genetica Flashcards
welk proces omvat de paardenfokkerij
van veulen tot africhten jong paard
wat zijn de 7 pijlers
1) productiesysteem
2) fokdoel
3) verzameling van info
- fenotype
- relaties
- genotype
4) fokwaardeschatting en selectiecriteria
5) selectie en paring
6) verspreiding van genetische vooruitgang
- structuur van fokprogramma
- kruisen
7) evaluatie
- genetische verbetering
- genetische diversiteit
defenitie van fokdoel
kenmerken die worden verbeterd in het fokprogramme
defenitie van fokprogramma
verbeteren in de populariteit
- 19de eeuw = exterieur
- 20ste eeuw = effecentie
wat is selectie
de beste houden als fokdieren
waar let je op bij keuze van hengst
- zwakke punten merrie verbeteren
- sterke punten merrie niet verloren laten gaan
- qua type zoveel mogelijk bij elkaar passen
- combinatie moet passend zijn
selectiecriteria voor springpaarden
- lichaamsbouw
- gedrag
- springtechniek
- beweging
op wat is het fokprogramma gericht
- combinatie van verzamelen van relevante kenmerken , schatten van fokwaarden voor deze kenmerken
wat is fokwaardeschatting
gemiddelde genetische waarde van individu als ouder voor een kenmerk
wat is de 100 dagen test
testen rijbaarheid en karakter
wat is de defenitie van genetica
erfelijkheid
- vachtkleur
- stokmaat
- bouw
wat is celmembraal
omhulsel
wat is cytoplasma
vloeistof die de cel in vorm houd
wat zijn mitochondrieen
celademhaling
wat is de celkern
zit de DNA in
hoeveel chromosomen heeft een mens
23 paar
hoeveel chromosomen heeft een ezel en paard
ezel = 62 / 31 paar
paard = 64 / 32 paar
wat is diploid
2n : aanwezig van homologe paren in de lichaamscellen
wat is haploid
n : aantal ongepaarde chromosomen in voortplantingcellen
wat zijn autosomen
lichaamschromosomen = 22 paar
wat zijn geslachtschromosomen
geslachtchromosomen bij man = Y en X ( hetrosomen )
geslachtchromosomen bij vrouw = X en X ( homoloog )
defenitie karyogram
rangschikking van de homologe chromosomen in homologe paren
wat is een gen
stukje dna dei op een bepaalde plaats zit , elke gen beschrijft code van een kenmerk die meebepaald hoe je eruit ziet
wat is fenotype
hoe je eruit ziet
= genotype + omgeving
voor wat is dna afgekort
desoxyribonucleinezuur
defenitie van allelen
2 genen met dezelfde functie die op dezelfde plek op 2 homologe chromosomen gelegen zijn = samen een allelenpaar
wat is homozygoot
wanneer beide allelen ui een allelen paar een zelfde invoed uitoefenen op een bepaalde eigenschap
= blauw - blauw
wat is heterozygoot
wanneer beide allelen uiteen allelenpaar een verschillende invloed uitoefenen op een bepaalde eigenschap
= blauw - bruin
wat is een dominate allel
1 allel is sterker tot uiting dan de andere
blauw - BRUIN
wat is een recessieve allel
onderdrukt door de andere allel
bv= lange wimpers zijn dominant op korte wimpers bij gezonde mensen
wat is intermediar
beide allelen manifesteren zich
bv= rode + witte bloem = roze
wat is co - dominant
allelen manifesteren hun afzonerlijke uitwerking
bv= hondenras husky
wat is mitose
= gewone deling
replica moedercel = 1 moedercel word 2 dochtercellen
dochtercellen = elk 23 paar chromosomen
lichaamscellen ( diploid )w
wat is meiose
= reductiedeling
in de voorplantingscellen ( haploid )
1 moedercel word 4 cellen
splitsing homologe chromosomenparen gebeurd willekeurig = 4 soorten gameten mogelijk
wat is crossing over
homologe chromosomenparen kunnen hun splitsing gedurende 1ste helf van de meiose elkaar overlappen en onderling info uidelen ( in de voortplantingcellen )
wat is een kruising
wanneer het ouderpaar in 1 of meer eigenschappen verschilt
defenitie fenotyper
uiterlijke verschijningsvormen
defenitie genotype
erfelijke aanleg aanwezig in de cellen , voorgerstelt met letters
genetische code zwart
= E
zwart is dominant
= Ee / EE
genetische code vos
= e
vos = recessief en altijd homozygoot
= ee
genetische code bruin
geen basiskleur
= EA ( E = zwart / A = agouti )
belangrijke gen in agouti = kleur veroorzaakt combinaties met zwart en bruin
wat zij erfelijke gebreken
ongewenste kenmerken =
- cerebellaire ataxie = afwijking zenuwstelsel
- dwerggroei
- cornage = verlamming stemband ( meestal links )
wat zijn dragers
genen dei verantwoordelijk zijn voor erfelijke gebrekken = recenssief
- jong dier = beide genen recenssief zijn , de gevolgtrekkig moet dan zijn dat beide ouders het gen bezitten , dus drager zijn
indeling erfelijke gebreken
letaal ( dodelijk ) = jong dier kan niet zelfstandig leven
subletaal = sterk verminderde levenskans + sterft uiteindelijk
schadelijk = ondervindt wel hinder v/h gebrek , maar kan zonder ingreep verder leven
de leeftijd waarop het gebrek duidelijk word
- bij geboorte
- voor geboorte
- tijdens opfok
- bij geslachtrijpheid
wat is inteelt
paren met verwantschappen zoals arabische fokkerij
wat is heterosis / hybride groeikracht
het effect dat de nakomeling het gemiddelde van of meer eigenschappen van de beide ouders overtreft
wat zijn letale factoren bij mens en paard
mens = sikkelcelanemie
paard = lethal white ( stukje dikke darm werkt niet )
wat zijn mutaties
plotseling optreden erfelijke vranderingen in het genotype ( kanker )
wat gebeurt er bij voortdurende inteelt
homozygote populatie onstaan
gevolgen van inteelt
- afname aantal heterozygoten
- toename aantal homozygoten
- soms schadelijke effecten ( vermindering van vitaliteit )
wat is heterosis
tegenovergestelde van inteelt , hierdoor worden verschillende rassen met elkaar gekruist
nieuwe mix = veel rasfouten verdwijne + betere vitalieteit
wat is genetische springindex
schatting van de erfelijke aanleg van het dier voor springprestaties
wat is de gauscurve
grafische uitgezet over voldoende grote verzameling paarden
- niet alle metingen zijn gelijk
- niet alle dieren hebben dezelfde fokwaarde
wat is anatomie
lichaamsbouw = skelet
wat is fysiologie
bewegingsapparaat = spieren
