Egzamin Flashcards

1
Q

Jaka jest etymologia słowa psychologia i dlaczego jej pierwotne znaczenie jest anachroniczne?

A

Psyche - dusza, logos - nauka (z greckiego), jest anachroniczne, bo nazwa nie odzwierciedla przedmiotu badań, a słowo dusza zniknęło że współczesnego słownictwa psychologicznego - zamiast niego pojawia się psychika, świadomość, osobowość, ja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jakie jest znaczenie historyczne i językowe pneumatologii w kontekście psychologii oraz jak współcześnie definiowana jest psychologia?

A

Pneumatologia (pneuma - duch, logos - nauka) to nauka o duszy ludzkiej, w przeszłości ściśle związana z teologią i filozofią, subdyscyplina teologii, rozważa duchowe aspekty człowieka i jego relację z ciałem i światem. Psychologia to badanie naukowe zachowania jednostek i ich procesów psychicznych (Zimbardo)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Po co zajmować się historią psychologii według Benjamina jr.?

A

Odtwarza zdarzenia z przeszłości, łączy z nią obecne życie, pomaga zrozumieć sens teraźniejszości, daje podstawy do spekulowania na temat przyszłości, uwrażliwia na poglądy innych, uczy pokory wobec własnych sądów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wymień 5 podstawowych różnic między starą a nową historią psychologii według Laurel Furumoto?

A

Krytyczna (nie afirmatywna), kontekstowa (nie ideowa), wychodzi poza schemat “wielkich postaci”, korzysta z legitnych źródeł, wchodzi w środek omawianego okresu, nie pisze historii od tyłu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Na czym polega różnica i podobieństwa w określeniach psychologiczny i psychiczny?

A

Oba odnoszą się do aspektów ludzkiego umysłu, psychologia odnosi się do nauki, psychiczny odnosi się do stanu umysłu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Na czym polega różnica między zastanawianiem się nad zachowaniem człowieka w naukowy i nienaukowy sposób?

A

Naukowy sposób to badanie, obserwacja i eksperymenty, nienaukowy to intuicja, spekulacja, uogólnienie na podstawie np. własnego doświadczenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie są rodzaje psychologii według Benjamina jr.?

A

Akademicka, praktyczna, potoczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jakie są rodzaje psychologii według Łukaszewskiego?

A

Naukowa, stosowana, potoczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie są właściwości psychologii potocznej według Łukaszewskiego?

A

Subiektywna pewność i dogmatyczność, funkcja tożsamościowa, uznawanie prawdziwości sądów z góry (odporność na argumenty, stereotypowość)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Czym zajmuje się psychologia naukowa według Łukaszewskiego?

A

Opisywaniem, wyjaśnianiem, przewidywaniem zachowań ludzi, uwzględniając kontekst

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jak można zdefiniować psychologię stosowaną (aplikacyjną)?

A

Dziedzina psychologii, która rozwiązuje problemy codzienne, praktyczne, prowadzi badania uwzględniające problemy specyficzne dla danej dziedziny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jakie są ścieżki psychologii stosowanej na kierunku psychologia UŚ?

A

Kliniczna i zdrowia, kliniczna dziecka i rodziny, śledcza i sądowa, biznesu i kariery

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Czym jest i co obejmuje działalność APA (Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego)?

A

Jest to organizacja amerykańskich psychologów, wyznacza standardy piśmiennictwa, prowadzi bazę danych, wydaje książki i czasopisma naukowe, ustala kodeks etyki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czym jest empiryzm?

A

Kierunek filozoficzny, twierdzi, że źródłem ludzkiego poznania są tylko bodźce zmysłowe, teorie i idee są wtórne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Na czym polegał problem psychofizyczny?

A

Dotyczył relacji pomiędzy ciałem a umysłem, dyskusja na temat różnic pomiędzy światem materialnym/fizycznym a psychicznym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Czym była doktryna mechanicyzmu?

A

Procesy przyrodnicze są zdeterminowane mechanicznie (dają się wyjaśnić za pomocą fizyki i chemii), idee nabyte powstają w wyniku bezpośredniego pojawienia się bodźca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Czym są dwa rodzaje idei umysłu według Kartezjusza?

A

Nabyte i wrodzone, nabyte - powstają w wyniku bodźców zewnętrznych, wrodzone - mają źródło w umyśle i świadomości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wymień najważniejsze dokonania Kartezjusza z punktu widzenia psychologii?

A

Dualizm psychofizyczny (relacja pomiędzy ciałem a umysłem jest obustronna), doktryna mechanicyzmu, rozróżnienie rodzajów idei umysłu (nabyte i wrodzone)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Na czym polegał i co uwidaczniał eksperyment z pojemnikami z wodą, jami przeprowadził John Locke?

A

3 pojemniki, woda gorąca, letnia i zimna, ta sama letnia woda wydawała się i ciepła i zimna, uwydacznia to różnice między jakościami pierwotnymi a wtórnymi, pokazując, że nasze wrażenia zależą od percepcji i kontekstu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Czym są jakości pierwotne i wtórne w myśli Johna Locke’a?

A

Pierwotne - obiektywne, niezmienne cechy przedmiotów, istnieją niezależnie od obserwatora i powstają bezpośrednio z wrażenia zmysłowego, Wtórne - subiektywne cechy, istnieją w umyśle obserwatora w wyniku analizy wrażenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czym jest koncepcja umysłu tabula rasa?

A

Pochodzi od Johna Locke’a, człowiek jest jak czysta kartka, przychodzi na świat bez wrodzonych idei, jego umysł jest czysty, wiedza kształtuje się poprzez interakcje ze światem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Czym są dwa rodzajw doświadczeń według Johna Locke’a?

A

Pochodzące z wrażenia zmysłowego / Pochodzące z refleksji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Czym jest asocjacjonizm z myśli Johna Locke’a?

A

Teoria, że wszystkie idee i myśli pochodzą z doświadczeń zmysłowych, które łączą się w umyśle na podstawie zasad asocjacji (łączenia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie były głów­ne­ tezy Jamesa Milla (z punktu widzenia psychologii)?

A

Umysł jest maszyną, biernym bytem, reaguje automatycznie na bodźce zewnętrzne, nie ma czegoś takiego jak wolna wola i działanie spontaniczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Jakie były główne tezy Johna Stuarta Milla (z punktu widzenia psychologii)?
Wolna wola istnieje, umysł nie jest bierny, synteza twórcza (połączenie elementów nadaje jakość)
26
Na czym polegało i jakie znaczenie dla psychologii miało odkrycie Friedricha Wilhelma Bessela?
Odkrycie - można poznać psychologiczne procesy odbierania wrażeń zmysłowych i spostrzegania poprzez badanie narządów zmysłów człowieka, dzięki czemu pojawiają się nowe techniki badawcze, np. ekstyrpacja
27
Czym była technika ekstyrpacji?
Usunięcie lub zniszczenie części mózgu i obserwowanie zmian w zachowaniu zwierząt
28
Jaką metodę opracował Paul Broca i na czym polegała?
Metoda klinicznego pośmiertnego badania struktur mózgu w celu wykrycia uszkodzonych obszarów - analiza mózgów osób, które zmarły po doświadczeniu zaburzeń neurologicznych/psychicznych (identyfikacja uszkodzonych obszarów mózgu z zachowaniem pacjenta)
29
Dlaczego przekonania frenologów były błędne?
Zakładały, że kształt czaszki i wypukłości odzwierciedlają rozwój funkcji psychicznych, lecz funkcje mózgu są bardziej rozproszone niż zakładano
30
Co wniósł do nauki Jean Pierre Flourens?
Kształt czaszki nie pasuje do konturów tkanki mózgowej, która jest zbyt miękka aby tworzyć wypukłości na powierzchni czaszki
31
Co udowodnił Luigi Galvani z perspektywy badań nad człowiekiem?
Ruch mięśni jest wynikiem impulsów elektrycznych w układzie nerwowym
32
Jakie były skutki publicznego pokazu, jaki przeprowadził Giovanii Aldini?
Próby reanimacji nieboszczyka, wykorzystując elektryczność do stymulacji mięśni, wywoływało to fascynację i przerażenie i było inspiracją do postaci Frankensteina
33
Na jakim istniejącym zaburzeniu bazuje mit wampira?
Porfiria, choroba genetyczna, powoduje nadwrażliwość na światło słoneczne, bladość skóry, deformację zębów
34
Jakie jest znaczenie Ady Lovelace dla współczesnych komputerów?
Pierwsza programistka, stworzyła algorytm dla maszyny analitycznej, przewidując używanie komputerów do zadań innych niż obliczenia matematyczne
35
Dlaczego psychologia początkowo nie była w programie nauczania brytyjskich uniwersytetów?
Uważano ją za spekulatywną i nieempiryczną, niepasującą do standardu nauk ścisłych, badania oparte na introspekcji, sceptycyzm wobec naukowego badania umysłu człowieka
36
Czego dowiódł Hermann von Helmholtz?
Zmierzył szybkość przewodzenia impulsu nerwowego, pokazując, że procesy biologiczne można badać naukowo, dowiódł że myśl i ruch następują po sobie
37
Na czym polega prawo Webera?
Im silniejszy bodziec, tym większa musi być różnica, abyśmy ją zauważyli
38
Co badała psychofizyka i czym jest absolutny próg wrażliwości?
Stosunek między światem psychicznym a materialnym, absolutny próg wrażliwości to najmniejsza intensywność bodźca, która jest możliwa do zauważenia przez zmysły
39
Dlaczego Immanuel Kant pomylił się w kwestii psychologii?
Mówił, że psychologia nie może bycnauką ścisłą, ponieważ zjawiska psychiczne są subiektywne i niemożliwe do pomiaru, jednak w 19 wieku Wilhelm Wundt założył puerwsze laboratorium, udowadniając, że psychologia może być nauką empiryczną
40
Jakie są główne powody, dla których Wilhelm Wundt uważany jest za "ojca założyciela" psychologii?
Założył pierwsze laboratorium psychologiczne, zapoczątkował psychologię eksperymentalną jako naukę, przygotował do niej podręcznik, prowadził pierwszy kurs z psychologii fizjologicznej
41
Czym jest woluntaryzm?
Podejście psychologiczne koncentrujące się na zdolności psychiki do samoorganizacji, przekształcanie treści psychicznych w procesy myślowe wyższego rzędu (podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów)
42
Co oznacza i co ma na celu introspekcja?
To metoda badawcza, analizowanie własnych doświadczeń i stanów psychicznych, aby zrozumieć mechanizmy psychiczne
43
Jaka jest i co oznacza symboliczna data narodzin psychologii jako nauki?
1879, założenie laboratorium w Lipsku i publikacja pierwszych wyników
44
Ile prawdy jest w astrologii urodzeniowej, tzn. na czym polegało badanie z bliźnuakami czasowymi?
Porównanie życia osób, które urodziły się w tym samym czasie ale w różnych miejscach, w celu sprawdzenia czy cechy osobowości i losy ludzi rzeczywiście zależą od położenia planet w momencie narodzin, aby sprawdzić czy astrologiczne przepowiednie mają naukowe podstawy, badania poddały to w wątpliwość, bo wyniki były zazwyczaj przypadkowe i niepowtarzalne
45
Czym jest efekt horoskopowy i co oznacza, że nie dotyczy tylko horoskopów?
Zjawisko, w którym ludzie wierzą, że ogólne i nieprecyzyjne stwierdzenia są trafne i pasują do ich życia, mimo, że są tak ogólne, że pasują do wielu osób, efekt może występować w wielu dziedzinach, gdzie informacje są przedstawione w sposób, który wydaje się pasować do indywidualnych doświadczeń
46
Czym jest mesmeryzm?
Przekonanie Mesmera (18 w.), że istnieje niewidzialna siła (magnetyzm zwierzęcy), która przepływa przez ludzi i wpływa na ich zdrowie, więc można za jej pomocą leczyć choroby, aby zbalansować energię w ciele (np. poprzez ruchy rąk lub używanie magnesów)
47
Czym jest spirytualizm?
Przekonanie, że życie nie kończy się po śmierci, a duchy zmarłych mogą komunikować się z żyjącymi (seanse spirytystyczne, itp.)
48
Na czym polegała zmiana myślenia o powstawaniu emocji według Williama Jamesa?
Uważał, że po spostrzeżeniu fakty najpierw pojawiają się zmiany cielesne, a potem subiektywne odczucie emocji (najpierw reakcja, potem myśl)
49
Wymień najważniejsze dokonania G. Stanley'a Halla dla rozwoju psychologii?
Założenie APA, założenie pierwsego laboratorium psychologicznego w USA, powołanie pierwszego w USA czasopisma psychologicznego, nurt badań nad dzieckiem, wprowadzenie pojęcia adolescencji
50
Co oznaczają nazwy strukturalizm i funkcjonalizm?
Strukturalizm (łac. structura - budowa/układ) - zrozumienie psychologii jako zbiór podstawowych elementów świadomości, które tworzą jej strukturę Funkcjonalizm (łac. functio - działanie/funkcja) - badanie funkcji procesów psychicznych (badanie jak te procesy działają w kontekście adaptacji człowieka do środowiska)
51
Na czym polegał strukturalizm?
Polegał na odróżnieniu umysłu od świadomości (umysł - całość procesów psychicznych w trakcie życia, świadomość - suma procesów zachodzących teraz), zadaniem psychologii jest połączenie elementów świadomości i stanów fizjologicznych
52
Czym był psychologiczny układ okresowy Titchenera?
Koncepcja, w której zestawiono trzy elementy świadomości (wrażenia, wyobrażenia, uczucia) w hierarchiczną strukturę, w celu zrozumienia jak te elementy tworzą bardziej złożone doświadczenia
53
Jakie były trzy zasady charakteryzujące funkcjonalizm?
1. Bada operacje świadomości (a nie elementy psychiczne) 2. Stara się określić podstawową użyteczność świadomości 3. Jest psychologią psychofizyczną (ważna relacja umysł-ciało)
54
Na czym polega wieloznaczność pojęcia psychoanaliza?
Może ono się odnosić do: metody leczenia, teorii psychologicznej, szkoły myślenia (Metoda leczenia - technika terapeutyczna, analiza nieświadomych treści psychicznych; Teoria psychologiczna - zestaw teorii dotyczących struktury ludzkiej psychiki; Szkoła myślenia - ruch intelektualny i szkoła psychologiczna)
55
Jakich trzech wstrząsów doznała "miłość ludzi do samych siebie" zdaniem Freuda?
Teoria heliocentryczna Kopernika (człowiek nie jest centrum wszechświata), teoria ewolucji Darwina (człowiek to istota przejściowa w procesie ewolucji), psychoanaliza (człowiek nie jest panem własnych działań, są one wynikiem impulsów i mechanizmów)
56
Jakie były charakterystyczne cechy psychoanalizy w kontekście rozwoju nauki i praktyki psychologicznej?
Podłoże w medycynie i psychiatrii, leczenie osób "chorych psychicznie" według społeczeństwa, psychopatia przedmiotem zainteresowania, metodą jest obserwacja kliniczna, zajmowanie się nieświadomością
57
Jak niektóre kultury i religie traktowały choroby i zaburzenia psychiczne?
Babilończycy: choroba psychiczna = opętanie przez demony (leczenie magią i modlitwą) Sokrates, Platon i Arystoteles: choroba psychiczna = zaburzony proces myślenia (lecznicza moc słów) Starożytne kultury hebrajskie: choroba psychiczna = kara za grzechy (leczenie magią i modlitwą) 4 wiek (chrześcijaństwo): choroba psychiczna = opętanie przez diabła, złe duchy (leczenie przez tortury)
58
Kto prawdopodobnie pierwszy uwolnił pacjentów psychiatrycznych z łańcuchów?
Philippe Pinel
59
Jakie były i co oznaczały dwa obozy (podejścia) w psychiatrii 19 wieku?
Obóz somatyczny = nieprawidłowe zachowania mają przyczyny fizyczne Obóz psychiczny = nieprawidłowe zachowania mają przyczyny emocjonalne/psychiczne
60
Czym była technika swobodnych skojarzeń Freuda?
Zachęcenie pacjenta do spontanicznego wypowiadania wszystkiego, co przychodzi mu do głowy, celem wprowadzenia do świadomości wypartych myśli/wspomnień
61
Czym były opór i wyparcie w praktyce terapeutycznej Freuda?
Opór to odmowa ujawnienia bolesnych wspomnień podczas sesji swobodnych skojarzeń Wyparcie to niedopuszczenie do świadomości nieakceptowanych myśli/wspomnień (działają w nieświadomości)
62
Co to jest pomyłka freudowska?
Nieświadome idee oddziałują na myśli i działania, przypadkowe przejęzyczenie jest odbiciem prawdziwych motywów
63
Jaka jest definicja osobowości według Freuda?
Osobowość to magazyn wypartych impulsów, system składający się z ID, EGO i SUPEREGO
64
Co oznaczają id, ego i superego w koncepcji Freuda?
ID - nieświadoma część psychiki, podświadome popędy, wyparte wspomnienia, działa pod wpływem impulsów EGO - odpowiedzialne za kierowanie życiem zgodnie z rzeczywistością SUPEREGO - sumienie, ideologie, reguły i wartości
65
Jakie są funkcje mechanizmów obronnych?
Obniżenie poziomu lęku, ochrona poczucia godności, wzrost/utrzymanie wysokiej samooceny, próba znaleznienia miejsca we wrogim otoczeniu
66
Wymień 5 mechanizmów obronnych i krótko zdefiniuj jeden wybrany.
Zaprzeczenie, racjonalizacja, przemieszczenie, substytucja, projekcja. Zaprzeczenie to odrzucenie trudnej rzeczywistości, aby uniknąć dyskomfortu
67
Czym jest i jakie są dwa rodzaje substytucji?
Substytucja to zmiana niemożliwego do osiągnięcia celu na zastępczy, rodzaje: kompensacja i sublimacja
68
Jakie są główne zarzuty wobec psychoanalizy Freuda?
Metoda zbierania danych (uogólnienia, nie wyjaśnił w jaki sposób formułował wnioski), uznanie za prawdę rzekome uwodzenie pacjentek przez ojca (Freud przyznał, że wspomnienia mogły być wymuszonymi fantazjami)
69
Na czym polegała główna modyfikacja psychoanalizy w psychologii ego?
Rozszerzenie koncepcji ego - jest bardziej niezależne od ID, posiada własną energię i w ego istnieje strefa wolna od konfliktów
70
Jakie były główne dokonania Anny Freud?
Objaśnianie działania mechanizmów obronnych, nowatorskie sposoby wykorzystania materiałów z obserwacji dziecka w warunkach domowych i podczas zabawy, założenie ośrodka leczenia i instytutu szkolenia dla psychoanalityków w Londynie
71
Jakie są dwa poziomy nieświadomości według Junga?
Nieświadomość indywidualna, nieświadomość zbiorowa
72
Czym są archetypy Junga?
To wspólne wrodzone wzorce w kulturach odległych w czasie i przestrzeni, które są częścią nieświadomości zbiorowej
73
Jakie są dwie postawy i cztery funkcje ważne dla osobowości według Junga?
Postawy: introwersja i ekstrawersja Funkcje: myślenie, uczucie, percepcja, intuicja
74
Co oznacza poczucie niższości według Alfreda Adlera?
Subiektywne odczucie braku wartości, motywuje jednostkę do dążenia do osiągnięć i poprawy siebie (powstaje w okresie niemowlęctwa w skutek bezradności i zależności od innych)
75
Czym jest lęk podstawowy według Karen Horney?
Uczucie osamotnienia, bezradności i zagrożenia (w wyniku niestabilnych relacji z rodzicami w dzieciństwie)
76
Czego dowiódł Oscar Pfungst?
Dowiódł, że Sprytny Hans został uwarunkowany, a właściciel wzmacniał reakcję (koń nie rozwiązywał zadań, lecz obserwował reakcje trenera)
77
Na czym polegała zmiana myślenia o badaniach psychologicznych według Edwarda Lee Thorndike'a?
Uważał, że psychologia musi badać zachowania, nie elementy psychiczne, wprowadził podejście eksperymentalne i empiryczne, psychologia powinna opierać się na analizie danych, nie introspekcji
78
Czym była skrzynka problemowa Thorndike'a?
Narzędzie eksperymentalne do badania procesów uczenia się i rozwiązywania problemów zwierząt, (głównie kotów) = zamknięta klatka z mechanizmem otwierającym, jeśli zwierzę nauczyło się obsługiwać mechanizm, mogło wyjść i się najeść (metoda prób i błędów)
79
Czym jest prawo efektu (w behawioryzmie)?
Działania, które wywołują poczucie zadowolenia, zostają skojarzone z sytuacją i gdy się powtórzy, powtórzy się też działanie (zachowania prowadzące do pożądanych konsekwencji są wzmacniane i powtarzane)
80
Czym jest prawo ćwiczenia (w behawioryzmie)?
Im częściej działanie/reakcja jest wykorzystywana w danej sytuacji, tym szybciej będzie z nią skojarzona (czyli im częściej powtarza się sytuacja i reakcja, tym silniejsze jest powiązanie między bodźcem a reakcją)
81
Jakie były trzy problemy badawcze podejmowane przez Iwana Pietrowicza Pawłowa?
Funkcja nerwów serca, gruczoły trawienne, odruchy warunkowe i bezwarunkowe
82
Jaki odruch warunkowy i w jaki sposób mierzony odkrył Pawłow?
Przy pracy nad funkcjonowaniem gruczołów trawiennych psów odruch warunkowy, że organizm uczy się reagować na bodziec jeśli jest on wielokrotnie kojarzony z bodźcem bezwarunkowym (psy przechodziły operację umieszczającą ujścia gruczołów na zewnątrz i odruch był mierzony poprzez ilość śliny wydzielanej przez psa)
83
Co było celem behawioryzmu?
Psychologia jako eksperymentalna dziedzina nauk przyrodniczych, której celem jest badanie zachowań i wywołujących je bodźców środowiskowych
84
Wymień główne elementy programu Watsona?
Sprzeciw wobec strukturalizmu i funkcjonalizmu, odrzucenie analizowania świadomości i introspekcji, zachowanie ma postać "bodziec-reakcja", badanie ludzi i zwierząt
85
Co składa się na współczesną psychologię behawioralną?
Analiza zachowania, podejście poznawczo-behawioralne (kierunek w psychoterapii)
86
Na czym polegał eksperyment znany w historii jako "Mały Albert"?
Wzbudzenie w dziecku lęku przerażającym dźwiękiem uderzenia w stalowy pręt (którego dziecko nie widzi), gdy wyciągało ono ręce do białego szczura w koszyku, w efekcie czego dziecko bało się białych szczurów - reakcja warunkowa (eksperyment nieetyczny)
87
Co uznaje się za główne osiągnięcie Mary Cover Jones?
Opracowanie techniki stopniowej desensytyzacji (zmniejszenie wrażliwości na bodziec)
88
Jakie były główne elementy behawioryzmu Skinnera?
Opisywanie (nie wyjaśnianie) zachowania, warunkowanie sprawcze, częstotliwość i czas wzmocnień, wzmocnienia pozytywne i negatywne
89
Czym jest warunkowanie sprawcze (instrumentalne)?
Procedura uczenia się oparta na wzmocnieniach (metoda kary i nagrody), zachowanie jest wytworem organizmu, a nie efektem bodźca
90
Czym była skrzynka/klatka Skinnera?
Narzędzie eksperymentalne do badania warunkowania sprawczego, zwierzę mogło nauczyć się wykonywać działanie w zamian za nagrodę/wzmocnienie (np. jedzenie)
91
Czym są rozkłady wzmocnień i jak powstało to odkrycie Skinnera?
Zasady jak często i w jakich warunkach są dostarczane wzmocnienia w procesie uczenia się, odkrył je podczas eksperymentów z wykorzystaniem skrzynki
92
Na czym polegał eksperyment "przesądne gołębie" Skinnera?
Na umieszczeniu gołębi w klatce i niezależnie od ich zachowania regularnie wysuwano pokarm, większość gołębi zaczęła powtarzać czynności, które kojarzyły się z pojawieniem się pokarmu, mimo, że nie było związku między ich zachowaniem a otrzymywaniem pokarmu
93
Czym są wzmocnienia pozytywne i negatywne?
Pozytywne (nagrody) - pożądane i korzystne konsekwencje (pokarm, uznanie, pieniądze) Negatywne (kary) - bodźce awersyjne (zagrożenie, przymus, porażka, degradacja)
94
Czym powinno się charakteryzować wzmocnienie pozytywne, aby było bardziej skuteczne?
Zmienne proporcje (zamiast stałych), zmienne odstępy czasowe (zamiast regularnych), bezpośrednie wzmocnienie (od razu po zrealizowaniu czynności)
95
Od czego zależy skuteczność sterowania negatywnego?
Od umiejętności wskazania nowych alternatyw działania (które są źródłami wzmocnień pozytywnych)
96
Jak nazwany został socjobehawioryzm i co jest jego głównym założeniem?
Najpierw socjobehawioryzm, potem ujęcie społeczno-poznawcze, zakłada, że uczenie zachodzi przez obserwację i modelowanie zachowań innych, oczekiwanie, jakie zachowanie przyniesie kary, a jakie nagrody
97
Na czym pokrótce polegał eksperyment lalki Bo-bo i jakie są do niego zastrzeżenia metodologiczne?
Zbadanie, czy dzieci naśladują agresywne zachowania dorosłych, obserwując, jak dorośli biją i wyrażają agresję wobec dmuchanej lalki, następnie sprawdzenie, czy dzieci powtórzą te zachowania Zastrzeżenia metodologiczne: czy intencją dzieci były zachowania agresywne? Czy nagranie wideo zostało odebrane przez dzieci jako instrukcja i oczekiwanie eksperymentatora? Wnioski mają przełożenie na ludzi, mimo, że badanie dotyczyło lalki, więc tak naprawdę nie ma przełożenia na realny świat
98
Jakie były główne założenia psychologii humanistycznej?
Sprzeciw wobec behawioryzmu i psychoanalizy, nacisk na mocne strony i realizację potencjału człowieka, świadome doświadczenie i wolna wola
99
Jak definiował samorealizację Maslow?
To wrodzona tendencja do pełnego rozwoju swoich zdolności i urzeczywistniania swojego potencjału
100
Jakie jest najważniejsze założenie w pracy terapeutycznej Rogersa?
Że ludzie mogą świadomie i racjonalnie zmieniać swoje myśli i zachowania z niepożądanych na pożądane
101
Czym jest samourzeczywistnienie (samoaktualizacja) według Rogersa?
Największą siłą motywacyjną jest popęd do urzeczywistniania Ja - jego rozwój nigdy się nie kończy (doświadczenie z dzieciństwa i uczenie się mogą go wzmagać/hamować)
102
Jakie są cechy osoby w pełni funkcjonującej według Rogersa?
Samorealizacja, pozytywne pojęcie Ja, zgodne z rzeczywistością pojęcie Ja
103
Czego dotyczył apel Seligmana z przełomu 20 i 21 wieku?
Tworzenia bardziej pozytywnej koncepcji natury człowieka i jego potencjału
104
Wymień współczesne główne podejścia/nurty terapeutyczne?
Poznawczo-behawioralne, systemowe, psychodynamiczne, humanistyczne
105
Z jakich powodów wiedza o mitach psychologicznych jest ważna?
Bo mogą być szkodliwe, mogą wyrządzić szkody pośrednio, akceptacja mitów może zakłócić zdolność krytycznego myślenia
106
Na czym polega selektywność percepcji i pamięci w kontekście źródeł mitów?
Na interpretacji świata zgodnie z uprzednio nabytymi przekonaniami, nastawieniem, sprzyja utrwalaniu mitów, bo ludzie zapamiętują informacje zgodne z ich przekonaniami, zapamiętują bardziej wyraziste treści, ignorując dane przeczące mitom
107
Czym jest i jak może się przydać "Wielka Czteroelementowa Tabela Życia"?
To narzędzie logiczne, pomaga unikać błędów w rozumowaniu i identyfikowaniu związków przyczynowo-skutkowych, składa się z czterech komórek: przypadków, które potwierdzają lub obalają hipotezę, oraz przypadków, w których hipoteza byłaby prawdziwa lub fałszywa
108
Czym jest a czym nie jest korelacja?
To statystyczna mkara stopnia zależności pomiędzy dwoma zmiennymi, nie jest nią iluzoryczna korelacja, w której dwa statystycznie niepowiązane zdarzenia uznawane są za powiązane, korelacja nie oznacza przyczynowości
109
Na czym polega rozumowanie po fakcie i efekt placebo?
Rozumowanie po fakcie to założenie, że jeśli jedno zdarzenie nastąpiło po drugim, to pierwsze musiało być przyczyną drugiego, efekt placebo to poprawa wynikająca wyłącznie z oczekiwania poprawy (silny wpływ mają nasze oczekiwania)
110
Co oznacza niereprezentatywna próba i złudzenie klinicysty?
To taka grupa badana, która nie odzwierciedla cech populacji, z której została wybrana, przez co wyniki mogą być zniekształcone Złudzenie klinicysty to tendencja praktykujących lekarzy do zawyżania stopni przewlekłości schorzenia, którym się zajmują, przyczyną jest formułowanie uogólnień na podstawie niereprezentatywnej próby