examen Flashcards
Hoe kunnen we de omvang van de overheid meten?
1) Overheidsuitgave in percentage van het BBP
2) % van ambtenaren tegenover de werkende bevolking
Leg uit: Efficiëntie, Effectiviteit & Doelbereiking
1) Efficiëntie = doelmatigheid = goedkoopste manier
2) Effectiviteit = Doeltreffendheid = Mate waarin het beleid meehelpt in het realiseren van het doel.
3) Doelbereiking = Is het doel bereikt?
Wat zijn de doelstellingen van het economisch beleid?
- Bevredigend % van economische groei
- Optimale benutting van de Productiefactoren
- Stabiel Prijsniveau
- Evenwicht op de betalingsbalans
- Bevredigende samenstelling van de nationale productie
Leg uit: Oswald hypothese
Landen met een hoog percentage huiseigenaars hebben vaak ook een hoge werkloosheidsgraad!
(als je een huis hebt ben je minder geneigd te verhuizen als je in uw regio geen werk vind)
Leg uit: Beleidsinstrumentenmix
1) Tijdelijke beleidsinstrumentenmix = De evolutie in de gekozen instrumenten in een beleidsdomein. Het beschrijft hoe de samenstelling of de combinatie van instrumenten is veranderd doorheen de tijd in een beleidsdomein.
2) Horizontale beleidsinstrumentenmix = Welke instrumenten voor welke bepaalde doelgroep inzetten?
3) Verticale beleidsinstrumentenmix = Op wie zet ik allemaal in?
Leg uit: Economisch beleid tot structureel beleid
Flexibeler en efficiënter maken van de economie (vb. Versoepelen van e-commerce, verlagen toetredingsdempels)
Wat is het verschil tussen de Publieke en formele agenda?
1) Publieke agenda (=systemic agenda) = ALle problemen die het publiek opgelost wil zien (agenda voor discussie)
2) Formele agenda (=Institutionele agenda) = Wat de overheid opgelost wil zien (agenda voor actie/alle beleidsproblemen)
Leg uit: Kloofmodel
Kenmerken van Probleem. Des te groter de kloof tussen de situatie en de gewenste situatie, des te meer kans op beleid.
Leg uit: Barrièremodel
Het is niet mogelijk om alle problemen aandacht te geven. Des te minder barrières moeten worden overwonnen, des te meer kans op beleid.
Leg uit: Model van rationele allocatie
Een probleem zal pas aandacht krijgen als het probleem aanzien wordt als een verantwoordelijkheid van de overheid.
Leg uit: Het relatieve aandachtsmodel
De middelen van de overheid zijn schaars. hierdoor is het niet mogelijk om alle problemen op te lossen. De aandacht zal beperkt worden tot een doel van het probleem.
Leg uit: Het stromenmodel
Toeval. Een probleem zal op de agenda komen wanner er 3 onafhankelijke stromen samenkomen;
- Beleidsstroom
- Politieke stroom
- Agenda stroom
Leg uit: Theorie van de electorale conjunctuurcyclus
- Gevoerd beleid is afhankelijk van de verkiezingen
- maximale populariteit nastreven
- myopisch gedrag = Kiezers kijken enkel naar de meest recente voorbeelden
Leg uit: Theorie van de ideologische conjunctuurcyclus
Gevoerde beleid is afhankelijk van de ideologie van de regering ( links of rechts)
Leg uit: De werking van het theorema van de mediaankiezer
Het kiezerspubliek valt grafisch voor te stellen aan de hand van een gauscurve. Waarvan de meeste kiezers zich in het centrum bevinden. Met een kleiner aantal stemmers extreem links en rechts. Daarom gaan linkse en rechtse partijen hun ideologie aanpassen aan het centrum, Waar zich het meeste kiezers bevinden.
Hoe kan je verklaren dat coalitiepartijen het moeilijker hebben om overheidstekorten weg te werken.
- uiteenlopend kiezerspubliek
- Vetomogelijkheid
- Kortere regeringsduur
Leg uit: Anticyclisch budgettairbeleid
=Stabilisatiebeleid
= Soms gaat het goed en soms gaat het slecht met de economie. Door budgettair beleid ga je tegen deze cyclus ingaan en deze afremmen/afzwakken
Leg uit: Wet van Wagner
Overheidsactiviteiten gaan “automatisch uitdeinen”. Bestaande overheidstaken worden grondiger en met meer middelen aangepakt (Taakverdieping)
Terwijl steeds meer nieuwe initiatieven tot stand komen (Taakverruiming)
Leg uit: Verband tussen Belastingvoet en economische groei in combinatie met de Laffer curve
De economische groei zal toenemen naarmate de belastingsvoet toeneemt. Tot op een zeker punt en daarna zal de economische groei afnemen. en zullen ook de belastingsinkomsten afnemen aangezien er meer aan zwartwerk zal gedaan worden
Geef 2 voordelen en 2 nadelen van de EMU
+ Verlaging transactiekosten
+ Wegvallen van het wisselkoersrisico
- Verlies monetaire soevereiniteit
- Verlies wisselkoers instrument
Maak een analyse van de overheidsschuld van een land (8 kenmerken)
1) Nominaal Vs. BBP
2) Totale overheidsschuld Vs. Rijksschuld
3) Buitenlandse Vs. Binnenlandse Schuld
4) Schulden in € of in vreemde deviezen
5) Spreiding looptijd
6) Vaste of vlottende rentevoet
7) Bruto of netto overheidsschuld
8) Voorwaardelijke en impliciete verplichtingen
Hoe kan je op basis van de formule van de dynamiek van de overheidsschuld verklaren dat in een land met een primair tekort de schuldratio toch daalt?
- Wat je als overheid kan doen om de schuldgraad te laten zakken:
1) Beïnvloeden van het primaire saldo (%bbp)
2) Beïnvloeden van de impliciete rente (zo laag mogelijk)
3) Beïnvloeden van de groei van de economie
Leg uit: Schuldenrem of schuldennorm
Een schuldenrem of schuldennorm is een wet waarin wordt bepaald hoeveel bijkomende schuld een overheid mag begaan.
+ Begrotingsdiscipline
+ Verhoogt transparantie
- Wet kan worden aangepast
- norm wordt niet opgelegd door internationale organen
Hoe kan je verklaren dat er bijna nooit wordt overgegaan naar het kwijtschelden van schuld
- Scheppen van precedent
- Onrechtmatige beloning
- Moedwillige misleiding
- Vrijbuiters probleem (Laffer marktwaarde curve)
Wat is het verschil in doelstellingen tussen de Europese en Amerikaanse centrale bank?
- De FED streeft naar prijsstabiliteit en maximale tewerkstelling
- De ECB streeft naar maximale tewerkstelling
- FED = inflatiedoelstelling van 2%
- ECB = inflatiedoelstelling van minder dan maar dicht bij 2% ( willen ze veranderen naar gewoon 2%)
Wie zijn de voorzitters van de ECB en FED
ECB: Christine Lagarde
FED: Jerome Powell
Wat is de huidige basisrente in Europa en Amerika?
EU= 0% US= 0-0,25%
Regel van Taylor
Basisrente centrale bank =
Evenwichtsrente(0,05%) + Huidige inflatie(1,25%) + Coëfficiënt * (huidige inflatie - inflatie doelstelling) + coëfficiënt * (huidige groei - trendmatige groei BBP)
Bespreek kort via welke transmissiemechanisme centrale banken een invloed kunnen uitoefenen
- Traditionele intresteffecten
- Via prijzen van andere activa (goedkoper maken van geld -> bevolking voelt zich rijker -> gaan meer uitgeven)
- Via kredieten (R = r * DD)
Wat is het verschil tussen politieke onafhankelijkheid en economische onafhankelijkheid van de centrale bank?
- Politieke onafhankelijkheid: De centrale bank kan zelf doelstellingen bepalen
- Economische onafhankelijkheid: De centrale bank kan zelf beslissen welke beleidsinstrumenten deze inzet
Wat zijn de nadelen van een te expansief beleid van centrale banken?
- Weinig opbrengsten voor spaarders
- Nadelig voor pensioen fondsen en levensverzekeraars
- Bellegers nemen (te) veel risico -> zeepbelvorming
geef het model van de 4 seizoenen
- Zomer, rente -, BBP+
- Herfst, rente+, BBP+
- Winter, rente+, BBP-
- Lente, rente-, BBP-
- Zomer, Aandelen++, Obligaties+, Cash=
- Herfst, Aandelen+, Obligaties-, Cash+
- Winter, Aandelen–, Obligaties-, Cash+
- Lente, Aandelen+, Obligaties++, Cash+
Leg uit: Wet van Okun
- Het is niet zo dat wanneer de economie groeit met 3%, de tewerkstelling toeneemt met 3% en de werkloosheidsgraad van deze economie afneemt met 3%.
- Werkelijk verband kan weergegeven worden door de wet van Okun
- Wil de werkloosheidsgraad afnemen , is er een outputgroei nodig van ten minste de som van:
1) de groei in beroepsbevolking
2) de groei in arbeidsproductiviteit
Leg uit: Spanningsgraad
= een indicator die men gebruikt om de arbeidsmarkt in kaart te brengen
= aantal werkzoekende er vacature
Leg uit: Datalag
Tijd nodig om data te verzamelen
Leg uit: Recognition lag
Tijd die nodig is om een probleem vast te stellen en te herkennen
Leg uit: Legislative lag
Tijd die nodig is om wetgeving te stemmen
Leg uit: Implementation lag
Tijd die nodig is om beleid te implementeren
Leg uit: Effectiviteitsgraad
Tijd die nodig is om impact te hebben
Geef 2 nadelen van deflatie en hoge inflatie
- Deflatie:
1) Uitstellen van Consumptie
2) Toenamen van de schulden in reële termen - Hoge inflatie:
1) Verlies van concurrentie kracht
2) Vermijdbare transactiekosten
Bespreek kort de automatische loonindexering van België
In België zijn de lonen gekoppeld aan de gezondheidsindex
Hoe kan je verklaren dat ondanks een expansief monetair beleid de inflatie in Europa toch laag blijft?
1) Loonvorming reageert o lage inflatie uit recent verleden
2) Het stijgende aandeel van flexibele arbeidscontracten
3) Het is een “timing”probleem
4) Extra geld lekt weg naar beleggingen
5) Globalisering
Leg kort NAIRU uit
= Non-Accelerating Inflation Rate of Unemployment
= de werkloosheidsgraad die nodig is om de inflatie constant te houden
Welke vormen van recessie kan je onderscheiden?
V-vorm: Korte neergang krachtig herstel
U-vorm: minder krachtige inzinking en moeizaam herstel
L-vorm: Lange economische malaise
J-vorm: Matige inzinking, krachtige herleving
W-vorm: Double dip recession
Wat is het verschil tussen kwalitatieve en kwantitatieve conjunctuur indicatoren?
- Kwalitatief: Gaan de opinie van de verbruikers en producenten na (->bv. m.b.v. enquêtes)
- kwantitatief: geven de data en de omvang van het fenomeen weer
Wat is het verschil tussen leading, lagging en coïncident indicatoren?
- Leading: Economische indicatoren die VOOROP lopen op de algemene conjunctuur beweging
- Lagging: Economische indicatoren die ACHTER lopen op de algemene conjunctuur beweging
- Coïncident: Economische indicatoren die GELIJK lopen op de algemene conjunctuur beweging
Geef 3 kritieken op het systeem van inverse rentecurve
- Vals recessie alarm
- Moet ten minste 3 maanden invers blijven
- Kunstmatig laag door massale aankoop van obligaties
