Geologische Tijdschaal Flashcards
Wat is stratigrafie?
Het ordenen van gesteentelagen in de tijd en ruimte
2 methodes om gesteenten te dateren
Relatieve datering en absolute datering
Wat is relatief dateren?
Men gaat uit van de natuurlijke opeenvolging van gesteenten en fossielen
Wat is superpositie?
Hiermee wordt de opeenvolging van lagen bepaald. De onderste lagen zijn ouder dan die erboven liggen
Hoe ontstaat een discordantievlak?
Door erosie.
Voorbeelden van relatief dateren?
- Op basis van afzettingen (superpositie)
- obv evolutie van het leven
- massa extincties
Hoe kun je relatief dateren op basis van het evolutie van het leven?
We kunnen fossielen in de juiste volgorde plaatsen en hierdoor kunnen we de ouderdom van een laag bepalen
Wanneer kunnen we bepaalde soorten gebruiken als gidsfossiel?
Als ze onder een bepaalde vorm in grote aantallen over een groot deel van de aarde voorkwamen tijdens een relatief korte periode, gidsen ze ons naar een bepaalde tijd.
Wat is een massa extinctie
Wanneer een soort plots uitsterft
Absolute datering
- Ouderdom gesteente in jaren wordt bepaald door verval van radioactieve elementen .
- Isotopen breken in de loop van de tijd met een constante snelheid af = halfwaardetijd.
- de tijd waarin de helft van de moederelementen wordt omgezet in dochter elementen
- door de verhouding tussen die 2 te meten = tijdstip verval weten
Koolstofdatering
- een absoluut dateringsmethode: vooral gebruikt om organisme onder 50.000 j. oud te dateren.
- gebaseerd op de aanwezigheid van radioactieve isotoop koolstof-14 in levende organisme.
- na dood geen c14 opname meer. Door de verhouding van koolstof-14 tot koolstof-12 te meten en dit te vergelijken met de verhoudingen in de atmosfeer, kan men de ouderdom van het organisme inschatten
Precambrium:
Paleozoïcum:
Mesozoïcum:
Cenozoïcum:
Precambrium: onstaan primitieve leven, aarde stolt
Paleozoïcum: oudst gevonden fossielen
Mesozoïcum: reuzenreptielen, vogels, buideldieren
Cenozoïcum:
tertiair: verdere ontwikkeling zoogdieren
quartair: ontwikkeling mens, Pleistoceen: ijstijden
Contactzone
Scheidingslijn tussen 2 gesteentelagen
Bovenste laag geologische kaart weg?
Bodemkaart
Dendrochronologie
Hoe warmer, hoe dikker de ringen in de boom
Synoniem ijstijd
Glaciaal
Warmere periode tussen ijstijden
Tussentijd/ interglaciaal
Laatste ijstijd
Weichsel glaciaal
Relatief koudste periode tijdens ijstijd/ relatief warme periode
Stadiaal/ interstadiaal
Voorlaatste ijstijd
Saale ijstijd
Geologische kaart
Geeft gesteenten die dagzomen weer
Ontstaan van klimaatveranderingen
De beweging van de aarde veranderd (3 variabelen van Milankovic):
Exentriciteit
Obliquiteit of tilt
Precessie
exentriciteit
•Door ellipsvormige aardbaan om de zon
•Cyclus van 100 000 jaar
•Als baan zeer elliptisch is:
••Stralingsenergie varieert sterk doorheen het jaar
••Dit zorgt voor extremere seizoenen
•Als baan minder elliptisch is:
••Energie van zon gelijk verdeelt doorheen het jaar
Obliquiteit
•Doordat de aardas scheef staat tov de zon
•Cyclus van 41 000 jaar
•Varieert van 21,5° tot 24,5 °
•Bij grotere hoek:
••Meer variatie in stralingsenergie
••Extremere seizoenen
•Bij kleinere hoek:
••Verschillen tussen seizoenen zijn kleiner