Fecriat-i ve Milli Edebiyat Dönemi Şiiri

Question 1

1918 yılında yazdığı Türkçe Şiirler adlı eseriyle hece
vezninin Türkçenin imkânlarıyla bütünleşmesini sağlar.

Answer 1

Mehmet Emin Yurdakul

Question 2

Ziya Gökalp’in hedef olarak ortaya koyduğu halkın öz
değerlerini, şiir evreninde öze dönüş Türk Sazı, Ey
Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun Destanı, Turan’a
Doğru, Ankara adlı eserlerinde vücut bulur. Millî
romantik duyuş tarzıyla Türk milletinin kendi benlik
algısını yeniden var etmeye çalışan şair, geçmişin
değerlerini çağın insanıyla buluşturup millî bir diriliş ve
direnişe dönüştürmeyi amaçlar.

Answer 2

Mehmet Emin Yurdakul

Question 3

Türk Sazı

Answer 3

Mehmet Emin Yurdakul

Question 4

Tan Sesleri

Answer 4

Mehmet Emin Yurdakul

Question 5

Ey Türk Uyan

Answer 5

Mehmet Emin Yurdakul

Question 6

Ordunun Destanı

Answer 6

Mehmet Emin Yurdakul

Question 7

Turan’a Doğru

Answer 7

Mehmet Emin Yurdakul

Question 8

Ankara

Answer 8

Mehmet Emin Yurdakul

Question 9

Millî Edebiyat akımını başlatanlar,—- çıkardıkları Genç
Kalemler dergisiyle Ömer Seyfettin, —- ve Ziya Gökalp’tir.
Bu akımın başlıca özellikleri; dilde yalınlık, halk edebiyatının şiir biçimlerinden yararlanma, hece ölçüsünü kullanma, konu seçiminde millîlik olarak açıklanabilir.

Answer 9

Selanik’te - Ali Canip Yöntem

Question 10

Millî Edebiyat akımını başlatanlar

Answer 10

Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp

Question 11

Hürriyet Bayrakları

Answer 11

Ömer Seyfettin ( Hikaye )

Question 12

Bu akımın başlıca özellikleri; dilde yalınlık, halk edebiyatının şiir biçimlerinden yararlanma, hece ölçüsünü kullanma, konu seçiminde millîlik olarak açıklanabilir.

Answer 12

Milli Edebiyat Akımı

Question 13

Tan Sesleri

Answer 13

Mehmet Emin Yurdakul (Şiir )

Question 14

Suda Halkalar

Answer 14

Faruk Nafiz Çamlıbel (Şiir)

Question 15

Fırtına ve Kar

Answer 15

Orhan Seyfi Orhon ( Şiir )

Question 17

Kendi Gök Kubbemiz

Answer 17

Yahya Kemal Beyatlı ( Şiir )

Question 18

Önce Fecriati’ye girip onun sanat anlayışına uygun
şiirler yazmış olan —-, 1911’den sonra, şiirlerini Yeni
Lisan anlayışıyla yazmaya başlar. Ömer Seyfettin ve
Ziya Gökalp ile birlikte Yeni Lisan’ ı açıklamaya çalışır.
Kısa bir süre içinde heceyle yazmaya başlar. Şiirlerinin
bir kısmını Geçtiğim Yol adlı kitapta topladıktan sonu
şiiri de bırakarak edebî incelemelerle uğraşır.

Answer 18

Ali Canip Yöntem

Question 19

Genç Kalemler dergisinin mimarları

Answer 19

Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp

Question 20

—- hareketinin manifestosu olarak kabul edilen —-
makalesi —- tarafından kaleme alınmış olmasına rağmen büyük bir “?” imzasıyla yayımlanmıştır. Makalede
Arapça ve Farsça etkisindeki Türkçenin sadeleşmesidüşüncesi savunulurken bunu sağlayabilmek için Türk
dilinde bulunan yabancı kuralların dile yerleşmemiş yabancı sözcüklerin çıkarılması dilden yazı dili ile konuşma dili arasındaki ayrımın ortadan kaldırılması gerektiği
savunulmuştur.

Answer 20

Millî Edebiyat - Yeni Lisan - Ömer Seyfettin

Question 21

Geçtiğim Yol

Answer 21

Ali Canip Yöntem

Question 22

Kendi Gök Kubbemiz
Eski Şiirin Rüzgârıyla
Bitmemiş Şiirler
Rubailer ve Hayyam’ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş

Answer 22

Yahya Kemal Beyatlı

Question 23

Eski Şiirin Rüzgârıyla

Answer 23

Yahya Kemal Beyatlı

Question 24

Bitmemiş Şiirler

Answer 24

Rubailer ve Hayyam’ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş

Question 25

Hangi sanatçı Millî Edebiyat’ın etkin olduğu yıllarda manzum hikâye türünde eserler
vermiştir?

Answer 25

Millî Edebiyat Dönemi’nin etkin olduğu yıllarda manzum hikâyenin
temsilcisi “Mehmet Âkif Ersoy”dur

Question 26

Divan edebiyatı biçimine bağlı “Esrar” mahlasıyla yazdığı özgün şiirleri olan sanatçı

Answer 26

Yahya Kemal Beyatlı

Question 27

Manzum hikâye türünde ilk eser kim tarafından verilmiştir?

Answer 27

Bu türün ilk örneklerini veren Recaizade
Mahmut Ekrem’in; Baba, Hasta gibi önemli manzum
hikâyeleri bulunur.

Question 28

Divan şiirini Batı şiiriyle mahirce birleştirip modern şiirin zeminini hazırlamıştır.
Baudelaire, Verlaine, Victor Hugo gibi sanatçılar şiir anlayışının şekillenmesinde etkili olmasına rağmen Türkçeye karşı duyduğu sevgiyle;
yalın, duru İstanbul Türkçesiyle eserler yazmıştır.

Answer 28

Yahya Kemal Beyatlı

Question 29

Kendi Gök Kubbemiz

Answer 29

Yahya Kemal Beyatlı

Question 30

Sanatçıya göre “Şiir sessiz bir bestedir, musikiden başka musikidir.” Bu anlayışa
en uygun bulduğu için aruz ölçüsünü kullanmış ve saf
şiir anlayışıyla şiirler yazmıştır. Bir süre Havza edebiyatı (Nev Yunânîlik) akımına bağlanmış, daha sonra yeni
arayışlara yönelmiştir. Özlü ve yoğun bir üslûba sahiptir.
Sanat sanat içindir düşüncesiyle yazdığı eserlerde aşk,
ölüm, rindlik, deniz, musiki, Türk tarihi ve coğrafyası ve
özellikle İstanbul’u işlemiştir.

Answer 30

Yahya Kemal Beyatlı

Question 31

Şiir sanatı; insanın tabiatı, eşyayı ve kendini algılama
tarzına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. İşlev açısından, şiirin sosyal hayata fayda sağlayacak bir araç
gibi kullanılması yüzyıllar boyunca gerekli görülmüştür.
19. yüzyıl Fransız şairlerinin “Şiir kendisi için vardır.”
anlayışını geliştirmeleri, şiiri düz yazıdan ayrı bir zeminde, musiki ile değerlendirme imkânı sağlamıştır.
Modern Türk şiiri —- çekirdeğini oluştururken Fransız
şiirinin de etkisiyle saf şiire bağlı bir koldan gelişir.

Answer 31

Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Haşim ile

Question 32

Sonsuzluk Kervanı

Answer 32

Necip Fazıl Kısakürek

Question 33

Tanzimat’ın ilanından sonra Batılılaşma cereyanları
hızlanır. Batı medeniyetinin olumsuz taraflarının taklit
edilmesi, Türk toplumunda önemli bir mesele hâline gelir. Birinci Dünya Savaşı’nı takip eden yıllarda milliyetçilik etrafındaki arayışlardan biri de Yahya Kemal’den
gelir. Yahya Kemal konferanslarıyla, yazılarıyla ve üniversitede verdiği derslerle pek çok insanı derinden etkiler. Bu yangın ortamında sadece amaçları vatana hizmet olan —- da / de hayatları bir ‘şuur’ devrine tekabül
ettiği için sanatlarında derinleş(e)memiş şairlerimizdir.

Answer 33

Mehmet Akif Ersoy, Mehmet Emin Yurdakul ve Ziya Gökalp

Question 34

Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar ’da yaptığı şiir ve nesir
mukayesesinde, şairin lisanının nesir gibi anlaşılmak
üzere değil duyulmak üzere vücut bulduğunu ifade
eder. Onun için şiir, okuyucu tarafından yeniden üretilmektedir. En zengin şiir herkesin istediği tarzda anlayacağı ve her anlayışla bir kez daha genişleyecek olan
şiirdir. Onun için en güzel şiirler, manalarını okuyucunun ruhundan alanlardır. Şair için okuyucudan başka şiiri yeniden üreten bir diğer unsur da atmosferdir.
Öyle ki bir şiir akşam vakti ya da yıldızlı bir gecede okunduğunda mest ederken güneşin parlak ışıkları altında aynı lezzeti vermeyebilir.

Answer 34

Ahmet Hâşim

Question 35

Bazı önemli “Saf Şiirciler”

Answer 35

Ahmet Hâşim
Necip Fazıl Kısakürek
Cahit Sıtkı Tarancı
Ahmet Muhip Dıranas
Ahmet Hamdi Tanpınar
Asaf Halet Çelebi

Question 36

Abdülhak Hâmit Tarhan ve Tevfik Fikret etkisinde yazdığı şiirleri Kehkeşan dergisinde çıkar. Yalın bir dille aruz vezninde yazdığı Fırtına ve Kar adlı şiiri ile tanınır.
Öğrenciyken “Hıyaban dergisi”ni çıkararak yayıncılığa
başlar. Bu dönemde Türkçü aydınlarla tanışır ve çalışmalarını Türkçülük ideali çerçevesinde sürdürür. Ziya Gökalp’in uyarılarıyla halkın diline, vezinde ise aruzdan
heceye geçer. Şiir ve yazıları Türk Kadını, Şair, Büyük
Mecmua, Servet-i Fünûn, Ümit ve Yarın dergilerinde
yayımlanır. Aydede dergisinde mizah yazarlığı yapar.
Sosyal olayları hicivli bir üslupla ifade ettiği şiirlerini Peri
Kızı ile Çoban Hikâyesi adlı kitapta toplar. Şiirlerinde
divan şiirine özgü aruz kalıplarını, modern ve şiire uyarlamayı başarır.

Answer 36

Orhan Seyfi Orhon

Question 37

Bu topraklar ecdadımın ocağı;
Evim, köyüm hep bu yerin bucağı;
İşte vatan, işte Tanrı kucağı.
Ata yurdun, evlat bozmaz, giderim.

Bu dizelerin üslup ve içerik özelliklerinden hareketle aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait olduğu söylenebilir?

Answer 37

Mehmet Emin Yurdakul

Question 38

Milliyetçilik akımını savunan sanatçıları etrafında toplayarak gelişimini sürdürmüştür. Millî bir dil anlayışının gerekliliği ve dilde sadeleşme fikri ön plandadır. Hece ölçüsünün kullanılması, ulusal kaynaklara ve memleket dertlerine yönelme olmazsa olmazlarıdır.

Bu parçada sözü edilen topluluk aşağıdakilerden hangisidir?

Answer 38

Millî Edebiyatçılar

Question 39

Akarsu

Answer 39

Orhan Seyfi Orhon

Question 40

Bir Rüzgâr Esti

Answer 40

Enis Behiç Koryürek

Question 41

Gönülden Sesler

Answer 41

Ziya Gökalp

Question 42

Miras

Answer 42

Yusuf Ziya Ortaç

Question 43

Şiir, içinde yeryüzünün tınladığı bir midye kabuğudur.
Onda, dünyanın her yerinden ve her kesiminden sesler duyulur. Midye kabuğunun içindeki ses, yani tını, bir uğultudur. Şiirin sesi, bütün seslerin karışıp meydana
getirdiği yeni bir sestir. Ahmet Haşim’in, şiiri “musiki ile söz arasında sözden ziyade musikiye yakın” olarak tarif etmesi bize bu midye kabuğunun içindeki tınıyı hatırlatır. Tanpınar’ın, “Her şair kullanacağı kelimeleri önce sözlüğe dokunmadan iade eder.” sözü ise meydana
gelen bu yeni sesin niteliğini ifade eder. Kelimeler şairin elinde kendi kabuğundan çıkar, yeni bir anlam dünyasına kavuşur.

Bu parçada sözü edilen şiir anlayışı aşağıdakilerden hangisidir?

Answer 43

Saf şiir

Question 44

I. Şiirleri Millî Edebiyatı’n şekil ve içeriğine uygun olduğu hâlde o dönem bağımsız şairlerin içinde yer almayı tercih etmiştir.
II. Aruz ölçüsüyle şiir yazmış, hece ölçüsünü kullanmamıştır.
III. Şiirlerinde sembolizm akımının etkisi görülür.
IV. Kendine özgü bir şiir anlayışı oluşturmuştur.
V. Şiirlerinde dili süslü ve sanatlı olan şairin düzyazılarında dili sadedir.

Yukarıdakilerden hangisi Ahmet Haşim için söylenemez?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Answer 44

A

Question 45

Aşağıdakilerden hangisi Yahya Kemal Beyatlı için
söylenemez?
A) Ok şiiri dışında bütün şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.
B) Farklı türden eserler kaleme almıştır.
C) Aşk, ölüm, rindlik şiirlerinde ana temalardandır.
D) Türk tarihi ve Türk coğrafyasını şiirlerinde işlemiştir.
E) Nazmı nesre yaklaştıran şairlerden biridir.

Answer 45

E

Question 46

• Sanat anlayışlarının temelini Faruk Nafiz Çamlıbel’in yazdığı Sanat şiiri oluşturur.
• Şiire aruzla başlayıp hece ölçüsüyle devam etmişlerdir.
• Sadece dörtlüklerle yazmakla kalmamış yeni şekil
  arayışlarına girerek uzun şiir denemeleri yapmışlardır.
• Şiirlerinde gerçekçi olmak istemelerine rağmen romantizme kaydıkları görülmüştür.

Bazı özellikleri verilen edebî topluluk aşağıdakilerden hangisidir?

Answer 46

Beş Hececiler

Question 47

Aruza Veda adlı şiiriyle

Answer 47

Halit Fahri Ozansoy

Question 48

İlk şiiri Mazideki Aşk İçin Sana, 1912 yılında Rübab
dergisinde yayımlanmıştır. Nâyîler adlı bir toplulukta
yer almıştır. Nedim adında haftalık bir dergi çıkarmıştır.
Aruz ölçüsüyle yazdığı Baykuş isimli şiirle adını
duyurmuştur. Millî Edebiyat akımının etkisiyle hece
ölçüsüne yönelmiştir. Aruza Veda adlı şiiriyle aruz
ölçüsünden ayrılışın iç burukluğunu ortaya koymuştur.
Şiirlerinde dörtlükten soneye kadar birçok biçimi
kullanmıştır. Şiirlerinde genellikle egzotik sahnelere,
hüzün ve melankoli gibi bireysel duygulara, aşk ve
ölüm temalarına yer vermiştir. Tiyatro, roman, anı ve
inceleme türlerinde de eserler vermiştir.

Answer 48

Halit Fahri Ozansoy

Question 49

İlk şiiri, “Mazideki Aşk İçin Sana”

Answer 49

Halit Fahri Ozansoy

Question 51

Millî Edebiyat akımından şekil ve içerik olarak etkilenmişlerdir. Sanat anlayışlarının yapı taşlarının Ziya
Gökalp’in —- adlı şiiri oluşturmuştur. Sade bir dil ve
hece ölçüsüyle şiirler yazmışlarıdır. Topluluğa dâhil
olan sanatçıların hepsi ilk şiirlerini aruzla yazmış daha
sonra heceye geçmiştir. Halit Fahri Ozansoy’un —- adlı
şiiri adeta bunun göstergesidir.

Answer 51

Sanat - Aruza Veda

Question 52

Bırak Beni Haykırayım

Answer 52

Mehmet Emin Yurdakul

Question 53

Fransız edebiyatından ve özellikle şairlerinden ilham
alan sanatçı, birçok edebî kimlikle bir araya gelme fırsatı bulmuştur. Şiirlerini, biçimsel bütünlük ve sembolizm ögeleriyle zenginleştirmiştir. Divan şiiri geleneğinin
kalıplaşmış kurallarından sıyrılmıştır. Osmanlı geleneğinde şekillenmiş aruz kalıplarını neoklasik stilde yeniden düzenlemiştir. Aruz kalıplarından vazgeçmese
de musiki havası olan akıcı eserler ortaya koymuştur.
Kültüründen taviz vermeden köklerine bağlı, gözü batıda klasik fakat klişe olmayan şiirler yazmıştır. Millî Edebiyat anlayışına destek vermek için dilin arılaştırılması gerektiğini kabul etmemiş, edebiyatın müzik notalarıyla hayat bulabileceğini göstermiştir.

Answer 53

Yahya Kemal Beyatlı

Question 54

Rûh-ı Bikayd

Answer 54

Tahsin Nahid

Question 55

Göl Saatleri

Answer 55

Ahmet Haşim