egzamin Flashcards

Question

Frantz Fanon - tożsamość

Answer 1

urodzony na Martynice, jako wnuk niewolnika, * pochodził z bardzo bogatej rodziny w trakcie II wś walczył za Francję w Maroku * w nagrodę studiował za darmo w Lyonie delegowany na praktykę do Algierii, gdzie leczył ofiary wojny zmarł na białaczkę w USA. Z WYBORU OBYWATEL ALGIERII, O KTÓREJ NIEPODLEGŁOŚĆ WALCZYŁ PRZECIWKO FRANCUZOM

Answer 2

"Czarna skóra. Białe Maski" "Wyklęty lud ziemi"

Answer 3

był wówczas dyrektorem szpitala w Algierii, gdzie 1 lis 1954 wybucha wojna domowa, * leczy ofiary cywilne, żołnierzy z frontu i oficerów tajnej policji, którzy torturowali więźniów i nie wytrzymali, * ukrywa powstańców, * już w 1956 r. składa dymisję i zrywa z Francją, * przyłącza się do rebeliantów i wyrusza do Tunezji

Answer 4

Kompleks Czarnego ma podłoże zaburzeń afektywnych. * jest to efekt dominacji Białego. Najpierw ekonomicznej, a w jej efekcie (poczucia niższości) także psychicznej. Nie chodzi o to, by Czarny poczuł się równy wobec Białego, bo równość Czarnego i Białego to ich równoczesne unicestwienie. To Czarny ma się wyzwolić ze stereotypów kulturowych – porzucić maskę Białego.

Answer 5

Czarny staje się człowiekiem bardziej, gdy posiądzie język – np. francuski – wówczas przesiąka kulturą ukrytą w każdym języku. * Mówiąc po francusku próbuje się być jak Francuz.

Answer 6

doskonała diagnoza mechanizmu przemocy kolonialnej * bardzo głęboko wsiąkł w kulturę francuską – krytycznie, legitymizuje wojny niepodległościowe – uważa je za konieczną drogę do prawdziwej niepodległości, kolonializm vs. anty-kolonializm to kapitalizm vs. socjalizm, krytyk elit afrykańskich wykształconych w Europie, które przejęły władzę wraz z dekolonizacją (np. Senegal, WKS) Fanon zyskuje we Francji wielkiego zwolennika – J.P. Sartre

Answer 7

inspirował się Z. Freudem, K. Marksem i J-P. Sartre’em

Answer 8

ruch polityczno-literacki, lata 30. XX w., Paryż, kolonie francuskie, próba podkreślenia walorów kultury „murzyńskiej”, afirmacja dokonań cywilizacyjnych człowieka czarnego, pokazanie, że on też jest coś wart

Answer 9

Fanon widzi tu patologię i ruch krytykuje, jako zrodzony z podległości i tę podległość (kulturową i psychiczną) utrzymujący, * poza tym, uznaje go za skierowany do b. wąskiej grupy intelektualistów, ochrona dziedzictwa Czarnych w Europie, trzej czołowi przywódcy to „udane okazy asymilacji”,

Answer 10

termin francuskojęzyczny, oznacza rodowitego mieszkańca kolonii, który postanowił zostać „Francuzem” „ewoluował” do bycia Europejczykiem, przyjął religię, język, kulturę, sposób ubioru, maniery itp. z Francji, rzadziej używany w odniesieniu do Konga Belgijskiego, część z nich wykształcona w Europie, reszta w szkołach kolonialnych, cieszyli się przywilejami, chcieli być lepsi od „dzikusów”, w Kongu wprowadzono „karty” dla Évolué świadczące o ich „lepszości”, zakładano kluby itp., przedłużenie kolonializmu dusz, służyli dla imperium i jego wartości, "skolonizowany kulturowo inteligent”, który często przejmował władzę w niepodległych państwach = neokolonializm

Answer 11

1. Indochiny 2. Algieria 3. Angola, Mozambik i Gwinea Bissau * liczba ofiar po stronie Europejczyków to 75 tys. ludzi, po drugiej stronie 850 tys.

Answer 12

kameruński filozof historii, badacz dzieł Fanona i kwestii postkolonialnej, * walka o wyzwolenie pchnęła nowe państwa w spiralę przemocy (Gwinea Bissau, Gwinea Równikowa itd…), * wojna jako pharmakon tj. lek i trucizna w jednym

Answer 13

Współczesna demokracja zrodzona na Zachodzie już u swych fundamentów jest demokracją nie dla wszystkich (więc niedemokratyczną), Rodzą się dwie równoległe demokracje: * demokracja plantacyjna w Stanach Zjednoczonych, * demokracja burżuazyjna w Europie Zachodniej.

Answer 14

anarchizm (likwidacja wszelkich form władzy politycznej, zwłaszcza państwa, własności prywatnej, hierarchii), komunizm (Marks i Engels), syndykalizm (ruch robotniczy: likwidacja partii politycznych, istnienie tylko związków zawodowych, ekonomia nad polityką)

Answer 15

demokrację w Europie (i USA) umacnia przemoc kolonialna, czynnik technologiczny: Europa wymyśla militarne narzędzia podporządkowania (broń), medycynę (chinina daje zdolność adaptacyjną) i środki transportu, demokracja uwalnia niesamowity postęp techniki, produkcję masową i broń masową – ta jest testowana w koloniach (eksperymenty kolonialne),

Answer 16

kolonia 77 razy większa od Belgii, 1885-1908 prywatna posiadłość króla Leopolda II – Wolne Państwo Kongo następnie kolonia Belgii, którą państwo odkupiło od swego króla podejrzenia względem zbrodni Leopolda potwierdza raport Rogera Casementa, 30 czerwca 1960 – niepodległość DRK

Answer 17

Nigeryjski powieściopisarz 1930-2013, jego powieść z 1958 r. to najchętniej czytana powieść w Afryce i najczęściej czytana powieść czarnego Afrykańczyka na świecie archetyp współczesnej powieści afrykańskiej z jednej strony pokazuje, że kultura przedeuropejska nie była prymitywna, a bardzo złożona, z drugiej pokazuje kulturę europejską jako zachłanną i arogancką, bohaterami czyni wreszcie samych Afrykańczyków

Answer 18

Nigeryjka mieszkająca w USA, pisarka, aktywistka, feministka, praktykująca katoliczka, wychowana w rodzinie inteligenckiej (ojciec wykładał matematykę na Uniwersytecie Nigeryjskim)

Answer 19

1930-2017, NN w 1992 r., urodzony na Saint Luci poeta potomek niewolników, Anglików i Holendrów, szuka swej tożsamości – wykształcenie otrzymał angielskie, wygląd afrykański = kim jestem

Answer 20

1419, 1420, 1427: Madera, W-wy Kanaryjskie i Azory 1434: środkowe Maroko, przylądek Bajador 1444: obecny Senegal

Answer 21

poszukiwanie złota Henryk chciał być królem odbicie Wysp Kanaryjskich z rąk Hiszpanii 1415 r. - zdobycie Ceuty, pierwsza europejska forteca w Afryce

Answer 22

lata 90. XV w. - wyprawy Kolumba, Magellana, Vasco da Gamy

Answer 23

12.10.1492

Answer 24

1493 - bulla papieska Aleksandra VI 1494 - traktat z Tordesillas 1529 - traktat z Saragossy

Answer 25

Cabo Verde, Angola, W-wy Św. Tomasza i Książęce, Mozambik, Gwinea Bissau

Answer 26

1687 r. – początki osadnictwa portugalskiego w tym miejscu, 1863 r. – status miasta, do 1879 r. Gwinea Portugalska była administracyjnie zarządzana z Cabo Verde, 1941 r. – stolica kolonii przeniesiona tu z Bolamy, miasto zaprojektowane od początku przez Europejczyków,

Answer 27

1973 - jednostronne ogłoszenie niepodległości przez GB 1973-74 - wojna domowa 1974 - formalna niepodległość

Answer 28

1926 r. – wojskowy zamach stanu Antonia Salzara (początek faszystowskiej dyktatury), Salazar (1889-1970) – prof. ekonomii, działacz katolicki, niedoszły ksiądz, rządzi do wylewu w 1968 r., tworzy Nowe Państwo ideologicznie oparte o faszyzm i katolicyzm, po 1945 r. gdy faszyzm nie jest modny, powstaje państwo narodowo katolickie (neofaszyzm?), Salazar określa dziejową misję narodów: rozbudowa imperium kolonialnego + misja cywilizacyjna (w praktyce szereg okrucieństw), w latach 60. wybuchają wojny w koloniach, zbyt kosztowne by wygrać, 4 kwietnia 1974 – rewolucja goździków 1975 r. – ostateczny kres Nowego Państwa i imperium kolonialnego (najdłuższego w dziejach).

Answer 29

1961-1974 najważniejsza kolonia w Afryce (żyzne gleby + dużo surowców, w tym ropa, żelazo, metale kolorowe), niepodległość wielu kolonii afrykańskich od lat 50. XX w., + naciski ONZ, poległo 8000 żołnierzy Port., 1000 białych cywilów, 100 000 czarnych cywilów i rebeliantów (stosunek ofiar ponad 1:10),

Answer 30

ANGOLA 1961-1974, MOZAMBIK 1964-1974, GWINEA BISSAU 1963-1974 (epizodycznie walki na WYSPACH ZIELONEGO PRZYLĄDKA), W-Y ŚW. T i K – brak wojny;

Answer 31

3 lutego 1953 r. masakra dokonana przez portugalską milicję kolonialną na ludności lokalnej dziś nieoficjalna data początku ruchów niepodległościowych na WŚwTiK, oficjalnie – 3 lutego to dziś święto narodowe.

Answer 32

(1852-1910) – portugalski lekarz, profesor i działacz polityczny, republikanin, zamordowany na dzień przed obaleniem monarchii w Portugali. Ważna i wpływowa postać przełomu wieków XIX i XX w imperium.

Answer 33

(1852-1910) – portugalski wojskowy, admirał, republikanin, popełnił samobójstwo na dzień przed obaleniem monarchii w Portugali. Ważna i wpływowa postać przełomu wieków XIX i XX w imperium.

Answer 34

(1846-1900) – portugalski odkrywca i kolonizator 1894-1897 – gubernator koloni Cabo Verde, jedna z najważniejszych postaci portugalskiego kolonializmu w Afryce,

Answer 35

5 lipca 1975 – niepodległość Republiki Zielonego Przylądka,

Answer 36

inżynier agronom działacz na rzecz wyzwolenia Gwinei Portugalskiej i Cabo Verde, ideowy zwolennik marksizmu, zamordowany najprawdopodobniej przez wywiad portugalski, ikona walki z kolonializmem portugalskim.

Answer 37

Państwo powstałe nad rzeką Kongo w końcu XIV wieku (ok. 1390 r.), powstało ze zjednoczenia mniejszych organizmów w regionie,

Answer 38

1622-1665 r.