Geologia Flashcards
Strefa aeracji
- strefa między powierzchnią terenu, a zwierciadłem wód podziemnych.
Strefa saturacji
warstwa skalna, w której wolne przestrzenie są całkowicie wypełnione wodą.
Wody artezyjskie
wody podziemne występujące pod ciśnieniem hydrostatycznym.
Wody subartezyjskie
wody podziemne występujące w warstwach wodonośnych pod skałami nieprzepuszczalnymi pod niskim ciśnieniem hydrostatycznym.
Paleokras
stare formy krasowe (mające dziesiątki milionów lat).
Deluwium
luźny lub słabo spojony osad powstający w wyniku akumulacji drobnych cząstek mineralnych z gleb, glin czy lessów wypłykanych i zmytych ze stoków przez deszcze.
Imbrykacja otoczaków (
- sposób uporządkowania przestrzennego w osadzie w środowisku wodnym.
Kaptaż rzeczny
- przechwycenie przez jedną rzekę wód innej rzeki w wyniku bardzo silnego działania erozji wstecznej.
Rzeki roztokowe
typ rzeki, której koryta rozdzielone są licznymi wyspami lub odsypami korytowymi i mieliznami.
Przełom rzeczny
odcinek doliny rzecznej o wąskim dnie i stromych zboczach, w którym ciek wodny (rzeka) pokonuje przeszkodę obecną na jego drodze (np. wypukłość terenu).
Przełomy antecedentne
zjawisko przecięcia grzbietu górskiego przez rzekę do niego prostopadłą w trakcie jego wypiętrzania.
Przełomy epigenetyczne
rodzaj przełomu rzecznego, który powstaje, gdy rzeka rozwija się na powierzchni zbudowanej ze skał osadowych.
Seraki
element lodowca, wielotonowa bryła lodu tworząca się w wyniku pękania lodowca.
Detersja (abrazja) lodowcowa
wygładzenie rzeźby terenu przez transportowany przez lodowiec materiał morenowy.
Detrakcja lodowcowa
proces wydzierania przez lodowiec okruchów i bloków skalnych z podłoża poprzez działalność mechaniczną.
Egzaracja lodowcowa
obok detrakcji i detersji trzeci proces erozji glacjalnej. Tłumaczone jest jako “zdzieranie”
Kry lodowcowe
kompleks skał wyrwanych z podłoża w czasie ruchu lądolodu i przeniesiony na olbrzymie niekiedy odległości.
Bramy lodowcowe
wylot tunelu wód subglacjalnych w czoła lodowca
Marmity
zagłębienie eworsyjne w formie cylindra o wygładzonych ścianach i zaokrąglonym dnie, wyżłobione w litej skale pod lodowcem przez wody subglacjalne.
Drumliny
- forma ukształtowania powierzchni ziemi pochodzenia glacjalnego. Jest to niskie, owalne wzgórze o podłużnym, asymetrycznym profilu.
Ozy
wał lub silnie wydłużony pagórek o wysokości najczęściej kilkunastu metrów i długości nawet do kilkudziesięciu kilometrów, wyniesiony wskutek osadzania piasku i żwiru przez wody płynące pod lądolodem, w jego szczelinach lub na powierzchni.
Kemy
garb lub pagórek o wysokości od kilku do kilkunastu metrów i średnicy kilkuset metrów, o kształcie stożka lub z płaskim wierzchołkiem i stromymi zboczami.
Sandry
rozległy, bardzo płaski stożek napływowy zbudowany ze żwirów i piasków osadzonych i wypłukanych przez wody pochodzące z topnienia lądolodu.
Niwacja
(inaczej erozja śnieżna) proces degradacji powierzchni ziemi obejmujący przeobrażenie rzeźby terenu, pokrywy glebowej i stosunków wodnych, zachodzący w warunkach naturalnych, wyłącznie pod wpływem mechaczninego, niszczącego działania topniejącego i osuwającego się śniegu.
