FM Flashcards
Oddziaływanie fotonów Gama lub X
Z elektronami walencyjnymi i silnie związanymi. Polem elektrycznym i jądrami
Skutki oddziaływań fotonów Gama i X
Rozpraszanie koherentne fotonów (Bez zmiany ich energii)
Absorpcja fotonów
Rozpraszanie niekoherentne
Efekt fotoelektryczny
W wyniku współdziałania fotonu z elektronem następuje całkowita Absorpcja fotonu i wybicie elektronu poza atom. W rezultacie foton znika, a elektron unosi energię
Efekt Comptona
Niekoherentne rozproszenie kwantu promieniowania na elektronach swobodnych. Foton przekazuje elektronowi część swojej energii i zmienia kierunek propagacji. W Wyniku zderzenia powstaje Kwant rozproszony pod kątem. 
Przekrój czynny na efekt Comptona
Jest malejącą funkcją energii. Jest proporcjonalnie do liczby atomowej i dominuje on nad innymi procesami dla lekkich pierwiastków
Oddziaływanie promieniowania Gamma z materią
Zjawisko tworzenia pary Elektron pozyton
Zjawisko tworzenie pary Elektron pozyton
Wyniku oddziaływania fotonu z polem elektrycznym jądra atomowego następuje całkowita Absorpcja fotonu. Kosztem energii tego fotonu powstaje para Elektron pozyton. 
Warunek na tworzenie pary Elektron pozyton
Oddziałujący Foton ma energii wyższą niż 1.02 MeV I przychodzi w pobliżu jądra atomowego
Materiały o niskim Z
Efekt Comptona dominuje
Materiały o wyższym Z
Do kilkuset keV Dominuje efekt fotoelektryczny i dla takich wartości jest najbardziej wydajny, przez to lekkie materiały rozpraszają promieniowanie w większym stopniu niż ciężkie. 
Pierwiastki ciężkie
zjawisko fotoelektryczne nabiera szczególnego znaczenia i zachodzi z dużym prawdopodobieństwem dla dużych energię kwantów 
Przyczyny osłabienia dla fotonów
Absorpcja Na skutek zjawiska fotoelektrycznego i tworzenie par.
Wtórne promieniowanie rozproszone definicja
W Wyniku oddziaływań Fotonów gamma z materią staje się ona źródłem promieniowania wtórnego.
Skład promieniowania wtórnego
Promieniowanie rozproszone koherentnie i niekoherentnie, promieniowanie anihilacyjne, hamowania i fluoroscencyjne
Promieniowanie anihilacyjne 
Efekt anihilacji pozytonów produkowanych w wyniku tworzenia parę elektronowo pozytonowych
Promieniowanie fluoroscencyjne
Efekt wzbudzenia atomów w wyniku absorpcji fotoelektrycznej 
Skutek promieniowania wtórnego
Wzrost natężenia promieniowania w materii w stosunku do natężenia pierwotnego
Dawka ekspozycyjna
Ładunek jonów jednego znaku wytworzone przez promieniowanie w jednostce masy powietrza
Dawka pochłonięta
Średnia energia przekazana Ośrodkowi przez promieniowanie, przypadające na jednostkę masy ośrodka
Dawka równoważna
Wielkość uwzględniająca różną szkodliwość poszczególnych rodzajów promieniowania
Dawka skuteczna
Wielkość uwzględniające wrażliwość poszczególnych narządów na promieniowanie. Również uwzględnia rodzaj promieniowania. 
Wielkości robocze
Konserwatywne przybliżenie dawki skutecznej. To znaczy że większości przypadków przyjmują one większe wartości niż ta dawka.
Indywidualny Równoważnik dawki
Równoważnik dawki w tkance miękkiej, Na głębokości d ciała człowieka
Rodzaje osłon
Stałe, ruchome i osobiste
Osłony stałe
Ściany osłonowe wchodzące w skład konstrukcji danego obiektu
Osłony ruchomy
Różnego rodzaju pojemniki, Kolimator i głowicę, kształtki do strzykawek i ekrany ochronne
Osłony osobiste
Fartuch z gumy ołowiowej, rękawice, okulary i osłony miejscowe różnych narządów
3 reguły ochrony radiologicznej
Uzasadnienie, optymalizacja, limitowanie dawek indywidualnych
3 fazy procesów wywołanych przez promieniowanie
Fizyczna czyli Absorpcja energii, chemiczna czyli reakcje chemiczne, biologiczna czyli procesy Naprawcze
Efekt fazy fizycznej
Powstawanie jonów szybkich elektronów i cząsteczek wzbudzonych. Uszkodzenie DNA
Efekt fazy chemicznej
Zaburzenia na poziomie molekularnym
Efekt fazy biologicznej
Najdłuższa. Zaburzenia podziału komórki, śmierć komórki i zmiany genetyczne
Efekt działania promieniowania na poziomie molekularnym
Uszkodzenia DNA bezpośrednie lub pośrednie
Efekt działania promieniowania na poziomie komórkowym
Uszkodzenie metabolizmu komórki czyli śmierć, a pozostałe komórki ulegają śmierci mitotycznej( nie mogą się dzielić) 
Promienioczułość komórek
Jest wprost proporcjonalna do liczby ich podziałów a odwrotnie proporcjonalna do stopnia ich zróżnicowania
Krzywa przeżywalności
Zależność przeżywalności od dawki uzyskane dla różnych dawek promieniowania i różnych liczb komórek
Dawka letalna
Miara wrażliwości komórek na promieniowania. Dawka, która redukuje liczbę komórek do 37% mierzone na prostoliniowym odcinku przeżywalności
Dawka quasi-progowa 
Miara zdolności naprawczych komórek w zakresie niskich dawek promieniowania
Najbardziej wrażliwe na promieniowanie są
Tkanka limfatyczna, szpik, Nabłonek płciowy gonad i nabłonek jelit
Narządy krytyczne
Wysoka promienioczułość i duże znaczenie dla organizmu
Skutki stochastyczne
Bezprogowość, prawdopodobienstwo wystąpienia wprost proporcjonalne do dawki
Choroby nowotworowe i skutki genetyczne
Nie zależy od dawki
Skutki deterministyczne
Dawka Progowa, stopień nasilenia zależne od dawki, nie są dziedziczne
Poparzenia popromienne, uszkodzenie narządów i choroba popromienna
Zależy od dawki
Wszystkie komórki muszą zginąć
Podstawowe zasada działania detektorów
Energię w postaci w ładunku elektrycznego, prądu lub błysku świetlnego została zebrana i zmierzona w obwodzie elektronicznym
Pastylki TLD 
Oparte na luminescencji. Pobudzenie emisji światła związanego z zapamiętaną dawka następuje w momencie podgrzania. 
Detektor filmowy
Promieniowanie powoduje zmiany w emulsji fotograficznej, który po wywołaniu kliszy objawia się zaczerwienieniem w tych miejscach.
Możliwość ponownego odczytu
Detektor półprzewodnikowy
Teoria pasmowa ciał stałych. Uporządkowany ruch nośników czyli elektronów w paśmie przewodnictwa i Dziur w paśmie walencyjnym tworzy prąd który powoduje Spadek potencjału w obwodzie licznika
Detektor Alaninowy
Pomiar stężenia trwałego wolnego rodnika powstałego w wyniku oddziaływania promieniowania jonizującego. Aminokwas alanina Poddany działaniu promieniowania przekształca się w trwały Rodnik. Stężenie jest miarą dawki pochłoniętej
Komora jonizacyjna
Składa się z dwóch Elektrod wypełniony gazem i kiedy cząstki promieniowanie przechodzą przez gaz, jonizują go, jony są zbierane tworząc prąd elektryczny.
Dawkomierze i kolibratory
Licznik Geigera Mullera
Elektrony przeciągane są przez Anodę a jony dodatnie przez katodę, ten przepływ ionu generuje impuls elektryczny, który jest rejestrowane przez licznik.
Mało wrażliwe na promieniowanie neutronowe

Detektory scyntylacyjne
Wpadający foton lub cząstka powoduje Błysk świetlny, Błysk dociera do katody Fotopowielacza. Powstanie impulsu.
Do każdego rodzaju promieniowania
Metody radioterapii
Teleradioterapia, Brachyterapia i Radioizotopowa terapia
Teleradioterapia
Napromieniowanie wiązkami zewnętrznymi
Aparaty rentgenowskie, kobaltowy i przyspieszacze elektronów
Brachyterapia
Na promieniowania za pomocą źródła lub Układu źródeł wprowadzanych wewnętrza chorego obok guza .
Przybijamy tkanki pacjenta rurkami wewnątrz których mamy źródła i w trakcie naświetlania kontrolę usg
Terapia radioizotopowa
Podanie radioizotopu 
Po podaniu radio farmaceutyku lekarz monitoruje jego obecność w organizmie aby ocenić tempo usuwania 
Tarcza konwersji
Elektrony na promieniowanie X
Zwalnia elektrony
Folia rozpraszająca
poszerza wiązkę
Filtr stożkowy
Wyrównać wiązkę 
Kolimator
Bloki ołowiane którymi możemy sterować żeby dobrać odpowiedni kształt wiązki 
Kolimator MLC
Przyjmuje dowolny Przekrój
Izocentrum
Punkt przecięcia osi obrotu ramienia głowicy z osią centralną wiązki promieniowania
Pole wiązki 
Obszar który jest wystawiony na działanie promieniowania w celu leczenia
Prawdopodobienstwo miejscowego wyliczenia nowotworu i wystąpienie powikłań
Krzywa prawdopodobienstwo wystąpienia komplikacji jest oddalona od krzywej prawdopodobieństwa miejscowego wyliczenia
Odczyny popromienne wczesne
Nie stanowią żadnego zagrożenia i po upływie kilku tygodni cofają się
Odczyny popromienne późne
Mogą stanowić pewne problemy, są zwykle rozwiązywane wspólnie z lekarzem który prowadził Radioterapię 
Procedury współczesnej radioterapii
Rozpoznanie i decyzje terapeutyczna, określenia objętości Guza, planowanie leczenia, symulacja wirtualna, napromieniowanie, ocena i badanie kontrolne
Podstawowe techniki radioterapii
2D -Dwie wiązki przeciwbieżne, słabe dopasowanie do objętości nowotworu
3D-Najczęściej
4D-Moc dawki zmienne w czasie 3D 
Dawka terapeutyczna 
Typowe leczenie w teleradioterapii Polega na dostarczanie do obszaru Guza dawki 60 grey 30 w reakcjach po około dwa grey Podawanych codziennie
Tomografia komputerowa
Skala szarości niesie informacja o gęstości tkanek co umożliwia obliczenie dawki fizycznej
Rezonans magnetyczny
Pozwala na Precyzyjne określenie granic wielu struktur które w tomografii komputerowej są słabo Widoczne. Badanie dodatkowe do tomografii komputerowej
Pozytonowa tomografia emisyjna
Wykorzystywane w guzach płuc i układu pokarmowego i określanie który z węzłów chłonnych w obrębie klatki piersiowej są zmienione nowotworowo
Obszar tarczowy
Nowotwór oraz tkanka w których mogą znajdować się komórki nowotworowe
Względna skuteczność biologiczna
Stosunek dwóch dawek pochłoniętych promieniowania różnego rodzaju powołujących taki sam skutek biologiczny
Skala jednostek Hounsfielda
Miary stosowane w tomografii komputerowej do określanie gęstości różnych tkanek ludzkich. 
Konturowanie
Obrazowanie wybranych struktur na każdej ze skanów
Metodą selekcji podobnych pikseli
Określa się zakres wartości zaczernienia w HU, algorytm Wybiera Pixele spełniające warunek
Symulator
Aparat RTG(prom X)
Układ geometryczny jak w aparacie radioterapeutycznym
sprawdzenie poprawności ułożenie pacjenta i narządów względem zaplanowanych wiązek
Unieruchomienie pacjenta
Powtarzalne ułożenie pacjenta z dokładnością rzędu 0.5-3 mm, Zależnie od lokalizacji
Pięć R radioterapii
Naprawa redystrybucja repopulacja Reoksygenacja I promieniowrażliwość
Redystrybucja
Powrót do wyjściowej liczby komórek w poszczególnych fazach cyklu komórkowego