Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

polski matura > filozofie > Flashcards

filozofie Flashcards

1
Q

epikureizm

A

filozofia Epikura, życie powinno być unikaniem cierpienia, (szukanie przyjemności to skrajny epikureizm zwany hedonizm), człowiek ma cieszyć się małymi chwilami, carpe diem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

stoicyzm

A

Zenon z Kition, zachowanie rozsądku, rozwagi, dystansu do naszego życia, bo jak czegoś podążasz nadmiernie to prowadzi do nieszczęść, cnota

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

tragedia grecka

A

zasada 3 jedności, dramaty oparte na micie, bohaterzy tylko wysoko urodzeni, mimetyka (naśladowanie rzeczywistości),

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

teocentryzm

A

podporzadkowanie wszyskich spar ludzkich bogu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

uniwersalizm

A

drążenie do nich ujednolicenia (jeden język, religia, władza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

horacjanizm

A

poeta powinien pisać jasno, umieć panować nad emocjami czytelnika i zachować roztropność, szukanie zlotego srodka miedzy stoicyzmem a epikureizmem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

marizinzm/poezja dworska

A

utwór ma przede wszystkim szokować, pozytywnie, poezja marynistyczna ma zadziwić treścią i konstrukcją, interesującym konceptem, pomysłem na wiersz i puenta na koniec,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

kontrreformacja

A

działania kościoła, urozmaicająca by zachęcić ludzi do powrotu do kościoła,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

konceptyzm

A

oryginalny pomysł na wiersz np Sonet do trupa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

klasycyzm

A

racjonalizm, wykluczenie zjawisk fantastycznych, piękno i sztuka jest faktem logicznym bo naśladuje naturę, ścisłe określonym sposób pisania, estetyczność i ton,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

sentymentalizm

A

sensualizm, utwory mówiły by zwracać uwagę na zmienność wrażeń, emocje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

rokoko

A

nurt dworski, światopogląd hedonistyczny (przyjemności), dobry gust, smak, wyrafinowanie, błaha tematyka,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

deizm

A

bóg stworzył świat ale nie ingeruje w jego losy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

typ bajroniczny

A

energiczny, aktywny, nie boi się przeciwności losu ale jest z nim skłócony, też z prawem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

typ wallenrodyczny

A

walczy metoda lisa i lwa, niemoralne metody, machiawelizm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

machiawelizm

A

cel uświęca środki, wilk i lew

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

prometeizm

A

poświęcenie jednostki dla dobra ojczyzny, dla większej wspólnoty, konrad w dziadach,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

mesjanizm

A

Polska jako Chrystus narodów, martyrologia, ma prowadzić inne narody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

winkelriedyzm

A

aktywna walka w obronie, stawanie do boju nawet ze świadomością klęski, odpowiedz Kordiana na mesjanizm Konrada

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

utylitaryzm

A

użyteczność wszystkich rzeczy stworzonych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

praca organiczna

A

współpraca wszystkich warstw dla dobra państwa, które działa jak organizm, wszystkie organy muszą dobrze działać, żeby ciało żyło

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

scjentyzm

A

entuzjazm dla nauki, nowe możliwości, odkrycia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

realizm

A

szczegółowość opisów, wręcz fotograficzne odtwarzania rzeczywistości, przeciętni bohaterowie, zwykli ludzie , narrator nie jest bohaterem wydarzeń,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

naturalizm

A

głównie ludzie z marginesu, odtwarzanie nawiązując do pierwotnych instynktów człowieka, w naturalnym środowisku, szpetne obrazy, miasta które staje się demonami, bohaterami zbrodniarze, (zabicie lichwiarki), narrator zdaje swoje relacje,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

schopenhaueryzm

A

życie jest bezcelowe, jesteśmy skazani na cierpienie a można sobie z tym radzić np kontemplując nad sztuka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

nietscheanizm

A

ludzie dzielą się na zwykłych i nadludzi, niektórzy mają mentalność wolna od nakazów społecznych, tworzą swoje prawo, przez to człowiek jest kowalem własnego losu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

intuicjonizm

A

nasz intelekt zafałszowuje rzeczywistość, więc należy kierować się intuicją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

impresjonizm

A

uchwycenie chwilowego momentu, opisy tego co trwa w mgnieniu oka, oddające nastrój melancholii, wrażenia i doznania w poznawaniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

ekspresjonizm

A

dominują nagie instynkty, ekspresyjne opisy, czerwone kolory, czerń, złoto, ekstremalne stany emocjonalne, dies irea, gwałtowność,

30
Q

symbolizm

A

dążyli do poznania ludzkich przeczuć, wrażeń, chcieli rozwiązać zagadkę ludzkiej egzystencji, przekazanie treści za pomocą sztuki

31
Q

chłopomania/ludomania

A

fascynacja życiem na wsi, bo ona kojarzy się literatom zepsutym miastem z świeżym powietrzem, autentycznością, naturalnym szczęściem, także zafascynowani tatrami, kojarzyły się połączeniem nieba z ziemią,

32
Q

fenomenologia

A

aby poznać jakąś rzecz trzeba dążyć do bezpośrednich elementów poznania, odrzucamy filozofię i wszystkie normy,

33
Q

pragmatyzm

A

nie ma obiektywnej prawdy, wszystko jest dostosowane do zaspokajania naszych ludzkich potrzeb

34
Q

behawioryzm

A

teoria psychologiczna że jesteśmy istotami wychowanymi na bazie instynktów, człowiek nie ma duszy a jedynie uczony jest pewnych zachowań (psy pavlova),

35
Q

dadaizm

A

negowanie histori, tradycji, język poezji nie musi być czymś symbolicznym, poezja bezsens, zbitki wyrazowo-głoskowe
ekspresjonizm

36
Q

surrealizm/nadrealizm

A

odciąć rzeczywistość i skupić się na własnych wizjach, snach, wyobraźnia, uwolnienie intuicji, dlatego dziwne dzieła,
elementy nierealne

37
Q

skamander

A

młodzi poeci, julian tuwim, lechoń, bezprogramowość, poeta staje się częścią tłumu, angażuje się w państwie, zwyczajne wydarzenia, zwyczajny bohater

38
Q

awangarda krakowska

A

artysta jako konstruktor, rzemieślnik, buduje zdania, poezja o tematyce 3 razy M - miasto, masa, maszyna, ekonomia języka, zastąpić znane słowo jakaś ciekawa parafrazą, Peiper

39
Q

druga awangarda

A

czesław miłosz, katastrofizm, wizja końca świata, symbolika,

40
Q

futuryści

A

chwalili brutalność, spalenie pomników, muzeów, fascynacja techniką, gazetki manifestujące, negowali ortografię i interpunkcję, idee faszystowskie,

41
Q

pokolenie kolumbów

A

dorastają w czasie wojny, zamiast cieszyć się wolnością jak im obiecano, muszą chwycić za broń i walczyć, pokolenie zakażone śmiercią, Baczyński,

42
Q

apokalipsa spełniona

A

wojna i to co się po niej stało,
literatura o tematyce granicy człowieczeństwa, czym jest godność, ludzie myślą tylko o przetrwaniu,

43
Q

człowiek zlagrowany

A

ktoś kto jest w obozie koncentracyjnym (niemieckie) i musi się wyrzec swojej przyszłości i robić wszystko by przetrwać, nawet kosztem innych,

44
Q

człowiek złagrowany

A

to samo ale w obozie sowieckim/pracy (łagrze)

45
Q

behawioryzm

A

w opowiadaniach borowskiego, pomija on opisy wewnętrznych przeżyć postaci a skupia się na zewnętrznych przejawach zachować, co jest jeszcze bardziej przerażające

46
Q

relatywizm moralny

A

zakłada że wartości i normy zmieniają sie w zależności od rzeczywistości, czasach i społeczeństwu w którym żyjemy,

47
Q

odwrócony dekalog

A

system norm panujący w obozach, morały

48
Q

deheroizacja

A

odebranie bohaterowi cech uwznieskajacych, pokazywanie go jako człowieka zwyczajnego, gotowego do podejmowania działań niemoralnych

49
Q

mityzacja

A

nadanie czemuś cech mitu

50
Q

pokolenie pryszczatych

A

zaraz po wojnie, bardzo młodzi ludzie a uważają się za wielkich poetów, literatura o pracownikach, realizm socjalistyczny

51
Q

pokolenie współczesności

A

56 rocznik, współczesność od nazwy pisma w którym debiutowali,

52
Q

pokolenie brulionów

A

po 89, własne doświadczenia
postmodernizm - kontra do modernizmu, intertekstualność, synkretyzm, brak fascynacji nowościami i trendami, refleksyjność

53
Q

egzystencjalizm

A

skupia się na egzystencji człowieka, jej absurdzie, wartości życia i śmierci,

54
Q

socrealizm

A

realizm socjalistyczny, podział bohaterów na dobrych i złych, produkcyjniaki - skupić się na niższych klasach, robotnikach, a nie burżuazji, w zakładach pracy, pochwała komunizmu i czasem groteskowe wiersze dla Stalina, pryszczaci,

55
Q

teatr absurdu

A

surrealizm, absurdalność świata, bezsens egzystencji,

56
Q

dramat awangardowy

A

dominująca groteskę i absurd, odejście od sztywnych zasad czy faktów,

57
Q

powieść parabol

A

struktura podobna do biblijnych przypowieści, pokazuje uniwersalne prawdy o świecie, lit moralistyczna

58
Q

antyutopia

A

negatywna utopia, wizja tragicznego świata, zazwyczaj władza dyktatorska, organizująca wszystkie sfery życia obywatela, tępiący indywidualizm ludzi,

59
Q

dramat szekspirowski

A
  • złamanie zasady 3 jedności
  • odejście od decorum; język powinien być dopasowany do rangi opisywanych wydarzeń
  • elementy fantastyczne
  • pogłębiona psychologia bohatera
60
Q

zasada 3 jedności

A

czasu - ma odpowiadać czasowi wystawiania sztuki na scenie, akcja rozwija się w ciągu jednego dnia (lub jednej nocy), trwa kilka lub kilkanaście godzin, nigdy nie rozciąga się na dzień kolejny.
miejsca - konkretne miejsce gdzie wszystkie sceny biorą miejsce, jakiś zamek, jeden pokój, bohaterowie nie wędrują nigdzie,
akcji - jednowątkowość, nie dodajemy wątków nie interesują nas losy pobocznych bohaterów

61
Q

homo viator

A

pielgrzym, wędrowiec, życie jest wędrówka, tułaczem się jest gdy nie ma się, określonego celu podróży, pielgrzymem jest np Odyseusz

62
Q

topos arkadii

A

mitologiczny obraz krainy wiecznego szczęścia

63
Q

vanitas

A

marność z ks Koheleta, przemijanie i nietrwałość świata materialnego i życia człowieka,
vanitas vanitatum et omnia vanitas

64
Q

ubi sunt?

A

gdzie oni są?, z średniowiecza, związany z przemijaniem i nowymi pokoleniami, żal z powodu utraty tych ludzi, ich historii, wyliczanie zmarłych sławnych bez odpowiedzi dokąd poszli, gdzie teraz są,

65
Q

deus ex machina

A

bóg z maszyny, niespodziewane pojawienie się boga, końcowa ingerencja na świecie

66
Q

memento mori

A

pamiętaj o śmierci, kruchość i przemijanie życia

67
Q

deus ridens

A

bóg prześmiewca, powiązany z topos człowieka igrzyska bożego, który jest tylko marionetka boga

68
Q

deus artifex

A

bóg artysta, twórca dzięki któremu powstał świat

69
Q

deus destructor

A

bóg niszczyciel, zsyłający kataklizmy aby ukarać grzesznych

70
Q

exegi monuemntum

A

motyw nieśmiertelności poezji, od wiersza Horacego, “wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu”

71
Q

franciszkanizm

A

radosna wiara, oparta na miłości do człowieka i całego stworzenia, miłosierdzie i braterstwo, przeciwieństwo ascezy

polski matura (1 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions