examen Flashcards

Question

margin of appreciation

Answer 1

is ruim voor verdragsstaten wat betreft de plaats van religie in publieke ruimte en de concrete invulling van de kerk‐staat verhouding

Answer 2

wet behouden maar bepaalde minderheidsgroepen uitzondering (hoort bij de multiculturele benadering van religieuze tekens in de publieke ruimte)

Answer 3

Godsdienst wordt gezien als een privé aangelegenheid en men mag dus geen religieuze symbolen tonen in de publieke ruimte

Answer 4

In Italië is er een wet dat er in alle scholen verplicht een kruisbeeld moet hangen. Iemand gaat naar de rechter hiertegen en alle rechters stellen hara in het ongelijk -> gaat naar Straatsburg: oordeelt volgens politiek liberalisme dat deze wet niet strijkt met VRM Na deze uitspraak veel commotie -> Europees hof rm velt een ander oordeel: geeft italië het recht om scholen te verplichten om kruisbeelden op te hangen in de school WANT school heeft het recht om zelf de staatsgodsdienst in te vullen

Answer 5

(Habermans) secularisering in W-EU gaat door! Maar dit betekent niet dat we binnen de kortste keren van religie af zullen zijn, dit zal altijd een deel uitmaken van onze samenl en dit zullen verschillende godsdiensten zijn -> structurele manier vinden van omgaan met religie in de samenleving

Answer 6

aanvaardt van binnenin de uitgangspunten van liberale democratie en aanvaardt de autonomie van de wetenschap als het gaat over kennis van mens en wereld -> de religie moet zich dus aanpassen aan de liberale democratie MAAR de seculiere burgers moeten zich openstellen voor de potentiële betekenis die de religei nog kan hebben voor da SL = complementair leerproces

Answer 7

Individueel recht om leven vorm te geven op basis van adequate informatie, uitwisseling van ideeën, debat en deliberatie

Answer 8

er zijn 2 zwaarden: de wereldlijke macht en de heilige macht, maar de macht van de bisschoppen is zwaarder omdat de bisschoppen die verantwoording moeten afleggen aan god, ook voor de keizers => Wereldlijke macht is ondergeschikt aan de geestelijke macht + de paus heeft ook wereldlijke macht (de 2 zwaarden zijn hier tesamen)

Answer 9

Erasmus: kernpunten van het geloof en de opvattingen daarrond. We moeten zien dat we het eens zijn over de kern, maar we kunnen tolerant zijn over wat er rond zit (gelovigen kunnen onderling discussiëren, maar mag niet tot breuk leiden)

Answer 10

Reformatie slaat het beeld ‘1 rijk per godsdienst’ voor het eerst aan diggelen. Men wordt gedwongen om met diversiteit om te gaan en toleranter te worden.

Answer 11

de wereldlijke heerser bepaalt de wereldgodsdienst

Answer 12

- Bevestigt principe van Augsburg: “Cuius regio, eius religio” - Territoriaal afgebakende godsdienstvrijheid - Vorm van ‘extern’ pluralisme - Zie ook Milletsysteem in Ottomaanse rijk - Nauwelijks individuele godsdienstvrijheid - Europa blijft een verzameling van mono-religieuze politieke ruimtes - Nederland: bij uitzondering wél tolerant

Answer 13

Spinoza: vrijheid van denken en meningsuiting op alle vlak (dwingen tot een bepaald denken gaat in tegen de menselijke natuur en veroorzaakt maatschappelijke onvrede zodat het staatsgezag in gevaar kan komen)

Answer 14

staat mag vrijehid van de mens beknotten, alleen als die persoon zijn vrijheid gebruikt om schade toe te brengen aan anderen

Answer 15

Van Anselmus van Canterbury, betekent dat de christelijke geopenbaarde geloofswaardigheden worden aangevuld met het menselijke verstand

Answer 16

Een argumentatie die het geloof in een almachtige en goede god moet rechtvaardigen, terwijl er toch veel kwaad in de wereld bestaat (er zijn verschillende vormen)

Answer 17

Volgens de orthodoxe kerk komt de geest voort uit de vader (en niet uit vader en zoon). Dit was de aanleiding voor theologische geschillen (ook centralisme vs lokaal beleid) die uiteindelijk leidde tot het afsplitsen van de orthodoxe kerk in 1054.

Answer 18

1522: ‘Protestation’: bezwaarschrift van hervormingsgezinde | vorsten en steden tegen de religieuze beperkingen van rechtswege

Answer 19

Voortgekomen uit de Anglicaanse kerk, vooral veel belang in de VS. Inspiratie John Wesley (1703-1791). Grote inzet voor armen + opvatting dat iedereen Gods genade verdient (⇔ predestinatieleer).

Answer 20

Dit is een Islamistische ascetische beweging die de nadruk legt op soberheid en een mystieke, spirituele lezing van de Koran.

Answer 21

Islamitische stroming die puriteins conservatieve kenmerken heeft. Dit is een radicale en vrome versie van de Islam die nog steeds volgens de rechtsregels van de Sharia leeft. Zij proberen het zuivere geloof van de profeet Mohammed na te streven.

Answer 22

* Oratie over de waardigheid van de mens (1486) = eerste ‘humanistisch manifest’ * Mens door God als vrij wezen geschapen

Answer 23

Einde van de tachtigjarige oorlog (protestantisme, willem v oranje vs filips II, calivinistische republief, unie van utrecht) in 1648, waarvan het verdrag van Münster een onderdeel is: dit tekent de grens tss de zuidelijke en noordelijke nederlanden

Answer 24

Ontstaan uit de sfeer van de contrareformatie, waar ze een grote rol hebben gespeeld. Oprichter is Ignacius van Walloa. Het zijn gewone, intelligente burgers die niet in een abdij wonen en staan vaak in voor godsdienstonderwijs.

Answer 25

wees op de unfaire financiële ongelijkheden die niet in overeenstemming zijn met de grondwettelijke beginselen van gelijkheid en discriminatie

Answer 26

pleit in rapport voor hervorming wetgeving: ‐ Eenzelfde statuut/loon/pensioen voor ‘werknemers’ van verschillende levensbeschouwingen ‐ Ten minste aanhang van 25,000 leden verspreid over minstens 10 vestigingen ‐ Subsidiëring in overeenstemming met aantal aanhangers

Answer 27

zonder zich expliciet gelovig te noemen, kiezen bepaalde mensen er nog steeds voor om voor de kerk te huwen, kinderen te laten dopen en communie te laten doen => ‘christelijke atheïsten’ (Mountford, 2011) of cultuurchristenen (mensen die mogelijk ongelovig zijn of mogelijk toch nog wel ‘iets’ geloven, maar niet meer de traditionele christelijke God herkennen).

Answer 28

geen gezag meer van katholieke godsdienst en de kerk als instituut, wel nog belang van christelijke waarden en inspiratie

Answer 29

levensbeschouwelijke tegenstellingen waarop de zuilen gebouwd waren, vervaagden in de hoofden van de mensen en in hun dagelijks leven (alleen hoogste leiding nog trouw aan de ideologie van de zuilenorganisaties, maar niet meer alle middenkaders)

Answer 30

strijd tss kerkelijke en wereldlijke macht over de vraag wie bisschoppen/ambtenaars/.. mag aanstellen of benoemen, beslag mag nemen van eigendom en clerici mag belasten

Answer 31

> bestaande teksten van o.a. Luther en Calvijn die voor tolerantie pleiten + eigen argumenten over onzekerheid als het over religieuze aangelegenheden gaat (de manier waarop ketters behandeld moeten worden) > veroordeelt Calvijn die in Genève een arts Michael Servet op de brandstapel zet wegens ketterij > onderscheid (zoals Erasmus): essentiële christelijke geloofspunten en punten waarover verschil van mening toegelaten kan worden (leer van Jezus roept volgens hem tot tolerantie op, niet tot geweld)

Answer 32

Formele vrijheid wordt aangevuld met substantiële vrijheid. Mensen zijn pas echt vrij wanneer de SL iets doet om hen in staat te stellen effectief iets te doen met die vrijheid. De overheid moet dus gelijke kansen creëren. De overheid moet mogelijkheidsvoorwaarden voorzien om de vrijheid te garanderen

Answer 33

alle argumenten die de toets van wederkerigheid kunnen doorstaan (elke redelijke persoon die zich in de situatie van een ander kunnen indenken en wederkerigheid kunnen toelaten in hun denken)

Answer 34

levensbeschouwelijke argumenten moeten minstens ooit vertaald kunnen worden in voor iedereen aanvaardbare politieke termen zoals de godsdienstvrijheid.

Answer 35

input moet vanuit religieuze tradities noodzakelijk vertaalbaar zijn én die vertaling moet gebeuren in de informele publieke ruimte zelf > model van getrapte deliberatieve democratie: informele publieke ruimte van meningsvorming. Geïnstitutionaliseerde politieke ruimte van besluitvorming Vertaling moet gebeuren in de informele ruimte

Answer 36

- reflexieve religie: religie aanvaardt van binnenin de uitgangspunten van liberale democratie en aanvaardt de autonomie van de wetenschap als het gaat over kennis van mens en wereld - seculieren mogen zich niet afsluiten van het betekenispotentieel van religie

Answer 37

van J. Locke in 1689 waarin Locke zegt dat enkel de wereldlijke macht dwang mag gebruiken, mant het is inefficiënt om mensen te dwingen om een bepaalde godsdienst te volgen. Dwang is niet immoreel, wel irrationeel. + 2 groepen uitgesloten van tolerantie: katholieken en atheïsten

Answer 38

Een principe gehanteerd door de Europese Unie. De lidstaten mogen namelijk zelf kiezen waar zij religie een plaats geven in de publieke ruimte en de scheiding van kerk en staat. De Unie voelt zich niet geroepen om hier regels op te leggen, maar geven wel krijtlijnen. Beleid moet overeenkomen met de universele rechten van de mens.