Egzamin Flashcards
GLUT-1
Erytrocyty
GLUT-2
Wątroba, nerki, jelito
W watrobie GLUT-2 transportuje glukoze w obie strony (do i z komórki), nie transportuje natomiast glukozo-6-fosforanu (FOSFORYLACJA-metoda na zatrzymanie glukozy w komórce)
GLUT-3
Mózg
GLUT-4
Mięśnie, tkanka tłuszczowa,
Insuliba zwieksza ich ilość w błonie komórkowej i przez to stymuluje wchłanianie glukozy do tk. Tłuszczowej i mięśni
Receptory zwiazane z bialkiem Gs
- beta adrenergiczne
- glukagonu
- sensory zapachu
- opsyna
Receptory związane z białkiem Gi
Alfa2-adrenergiczne
Dopaminy
Acetylocholina
Receptory związane z białkiem Gq
Alfa-1 adrenergiczne
Angiotensyna
Rodzina G i białko efektorowe dla amin beta-adrenergicznych
Gs
Cyklaza adenylanowa
Rodzina G i białko efektorowe glukagonu
Gs i cyklaza adenylanowa
Rodzina G i białko efektorowe sensorow zapachu
Gs i kanały wapniowe
Rodzina G i białko efektorowe opsyny
Gs i fosfodiesteraza
Rodzina G i białko efektorowe alfa2-adrenergicznych
Gi i cyklaza adenylanowa
Rodzina G i białko efektorowe dopaminy
Gi i kanały wapniowe
Rodzina G i białko efektorowe acetylocholiny
Gi i kanały potasowe
Rodzina G i białko efektorowe receptorow alfa1-adrenergicznych
Gq fosfolipaza C
Rodzina G i białko efektorowe angiotensyny
Gq kanały wapniowe
Działanie IP3
Łączenie z rec. IP3, który jest kanałem wapniowym, otwarcie go i uwolnienie jonów wapnia z ER
Cząsteczki sygnałowe II rz.
cAMP cGMP Ca2+ IP3 (1,4,5-trifosforan inozytolu) DAG NO
Białka surowicy wiążące hormony steroidowe
CBG -Corticosteroid Binding Globulin
SHBG -Sex Hormone Binding Globulin
Albumina
Białka surowicy wiążące hormony tarczycy
TBG
TBPA
Glukokinaza
W wątrobie
Wysokie Km
Wysokie Vmax
Nie jest hamowana przez sprz.zwrotne glukozo-6-fosf.,
Tworzy kompleks z białkiem regulatorowym i w tej postaci transportowana
Translokacja Z jądra do cytoplazmy -glukoza
Translokacja DO jądra -F-6-P
Enzymy glikolizy
- glukokinaza/heksokinaza
- Fosfoglukoizomeraza
- Fosfofruktokinaza I
- Aldolaza
- Izomeraza triozofosforanowa
- Dehydrogenaza aldehydu 3-fosfoglicerynowego
- Kinaza fosfoglicerynianowa
- Fosfogliceromutaza
- Enolaza
- Kinaza pirogronianowa
Heksokinaza
Glukoza–> Glukozo-6-fosforan
Izomeraza glukozofosforanowa
Glukozo-6-fosforan–> Fruktozo-6-fosforan
Fosfofruktokinaza
Fruktozo-6-fosforan –> fruktozo-1,6-bisfosforan
Aldolaza
Fruktozo-1,6-bisfosforan –>aldehyd 3-fosfoglicerynowy + fosfodihydroksyaceton
Izomeraza triozofosforanowa
DHAP GAP
Dehydrogenaza aldehydu 3-fosfoglicerynowego
2Aldehyd 3-fosfoglicerynowy + 2NAD+ + 2Pi –> 1,3 BPG + NADH + H+
Kinaza fosfoglicerynianowa
1,3 -BPG + ADP –> 3-fosfoglicerynian + ATP
Fosfogliceromutaza
3-fosfoglicerynian –> 2-fosfoglicerynian
Enolaza
2-fosfoglicerynian–> fosfoenolopirogronian
Kinaza pirogronianowa
PEP +H+ + 2NAD+ –> pirogronian + ATP
Co robi arsenin?
Rozsprzęga utlenianie i fosforylację ADP
W reakcji: aldehyd 3-fosfoglicerynowy –>1,3 -bisfosfoglicerynian
Enzymy glikolizy regulowane allosterycznie
Heksokinaza
PFK-1
Kinaza pirogronianowa
Aktywatory fosfofruktokinazy 1
AMP, fruktozo-2,6-bisfosforan
Inhibitory fosfofruktokinazy
ATP, H+, cytrynian
Fruktozo-2,6-bisfosforan
- regulator glikolizy
- nie jest bezpośrednim metabolitem glikolizy
- może być przekształcany do fruktozo-6-fosforanu (przez fruktozo-2,6-bisfosfatazę)
- hamuje glukoneogenezę (fruktozo-bis-fosfatazę)
- nasila w wątrobie glikolizę
- powstaje przez fosforylację fruktozo-6-fosforanu (fosfofruktokinaza 2,ktora jest jednoczesnie fruktozo-2,6-bisfosfatazą)
- substrat regulowany przez hormony
Galaktozemia
Defekt urydylotransferazy
Galaktozemia i galaktozuria
Wzrost st. Galaktozy, deponacja galaktikolu (reduktaza aldozowa) w soczewce oka, wzrost st.galaktozo-1-fosforanu w tkankach (nerwowa i wątroba -niedorozwoj, marskosc)
Enzymy metabolizmu galaktozy
Galaktokinaza
Urydylilotransferaza galaktozo-1-fosforanowa
4-epimeraza UDP-galaktozy
Fosfoglukomutaza
Metabolizm galaktozy
Galaktoza
Galaktozo-1-fosforan
Glukozo-1-fosforan –UDP-glukoza, UDP-galaktoza
Glukozo-6-fosforan
Enzymy przemiany fruktozy
Fruktoza
Fruktozo-1-fosforan
Fosfodihydroksyaceton, aldehyd 3-fosfogliceryn.
Enzymy przemian fruktozy
Fruktokinaza
Aldolaza B
Glikoliza-główne źródło energii dla…
Mózgu
Erytrocytow
Plemników
Rdzenia nerki
Szlak pentozofosforanowy-znaczenie
-produkcja NADPH do: syntezy KT Steroidow, Neurotransmiterow redukcji glutationu -tworzenie pentoz (rybozo-5-P) dla syntezy kw.nukleinowych
Szlak pentozofosforanowy
FAZA UTLENIAJACA
Glukozo-6-P –> 6-P-glukonolakton (NADPH)
6-P-glukonolakton –> 6-P-glukonian (laktonaza)
6-P-glukonian –> rybulozo -5-P + CO2 (NADPH)
FAZA UTLENIAJĄCA
izomeryzacja pentoz:
Rybulozo-5-P –> rybozo-5-P(izomeraza fosfopentoz)
Rybulozo-5-P –> ksylulozo-5-P (epimeraa fosfopentoz)
Interkonwersja monosacharydow:
Transaldolaza i transketolaza
Rybozo-5-P +ksylulozo-5-P= aldehyd 3-P G+ sedoheptulozo -7-P (transketolaza wymaga TTP i Mg2+)
Aldehyd+septulozo=fruktozo-6-P + erytrozo-4-P (transaldolaza)
Erytrozo-4-P+ksylulozo-5-P=aldehyd-3-PG +fruktozo-6-p
Regulacja szlaku pentozofosforanowego
Poziom NADPH, zapotrzebowanie na rybozo-5-p i ATP
Niedobór dehydrogenazy G-6-P
Defekt genetyczny prowadzący do uszkodzenia krwinek i anemii hemolitycznej
Szczególnie czesto w populacji afrykańskiej
G-6-P nie przechodzi do 6-P-glukonolaktonu
Wzrost podatnosci na działanie rft (glutation jest redukowany przez dehydrogenaze glukozo-6-P)
Enzymy regulacyjne glikolizy
Heksokinaza/glukokinaza
PKF
Kinaza pirogronianowa
Regulatory PKF
+AMP
+fruktozo-2,6-BP
-ATP, H+, cytrynian
Regulatory kinazy pirogronianowej
+Fruktozo-2,6-bisfosforan
-ATP, alanina
Losy pirogronianu
1) redukcja do mleczanu
2) utlenianie do acetylo-coA
3) karboksylacja do szczawiooctanu
4) transaminacja do alaniny
Aldolaza B
Aldolaza fruktozo-1-fosforanu
Uczestniczy w metabolizmie fruktozy (rozwala fruktozo-1-P)
Tkanki syntetyzujące glukozę
Wątroba, kora nerki
Tkanki zużywające glukozę jako pierwszego źródła energii
Mózg, mięśnie, erytrocyty, jądra, rdzeń nerki
Glukogenne prekursory
Pirogronian Mleczan Alanina Aminokwasy Glicerol Intermediaty Cyklu Krebsa
Obejścia nieodwracalnych reakcji glikolizy w glukoneogenezie
HEKSOKINAZA - glukozo-6-fosfataza
PKF 1- fruktozo-1,6-bisfosfataza
KINAZA PIROGRONIANOWA - karboksylaza pirogronianu i karboksykinaza PEP
Cykl Corich
Mleczan z miesni jest w wątrobie przekształcany do pirogronianu, a ten do glukozy, która wraca do mięśni
W wątrobie zużywane 2NAD+ i 6ATP
W mięśniach otrzymywane 2 ATP i..
Miejsca magazynowania glikogenu
Mięśnie (26%)
Wątroba (75%)
Fosforylaza glikogenowa
Enzym glikogenolizy
Odłącza pojedyncze reszty glukozy z glikogenu przez dodanie do nich ortofosforanu
Fosfoglukomutaza
Przekształca np. Glukozo-1-P do glukozo-6-P
Szlaki wymagające NADPH
Biosynteza kwasów tłuszczowych Biosynteza cholesterolu Biosynteza neurotransmiterow Biosynteza nukleotydów Redukcja utlenionego glutationu Monooksygenazy cytochromu P-450
Dehydrogenaza glukozo-6-P
Enzym pierwszej reakcji szlaku pentozofosforanowego
Wymaga NADP+
utlenienie glukozo-6-p do 6-fosfoglukonolaktonu
TRANSKETOLAZA
Enzym szlaku pentozofoaforanowego
Wymaga Mg2+ i TPP (difosfotiamina -poch. Wit. B1)
C5 + C5-> C3 + C7
C4 + C5 -> C6 + C3
Transaldolaza
Enzym szlaku pentozofosforanowego
Nie wymaga kofaktorow
C3 + C7 -> C6 + C4
Do czego pirogronian?
A. Do szczawiooctanu, a ten do PEP
Pirogronian + CO2 + ATP -> szczawiooctan + ADP + Pi KARBOKSYLAZA PIROGRONIANOWA (+acetylo-CoA + biotyna)
PEP + GTP -> PEP + GDP + CO2
KARBOKSYKINAZA PEP
Metabolizm glikogenu
FOSFORYLAZA GLIKOGENOWA
odłącza pojedyncze reszty glukozy z glikogenu przez ich fosforylację (glukozo-1-P) -rozcina w. Alfa-1,4-glikozydowe
ALFA-1,6-GLUKOZYDAZA
Gdzie zachodzi glukoneogeneza?
W wątrobie, w niewielkim % w korze nerki wszystkich zwierząt i ludzi
Glikogenogeneza
Glukoza -> glukozo-6-P -> glukozo-1-P -> UDP-glukoza -> glikogen
UDP-glukoza
Forma “aktywna” glukozy na drogach przemian anabolicznych
Syntaza glikogenowa
Katalizuje przeniesienie glukozy z UDP-glukozy do rosnącego łańcucha glikogenu
Glukozylo-4,6-transferaza
Tworzy wiązania alfa-1,6-glikozydowe
Glikogenina
Białko enzymatyczne (glukozylotransferaza), na ktorym syntetyzowany jest primer dla nowej cząsteczki glikogenu
Fosforylaza glikogenowa
GLIKOGENOLIZA
Odłącza pojedyncze reszty glukozy z glikogenu przez dodanie do niego ortofosforanu
Wymaga PLP
Fosforylacja czyni ją aktywną (kinaza fosforylazy)
-aktywowana w miesniach przez adrenaline i zwiekszone stezenie AMP
- w wątrobie przez glukagon,
a także
W miesniach przez AMP (hamowana przez ATP i glukozo-6-p)
W watrobie hamowana przez glukozę
Ciąg aktywacji fosforylazy glikogenowej
Adrenalina+rec. Beta-adrenergiczny ATP->cAMP Kinaza bialkowa A -> aktywna kinaza A Kinaza fosforylazowa-> aktywna k f Fosforylaza b->Fosforylaza a
Oleinian
^9
Linolan
^9, ^12
Linolenian
9, 12, 15
Arachidonian
Delta 5,8,11,14
Z czego składa się acetylo-coA?
ADP + kw.pantotenowy + cysteamina
Lub
ADP+panteteina
Regulacja aktywności dehydrogenazy pirogronianowej
Aktywna forma nieufosforylowana \+pirogronian \+ADP (hamuje kinaze,ktora ja fosforyluje czyli czyni nieaktywną) \+Ca2+ (aktywuje fosfatazę) \+insulina
- acetylo-coA
- NADH
- ATP
- fosforylacja
