Egzamin Flashcards
Czym zajmuje się psychologia rozwojowa?
Badaniem zmian zachodzących w zachowaniu, psychice i zdolnościach jednostki na różnych etapach życia
Obejmuje analizę czynników wpływających na rozwój i mechanizmów stojących za procesami psychicznymi, takimi jak spostrzeganie, uwaga, pamięć i osobowość.
Jakie są cechy rozwoju?
- Zmiany w czasie
- Postęp
- Ukierunkowanie na cel
- Charakter ilościowy i jakościowy
Rozwój zwykle prowadzi do ulepszania funkcji, a zmiany mogą dotyczyć przyrostu wiedzy i zmian w myśleniu.
Jakie są rodzaje zmian rozwojowych?
- Zmiany uniwersalne
- Zmiany wspólne
- Zmiany indywidualne
- Zmiany punktualne
- Zmiany niepunktualne
- Zdarzenia traumatyczne
Zdarzenia traumatyczne mogą prowadzić do przyspieszenia lub zahamowania rozwoju.
Jakie metody badawcze są stosowane w psychologii rozwoju?
- Obserwacja
- Eksperyment
- Testy psychologiczne
- Wywiad anamnestyczny
Obserwacja może mieć różne formy, takie jak dziennik obserwacji czy obserwacja fotograficzna.
Czym charakteryzują się badania podłużne?
Obserwacja tych samych osób przez długi czas
Umożliwia śledzenie zmian rozwojowych w czasie.
Jakie są problemy etyczne w badaniach psychologii rozwoju?
- Brak szkody dla badanych
- Zgoda uczestników i ich opiekunów
- Anonimowość i poufność danych
- Unikanie wprowadzania w błąd
- Odpowiedzialność badacza
Badacz powinien być odpowiedzialny za wyniki i możliwe skutki badań.
Jakie są kluczowe stadia w teorii psychospołecznej Erika Eriksona?
- Podstawowa ufność vs. nieufność (niemowlęctwo)
- Autonomia vs. wstyd i zwątpienie (wczesne dzieciństwo)
- Inicjatywa vs. poczucie winy (przedszkole)
- Przedsiębiorczość vs. poczucie niższości (szkoła podstawowa)
- Tożsamość vs. pomieszanie ról (adolescencja)
- Intymność vs. izolacja (wczesna dorosłość)
- Produktywność vs. stagnacja (średnia dorosłość)
- Integracja ego vs. rozpacz (późna dorosłość)
Każdy etap życia wiąże się z kryzysem, którego rozwiązanie wpływa na dalszy rozwój.
Jakie są cztery stadia rozwoju poznawczego według Piageta?
- Sensoryczno-motoryczne (0-2 r.ż.)
- Przedoperacyjne (2-7 r.ż.)
- Operacji konkretnych (7-12 r.ż.)
- Operacji formalnych (od 12 r.ż.)
Każde stadium charakteryzuje się różnymi zdolnościami poznawczymi i sposobami myślenia.
Czym jest kryzys połowy życia?
- Bilans osiągnięć
- Porównania z innymi
- Przewartościowanie priorytetów
- Zmiany w tożsamości i relacjach społecznych
Średnia dorosłość (40-55 lat) to czas refleksji nad dotychczasowym życiem.
Jakie są zmiany w późnej dorosłości?
- Problemy zdrowotne
- Zmiany poznawcze
- Rola społeczna emeryta
- Starzenie się pozytywne
Obejmuje znaczenie aktywności fizycznej, społecznej i duchowej.
Jakie są charakterystyki pamięci w okresie przedszkolnym?
- Pamięć mimowolna
- Odtwarzanie spontaniczne
- Wpływ fantazji
- Pytania naiwne
Dzieci uczą się przez pytania typu „Co to?”, „Dlaczego?”.
Jakie są wzorce przywiązania według Bowlby’ego i Ainsworth?
- Bezpieczne (ufne)
- Unikające
- Lękowo-ambiwalentne
- Zdezorganizowane
Wzorce te różnią się sposobem, w jaki dzieci radzą sobie z rozstaniem.
Jakie są etapy rozwoju moralnego według Piageta?
- Moralność heteronomiczna (do 10 r.ż.)
- Moralność autonomiczna (po 10 r.ż.)
Dzieci postrzegają normy jako niezmienne, a później zaczynają rozumieć intencje.
Jakie są poziomy moralności według Kolberga?
- Moralność przedkonwencjonalna
- Moralność konwencjonalna
- Moralność postkonwencjonalna
Każdy poziom reprezentuje różny sposób postrzegania norm moralnych.
Jakie zmiany emocjonalno-społeczne zachodzą w okresie niemowlęcym?
- Pojawienie się podstawowych emocji
- Uśmiech społeczny (3 miesiąc)
- Strach przed obcymi (6-8 miesiąc)
Te zmiany są kluczowe dla rozwoju emocjonalnego dziecka.
Jakie są charakterystyczne zmiany w rozwoju emocjonalno-społecznym w okresie dorastania?
- Bunt młodzieńczy
- Labilność emocjonalna
- Ambiwalencja uczuć
- Akceleracja rozwoju
- Skok pokwitaniowy
Te zmiany mają wpływ na relacje z rodziną i rówieśnikami.