Geologie: Aardbevingen, vulkanen en gebergtevorming + De kringloop van de gesteenten Flashcards
Mineralen
Mineralen bestaan uit 1 of meer chemische elementen
Gesteenten
Gesteenten zijn opgebouwd uit 1 of meer mineralen
Magmatische of stollingsgesteenten
Twee soorten
- Vulkanische of uitvloeiingsgesteenten
° Ontstaanproces : Afkoeling, stolling
° Plaats ontstaan ifv platentektoniek : Aan het aardoppervlak bij convergerende en divergerende platen
° Specifieke kenmerken : Geen zichtbare kristallen (snelle stolling aan oppervlakte)
° Voorbeeld : Basalt, puimsteen
- Dieptegesteenten
° Ontstaanproces : Afkoeling, stolling en uitkristallisatie van magma (alleen bij dieptegesteenten)
° Plaats ontstaan ifv platentektoniek : In de lithosfeer bij convergerende en divergerende platen
° Specifieke kenmerken : Grote kristallen (trage stolling in de aardkorst)
° Voorbeeld : Graniet
Sedimentaire gesteenten
Twee soorten
- Los
° Ontstaanproces : Verwering, erosie en afzetting
° Plaats ontstaan ifv platentektoniek : Op zeebodem of op land langs rivierbeddingen, in meren, in woestijn, …
° Specifieke kenmerken : Los, Gelaagd en Bevat fossielen
° Voorbeeld: grind, zand, leem, klei, …
- Vast
° Ontstaanproces : Diagenese van losse sedimentaire gesteenten
° Plaats ontstaan ifv platentektoniek : In de diepte op plaatsen waar loss sedimentaire gesteenten afgezet worden.
° Specifieke kenmerken : Vast, Gelaagd en Bevat fossielen
° Voorbeeld : Krijt, kalksteen, zandsteen, …
Metamorfe gesteenten
- Ontstaanproces : Verhoogde druk en temperatuur tijdens gebergtevormingsproces of bij aanraking met magma => herkristallistatie => nieuwe mineralen
- Plaats ontstaan ifv platentektoniek :
° Diep in de lithosfeer bij botsing van platen en plooiing die hierdoor ontstaat
° Contact opstijgend magma - Specifieke kenmerken : Druklijnen / plooilijnen
- Voorbeeld : Leisteen, kwartsiet, marmer, …
Verwering
Gesteenten ondergaan een grote verandering door de werking van stromend water of de invloed van de atmosfeer. Dit is het verbrokkelen van het gesteente.
Erosie
De verweerde gesteentefragmenten worden getransporteerd
Afzetting of sedimentatie
De verweerde gesteentefragmenten worden elders weer afgezet.
Diagenese
Het gewicht van bovenliggende pakketten drukt de lagen dieper in de aardkorst en de korrels kleven steviger aan elkaar; door insijpelde chemische stoffen (bv. kalk) cementeren korrels aan elkaar.
Hoe weten we hoe de inwendige structuur van de aarde eruit ziet?
- Directe waarnemingen ° Mijnen ° Boringen ° Vulkanisme - Indirecte waarnemingen ° Seismologische onderzoek ° Meteorieten
Seismologie
Studie van de aardbevingsgolven
- Snelheid aardbevingsgolven => Materiaalsoort
- Aardbevingsgolven breken => overgangszones = discontinuïteiten
Continentale korst
- Licht
- SiAl
- Dik
- Oud
- Koud
- Bros (breekbaar)
Oceanische korst
- Zwaarder
- SiMa
- Duner
- Jong
- Warmer
Isolatie
Verticale bewegingen van de lithosfeer
Continentale platen
Continentale platen kunnen zowel continentale korst als oceanische korst bevatten.
