Genel Kavramlar Flashcards
Seyfiye Sınıfı (İdari - Askeri)
İdari ve askeri sınıftır.
Sadrazam / Vezirler / Kaptanı Derya / Yeniçeri ağası
Reaya / Tebaa (Erkan-ı Erbaa)
Halk
İlmiye Sınıfı (Eğitim - Adalet - Diyanet)
Ehl-i Şer denir. (yada Ulema)
Şeyhülislam / Kazasker / Kadı / Müderris / Nakibüleşraf
Kalemiye Sınıfı (Bürokrasi - Diplomasi)
Ehl-i Kalem denir.
Defterdar / Nişancı / Reisülküttab / Defter Emini / Katipler
Mütesellim
Bir bölgenin veya şehrin yönetiminden sorumlu olan görevliyi ifade eder.
Muhtesib
Çarşı pazar denetiminden sorumludur. Narh belirler.
Narh
Fiyat belirleme sistemi
Kapan Emini
Kapan denilen toptancı pazarlarında düzeni sağlar. Malların vergilendirilmesinden sorumludur.
Beytül Mal Emini
Devlete ait malları korumakla yükümlüdür.
Bac Emini
Yerleşim yerlerinde zanaat ve ticaret ile ilgili vergileri toplardı.
Mühimme Defteri
Nişancının yürürlüğe giren yasaları kaydettiği defter.
İltizam sistemi
Devlete belirli bir bölgenin yıllık vergisini peşin verip hazineye yatırıp, yıl içinde o bölgenin halkından taksitle toplamak.
Özellikleri :
Hazineye nakit para girişi saglanmıs
Bürokrasi azalmış
Uzak eyaletlerin vergisi garanti altına alınmıs
Mültezim
İltizam işiyle uğraşanlara denir.
Mültezimler güçlenerek AYAN lara dönüşmüştür.
Saliyaneli (Yıllıklı) Eyaletler
Merkeze uzak eyaletlerdir. İltizam sistemi buralarda uygulanır.
Tunus / Cezayir / Trablusgarp / Habeş / Yemen / Mısır
Saliyanesiz (Yıllıksız) Eyaletler
Merkeze yakın eyaletlerdir. Beylerbeyi yönetir. Dirlik (tımar) sistemi uygulanır.
İmtiyazlı Eyaletler
Bağlı beylik ve hükümetlerden oluşur. Özerk bir yapıya sahiptir.
Genelde savaş zamanları asker göndermek ve yıllık vergi vermekle yükümlüler.
KIRIM (Yöneticileri ‘Han’ yada ‘Giray’)
EFLAK - BOĞDAN - ERDEL (Yöneticileri ‘Voyvoda’)
HİCAZ (Vergi ve asker göndermekten muaftır. Yöneticileri Emir)
HARAMEYN / MEMLEKETEYN TRANSİLVANYA
Harameyn = Mekke - Medine
Memleketeyn = Eflak - Boğdan
Transilvanya = Erdel
Divan-ı Ahkan-ı Adliye (Abdülaziz dönemi)
YARGITAY
Şuray-ı Devlet (Abdülaziz dönemi)
DANIŞTAY
Divan-ı Al-i Muhasebe (Abdülaziz dönemi)
SAYIŞTAY
Nizamiye Mahkemeleri
Hem müslüman hem gayrimüslim vatandaşların davalarına bakar.
Şeriat Mahkemeleri
Müslüman vatandaşların davalarına bakar
Cemaat Mahkemeleri
Gayrimüslim vatandaşların davalarına bakar
Konsolosluk Mahkemeleri (Kanuni dönemi)
Yabancı devlet vatandaşlarının davalarına bakar.