FIL1 (YUNIT II ONLY) Flashcards
ANG WIKA AY
BEHIKULO NG
Kaisipan
ANG WIKA AY ______ TUNGO SA PUSO NG ISANGTAO
Daan
ANG WIKA AY NAGBIBIGAY
NG MGA KAUTUSAN O NAGPAPAKILALA SA
TUNGKULIN AT KATAYUAN
SA ________ NG
NAGSASALITA
Lipunan
ANG WIKA AY KASASALAMINAN NG ________ NG ISANG LAHI, MAGING NG KANILANG KARANASAN
Kultura
ANG WIKA AY
PAGKAKAKILALAN NG
BAWAT ________ O
GRUPO NG GUMAGAMIT NG
KAKAIBANG MGA
SALITANG HINDI
LAGANAP
Pangkat
ANG WIKA AY LUKLUKAN NG _______ SA KANYANG ARTISTIKONG GAMIT
Panitikan
ANG WIKA AY
KASANGKAPAN SA _______ NG
KULTURA NG
IBANG LAHI
PAG-AARAL
ANG WIKA ANG TAGAPAG______ NG LIPUNAN
Bigkis
Kalikasan ng wika
•Pinagsama-samang tunog.
•May dalang kahulugan
•May gramatikal istraktyur
•Sistemang oral-awral
•Pagkawala o ekstinksyon ng wika
•Iba-iba, diversifayd at
pangkatutubo o indijenus
Katangian ng wika
•Dinamiko/buhay
•May lebel o antas
•May lebel o antas
•Ang wika ay komunikasyon
•Ang wika ay natatangi
•Magkabuhol ang wika at kultura
•Gamit ang wika sa lahat ng uri ng larang
o disiplina
ay kasangkapan na ginagamit at nabubuhay lamang habang patuloy na ginagamit.
- Santiago, 1995
Wika
Wala pang isang wikang pambansa.
Ang bawat etnikong grupong nakatira sa bawat rehiyon ay may kani-kanilang wikang sinasalita.
Pre kolonyal
Lalong nagkawatak-watak ang mga Pilipino.
Hindi nila itinanim sa isipan ng mga Pilipino ang kahalagahan ng isang wikang magbibigkis sa kanilang mga damdamin.
Mga prayleng Kastila ang nag-aral ng katutubong wika ng iba’t ibang etnikong grupo.
Panahon ng kastila
Panahon ng Kastila
Hindi itinuro ng mga Espanyol ang kanilang wika dahil sa layuning “______ at ______” ang mga kapuluan sa Pilipinas.
“hatiin at pagharian”
Ang wika ng mga katutubo ang naging ______ ng komunikasyon.
midyum
Layunin ng Treaty of Paris
A) I-divert ang eksena mula sa Pilipinas.
B) I-bully ang toxic na Espanya.
C) I-bury ang outdated na kolonyalismo.
D) I-save ang Pilipinas mula sa FOMO (fear of missing out).
Makamasa naman ang edukasyon sa panahon ng pananakop ng mga _____. Dahilan ito para maging popular ang wikang ______ kaysa sa wikang Kastila.
Amerikano, Ingles
Sa pangunguna ni Pang._______ ay nagsimula ang pormal na kasaysayan ng paghahangad ng bansa na magkaroon ng isang wikang mag-uugnay sa lahat ng mamamayan nito na magsisilbing behikulo ng pagkakaunawaan para sa pambansang pagkakaisa noong 1935.
Manuel L. Quezon, panahon ng komonwelt
Ang Kongreso ay gagawa ng hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na wikang katutubo. Hanggat hindi itinatakda ng batas, ang wikang Ingles at Kastila ang siyang mananatiling mga opisyal na wika
1935 Konstitusyon Artikulo XIV, Seksyon 3
Bilang pagsunod sa probisyong nabanggit ay pinagtibay ang ______________ na nagtatag sa Surian ng Wikang Pambansa. (SWP na naging Linangan ng mga wika sa Pilipinas o LWP, at ngayo’y Komisyon sa Wikang Filipino o KWF).
Batas Komonwelt Blg. 184
ahensiyang nagsagawa ng mga pagaaral ng mga wika sa Pilipinas para sa pagpili ng magiging batayan ng wikang pambansa.
Surian ng Wikang Pambansa. (SWP na naging Linangan ng mga wika sa Pilipinas o LWP, at ngayo’y Komisyon sa Wikang Filipino o KWF).
Ginawang pangunahing midyum ng edukasyon ang wikang pambansang batay sa Tagalog at binigyan-diin ang development ng nasyonalismo. Ipinagbawal ang paggamit ng wikang Ingles
PANAHON NG HAPON1941-1945
Nihonggo at Tagalog ang magiging opisyal na wika sa buong kapuluan
Ordinansa Militar Blg. 13
isang batas na nagtatadhana ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika simula Marso 29 hanggang Abril 2 bilang pagbibigay kahalagahan sa kaarawan ni Francisco Baltazar
Proklamasyon Blg. 12
Proklamasyon Blg. 12 o Nilagdaan ni ________. Noong _______
Pang. Ramon Magsaysay, Marso 15, 1952
______ Paglagda ni Pang. Ramon Magsaysay na sinususugan ang Proklamasyon Blg. 12’s 1954 para sa paglilipat sa pagdiriwang ng Linggo ng Wika sa Agosto 13-19 taon-taon bilang parangal at paggunita sa Ama ng wikang pambansa na si Manuel L. Quezon. Noong ________
Proklamasyon Blg. 186, Setyembre 23, 1959
Ama ng wikang pambansa
Manuel L. Quezon
_________ kautusang nagtatagubilin na Pilipino ang katawagan sa wikang pambansa. Noong _______
Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 o Paglagda ni Jose E. Romero, Agosto 13, 1959
Ang pambansang asembleya ay dapat magsagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na pagpapatibay ng isang panlahat na wikang pambansa na tatawaging Filipino.
1973 Konstitusyon Artikulo XIV Seksyon 3
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika.
1987 Konstitusyon Artikulo XIV Seksyon 6
Pinakamaliit na yunit o bahagi ng isang sistema ng pagsulat
Mga Grafema/ Grafema
Sa ortograpiyang Filipino:
1.1 Titik
1.2 Di-titik
Titik o Letra
_______ titik, binibigkas o binabasa sa tunog-Ingles maliban sa Ñ
28 (dalawampu’t walo)