felsefe Flashcards

1
Q

felsefe tanımı:

A

insanın kendini, toplumu, evreni anlama ve açıklama çabası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

felsefe neden bilim değil?

A

deney ve gözlem yok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

felsefenin antik yunan’da doğmasının sebepleri 5

A
halk zengin
ticaret yolları üzerinde
fikir alış-verişi çok
özgür düşünme ortamı 
demokratik ortam
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ilk medeniyetlerin yaptığı düşünme felsefe kabul edilmemiştir çünkü;

A

dini ve mitolojik ögelerden ayrılmadığı için

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

antik yunan düşünce sistemi felsefe kabul edilmiştir çünkü;

A

akla dayalıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

milet okulu 3

A

thales
anaximandros
anaximenes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ilk filozof

A

thales

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

thales’e göre arkhe

A

su

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

arkhe:

A

varlığın kaynağı, ilk madde, ilk neden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

anaximandros’a göre arkhe

A

aperion = sonsuzluk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

anaximenes’e göre arkhe

A

hava

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

pisagor’a göre arkhe

A

sayılar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

‘değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.’

A

herakleitos

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

logos

A

herakleitos’a göre varlıkları meydana getiren şey değişimdir ve bu değişim rastgele değildir, belli bir düzene göre değişir. bu düzeni ayarlayan şey de logos’tur (tanrısal akıl).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

herakleitos’a göre arkhe

A

ateş

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

felsefenin ilk görüş ayrılığı

A

herakleitos - parmenides

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

‘hiçbir şey değişmez’

A

parmenides

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

parmenides’e göre arkhe

A

bir olan = tanrı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ilk kez akıl yürütmeyi kullanan filozof

A

parmenides

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

plüralistler 3

A

empedokles
anaxigoros
demokritos

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

empedokles’e göre arkhe

A

hava, su, toprak, ateş

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

anaxigoros’a göre arkhe

A

nous = tanrı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

demokritos’a göre arkhe

A

atom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

sofistler

A

para karşılığı ders veren gezgin öğretmenler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

sofistlerin bilgi anlayışı

A

kesin bilgi yok, duyu organları yanıltır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

rölativizm (görecelik) tanım

A

bilginin yere, kişiye, zamana göre değişkenlik gösterdiğini savunma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

sofistlerin ahlak anlayışı

A

herkesin uymak zorunda olduğu bir yasa mümkün değildir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

‘insan her şeyin ölçüsüdür’

A

protagoras

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

‘hiçbir şey yoktur, var olsa da bilinemez, bilinse de aktarılamaz.’

A

gorgias

30
Q

nihilizm’in kurucusu

A

gorgias

31
Q

sokratik yöntem aşamaları

A

1- alay (ironi): sokrates bir şey bilmediğini ileri sürerek sorular sorar. karşıdakinin cevaplarını gözden geçirmesini sağlar.
2- maiotik: kişi akıl yürütmeyle doğru sonuca varır.

32
Q

sokrates’in bilgi anlayışı

A

doğru bilgi kişiden kişiye değişmez, doğuştan kişide bulunur.

33
Q

ahlak felsefesinin kurucusu

A

sokrates

34
Q

sokrates’in ahlak anlayışı

A

kimse bilerek kötü olmaz. kötülüğün sebebi cahilliktir.

35
Q

sistematik felsefeyi diğer çağların felsefesinden ayıran fark 2

A

felsefenin bütün alanlarına yönelik görüşlerini belli bir sistemde sunmaları
yazılı eserler bırakmaları

36
Q

idealizm’in öncüsü

A

platon

37
Q

realizm’in öncüsü

A

aristoteles

38
Q

‘akademia’nın kurucusu

A

platon

39
Q

platon’un varlık ve bilgi anlayışı

A

iki evren vardır:
nesneler evreni: duyularla kavranan aldatıcı evren
idealar evreni: akılla kavranan asıl bilgiyi barındıran evren

40
Q

doxa (sanı)

A

nesneler evrenindeki varlığa dair çarpık ve yanlış kanaat

41
Q

platon’un ahlak anlayışı

A

insanların ve toplumların amacı mutluluktur. insanı iyi kılan erdem, doğruluk ve adalettir.

42
Q

platon’un siyaset anlayışı

A

filozoflar yönetici, yöneticiler filozof olmalıdır.

43
Q

mantığın kurucusu

A

aristoteles

44
Q

aristoteles’in varlık anlayışı

A

tek bir gerçek dünya vardır. varlık iki ögeden meydana gelir: madde ve form. formsuz madde düşünülemez.

45
Q

artistoteles’in dört nedeni

A

1- maddi neden: MERMER heykel
2- formel neden: mermerin MELEK HEYKELİ haline gelmesi
3- fail neden: heykeli yapan HEYKELTRAŞ
4- ereksel neden: heykeltraşın heykeli SERGİDE SERGİLEMEK İÇİN yapmış olması

46
Q

aristoteles’e göre saf form

A

tanrı

47
Q

aristoteles’in bilgi anlayışı

A

akıl bilginin taşıyıcısı değil üreticisidir.

48
Q

aristoteles’in ahlak anlayışı

A

ahlaklı olmak altın ortayı bulmakla mümkündür.

49
Q

‘nikomakos’a etik’

A

aristoteles’in ahlak kitabı

50
Q

aristoteles’in siyaset anlayışı

A

devlet en yüksek iyidir çünkü devletin amacı herkesin mutluluğudur.

51
Q

düşünce tarihinin en uzun dönemi

A

m.s 2.yy - m.s 15.yy felsefesi

52
Q

m.s 2 - 15.yy felsefesinin oluşumunda etkili antik yunan felsefeleri 5

A
yeni platonculuk
aristoteles
stoa
epikürosçuluk
platon
53
Q

hristiyan felsefesinde etkileri görünen filozof

A

platon

54
Q

stoa felsefesi özellikleri 2

A

insanlar arasında ayrım yoktur.

insandan üstün bir varlığı (tanrı) kabul ederler.

55
Q

hristiyan felsefesi özellikleri 5

A

filozoflar genel olarak din adamlarıdır.
problemlerin tümü dinidir.
inancın bilgiyi mümkün kıldığı düşüncesi egemendir.
tanrının varlığı kanıtlanmaya çalışılmıştır.
kutsal metinlerin doğruluğu merkeze alınmıştır.
antik yunan felsefesinden etkilenilmiştir.
dinsel otoriteye karşı gelinmemesi gerektiği vurgulanmıştır.

56
Q

hristiyan felsefesinin dönemleri

A

patristik - skolastik

57
Q

patristik dönem amacı 3

A

hrstiyanlığı yaymak
savunmak
tanrı’nın kavranamazlığını ortaya koymaktır.

58
Q

patristik dönem düşüncesi

A

‘akıl almaz olduğu için inanıyorum.’

59
Q

kilise babaları

A

tertullian
clemens
agustinus

60
Q

skolastik tanım

A

okullaşma

61
Q

skolastik felsefenin amacı

A

aklı vahyin doğrularına uyarlayıp inanç konularını anlaşılır hale getirmek.

62
Q

skolastik dönem filozofları 3

A

anselmus
aqinalı thomas
ockhamlı william

63
Q

skolastik dönem düşüncesin

A

‘anlayayım diye inanıyorum.’

64
Q

hristiyanlık felsefesinin problemleri

A

tanrı’nın varlığını kanıtlama problemi
kötülük problemi
tümeller problemi

65
Q

tanrı’nın varlığını kanıtlama yöntemleri ve öncüleri

A

ontolojik kanıt: tanrı kavramı insan zihninde vardır (anselmuş)
kozmolojik kanıt: her şeyin bir nedeni vardır. her varlıktan önce gelen bir varlık olduğundan tanrı vardır. (aquinalı thomas)

66
Q

kötülük problemi sorusu

A

‘tanrı varsa neden kötülükleri engellemiyor?’

67
Q

kötülük problemine agustinus’un yanıtı

A

tanrı insanlara irade vermiştir. irade zayıfı insanlar kötüdür.

68
Q

tümel tanımı

A

belli bir sınıfın tüm bireylerini içine alan genel kavramlar

69
Q

kavram realizmi tanım ve öncüsü

A

tümeller gerçektir ve tanrı’nın zihninde bulunur.

agustinus, anselmus

70
Q

kavramcılık (konseptüalizm) tanım ve öncüsü

A

kavramlar nesne ve eylemlerden bağımsız değildir.

acquinalı thomas

71
Q

adcılık (nominalizm) tanım ve öncüsü

A

tümellerin insan zihni dışında gerçeklikleri yoktur.

ochamlı william