felsefe Flashcards

1
Q

felsefe tanımı:

A

insanın kendini, toplumu, evreni anlama ve açıklama çabası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

felsefe neden bilim değil?

A

deney ve gözlem yok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

felsefenin antik yunan’da doğmasının sebepleri 5

A
halk zengin
ticaret yolları üzerinde
fikir alış-verişi çok
özgür düşünme ortamı 
demokratik ortam
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ilk medeniyetlerin yaptığı düşünme felsefe kabul edilmemiştir çünkü;

A

dini ve mitolojik ögelerden ayrılmadığı için

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

antik yunan düşünce sistemi felsefe kabul edilmiştir çünkü;

A

akla dayalıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

milet okulu 3

A

thales
anaximandros
anaximenes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ilk filozof

A

thales

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

thales’e göre arkhe

A

su

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

arkhe:

A

varlığın kaynağı, ilk madde, ilk neden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

anaximandros’a göre arkhe

A

aperion = sonsuzluk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

anaximenes’e göre arkhe

A

hava

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

pisagor’a göre arkhe

A

sayılar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

‘değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.’

A

herakleitos

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

logos

A

herakleitos’a göre varlıkları meydana getiren şey değişimdir ve bu değişim rastgele değildir, belli bir düzene göre değişir. bu düzeni ayarlayan şey de logos’tur (tanrısal akıl).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

herakleitos’a göre arkhe

A

ateş

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

felsefenin ilk görüş ayrılığı

A

herakleitos - parmenides

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

‘hiçbir şey değişmez’

A

parmenides

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

parmenides’e göre arkhe

A

bir olan = tanrı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ilk kez akıl yürütmeyi kullanan filozof

A

parmenides

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

plüralistler 3

A

empedokles
anaxigoros
demokritos

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

empedokles’e göre arkhe

A

hava, su, toprak, ateş

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

anaxigoros’a göre arkhe

A

nous = tanrı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

demokritos’a göre arkhe

A

atom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

sofistler

A

para karşılığı ders veren gezgin öğretmenler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
sofistlerin bilgi anlayışı
kesin bilgi yok, duyu organları yanıltır.
26
rölativizm (görecelik) tanım
bilginin yere, kişiye, zamana göre değişkenlik gösterdiğini savunma
27
sofistlerin ahlak anlayışı
herkesin uymak zorunda olduğu bir yasa mümkün değildir.
28
'insan her şeyin ölçüsüdür'
protagoras
29
'hiçbir şey yoktur, var olsa da bilinemez, bilinse de aktarılamaz.'
gorgias
30
nihilizm'in kurucusu
gorgias
31
sokratik yöntem aşamaları
1- alay (ironi): sokrates bir şey bilmediğini ileri sürerek sorular sorar. karşıdakinin cevaplarını gözden geçirmesini sağlar. 2- maiotik: kişi akıl yürütmeyle doğru sonuca varır.
32
sokrates'in bilgi anlayışı
doğru bilgi kişiden kişiye değişmez, doğuştan kişide bulunur.
33
ahlak felsefesinin kurucusu
sokrates
34
sokrates'in ahlak anlayışı
kimse bilerek kötü olmaz. kötülüğün sebebi cahilliktir.
35
sistematik felsefeyi diğer çağların felsefesinden ayıran fark 2
felsefenin bütün alanlarına yönelik görüşlerini belli bir sistemde sunmaları yazılı eserler bırakmaları
36
idealizm'in öncüsü
platon
37
realizm'in öncüsü
aristoteles
38
'akademia'nın kurucusu
platon
39
platon'un varlık ve bilgi anlayışı
iki evren vardır: nesneler evreni: duyularla kavranan aldatıcı evren idealar evreni: akılla kavranan asıl bilgiyi barındıran evren
40
doxa (sanı)
nesneler evrenindeki varlığa dair çarpık ve yanlış kanaat
41
platon'un ahlak anlayışı
insanların ve toplumların amacı mutluluktur. insanı iyi kılan erdem, doğruluk ve adalettir.
42
platon'un siyaset anlayışı
filozoflar yönetici, yöneticiler filozof olmalıdır.
43
mantığın kurucusu
aristoteles
44
aristoteles'in varlık anlayışı
tek bir gerçek dünya vardır. varlık iki ögeden meydana gelir: madde ve form. formsuz madde düşünülemez.
45
artistoteles'in dört nedeni
1- maddi neden: MERMER heykel 2- formel neden: mermerin MELEK HEYKELİ haline gelmesi 3- fail neden: heykeli yapan HEYKELTRAŞ 4- ereksel neden: heykeltraşın heykeli SERGİDE SERGİLEMEK İÇİN yapmış olması
46
aristoteles'e göre saf form
tanrı
47
aristoteles'in bilgi anlayışı
akıl bilginin taşıyıcısı değil üreticisidir.
48
aristoteles'in ahlak anlayışı
ahlaklı olmak altın ortayı bulmakla mümkündür.
49
'nikomakos'a etik'
aristoteles'in ahlak kitabı
50
aristoteles'in siyaset anlayışı
devlet en yüksek iyidir çünkü devletin amacı herkesin mutluluğudur.
51
düşünce tarihinin en uzun dönemi
m.s 2.yy - m.s 15.yy felsefesi
52
m.s 2 - 15.yy felsefesinin oluşumunda etkili antik yunan felsefeleri 5
``` yeni platonculuk aristoteles stoa epikürosçuluk platon ```
53
hristiyan felsefesinde etkileri görünen filozof
platon
54
stoa felsefesi özellikleri 2
insanlar arasında ayrım yoktur. | insandan üstün bir varlığı (tanrı) kabul ederler.
55
hristiyan felsefesi özellikleri 5
filozoflar genel olarak din adamlarıdır. problemlerin tümü dinidir. inancın bilgiyi mümkün kıldığı düşüncesi egemendir. tanrının varlığı kanıtlanmaya çalışılmıştır. kutsal metinlerin doğruluğu merkeze alınmıştır. antik yunan felsefesinden etkilenilmiştir. dinsel otoriteye karşı gelinmemesi gerektiği vurgulanmıştır.
56
hristiyan felsefesinin dönemleri
patristik - skolastik
57
patristik dönem amacı 3
hrstiyanlığı yaymak savunmak tanrı'nın kavranamazlığını ortaya koymaktır.
58
patristik dönem düşüncesi
'akıl almaz olduğu için inanıyorum.'
59
kilise babaları
tertullian clemens agustinus
60
skolastik tanım
okullaşma
61
skolastik felsefenin amacı
aklı vahyin doğrularına uyarlayıp inanç konularını anlaşılır hale getirmek.
62
skolastik dönem filozofları 3
anselmus aqinalı thomas ockhamlı william
63
skolastik dönem düşüncesin
'anlayayım diye inanıyorum.'
64
hristiyanlık felsefesinin problemleri
tanrı'nın varlığını kanıtlama problemi kötülük problemi tümeller problemi
65
tanrı'nın varlığını kanıtlama yöntemleri ve öncüleri
ontolojik kanıt: tanrı kavramı insan zihninde vardır (anselmuş) kozmolojik kanıt: her şeyin bir nedeni vardır. her varlıktan önce gelen bir varlık olduğundan tanrı vardır. (aquinalı thomas)
66
kötülük problemi sorusu
'tanrı varsa neden kötülükleri engellemiyor?'
67
kötülük problemine agustinus'un yanıtı
tanrı insanlara irade vermiştir. irade zayıfı insanlar kötüdür.
68
tümel tanımı
belli bir sınıfın tüm bireylerini içine alan genel kavramlar
69
kavram realizmi tanım ve öncüsü
tümeller gerçektir ve tanrı'nın zihninde bulunur. | agustinus, anselmus
70
kavramcılık (konseptüalizm) tanım ve öncüsü
kavramlar nesne ve eylemlerden bağımsız değildir. | acquinalı thomas
71
adcılık (nominalizm) tanım ve öncüsü
tümellerin insan zihni dışında gerçeklikleri yoktur. | ochamlı william