Epika Flashcards
Gdzie odnaleziono Tabliczkę z tekstem eposu o Gilgameszu w 19. wieku
W starożytnej Niniwie dzisiejszym Iraku
Z czego wywodzi się epika
Sform narracji mówionej np. Mitow podań i baśni
Z jakiej kultury wywodzi się najstarszy epos literacki – Gilgamesz – 3. tysiąclecie p.n.e.
Z kultury sumeryjskiej
Kto opowiada historię
Narrator
Jak nazywa się układ zdarzeń rozwijających się w czasie często powiązanych ze sobą Przyczynowo skutkowe a przede wszystkim pełniąca Istotną funkcję z perspektywy całości utworu
Fabuła
Wchodząc skład fabuły ciągi zdarzeń związanych z 1 lub kilkoma bohaterami
Wątki
Jakie wyróżnia się Podziały epiki ze względu na sposób organizacji tekstu
Wierszowana-Epos, powieść Poetycka
prozaiczna-Nowela, powieść, opowiadanie
Jak dzieli się epika ze względu na rozmiar utworów
Duże formy epickie – Epos, powieść krótkie formy epickie np. Nowela opowiadanie Bajka
Jak może istnieć narrator Świecie przedstawionym
Albo jest usytuowany – np. jako Bohater Albo Istnieje poza światem przedstawionym
Jak nazywa się narrator w 3. osobie Który dysponuje znacznie szerszą wiedzę o świecie przedstawionym
Narrator wszechwiedzące
Jakie są 3 Perspektywy narratora w dziele
Narrator Personalny, Narrator auktorialny, Narrator pierwszoosobowy
Jest ukryty ze światem przedstawionym nie ujawnia swojej obecności w warstwie językowej dzieła 3. osoba rodki charakterystyczne dla mowy pozornie zależnej Np. Przedwiośnie Stefana Żeromskiego
Narrator Personalny
Zawsze widoczny w strukturze powieści choć nie należy do świata przedstawionego czytelnik ma do czynienia z jego komentarzami wtrąceniami poznaję poglądy i stosunek dopisywanych postaci utożsamia go z autor powieści lub opowiadania np Dan Kichot Cervantesa I Potop Sienkiewicza
Narrator Auktorialny
Jest bohaterem i opowiada o sobie a prznajmniej o świecie w którym żyję prezentuje własny subiektywny punkt widzenia
Narrator pierwszoosobowy
Których książkach mamy do czynienia z włączeniem do tekstu pamiętnika czy dziennika 1 z bohaterów
Lalka Prusa i ludzie bezdomni Żeromskiego
Jak nazywa się narrator który poszczególnych częściach dzieła wyraźnie zmienia stare sposoby 7. i między kim reprezentuje inny punkt widzenia np. B chłopak Rejmonta
Narrator polifoniczny
Na czym polega narracja personalna4
– Maraton ukryty ze światem przedstawionym – 3. osoba – pozornie obiektywnych – nie wygłasza własnych komentarzy
Na czym polega narracja Auttorialna
– Maraton widoczny utworze – 1. lub trzecioosobowy – nie należy do świata przedstawionego – Własne komentarze ingerencję wtrącenia
Na czym polega narracja pierwszoosobowa
– Należy do świata przedstawionego – 1 z bohaterów – obdarzone większą lub mniejszą wiedzę na temat świata
Jak można podzielić fabułę
Na 1 Watkowa lub na wielowątkową
Jakich gatunkach występuje fabuła 1 Wojtkowa
Opowiadaniach i nowelach
W jaki gatunkach występuje fabuła wielowątkowe
Epopejach i powieściach
1 Bohater – wokół którego zorganizowana jest akcja np. Wokulski
Bohater główny
Postać która stale towarzyszy głównemu bohaterowi odgrywamy dość znaczącą rolę i często prowadzić z nimi Dialog np. Izabela Łęcka
Bohater pierwszoplanowy
Postać która bierze udział jedynie w niektórych wydarzeniach, pozostaje związku z bohaterem głównym ale stanowi tylko tło np. Tomasz Łęcki
Bohater drugoplanowy
Postać pojawia coś się w pojedynczych sytuacjach na marginesie głównego wątku fabuły
Bohater Epizodyczny
Zespół równorzędnych bohaterów tak dobrany stanowi grupę reprezentatywną dla jakiegoś środowiska czy klasy społecznej Np. Szlachta z pana Tadeusza chłopi z Reymonta
Bohater zbiorowy
Postać od początku do końca rozwoju akcji i zasadniczo niezmienna pod względem cech charakteru postaw i poglądów np. Antygona
Bohater statyczny
Postać przeżywające wewnętrzny marazm i zewnętrzną przemianę pod prąd wydarzeń których uczestniczy np. Jacek Soplica
Bohater dynamiczny
Jak nazywa się mowa która charakteryzuje się połączeniem punktu widzenia 2 podmiotów wypowiedzi narratora i bohatera
Mowa pozornie zależna
Fragment tekstu przedstawiającymi wypowiedziano myśli bohatera zapisany są postaci mogę Niezależnej lub pozornie zależnej
Monolog wewnętrzny
Do jakiego gatunku literatury należy bajka jak jest pisana Co ma na celu
Literatura dydaktyczna, pisana wierszem lub prozą, poucza i wskazuje szkodliwości lub pożyteczność określonych zachowań przekazuje zasady moralne i wskazówki dotyczące postępowania
Kto często jest bohaterami Bajek
Zwierzęta, ludzie, rośliny, przedmioty
Z jakiej literatury wywodzi się Baśń co przedstawia
Literatury ludowej przedstawia zasady ludowego światopoglądu
Co cechuje baśń
Obecność fantastyki magiczność konwencjonalnaść rozwiązań powtarzający się w wielu otworach Fabuła jest nie skomplikowana
Zapiski prowadzone na bieżąco ułożone w porządku chronologicznym zawierające spostrzeżenia reflekcji i komentarze autora Np. z podróży
Dziennik
Rozbudowane utwory zazwyczaj wierszowany ukazujący legendarnych lub wstrętnych bohaterów na tle przełomowych wydarzeń ważnych dla danej społeczności Wywodzi się z mitów baśni i podań
Epos
Jakie są elementy Eposu
Dzieło rozpoczyna Inwokacja – rozbudowana apostrofa do bóstwa, to płaszczyznowość fabuły – bogowie ludzie. Epizodyczny charakter fabuły, opisy zwalniające tempo przebiegu wydarzeń, obecność narratora wszy wiedzącego i obiektywnego, stała epitety c porównania homeryckie
Jaki stale zachowuje Epos
Podniosły patetycznym wysoki
Przykłady eposów 3
Iliada odyseja Boska Komedia Pan Tadeusz
Opowieść zawierająca elementy niezwykłości oraz cudowności przedstawia świętych bohaterów historycznych i ludowych pierwotnie przekazywana ustnie następnie zapisywana
Legenda
Jakie były popularne rodzaje legendy w średniowieczu Przedstawiałem wyidealizowane Żywoty świętych
Legendy Hagiograficzne
Niewielki otwór prozatorski 1 z głównych obok opowiadania i powieści nowożytne gatunków prozy epickiej większą popularność osiągnął 19. i 20. wieku
Nowela
Co cechuje nowele
1 bankowość, rezygnację z epizodów pobocznych, brak rozbudowanych opisów czy charakterystyk postaci 2. Zarysowana dynamiczna akcja mająca punkt kulminacyjny i zakończenie czyli Panta Trzykrotka występowanie powtarzającego się motywu Mającego znaczenie symboliczne
Jak nazywa się Powtarzające motyw Równowaga mający znaczenie symboliczne od kogo
Teoria Sokola od tytuł noweli Boccaccia sokół
Jakie są przykładem Noweli
Dekameron Boccaccia, Mendel Gdański marii Konopnickiej
Krótki utwór prozatorski o prostej fabule podobny do noweli względu na rozmiary ale znacznie bardziej zróżnicowany może mieć dowolną rana kompozycyjną A fabułę można uzupełnić najróżniejsze dygresje opisy i części refleksyjny często także wątki epizodyczne
Opowiadanie
Pisane prozą na ogół w porządku chronologicznym relacje o wydarzeniach których autor był świadkiem i uczestnikiem opowieść przedstawia z pewnego dystansu czasowego co zasadniczo odróżniają od dziennika może zawierać odautorskie komentarza
Pamiętnik
Podstawowy gatunek prozy epickiej wielowątkowe przedstawiać losy wielu bohaterów zasady kompozynicyjny tego gatunku sa elastyczne
Powieść
Gatunek literatury moralistyczna dydaktyczne charakteryzujący się Schematyczna fabuła uproszczono Konstrukcję postaci ograniczeniem tła
Przypowieść – Parabola
Jak trzeba odczytywać przypowieść
Alegorycznym i symbolicznym znaczeniu przypowieści uniwersalna Prawda moralna Odwołuję się do Boga
Utwór literacki w rażący krytyczny stosunek otra dotyczącego rzeczywistości panience wady i słabości ludzkie obyczaje relacje społeczne postawy światopoglądowe lub poglądy polityczne
Satyra
Aby ukazać ludzi i wydarzenia w krzywym zwierciadle co wykorzystuje satyra
Karykaturę i groteskę
Skąd wywodzi się satyra
Z literatury Rzymskiej
Co napisał Ignacy Krasicki – satyry
Żona Modna, pijaństwo
