaskonabłonkowy
   - rak brodawkowaty surowiczy i jasnokomórkowy mają gorsze rokownie
2. mięśniak gładkomórkowy
   - łagodny
   -różnicuje się w kierunku m gładkich
   - NAJCZĘSTSZY NOWOTWÓR BAB
   - zmiany estrogenów wpływają na wzrost - mniejsze po menopauzie, większe po ciązy
   - nieprawidłowe krwawienia, częstomocz i ból w miednicy miniejszej
3. mięsniakomięsak gładkomórkowy
   - rzadki ale złośliwy
   - różnicuje się w kierunku mm gładkich
   - ta sama częśtość przed i po menopauzie
   - najczęstszy objaw= patologiczne krwawienie
   - wznowy i przerzuty do płuc ale tez mózg i kości
   -źle rokuje 😯