Egzamin Licencjacki Flashcards

1
Q

W jaki sposób zjawiska społeczne wpływają na rozwój technologiczny i same ulegają wpływom technologicznym?

A

Instrumentalizm - technologia to narzędzie do rozwiązywania problemów. Zjawiska społ. nie wpływają na technologię.
Determinizm technologiczny - życie społeczne jest odpowiedzią na rzeczywistość kreowaną przez technologię.
Autonomiczność - rozwój technologii rządzi się własnymi prawami
Konstruktywizm - technologia jest kształtowana przez ludzi
Teoria aktora sieci - aktanci oddziałują na siebie wzajemnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co to jest innowacja? Czym różni się od inwencji? Jakie są rodzaje innowacji?

A

Inwencja - wykreowana wiedza, pomysł
Innowacja - inwencja wdrożona do użytku, musi być wykorzystywana przez wiele osób
Innowacja
-produktowa - nowy/ulepszony produkt
-marketingowa - nowa kampania marketingowa
-procesowa - nowy proces produkcji (Ford)
-organizacyjna - nowy system zarządzania (agile)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czym jest design thinking? Z jakich etapów się składa? Do czego służy?

A

Proces projektowy oparty na podejściu user centered design. Jest nielinearny, można wracać do kroków.
Empatyzacja - poznanie użytkowników i ich problemów
Definiowanie problemu - określenie aspektów problematycznych
Ideacja - opracowanie jak najwięcej rozwiązań, wybór najlepszego
Prototypowanie - wizualna reprezentacja, 2D/3D/scenki rodzajowe
Testowanie - sprawdzenie działania rozwiązania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Na czym polega empatyzacja w podejściu design thinking? Przy pomocy jakich metod się ją realizuje?

A

To pierwszy etap, w którym zbieramy informacje o użytkownikach, nie analizujemy ich. Poznajemy doświadczenia, problemy i bolączki użytkowników.
Metody: wywiady pogłębione, obserwacje, wywiady etnograficzne, mapy empatii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Na czym polega specyfika podejścia design thinking w tworzeniu i rozwijaniu pomysłów? Jaką rolę pełnią prototypy?

A

-Interdyscyplinarne zespoły
-Potrzeby użytkownika zawsze na pierwszym miejscu
-Generuje dużo pomysłów, które potem są redukowane do najlepszego rozwiązania
-Nielinearne podejście, można się cofać
Prototypy są odpowiedzialne za wizualną reprezentację określonych we wcześniejszych fazach modeli koncepcyjnych. Dzięki nim możemy sprawdzić np. czy interfejs jest użyteczny.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Czym metody jakościowe badań społecznych różnią się od metod ilościowych? Od czego zależy wybór konkretnej metody badań?

A

Metody jakościowe:
-zrozumienie kontekstu, głębsza interpretacja i poznanie
-nie dążą do generalizacji
-dane nieustrukturyzowane
-mała próba
Metody ilościowe:
-wyszukiwanie wzorców i opracowywanie statystyk
-mogą być reprezentatywne
-dane liczbowe
-duża próba
Wybór metody zależy od celu badania, na jakie pytania chcemy odpowiedzieć - jak dużo/często/średnio; czy dlaczego/w jaki sposób.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie znasz techniki badawcze w zakresie metod jakościowych badań społecznych? Do czego się je stosuje? Jakie są ich wady i zalety?

A
  1. Pogłębione wywiady indywidualne - jak najgłębsze poznanie motywów doświadczeń problemów użytkowników
    + dogłębne poznanie, różne punkty widzenia, komfort
    - czasochłonne, stronnicze, przeszkolenie badacza
  2. Zogniskowane wywiady grupowe - dyskusja grupy 6-12 os., określony z góry temat
    + swobodniejsza atmosfera, grupowa odpowiedz, szybsze zbieranie inf
    - wstydzić się mogą, silna jednostka dominuje innych, trudno o kontrole
  3. obserwacja - oglądasz jak w zoo
    + kontekst, wiarygodna
    - brak kontroli, czas, koszty i subiektywność opinii badacza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Na czym polega dobór próby w badaniach społecznych? Czym różni się w zależności od metody badawczej?

A

Próba badawcza to grupa wyodrębniona przez kryteria metodologiczne. Dobór próby to wybranie osób z danymi cechami w środowisku.
Dobór celowy (jakościowe) albo losowy (ilościowe) lub nielosowy - niepropabilistyczny (Badacz wybiera jednostki na podstawie subiektywnej oceny lub „na chybił trafił”)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Czym jest audyt użyteczności? (W jakim celu się go robi, na jakim etapie? Jakie można wyróżnić jego typy? Czym te typy różnią się od siebie. Wg jakich wytycznych przeprowadza się audyt dot. heurystyk? Wymień znane Ci heurystyki, jak mogą być one odzwierciedlone na stronach? Kto przeprowadza audyt?

A

Audyt bada użyteczność danego rozwiązania i czy wszystko jest ok. Jak najszybciej, kiedy to możliwe, żeby zminimalizować straty. To nie alternatywa do testu użyteczności.
Typy :
-lista kontrolna - wszystkie funkcje wymagane do danego zadania. Wykrywamy punkty zbyt długie/krótkie/skomplikowane
-wędrówka poznawcza - wcielamy się w role nowego użytkownika i przechodzimy ścieżkę
-analiza heurystyczna - analiza na podstawie 10 heurystyk jacoba nielsena
1. Pokazuj status systemu
2. Odwzorowuj rzeczywistość
3. Przypominaj, nie zmuszaj do zapamiętania
4. Estetyka i umiar
5. Zapobiegaj błędom
6. Skuteczna obsługa błędów
7. Dostęp do dokumentacji
8. Efektywność i elastyczność
9. Pełna kontrola
10. Zachowaj spójność
Audyt przeprowadza ekspert, albo paru ale osobno

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Na czym polega proces dobierania uczestników do badań użyteczności? Jaka jest optymalna liczba respondentów w badaniu użyteczności? Dlaczego? Na jakiej podstawie dobierać respondentów do badań użyteczności? Jakie narzędzie może w tym pomóc?

A

Proces doboru:
a) identyfikacja cech związanych z profilem użytkownika
b) screener i kwalifikacja respondentów
c) rekrutacja - kula śnieżna, media społecznościowe
Optymalna liczba - 5, więcej nie przyniesie dużo nowych informacji
Dobór respondentów na podstawie ich doświadczeń i cech pasujących do docelowych klientów. Narzędzie - screener.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czym są badania korytarzowe? Jakie są zalety i wady takiego badania

A

Szybkie, nieformalne testy przeprowadzane z współpracownikami (nie pracującymi nad projektem)
+ za darmo
+ szybko
+ świeże spojrzenie
- feedback niereprezentatywny (od osoby z IT, a nie docelowego użytkownika)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Czym są badania potrzeb?

A

Polegają one na zebraniu informacji od potencjalnych użytkowników na temat ich potrzeb i oczekiwań w kontekście produktu. Badania te mają zapewnić późniejsze pozytywne doświadczenia użytkowników.
-Kim są potencjalni użytkownicy?
-Jakie mają cele i marzenia?
-Jak wyglądają ich zwyczaje?
-Jakich wartości poszukują?
-Jakie doświadczenia posiadają?
-Jakie mają potrzeby?
-Co ich motywuje?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jakie są techniki badawcze, które można dobierać na etapie ewaluacji?

A

Ewaluacja - czy dany projekt osiągnął zakładane cele?
a) testy użyteczności
-nauczalność - czy łatwy w obsłudze?
-efektywność - jak radzą sobie starzy użytkownicy?
-błędy - ile i jak często są popełniane?
-satysfakcja - czy korzystanie jest przyjemne?
b) eye tracking
-co przyciąga uwagę najbardziej?
-co pozostaje przeoczone?
-który element zauważony jako pierwszy?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Opisz znane ci formy i miary informacji.

A

Miary:
- entropia - średnia ilość informacji przekazywanej przez pojedynczą wiadomość. Im bliższa 0 tym bardziej przewidywalna i uporządkowane informacje, im dalej - zbliżają się do chaosu
redundancja - odwrotność entropii
Formy informacji:
- parametryczna - wyniki liczbowe przy badaniu, analizie lub kontroli
- topologiczna - formy geometryczne, obrazy i przedstawienia przestrzenne
- abstrakcyjna - formuły matematyczne, uogólnione obrazy i pojęcia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wyjaśnij pojęcia kryteriów informacyjnych (Bayesa, entropii, informacji wspólnej).

A

Kryteria informacyjne to cechy i czynniki które mają wpływ na jakość informacji.
Bayesowskie Kryterium Informacyjne - metoda oceny modeli statystycznych, pozwalająca wybrać najlepszy model. Uwzględnia jakość dopasowania modelu do danych i jego złożoność (im więcej parametrów, tym bardziej złożony). BIC dobiera modele pasujące do danych i najmniej złożone.
Entropia - miara nieuporządkowania informacji. Określa stopień różnorodności w zbiorze danych.
Informacja wspólna - miara zależności między dwiema lub więcej zmiennymi. Mierzy w jakim stopniu wiedza o zmiennej A wpływa na wiedze o reszcie zmiennych. Im większa jest, tym większa zależność między zmiennymi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Opisz struktury i architekturę logiczną systemów komputerowych.

A

Struktura systemu komputerowego to warstwy:
a) warstwa sprzętowa - urządzenia wejścia, wyjścia, elementy jednostki centralnej
b) system operacyjny - programy umożliwiające wygodną komunikacje między użytkownikiem, a sprzętem.
c) oprogramowanie narzędziowe - programy wspomagające działanie komputera (np. antywirus)
d) oprogramowanie użytkowe - programy dla użytkowników
e) użytkownicy
Architektura logiczna to podział systemu na części realizujące odpowiednie funkcje (np. pamięc wew, zew, procesor)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wyjaśnij pojęcie sieci komputerowej. Z jakich komponentów się składa?

A

Sieć komputerowa łączy ze sobą komputery, minimum 2 urządzenia.
- Serwer
- host - komputer zapewniający użytkownikowi dostęp do sieci
- Sprzęt sieciowy (karta sieciowa, router, modem, koncentrator)
- Medium transmisyjne (kable)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jakie są rodzaje sieci komputerowych?

A

Ze względu na zasięg:
PAN - prywatna (jedna osoba/gospodarstwo domowe)
LAN - lokalna (budynek)
MAN - metropolia
WAN - duże regiony
Intranet - dla danej organizacji
VPN - tunel kryptujący adres IP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wymień atrybuty jakości systemów informatycznych

A

FURPS (funwp)
- Funkcjonalność - spełnia wymagania
- Użyteczność - łatwy w usłudze, czytelny, dostępny
- Niezawodność - nie ma awarii
- Wydajność - działa wydajnie i sprawnie
- Przenośność - na najnowszej wersji, łatwy w konserwacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Czym się różni grafika wektorowa i rastrowa? Wymień zalety i wady każdej z nich.

A

Wektorowa:
Oparta na formułach matematycznych, do logo
+ Dobrze się skaluje
+ Zajmuje mało miejsca
- Nie nadaje się do zdjęć
Rastrowa:
Oparta na bitmapach, każdy piksel ma wartość koloru
+ Dobre do zdjęć i grafiki realistycznej
- Źle się skaluje
- Może tracić na jakości
- Zajmuje dużo miejsca duża rozdzielczość

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wymień i opisz podstawowe formaty plików graficznych.

A

Bezstratne:
PNG - ogranicza tło, popularny w przeglądarkach
GIF - wiele obrazów w jednym pliku - animacja, obsługuje przezroczystość
RAW - pliki z aparatów cyfrowych, wysoka jakość
TIFF - ogranicza tło, pozwala na kompresje
Stratne:
JPG - popularny, nie animuje, nie jest przezroczysty
Wektorowe:
SVG - oparty na języku XML
AI - rozszerzenie od Adobe Illustrator

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wymień i omów sposoby zapisu algorytmów.

A

a) schematy blokowe - graficzna reprezentacja, diagram zbudowany z figur geometrycznych połączonych strzałkami
b) lista kroków - dokładny opis operacji wykonywanej przez algorytm krok po kroku
c) pseudokod - zachowana struktura kodu, język naturalny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co to jest algorytm i jakie powinien posiadać cechy? Wskaż, jak wyrażana jest złożoność obliczeniowa algorytmu?

A

Algorytm to skończony ciąg instrukcji prowadzących do rozwiązania problemu.
Cechy:
a) jednoznaczność - zawsze takie same wyniki przy takich samych danych
b) skończoność - działanie powinno się zakończyć wykonaniem instrukcji w określonej liczbie kroków
c) szybkość
d) poprawność - powinien dawać dobre wyniki
e) prostota wykonania
Złożoność obliczeniowa algorytmu określana jest przez Big O Notation (notacja dużego O) - określa górną granicę czasu wykonania w zależności od wielkości danych wejściowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Na czym polega analiza częstotliwościowa sygnałów?

A

Analiza częstotliwościowa sprawdza jakie częstotliwości, w jakim stopniu są obecne w sygnale. Stosujemy transformację Fouriera.
1. Przygotowanie sygnału do analizy - odfiltrowanie szumów.
2. Zastosowanie transformacji - zmienia ona sygnał z dziedziny czasu na dziedzinę częstotliwości. o
Otrzymujemy widmo częstotliwościowe sygnału.
3. Analiza widma - analizujemy częstotliwości, aby wykryć te dominujące - o największej amplitudzie lub moc
4. Interpretacja wyników - możemy rozpoznać wzorce i anomalie i zidentyfikować charakterystyczne częstotliwości.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Jakie znasz metody redukcji szumu w obrazach? Opisz wybraną metodę
a) filtr medianowy - tworzymy maskę 3x3, nakładamy ją na obraz. Dla danego piksela na środku maski przyporządkowujemy medianę ze wszystkich pikseli pod maską. Może skutkować rozmyciem krawędzi. Przy krawędziach stosujemy padding - uzupełnianie brzegów. b) filtr uśredniający - średnia pikseli nad jądrem. c) filtr Weinera - stosuje działania matematyczne aby obliczyć jak pozbyć się szumu
26
Wymień metody składowania i przetwarzania wiedzy semantycznej.
Składowanie: a) ontologie - struktury opisujące relację pomiędzy pojęciami i ich definicje b) bazy danych grafowych - używają struktury grafów do przechowywania i reprezentowania wiedzy semnatycznej Przetwarzanie: a) wyszukiwarka - jeśli mamy metadane b) data mining - automatyczne pozyskiwanie wiedzy z danych c) SPARQL - język zapytań pozwalający na wyciąganie informacji, manipulację danymi oraz wyszukiwanie wzorców w zbiorach danych semantycznych.
27
Podaj zastosowania technologii semantycznych.
Technologie semantyczne pozwalają na efektowne zarządzanie danymi. Kluczowa cecha - możliwość uwzględniania relacji i kontekstów. Stosuje się je w: a) wyszukiwarkach www b) rozpoznawanie mowy, tłumaczenie maszynowe c) rekomendacje - proponują użytkownikom treści, które mogą ich zainteresować na podstawie analizy poprzednich zachowań. (produkty i kontent) d) media - indeksowanie i klasyfikacja treści, automatyczne tagowanie
28
Do czego w programowaniu służy funkcja i jaka jest ogólna składnia definiowania funkcji w językach programowania?
Fukcje to bloki kodu odpowiedzialne za wykonanie określonych poleceń. Kod bardziej czytelny i czysty, eliminuje się powtarzające się segmenty. Składnia w pythonie: def nazwa_funkcji (argumenty): ciało funkcji - zestaw instrukcji do wykonania return wynik
29
Do czego w programowaniu służą instrukcje sterujące? Proszę opisać różnego typu instrukcje sterujące.
Instrukcje sterujące wyznaczają kiedy, który fragment kodu jest wykonywany. to np. if, if else, while, for, break, continue a) if - jeśli napisany warunek jest prawdziwy, to kod się wykonuje b) if else - jeśli warunek nie jest prawdziwy c) while - pętla, tylko jeśli warunek jest prawdziwy, może nie być wykonana w ogóle d) for - pętla, musi być wykonana przynajmniej raz
30
Na czym polega programowanie obiektowe i jakie są podstawowe cechy charakterystyczne programowania obiektowego?
Programowanie, w którym definiujemy obiekty, odzwierciedla to rzeczywistość. Struktura ta składa się z klas. Klasa np. człowiek. Elementami klas są obiekty. Obiekty mają atrybuty i metody, np. atrybut - imie, metoda - siądź. Dziedziczenie - tworzenie nowych klas na podstawie istniejących, klasy dziedziczące zyskuje atrybuty i metody od klasy bazowej.
31
Do czego w programowaniu służą zmienne i operatory? Czym się różni operator przypisania od operatora porównania? Na czym polega przeciążanie operatorów?
Zmienne pozwalają przechowywać dane w programie, np x = 10 (przypisujemy wartość 10 zmiennej x). Operatory to symbole pozwalające wykonywać operacje na zmiennych. Operator przypisania (=) przypisuje wartość do zmiennej. Operator porównania (==) sprawdza wartość zmiennej (x==10, czy x jest równe 10) Przeciążanie operatorów to technika w prog. polegająca na zmianie zachowania operatorów w zależności od typu danych, operator może działać inaczej dla różnych klas, dodajemy niestandardowe zachowanie.
32
Do czego w programowaniu używa się struktur danych? Wymień i porównaj podstawowe struktury danych (np. dostępne w języku Python).
Służą do organizacji danych, aby łatwo wykonywało się na nich operacje. a) string - ciąg znaków otoczonych cudzysłowem, używa się go do wyrazów b) integer - liczby całkowite c) float - liczby z miejscami po przecinku d) boolean - wartości true/false e) none - brak wartości (ale nie 0)
33
Jak działają podstawowe algorytmy sortowania? Wymień przykładowe algorytmy i opisz dokładniej działanie jednego z nich.
Służą do porządkowania elementów w zbiorze, w określonej kolejności (np. min - max). a) Sortowanie bąbelkowe b) Sortowanie przez wstawianie c) Sortowanie przez wybieranie - wybiera się najmniejszy element z listy i umieszcza na początku, następnie najmniejszy element z pozostałych i umieszcza na drugim miejscu i tak do posortowania całej listy
34
Regresja liniowa, korelacja i kowariancja – podaj definicje i zastosowania.
a) Regresja liniowa - technika modelowania do przewidywania jednej zmiennej na podstawie innej. Zakłada, że istnieje zależność liniowa między zmiennymi. Próbuje znaleźć najlepiej dopasowaną linię trendu. Ekonomia - obliczanie ceny na podstawie metrażu, liczby pokoi, lokalizacji) b) Korelacja - miara statystyczna, pokazuje JAK DWIE ZMIENNE SĄ ZE SOBĄ POWIĄZANE. Współczynnik Pearsona [-1;1] mówi czy dane są mocno czy słabo skorelowane. Im bliżej 1 - tym bardziej jest dodania korelacja (jak zmienna A rośnie to zmienna B też). Używana w badaniu czy palenie i rak są skorelowane. c) Kowariancja - podstawowa miara współzmienności, pokazuje JAK DWIE ZMIENNE RÓŻNIĄ SIĘ OD SIEBIE. Nie jest znormalizowana, nie dostarcza tak jasnych informacji jak korelacja. Używana w analizie ryzyka finansowego.
35
Na czym polega weryfikacja hipotez statystycznych?
Ocena, czy dane wnioskowane na temat populacji generalnej są prawdziwe na podstawie próbek. Etap I: Wyznaczenie hipotezy 0 (brak zmian) i alternatywnej (zmiany w badanym zjawisku) Etap II: Wybór testu statystycznego w zależności od typu danych. Np t-Studenta, chi-kwadrat Etap III: Określa sie poziom istotności (α) - akceptowalne ryzyko popełnienia błędu odrzucenia prawidłowej hipotezy Etap IV: Obliczanie statystyki na podstawie próby, wartości graniczne, p-wartość, podjęcie decyzji: - p-wartość ≤ α, odrzucamy H0 na rzecz H1 - p-wartość > α, nie ma podstaw do odrzucenia H0
36
Wymień i omów rodzaje testów statystycznych.
Testy statystyczne pozwalają na oszacowanie prawdopodobieństwa hipotez. Rodzaje testów: Parametryczne - używane gdy dane spełniają założenia normalności i jednorodności wariancji. Oparte o założenia dotyczące rozkładu danych (normalny, inny określony). T-Student (porównanie średniej wartości 2 grup). Nieparametryczne - używane gdy dane nie spełniają założeń normalności. Nie zakładają określonego rozkładu danych. chi-kwadrat (analiza związku między skłonnościami politycznymi (lewica, prawica) a wyborem prezydenta.
37
Na czym polega analiza wariancji i w jakim celu się ją stosuje?
Służy do badania zjawisk, które zależą od jednego lub wielu działających równocześnie czynników. Analiza wariancji to porównywanie średnich wartości 3 lub więcej grup. Dane muszą mieć jednakową wariancję. Zastosowanie: zbadanie skuteczności kampanii reklamowej w zależności od medium transmisyjnego
38
Omów najważniejsze rozkłady prawdopodobieństwa (dyskretne i ciągłe).
Zmienna ciągła - przyjmuje dowolną wartość Zmienna dyskretna - może przyjąć tylko określone wartości ze zbioru skończonego Rozkład ciągły - opisuje zmienność w zakresie wartości ciągłych. Prawdopodobieństwo wystąpienia konkretnej wartości równe 0. Przykłady: rozkład Gaussa (dzwon, symetryczny), rozkład jednostajny (równe prawdopodobieństwo w określonym przedziale) Rozkład dyskretny - opisuje zmienność w obrębie wartości oddzielonych. Suma wszystkich prawdopodobieństw musi równać do 1. Przykłady: rozkład zero/jedynkowy (rzut monetą), rozkład bernouiliego (liczba sukcesów w liczbie powtórzeń)
39
Na czym polega estymacja przedziałowa parametru?
Polega na określeniu zakresu wartości, w którym prawdopodobnie znajduje się analizowany parametr. Poszukiwany przedział nazywamy "przedział ufności". Prawdopodobieństwo z jakim chcemy określić prawdziwe położenie parametru to współczynnik ufności, zazwyczaj na poziomie 95%. Na podstawie dostępnej próbki obliczamy estymator i błąd standardowy. Na ich podstawie obliczamy przedział ufności - z określonym poziomem ufności, możemy stwierdzić, że znajduje się w nim parametr.
40
Wymień podstawowe narzędzia informatyczne stosowane w przetwarzaniu i analizie danych.
Analiza i przetwarzanie danych zamienia surowe dane w informacje. a) Bazy danych - MySQL, Oracle, Postgres - gromadzą dane w ustrukturyzowany sposób i nadają im relacje b) Systemu Bussines Intelligence - Qlik, przechowywanie danych, wizualizacje/raporty c) Języki programowania do analizy danych - Python, R d) Programy kalkulacyjne - Excel, Google Sheets - gromadzenie danych w formie tabeli, obliczanie statystyk i wykresów
41
Jakie znasz metody redukcji wymiarowości? Opisz wybraną metodę.
Redukcja wymiarowości upraszcza analize danych, ale może powodować utratę części informacji, dlatego ważne żeby dobrze dobrać metodę. a) Analiza składowych głównych b) Analiza dyskryminacyjna c) Metoda selekcji cech - wybieranie najbardziej istotnych cech z danego zbioru danych i odrzucanie tych mniej istotnych. Rozmiar przestrzeni wtórnej Y ma być znacznie mniejszy od przestrzeni pierwotnej X - ze 100 cech wybieramy 60. Selekcje najczęściej kontroluje algorytm, który odrzuca cechy: - nadmiernie skorelowane ze sobą - nieistotne statystycznie - nie poprawiają wyniku modelu - wg. wiedzy eksperckiej d) Faktoryzacja macierzy
42
Wymień i opisz podstawowe pojęcia dotyczące relacyjnych baz danych.
Relacyjna baza danych pozwala na budowanie powiązań między elementami. Każdy wiersz to rekord z unikalnym kluczem ID. a) Tabela - podstawowy element struktury. Reprezentuje dane w wierszach (rekordy) i kolumnach (atrybuty) b) Rekord - pojedynczy wiersz. Opisuje cechy obiektu. c) Kolumna - w tabeli reprezentuje atrybuty danych. Każda ma swoją nazwę i typ danych (string, int, itd.) d) Klucz główny - służy do jednoznacznej identyfikacji każdego wiersza w tabeli. Np. numer albumu studenta/PESEL. e) Klucz obcy - kolumna, która odwołuje się do klucza głównego innej tabeli. Stosuje się go do łączenia relacji między tabelami. f) Relacja - połączenie między tabelami, oparte na kluczach obcych g) Zapytanie - polecenie używane do pobierania/aktualizowania/usuwania/dodawania danych w bazie
43
Na czym polega architektura klient-serwer i gdzie się ją stosuje?
Jest to architektura systemu komputerowego, która umożliwia podział ról. Klient - strona aktywna wysyła żądania do serwera, który zapewnia mu usługi. Zastosowania: a) aplikacje internetowe - przeglądarka internetowa pełni rolę klienta i komunikuje się z serwerem internetowym. Przeglądarka wysyła żądanie do serwera, a on zwraca odpowiedź w postaci stron internetowych. c) aplikacje mobilne d) bazy danych - klientem może być aplikacja lub interfejs użytkownika, wysyła zapytania do serwera bazy danych e) systemy plików
44
Omów podstawowe zasady analityki internetowej
1. Określenie celów - co chcemy zbadać? Ruch na stronie, konwersje, zachowanie użytkowników? 2. Wybór miar i wskaźników - dobieramy je tak, aby pasowały do celów (np. liczba wizyt, spędzony czas itd) 3. Implementacja narzędzi - google analytics 4. Analiza danych - generowanie raportów, wizualizacja, identyfikacja trendów i wzorców 5. Interpretacja i wnioski - co wyniki oznaczają dla celów, jakie działania podjąć 6. Działania i optymalizacja -na podstawie wniosków wprowadzamy zmiany na stronie w celu poprawy wyników
45
Jakie znasz rodzaje wizualizacji danych?
- Wykres słupkowy - dane kategoryczne - Wykres liniowy - zmiany danych w czasie - Wykres kołowy - udział procentowy danej wartości w całości - Heatmapy - dane w postaci kolorów na mapie - Diagram drzewa - Histogram - dane liczbowe - Dashboard - wiele typów wizualizacji w jednym miesjcu
46
Wymień podstawowe metody klasyfikacji danych. Porównaj 2-3 wybrane metody wskazując ich wady oraz zalety.
a) Naiwny klasyfikator Bayesa - oparty na twierdzeniu Bayesa, oblicza prawdopodobieństwo warunkowe. Zalety: Prosta implementacja, efektywność dla wielu wymiarów Wady: Zakłada naiwnie, że cecha są niezależne od siebie, wymagane dane treningowe b) k najbliższych sąsiadów - wybieramy pewną, nieparzystą liczbę sąsiadów wokół punktu i sprawdzamy, której etykiety sąsiadów jest najwięcej i przypisujemy punkt do tej etykiety. Zalety: Prosta implementacja, można dodawać dane na bieżąco, elastyczność (stosowanie do różnych typów danych) Wady: duże wymogi pamięci, wrażliwość na wartości odstające, wrażliwość na wymiarowość (liczbę cech) c) Drzewa decyzyjne
47
Wymień podstawowe metody grupowania danych. Wskaż zalety oraz wady dwóch wybranych metod.
Inaczej klasteryzacja. a) Klasteryzacja hierarchiczna (dendrogram) - klastry z jednego poziomu łączą się i tworzą klastry na wyższych poziomach Zalety: nie trzeba określać liczby grup, wykrywanie struktur grup, intuicyjne działanie Wady: mało wydajne obliczeniowo (raczej na małe bazy danych), wrażliwe na wartości odstające b) K-means - wybieramy ilość centroidów, losujemy ich lokalizacje wśród punktów, przesuwamy centroidy do środka skupienia, aż staną w miejscu. Zalety: wysoka wydajność obliczeniowa, przy dużych zbiorach i małej ilości grup będzie szybszy niż inne algorytmy Wady: czułe na początkowe wartości, nieregularne zgrupowania punktów nie działają
48
W jaki sposób ocenia się jakość klasyfikatorów?
Macierz pomyłek - tabela, w której jest sprawdzamy, ile przypadków zostało poprawnie przyjętych do prawdziwej klasy, a ile poprawnie odrzuconych z nieprawdziwej, oraz błędy - B przypadek nie dopuszczony do swojej klasy, C - niewłaściwy przypadek wpuszczony do klasy. Błąd B jest gorszy od C. Na podstawie wyników z tabeli liczymy dokładność - stosunek poprawnie zakwalifikowanych przypadków do wszystkich przypadków.
49
Co to jest Big Data i czym się charakteryzuje?
Duże zbiory danych, trudne do zarządzania, analizy i przetwarzania przy użyciu tradycyjnych narzędzi i metod analitycznych. Charakteryzuje się cechami 3V: - velocity (szybkość) - szybkość w zbieraniu i generowaniu danych - volume (objętość) - wielkość danych, zbiory zbyt duże do tradycyjnego przetwarzania - variety (różnorodność) - typy danych, obejmowane przez big data - ustrukturyzowane, semi ustrukturyzowane, nieustrukturyzowane Dane w Big Data w odróżnieniu do danych z badań są niewymuszone, behawioralne oraz zastane (nie wywołane)
50
Podaj przykłady zastosowań Big Data.
- Google Flu Tredns - na podstawie wyszukiwania przez ludzi swoich objawów, można było przewidzieć wzrost zachorowań na grypę - Przewidywanie i reagowanie na klęski żywiołowe - analiza danych z czujników, przewidywanie trzęsień ziemi i tsunami - Personalizacja treści - poprzez zbadanie jego zachowań w sieci, historii zakupów i interakcji - Finanse i bankowość - wykrywanie oszustw oraz ocena ryzyka kredytowego
51
Co to jest IoT? Podaj przykłady zastosowań.
IoT to koncepcja obejmująca połączenie fizycznych przedmiotów z internetem, dzięki czemu mogą komunikować się między sobą, wymieniać dane i podejmować działania. a) Smart Homes - urządzenia domowe jak termostaty, kamery, mogą być częścią IoT i obsługiwać dom b) Smart Cities - wykorzystanie IoT do monitorowania i zarządzania działaniem miasta - regulacja ruchu, oświetlenie uliczne, gospodarka wodna c) Służba zdrowia - monitoring stanu zdrowia za pomocą opasek medycznych, które mogą np. wezwać karetkę
52
Zdefiniuj czym są systemy Business Intelligence i podaj przykład takiego systemu.
Systemy Bussines Intelligence to zestaw narzędzi, technologii i procesów, które pozwalają na złożoną analizę i interpretacje danych (np. wizualizacje, raporty) w celu podejmowania lepszych decyzji i osiągania strategicznych celów. Ich cel to przekształcanie surowych danych w informacje. Przykład: Qlik
53
Modelowanie danych i modelowanie procesów. Definicje i przykłady.
Modelowanie danych to technika organizowania i dokumentowania danych. Tworzy się wizualną reprezentacje danych i ich związków. Mają pomóc w zrozumieniu jak dane są przechowywane i zoraganizowane w systemach komupterowych. W wyniku powstaje model konceptualny, będący podstawą schematu bazy danych. Przykłady: - regresja liniowa - drzewa decyzyjne - graficzne modele, reprezentują zależności decyzyjne i ich konsekwencje - sieci neuronowe - naśladują działanie ludzkiego mózgu Modelowanie procesów - element analizy biznesowej. Relacja procesów biznesowych w kontekście reszty elementów przedsiębiorstwa, danych, struktur organizacji, strategii. Przydatne przy fuzji przedsiębiorstw - kierownictwo poznaje procesy wewnątrz firm i może osiągnąć płynniejsze połączenie. Przykład: - workflow - np. procesu rekrutacji - modelowanie BPMN - język modelowania procesów biznesowych. Pozwala na opisanie procesów za pomocą elementów graficznych.
54
Wymień przykłady statystycznych modeli generatywnych i ich przykłady.
Jest to szeroka klasa algorytmów nauczania maszynowego. Na podstawie obiektów w zbiorze X, tworzy więcej przykładów podobnych, jednak nie identycznych co do reszty zbioru. Autoenkodery - na podstawie obrazu uczą się jego reprezentacji, aby później móc je odtworzyć. Obrazy są niewyraźne. Model składa się z enkodera (przekształca dane wejściowe w abstrakcyjną reprezencaję) i dekodera (odbudowuje dane wejściowe) Modele generatywne oparte o sieci neuronowe (GAN) - tworzenie nowych próbek danych podobnych do danych treningowych. Składają się z generatora (generuje nowe próbki) i dyskryminatora (stara się odróżnić prawdziwe próbki od wygenerowanych). Dzięki iteracjom tworzy coraz bardziej realistycznie. Przykład: tekst w stylu Shakespeara.
55
Kwantytatywna analiza języka i stylu i jej zastosowania.
Kwantytatywne - czyli przy pomocy metod matematycznych (ilościowe). Np. badanie częstotliwości występowania danego słowa - możemy określić słowa kluczowe. Analizując słowa kluczowe, ich rozmieszczenie i wspólne występowanie z innymi słowami jesteśmy w stanie określić rodzaj tekstu (np. naukowy/beletrystyczny) i indywidualny styl pisania twórcy. Im więcej słów kluczowych - tym większa redundancja. Zastosowanie: - Wyłapywanie kluczowych elementów problematycznych w długich reklamacjach klientów - Filtrowanie spamu - Identyfikacja pozytywnych, negatywnych i neutralnych opinii w recenzjach produktów
56
Data journalism
Dziennikarstwo danych wykorzystuje analizę danych i wizualizację do badania i prezentowania informacji w łatwy, przejrzysty, atrakcyjny sposób, np za pomocą czytelnych grafik, wykresów. Data jouranalism demaskuje ukryte fakty, ułatwia zrozumienie złożonych tematów. Kroki: a) zidentyfikowanie tematu b) zebranie danych z różnych źródeł c) oczyszczenie przetwarzanych danych, uzupełnienie braków d) analiza danych e) interpretacja i narracja f) prezentacja danych
57
Jakie są narzędzia do analizy testów A/B, śledzenia kliknięć i ruchów myszki.
a) Google Analytics b) Crazy Egg c) Visual Website Optimizer
58
Na czym polega eyetracking i jakie jest jego zastosowanie w badaniu interfejsów.
Śledzenie ruchu gałek ocznych i rejestracja fiksacji wzroku - punktów na których skupia się uwaga. Sakady - szybkie ruchy gałek ocznych pomiędzy punktami fiksacji. - co jest zauważane jako pierwsze? - co jest pomijane? - co zajmuje najwięcej uwagi? (fiksacje) Zastosowania: - testowanie skuteczności elementów interaktywnych - optymalizacja treści - badanie reklam - analiza układu interfejsu
59
Porównaj subiektywne i obiektywne metody badania doświadczeń użytkownika.
Subiektywne: a) ankiety i wywiady b) testy użytkownika - użytkownicy wykonują zadania i opisują swoje doświadczenia c) ewaluacja heurystyczna - ocena interfejsu przez ekspertów, pod względem heurystyk Obiektywne: a) testy A/B b) śledzenie zachowań użytkowników na żywo c) eye-tracking d) metryki wydajności - czas ładowania się strony, to jak strona się zmienia w czasie ładowania, kiedy strona zaczyna być responsywna na akcje użytkownika Dane z badań subiektywnych są jakościowe, natomiast z obiektywnych ilościowe. Sub - mała próba, Ob - zazwyczaj duża.
60
Jakie są zasady, które odnoszą się do teorii percepcji Gestalt, wykorzystywane przy projektowaniu interfejsów
Teoria mówi o postrzeganiu obiektów przez człowieka - w pierwszej kolejności zauważamy ogół danego przedmiotu, dopiero później skupiamy się na detalach. Zasady: - bliskości - elementy blisko siebie postrzegane jako grupa - podobieństwa - elementy podobne do siebie postrzegane jako grupa - doświadczenia - większe przyzwyczajenie w dostrzeganiu danego elementu sprawia, że łatwiej nam go dostrzec - symetrii - elementy symetryczne postrzegane jako grupa - domknięcia - tendencja do uzupełniania i domykania niedokończonych kształtów - wspólnego losu - elementy skierowane/poruszające sie w tym samym kierunku postrzegane jako grupa - figura-tło - dążymy do wyraźnego oddzielenia figury od tła
61
Jakie są standardy i wytyczne dotyczące dostępności (ang. accessibility) treści internetowych
Są ustalane przez World Wide Web Consortium, aktualnie wersja 2.1. Tworzone z myślą o zapewnieniu jak największej czytelności dla jak największej liczby grup odbiorców (szczególnie niepełnosprawnych) 1) Postrzegalność - treści czytelne dla wszystkich - tekst alternatywny dla obrazów, grafik - transkrypcja materiałów video i audio - wyróżnienia oparte nie tylko na kolorze - odpowiednie kontrasty między kolorami - czytelność, nawet przy zwiększeniu do 200% 2) Funkcjonalność - zapewnienie możliwości dostania się do treści niezależnie od urządzeń wejściowych (myszka/klawiatura) - możliwość obsłużenia wszystkiego za pomocą samej klawiatury - brak migających treści, wyłączenie ruchomych elementów 3) Zrozumiałość - jasne prezentowanie treści - prosty język, wyjaśnianie trudnych pojęć - zapobieganie błędom - przewidywalne zachowanie 4) Solidność - treść kompatybilna z różnymi technologiami - odpowiedni kod, zgodny ze standardem sieciowym HTML
62
Czym jest Design System
Zestaw zasad, wytycznych i komponentów służący do tworzenia spójnego i jednolitego projektowania w ramach jednej organizacji/projektu. Usprawnia współpracę, łatwe do wdrożenia, oszczędza czas. Zawiera: - wytyczne projektowe (typografia, kolorystyka, ikony) - komponenty interfejsu użytkownika - biblioteki stylów i kodów - dokumentacje i przewodniki projektowe
63
Czym jest User Centered Design?
Proces projektowania produktów zorientowany na użytkowniku. Bierze pod uwagę zachowania, przyzwyczajenia, konteksty użycia i efekty wywołane u użytkownika. Proces jest iteracyjny, podlega regularnej ewaluacji. Dzieli się na 3 fazy: inspiracji, idei i wdrożenia. Zalety: - Zrozumienie potrzeb użytkowników prowadzi do lepszego dopasowania produktu i spełnienia oczekiwań - Redukcja ryzyka i kosztów wprowadzania zmian w późnych fazach projektu, przez wcześniejsze wykrycie - Dobre dopasowanie do potrzeb rynkowych, a zatem duża konkurencyjność
64
Podstawowe funkcje nauki (deskryptywna, eksplanacyjna, predyktywna, praktyczna).
Deskryptywna - opisująca - obiektywne, szczegółowe przedstawienie zjawisk. Do tej funkcji należą dane statystyczne, parametry, cechy, właściwości, tworzenie semantyki. Jest bazą do kolejnych etapów nauki. Eksplanacyjna - wyjaśniająca - dlaczego i jak, tłumaczenie przyczyn i zależności. Predyktywna - przewidująca - przewiduje przyszłe zdarzenia, kierunki rozwoju, trendy, na podstawie dostępnych analiz, np. wzrost gospodarczy Praktyczna - wykorzystuje całą dostępną wiedze i analizy do rozwiązywania problemów, np. tworzenie nowych technologii, obszary medyczne
65
Społeczeństwo nowoczesne w sensie historycznym i analitycznym (następstwo wielkich rewolucji; aspekty nowoczesności: indywidualizm, dyferencjacja, racjonalność, ekonomizm, ekspansywność; rozczarowanie nowoczesnością).
Po wielkich rewolucjach (angielska, amerykańska, francuska) następowały zmiany systemowe - obalenie monarchii, oddzielenie kościoła od państwa indywidualizm - jednostka ludzka najwyższym dobrem dyferencjacja - nie zadawalamy się światem jaki jest, chcemy żeby się rozwijał ekonomizm - nastawienie na gospodarkę ekspansywność - nastawienie na rozwój Rozczarowanie nowoczesnością - poczucie, że nowe technologie mają ciemne strony i niepożądane skutki, poczucie izolacji od społeczeństwa, wojny, poczucie bezcelowości, deepfakes
66
Późna nowoczesność i jej cechy (zaufanie, ryzyko, nieprzejrzystość, globalizacja).
Postmodernizm - rozwój technologiczny prowadzi do rozpuszczenia tradycyjnych struktur społecznych Zaufanie - musimy wierzyć ekspertom, bo sami nie mamy wystarczająco wiedzy Ryzyko - ciągle towarzyszy nam niepewność Nieprzejrzystość - ludzie coraz mniej rozumieją się nawzajem Globalizacja - zwiększenie tempa przepływu dóbr, usług kapitału
67
Wizje i teorie cyklicznych zmian społecznych (G. Vico, O. Spengler, A. Toynbee, P. Sorokin, S. Huntington)
Vico - ludzkość przechodzi przez 3 cykle a) epoka bogów - dominuje religia b) epoka bohaterów - surowe obyczaje c) epoka ludzi - człowiek ufa własnym zdolnościom Spengler - nieunikniony upadek każdej cywilizacji - młodość - dojrzałość - starczy upadek Toynbee - każda cywilizacja przechodzi przez wyzwania, które może przetrwać albo upaść. Kluczem do przetrwania adaptacja. Sorokin - cywilizacje ewoluują przez 3 typy mentalności kulturowej - rzeczywistość ma charakter duchowy - rzeczywistość ma charakter materialny - synteza dwóch powyższych Huntington - cykliczne zmiany w kontekście konfliktów pomiędzy cywilizacjami - źródła konfliktów - różnice kulturowe
68
Podział współczesnego świata na państwa „centra” i „peryferie” (teorie zależności, eksploatacja i wyzysk peryferii, I. Wallerstein i symptomy „końca” kapitalizmu).
Teorie zależności - świat kapitalistyczny oparty jest na państwach centra i peryferiach, które są eksploatowane z surowców i siły roboczej. Centra robią peryferia zależnymi od siebie udzielając im kredytów, uzależniając je od siebie. Kraje semiperyferyjne same wyzyskują peryferia ale walczą o wejście w krąg krajów centralnych. Symptomy końca kapitalizmu: - deruralizacja - nie ma już terenów rolnych, nie ma gdzie transferować kapitał (musi być w ciągłym ruchu) - demokratyzacja - pracownicy domagają się coraz lepszych płac, zabezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeniowego - kryzys państwa - kapitalizm dobrze się rozwijał w państwach narodowych, państwa są wchłaniane przez transnarodowe organizmy - kryzys ekologiczny - dynamiczny rozwój gospodarczy szkodzi środowisku, nie ma środków na przywracanie równowagi
69
Omów zróżnicowanie społeczne – czym jest, jakie są jego wymiary i konsekwencje?
Inaczej dyferencjacja społeczna, występowanie różnic pomiędzy ludźmi, grupami społecznymi, ich odmienne usytuowanie w strukturze społecznej. Wymiary: Klasa - kategoria związana z majątkiem lub zarobkiem Stan - styl życia, prestiż, zawód, pochodzenie Partia - dostęp do władzy, możliwość wywierania wpływu na państwo. Konsekwencje: - nierówności społeczne - w dostępie do zasobów, szans, możliwości. - brak integracji społecznej - w skrajnych przypadkach zróżnicowanie społeczne może prowadzić do podziałów społecznych - dyskryminacja i wykluczenie - niektóre grupy mogą doświadczaj dykryminacji na tle etnicznym, orientacji itd i być wykluczeni z pewnych sfer
70
Na czym polega zmienność społeczna?
Wszelkie zmiany zachodzące w społeczeństwie, które mają charakter nieprzewidywalny, nieodwracalny i długotrwały. Dużo myślicieli ma na ten temat różne zdania np. Max Weber - "proces racjonalizacji i demistyfikacji świata", dla Immanuela Wallersteina - "proces globalizacji i wyłaniania się systemu światowego"
71
Czym jest wykluczenie cyfrowe?
Nierówny dostęp do technologii cyfrowych jak komputery, telefony, internet. Może wynikać z nierówności społecznych. Są dwa typy - ze względu na dostęp a) brak dostępu do urządzeń, sieci - bo ich fizycznie nie ma b) brak dostępu na poziomie umożliwiającym swobodne korzystanie - brak dobrego łącza c) brak możliwości zakupu ze względu na koszty - ze względu na użytkowanie a) wykluczenie kompetencyjne - brak możliwości nauczenia się obsługi b) wykluczenie motywacyjne - mentalne bariery. Brak chęci do zapoznania się z nowoczesnymi technologiami, brak wiary w siebie, lęk przed nowoczesnością i zagrożeniami płynącymi z niej
72
Czym jest społeczeństwo informacyjne?
Społeczeństwo korzystające z zaawansowanych technologicznie metod gromadzenia, wyszukiwania i przetwarzania informacji. Podstawowy wyznacznik - informacja - jej powstawanie, przebieg, rozprzestrzenianie, wpływ na życie człowieka. Cechy społ. informacyjnego: - masowe wykorzystywanie systemów informatycznych - powszechne istnienie i wykorzystywanie nowych form przekazu (nowych mediów) - przewaga osób zatrudnionych w sektorze usług nad innymi sektorami (rolniczy itd) - kultura masowa - głównie kultura wirtualna (internet, telewizja) - rozwinięte struktury badań i rozwoju
73
Czym jest społeczeństwo sieciowe?
Pojęcie wprowadzone przez Manuela Castellsa. Jeden z rodzajów społeczeństwa informacyjnego. Najważniejsze są sieć relacji i międzyludzkich powiązań, nacisk na podmiotowość jednostki. Obejmuje zmiany społeczne wynikające z rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych. Jednostka określana jest jako węzeł sieci. Jednostki mogą nawiązywać nieskończenie wiele krótkotrwałych relacji.
74
Na czym polega dynamika rozwoju nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych.
Dynamika to ciągły, szybki postęp technologii narzędzi i usług: Postęp technologiczny - co chwile coś nowego, sprzęt, oprogramowanie, chmura, ai, iot Wydajność i moc - coraz lepsza moc obliczeniowa komputerów Globalizacja Digitalizacja - większe znaczenie cyforwej gospodarki informacji. Coraz wiecej danych tylko elektronicznie, stare dane digitalizujemy Zmiany społeczne i biznesowe - społeczeństwo się zmienia coraz częściej online rozrywka, firmy też takie się robią
75
Czym są nowe media?
Nowe media to różne formy komunikacji i przekazu oparte o technologie cyfrowe. W odróżnieniu od starych (telewizja, radio, prasa) są dynamiczne i interaktywne. Interaktywne - dwukierunkowa interakcja (komentowanie, reagowanie) Natychmiastowe - przekazywanie informacji w czasie rzeczywistym Wielokierunkowe - nie ogranicza się do jednego nadawcy i wielu odbiorców, każdy może być nadawcą. Globalność - dostęp do informacji na skalę globalną. Mogą być też ludyczne, np gry.
76
Na czym polega komunikowanie i jakie są jego poziomy (od interpersonalnego do sieciowego)? Jakie są rodzaje struktur komunikacyjnych ?
Komunikacja to proces przekazywania i odbierania informacji - myśli, uczuć, ideii. Ma różne formy i poziomy Interpersonalna - między dwoma osobami, bezpośrednie (face-to-face) mimika gesty itp Grupowa - 2+, dyskusje, negocjacje itd. Może być bezpośrednia i pośrednia Organizacyjna - Wewnątrz instytucji, w ramach struktur w celu zarzadzania zasobami i koordynacją dzialan Publiczna - jedna osoba do dużej grupy. Wystąpienia publiczne, wykłady, konferencje Sieciowa - w internecie, za pomocą mediów społecznościowych Struktury Okrąg - nie ma lidera i węzłów, demokratyczna, niesformalizowana, przyjaciele i między teamami Łańcuch - hierarchia, lider podaje z góry na dół, dobre w podejmowaniu decyzji, ale brak kontaktu między górą a samym dołem, głuchy telefon Igrek (Y) - Przywódca nie jest węzłem, żadna osoba nie ma kontroli nad całością, odciąża lidera Koło u wozu - Najbardziej autokratywna, lider mówi do każdego z osobna, nie na cieżkie taski Każdy z każdym - kształt pentagramu, zdecentralizowany
77
Na czym polega sharing economy?
Model biznesowy, jednostki dzielą się zasobami i usługami by osiągnąć pełny ich potencjał. Wymaga zmiany myślenia, mniej konsumpcjonizmu i materializmu. + nie marnują się, nie produkujesz wiecej, wiekszy dostep, zrównoważony rozwój - wymagane zaufanie, regulacje prawne, rodo, bezpieczeństwo Głównie aplikacje mobilne panek, airbnb, blablacar, crowdfunding