Gen Và Mã Di Truyền Flashcards
Gen là gì
Gen là một đoạn phân tử DNA mang thông tin mã hóa chuỗi polypeptide và RNA
Tính thoái hoá là gì
Nhiều bộ ba khác nhau cùng mã hóa cho một loại aa
Tính phổ biến
Tất cả các loài đều có chung một bộ mã di truyền (trừ một vài ngoại lệ)
Tính đặc hiệu
Một bộ ba chỉ mã hóa cho một loại aa
Vùng điều hoà
Nằm ở đầu 3’ của mạch mã gốc
Mang tính hiệu khởi động quá trình phiên mã
điều hòa lượng sản phẩm của gen
Vùng mã hoá
Mang thông tin di truyền mã hóa các aa
* svật nhân sơ có inxom có mang thông tin di truyền ( gen liên tục)
* svật nhân thực có inxom và etrom ( gen không liên tục/ gen phân mảnh)
Vùng kết thúc
Nằm ở đầu 5’ của mạch mã gốc
Mang tín hiệu kết thúc quá trình phiên mã
Chức năng mang thông tin di truyền của gen
Dựa theo nguyên tắc đa phân
Số lượng;trật tự; thành phần các nu trên DNA
Chức năng truyền thông tin
Nguyên tắc bổ sung
Quá trình tái bản ( nhân 2 DNA)
Chức năng biểu hiện thông tin
Nguyên tắc bổ sung
Quá trình phiên mã; dịch mã
Chức năng tạo biến dị
Thay đổi trình tự ; số lượng nu
Chức năng của helicase
Giãn xoắn và tắt hai mặt kép DNA, để lộ hai mặt đơn( khuôn )
Gen cấu trúc ?
Gen mã hoá protein
Hình thành cấu trúc và thực hiện 1 số chức năng ( expect điều hoà )
Gen điều hoà?
Gen mã hóa cho protein
Điều hoà hđ gen cấu trúc
Tái bản DNA ( x2 DNA ) ?
(khái niệm; sp; vị trí)
Quá trình tạo ra bản sao giống hệt với phân tử DNA ban đầu
Sp : 2 DNA con
Vị trí: sv nhân sơ: tế bào chất
sv nhân thực : nhân tbào
mRNA ?
Mạch thẳng
Khuôn cho dmã
TRUYỀN thông tin di truyền từ gen–> protein ( nhờ fmã, dmã)
tRNA?
Có 3 thuỳ => 3 bộ ba đối mã anticodon
Vận chuyển aa tới ribosome tiến hành dmã
rRNA?
Mạch đơn nhưng cấu trúc không gian phức tạp
Cấu tạo nên ribosome( bào quan thực hiện dmã)
Phiên mã ?
Là quá trình tổng hợp RNA dựa trên mạch khuôn của DNA
Diễn biến quá trình phiên mã
- Enzyme RNA polymerase liên kết với DNA tại trình tự khởi động phiên mã
- DNA tháo xoắn và tách hai mạch để lộ mạch khuôn
- Enzyme RNA polymerase bắt đầu trượt theo chiều 5’-3’ trên mạch khuôn 3’-5’
- Các nu tự do được lắp theo trình tự bổ sung với mạch khuôn tuân theo nguyên tắc bổ sung
- Enzyme RNA polymerase trượt đến tín hiệu kết thúc và phiên mã dừng lại. Phân tử RNA vừa được tổng hợp rời khỏi DNA
Polyribosome
Nhiều ribosome cùng dmã cho 1 ptử mRNA
Quá trình dịch mã
- Tiểu phần nhỏ ribosome liên kể với mRNA tại bộ ba mở đầu (AUG).
- tRNA mang amino acid mở đầu (Met hoặc fMet) liên kết với bộ ba mở đầu theo nguyên tắc bổ sung.
- Tiểu phần lớn liên kết với tiểu phần nhỏ tạo thành ribosome hoàn chỉnh.
- Ribosome trượt lần lượt đến các bộ ba tiếp theo , tRNA mang các amino acid đến và khớp với mRNA.
- Các aa hình thành liên kết peptide nối dài thành chuỗi polypeptide
- Ribosome trượt đến bộ ba kết thúc quá trình dịch mã dừng lại và giải phóng chuỗi polypeptide
Vùng vận hành O ( operator)
Nơi protein ức chế có thể bám vào NGĂN fmã
Vùng khởi động P ( promoter)
Nơi RNA polymerase bám vào và khởi đầu fmã
