Fecriat-i ve Milli Edebiyat Dönemi Şiiri Flashcards

1
Q

1918 yılında yazdığı Türkçe Şiirler adlı eseriyle hece
vezninin Türkçenin imkânlarıyla bütünleşmesini sağlar.

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ziya Gökalp’in hedef olarak ortaya koyduğu halkın öz
değerlerini, şiir evreninde öze dönüş Türk Sazı, Ey
Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun Destanı, Turan’a
Doğru, Ankara adlı eserlerinde vücut bulur. Millî
romantik duyuş tarzıyla Türk milletinin kendi benlik
algısını yeniden var etmeye çalışan şair, geçmişin
değerlerini çağın insanıyla buluşturup millî bir diriliş ve
direnişe dönüştürmeyi amaçlar.

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Türk Sazı

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Tan Sesleri

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ey Türk Uyan

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ordunun Destanı

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Turan’a Doğru

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ankara

A

Mehmet Emin Yurdakul

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Millî Edebiyat akımını başlatanlar,—- çıkardıkları Genç
Kalemler dergisiyle Ömer Seyfettin, —- ve Ziya Gökalp’tir.
Bu akımın başlıca özellikleri; dilde yalınlık, halk edebiyatının şiir biçimlerinden yararlanma, hece ölçüsünü kullanma, konu seçiminde millîlik olarak açıklanabilir.

A

Selanik’te - Ali Canip Yöntem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Millî Edebiyat akımını başlatanlar

A

Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hürriyet Bayrakları

A

Ömer Seyfettin ( Hikaye )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Bu akımın başlıca özellikleri; dilde yalınlık, halk edebiyatının şiir biçimlerinden yararlanma, hece ölçüsünü kullanma, konu seçiminde millîlik olarak açıklanabilir.

A

Milli Edebiyat Akımı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Tan Sesleri

A

Mehmet Emin Yurdakul (Şiir )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Suda Halkalar

A

Faruk Nafiz Çamlıbel (Şiir)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Fırtına ve Kar

A

Orhan Seyfi Orhon ( Şiir )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q
A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Kendi Gök Kubbemiz

A

Yahya Kemal Beyatlı ( Şiir )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Önce Fecriati’ye girip onun sanat anlayışına uygun
şiirler yazmış olan —-, 1911’den sonra, şiirlerini Yeni
Lisan anlayışıyla yazmaya başlar. Ömer Seyfettin ve
Ziya Gökalp ile birlikte Yeni Lisan’ ı açıklamaya çalışır.
Kısa bir süre içinde heceyle yazmaya başlar. Şiirlerinin
bir kısmını Geçtiğim Yol adlı kitapta topladıktan sonu
şiiri de bırakarak edebî incelemelerle uğraşır.

A

Ali Canip Yöntem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Genç Kalemler dergisinin mimarları

A

Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

—- hareketinin manifestosu olarak kabul edilen —-
makalesi —- tarafından kaleme alınmış olmasına rağmen büyük bir “?” imzasıyla yayımlanmıştır. Makalede
Arapça ve Farsça etkisindeki Türkçenin sadeleşmesidüşüncesi savunulurken bunu sağlayabilmek için Türk
dilinde bulunan yabancı kuralların dile yerleşmemiş yabancı sözcüklerin çıkarılması dilden yazı dili ile konuşma dili arasındaki ayrımın ortadan kaldırılması gerektiği
savunulmuştur.

A

Millî Edebiyat - Yeni Lisan - Ömer Seyfettin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Geçtiğim Yol

A

Ali Canip Yöntem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Kendi Gök Kubbemiz
Eski Şiirin Rüzgârıyla
Bitmemiş Şiirler
Rubailer ve Hayyam’ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş

A

Yahya Kemal Beyatlı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Eski Şiirin Rüzgârıyla

A

Yahya Kemal Beyatlı

24
Q

Bitmemiş Şiirler

A

Rubailer ve Hayyam’ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş

25
Hangi sanatçı Millî Edebiyat'ın etkin olduğu yıllarda manzum hikâye türünde eserler vermiştir?
Millî Edebiyat Dönemi'nin etkin olduğu yıllarda manzum hikâyenin temsilcisi "Mehmet Âkif Ersoy"dur
26
Divan edebiyatı biçimine bağlı “Esrar” mahlasıyla yazdığı özgün şiirleri olan sanatçı
Yahya Kemal Beyatlı
27
Manzum hikâye türünde ilk eser kim tarafından verilmiştir?
Bu türün ilk örneklerini veren Recaizade Mahmut Ekrem'in; Baba, Hasta gibi önemli manzum hikâyeleri bulunur.
28
Divan şiirini Batı şiiriyle mahirce birleştirip modern şiirin zeminini hazırlamıştır. Baudelaire, Verlaine, Victor Hugo gibi sanatçılar şiir anlayışının şekillenmesinde etkili olmasına rağmen Türkçeye karşı duyduğu sevgiyle; yalın, duru İstanbul Türkçesiyle eserler yazmıştır.
Yahya Kemal Beyatlı
29
Kendi Gök Kubbemiz
Yahya Kemal Beyatlı
30
Sanatçıya göre “Şiir sessiz bir bestedir, musikiden başka musikidir.” Bu anlayışa en uygun bulduğu için aruz ölçüsünü kullanmış ve saf şiir anlayışıyla şiirler yazmıştır. Bir süre Havza edebiyatı (Nev Yunânîlik) akımına bağlanmış, daha sonra yeni arayışlara yönelmiştir. Özlü ve yoğun bir üslûba sahiptir. Sanat sanat içindir düşüncesiyle yazdığı eserlerde aşk, ölüm, rindlik, deniz, musiki, Türk tarihi ve coğrafyası ve özellikle İstanbul’u işlemiştir.
Yahya Kemal Beyatlı
31
Şiir sanatı; insanın tabiatı, eşyayı ve kendini algılama tarzına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. İşlev açısından, şiirin sosyal hayata fayda sağlayacak bir araç gibi kullanılması yüzyıllar boyunca gerekli görülmüştür. 19. yüzyıl Fransız şairlerinin "Şiir kendisi için vardır." anlayışını geliştirmeleri, şiiri düz yazıdan ayrı bir zeminde, musiki ile değerlendirme imkânı sağlamıştır. Modern Türk şiiri ---- çekirdeğini oluştururken Fransız şiirinin de etkisiyle saf şiire bağlı bir koldan gelişir.
Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Haşim ile
32
Sonsuzluk Kervanı
Necip Fazıl Kısakürek
33
Tanzimat’ın ilanından sonra Batılılaşma cereyanları hızlanır. Batı medeniyetinin olumsuz taraflarının taklit edilmesi, Türk toplumunda önemli bir mesele hâline gelir. Birinci Dünya Savaşı’nı takip eden yıllarda milliyetçilik etrafındaki arayışlardan biri de Yahya Kemal’den gelir. Yahya Kemal konferanslarıyla, yazılarıyla ve üniversitede verdiği derslerle pek çok insanı derinden etkiler. Bu yangın ortamında sadece amaçları vatana hizmet olan ---- da / de hayatları bir ‘şuur’ devrine tekabül ettiği için sanatlarında derinleş(e)memiş şairlerimizdir.
Mehmet Akif Ersoy, Mehmet Emin Yurdakul ve Ziya Gökalp
34
Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar ’da yaptığı şiir ve nesir mukayesesinde, şairin lisanının nesir gibi anlaşılmak üzere değil duyulmak üzere vücut bulduğunu ifade eder. Onun için şiir, okuyucu tarafından yeniden üretilmektedir. En zengin şiir herkesin istediği tarzda anlayacağı ve her anlayışla bir kez daha genişleyecek olan şiirdir. Onun için en güzel şiirler, manalarını okuyucunun ruhundan alanlardır. Şair için okuyucudan başka şiiri yeniden üreten bir diğer unsur da atmosferdir. Öyle ki bir şiir akşam vakti ya da yıldızlı bir gecede okunduğunda mest ederken güneşin parlak ışıkları altında aynı lezzeti vermeyebilir.
Ahmet Hâşim
35
Bazı önemli "Saf Şiirciler"
Ahmet Hâşim Necip Fazıl Kısakürek Cahit Sıtkı Tarancı Ahmet Muhip Dıranas Ahmet Hamdi Tanpınar Asaf Halet Çelebi
36
Abdülhak Hâmit Tarhan ve Tevfik Fikret etkisinde yazdığı şiirleri Kehkeşan dergisinde çıkar. Yalın bir dille aruz vezninde yazdığı Fırtına ve Kar adlı şiiri ile tanınır. Öğrenciyken "Hıyaban dergisi"ni çıkararak yayıncılığa başlar. Bu dönemde Türkçü aydınlarla tanışır ve çalışmalarını Türkçülük ideali çerçevesinde sürdürür. Ziya Gökalp’in uyarılarıyla halkın diline, vezinde ise aruzdan heceye geçer. Şiir ve yazıları Türk Kadını, Şair, Büyük Mecmua, Servet-i Fünûn, Ümit ve Yarın dergilerinde yayımlanır. Aydede dergisinde mizah yazarlığı yapar. Sosyal olayları hicivli bir üslupla ifade ettiği şiirlerini Peri Kızı ile Çoban Hikâyesi adlı kitapta toplar. Şiirlerinde divan şiirine özgü aruz kalıplarını, modern ve şiire uyarlamayı başarır.
Orhan Seyfi Orhon
37
Bu topraklar ecdadımın ocağı; Evim, köyüm hep bu yerin bucağı; İşte vatan, işte Tanrı kucağı. Ata yurdun, evlat bozmaz, giderim. Bu dizelerin üslup ve içerik özelliklerinden hareketle aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait olduğu söylenebilir?
Mehmet Emin Yurdakul
38
Milliyetçilik akımını savunan sanatçıları etrafında toplayarak gelişimini sürdürmüştür. Millî bir dil anlayışının gerekliliği ve dilde sadeleşme fikri ön plandadır. Hece ölçüsünün kullanılması, ulusal kaynaklara ve memleket dertlerine yönelme olmazsa olmazlarıdır. Bu parçada sözü edilen topluluk aşağıdakilerden hangisidir?
Millî Edebiyatçılar
39
Akarsu
Orhan Seyfi Orhon
40
Bir Rüzgâr Esti
Enis Behiç Koryürek
41
Gönülden Sesler
Ziya Gökalp
42
Miras
Yusuf Ziya Ortaç
43
Şiir, içinde yeryüzünün tınladığı bir midye kabuğudur. Onda, dünyanın her yerinden ve her kesiminden sesler duyulur. Midye kabuğunun içindeki ses, yani tını, bir uğultudur. Şiirin sesi, bütün seslerin karışıp meydana getirdiği yeni bir sestir. Ahmet Haşim'in, şiiri “musiki ile söz arasında sözden ziyade musikiye yakın” olarak tarif etmesi bize bu midye kabuğunun içindeki tınıyı hatırlatır. Tanpınar’ın, “Her şair kullanacağı kelimeleri önce sözlüğe dokunmadan iade eder.” sözü ise meydana gelen bu yeni sesin niteliğini ifade eder. Kelimeler şairin elinde kendi kabuğundan çıkar, yeni bir anlam dünyasına kavuşur. Bu parçada sözü edilen şiir anlayışı aşağıdakilerden hangisidir?
Saf şiir
44
I. Şiirleri Millî Edebiyatı'n şekil ve içeriğine uygun olduğu hâlde o dönem bağımsız şairlerin içinde yer almayı tercih etmiştir. II. Aruz ölçüsüyle şiir yazmış, hece ölçüsünü kullanmamıştır. III. Şiirlerinde sembolizm akımının etkisi görülür. IV. Kendine özgü bir şiir anlayışı oluşturmuştur. V. Şiirlerinde dili süslü ve sanatlı olan şairin düzyazılarında dili sadedir. Yukarıdakilerden hangisi Ahmet Haşim için söylenemez? A) I B) II C) III D) IV E) V
A
45
Aşağıdakilerden hangisi Yahya Kemal Beyatlı için söylenemez? A) Ok şiiri dışında bütün şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. B) Farklı türden eserler kaleme almıştır. C) Aşk, ölüm, rindlik şiirlerinde ana temalardandır. D) Türk tarihi ve Türk coğrafyasını şiirlerinde işlemiştir. E) Nazmı nesre yaklaştıran şairlerden biridir.
E
46
* Sanat anlayışlarının temelini Faruk Nafiz Çamlıbel’in yazdığı Sanat şiiri oluşturur. * Şiire aruzla başlayıp hece ölçüsüyle devam etmişlerdir. * Sadece dörtlüklerle yazmakla kalmamış yeni şekil arayışlarına girerek uzun şiir denemeleri yapmışlardır. * Şiirlerinde gerçekçi olmak istemelerine rağmen romantizme kaydıkları görülmüştür. Bazı özellikleri verilen edebî topluluk aşağıdakilerden hangisidir?
Beş Hececiler
47
Aruza Veda adlı şiiriyle
Halit Fahri Ozansoy
48
İlk şiiri Mazideki Aşk İçin Sana, 1912 yılında Rübab dergisinde yayımlanmıştır. Nâyîler adlı bir toplulukta yer almıştır. Nedim adında haftalık bir dergi çıkarmıştır. Aruz ölçüsüyle yazdığı Baykuş isimli şiirle adını duyurmuştur. Millî Edebiyat akımının etkisiyle hece ölçüsüne yönelmiştir. Aruza Veda adlı şiiriyle aruz ölçüsünden ayrılışın iç burukluğunu ortaya koymuştur. Şiirlerinde dörtlükten soneye kadar birçok biçimi kullanmıştır. Şiirlerinde genellikle egzotik sahnelere, hüzün ve melankoli gibi bireysel duygulara, aşk ve ölüm temalarına yer vermiştir. Tiyatro, roman, anı ve inceleme türlerinde de eserler vermiştir.
Halit Fahri Ozansoy
49
İlk şiiri, "Mazideki Aşk İçin Sana"
Halit Fahri Ozansoy
50
51
Millî Edebiyat akımından şekil ve içerik olarak etkilenmişlerdir. Sanat anlayışlarının yapı taşlarının Ziya Gökalp’in ---- adlı şiiri oluşturmuştur. Sade bir dil ve hece ölçüsüyle şiirler yazmışlarıdır. Topluluğa dâhil olan sanatçıların hepsi ilk şiirlerini aruzla yazmış daha sonra heceye geçmiştir. Halit Fahri Ozansoy’un ---- adlı şiiri adeta bunun göstergesidir.
Sanat - Aruza Veda
52
Bırak Beni Haykırayım
Mehmet Emin Yurdakul
53
Fransız edebiyatından ve özellikle şairlerinden ilham alan sanatçı, birçok edebî kimlikle bir araya gelme fırsatı bulmuştur. Şiirlerini, biçimsel bütünlük ve sembolizm ögeleriyle zenginleştirmiştir. Divan şiiri geleneğinin kalıplaşmış kurallarından sıyrılmıştır. Osmanlı geleneğinde şekillenmiş aruz kalıplarını neoklasik stilde yeniden düzenlemiştir. Aruz kalıplarından vazgeçmese de musiki havası olan akıcı eserler ortaya koymuştur. Kültüründen taviz vermeden köklerine bağlı, gözü batıda klasik fakat klişe olmayan şiirler yazmıştır. Millî Edebiyat anlayışına destek vermek için dilin arılaştırılması gerektiğini kabul etmemiş, edebiyatın müzik notalarıyla hayat bulabileceğini göstermiştir.
Yahya Kemal Beyatlı
54
Rûh-ı Bikayd
Tahsin Nahid
55
Göl Saatleri
Ahmet Haşim
56
57