edebiyat Flashcards

1
Q

edebiyat nedir

A

olay düşünce duygu hayallerin söz ya da yazi ile yansitilma sanati

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

edebiyat tarih ilişkisi

A
  • tarihi gerçeklik edebi eserlerde yeniden yorumlanır
  • ikisi de birbirinden yararlanır
  • edebiyat tarihi bilimsel olarak işlemez, fakat eserlerinde tarihi gerçeklikten de çıkmaz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

edebiyat din ilişkisi

A
  • edebiyat dini hayata dini hayat edebiyata etkide bulunur

- turk edebiyatinin bolumlere ayrilmasinda din etkilidir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

edebiyatın konusu nedir

A

insandir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

edebiyat sosyoloji iliskisi

A

edebiyat toplum ile doğrudan ilişkili oldugğu için sosyoloji (toplum biliminden) yararlanır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

edebiyat toplum ilişkisi

A

edebiyat toplum sorunları gelişmeleri yansıtır ve toplumsal değişime etkide bulunur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

edebiyat felsefe ilişkisi

A
  • edebi eserler bazı felsefi akım ve düşünceleri yansıtabilir, aynı zamanda felsefe edebiyattan etkilenebilir
  • edebi eserlerde ortaya konulan dunyayi adlandırırken felsefe devreye girer, ayrica edebi akimlar felsefeye yakin bir durum ortaya koyar
  • felsefeciler düsüncelerini, arka planini edebi esrler aracılığı ile anlatır. felsefecilerin birçoğu edebiyatçıdır da
  • felsefe düşünceyi oluşturur edebiyat ise bu düşünceyi kurgular (direkt etkilesim)
  • edebi akımların temelleri felsefi goruslere ve filozoflara dayanir. yazarlar eserlerinde kendi felsefelerini (hayat goruslerini) ortaya koyar.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

edebiyat-psikoloji ilişkisi

A
  • edebiyatın konusu insan olduğu için psikoloji(ruh bilimi) ile yakından ilgilenir.
  • yazarlar oluşturdukları karakteri daha iyi yansıtabilmek iç dünyasını olabildiğince iyi bir şekilde aktarmak için psikoloji bilimini bilmelidir.
  • edebiyatta sıkça kullanılan ruh çözümleri için psikoloji lazım
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

edebiyat coğrafya ilişkisi

A
  • her eser bir mekanda geçer, mekan ise coğrafyanın konu alanıdır. bu yuzden ayrılmaz bir ilişkileri var
  • bazen eserler bir bölgeyi tanıtmak, anlatmak için yazılır. bu eserlerin konusu direkt olarak coğrafyadır.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

klasisizm kuralları”

A
  • sanat insan tabiatinin taklidi
  • genel olanin, evrenselin ve bütün zamanların peşindeler.
  • akıl ve sağduyu hakimdir
  • konudan vs cok anlatım biçimi onemlidir
  • ahlakli sade anlasilir bir dili var
  • siradan insanlari konu almaz
  • kuralci
  • sanat sanat içindir
  • eserde sanatçı kişiliini gizler
  • eski yunan ve latin edebiyatini ornek alırlar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Romantizm (coşumculuk) kuralları

A
  • klasisizme tepki olarak 18. yüzyılın yarısında doğdu
  • victor hugo cromwell kitabinda romantizmin kurallarını açıkladı
  • romantikler ve klasisizmler arasında olan hernanni savaşını romantikler kazanmis
  • özgürlük ve hürriyet ana düşünce
  • bireyciler
  • duygu ve hayalleri akıla tercih etmişler
  • yapay ve suslu bir dile karsi cikmislar
  • zıtlık var eserlerde
  • yazar kendisini gizlemez eserlerde
  • milli düşünceye sahipler
  • tasvire ve doğaya onem vermisler
  • mucize ve tesaduflere sık sık yer verilir
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

klasisizm türk temsilcileri

A

şinasi ve ahmet vefik paşa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

romantizm turk temsilcileri

A

namık kemal
ahmet mithat efendi
abdulhak hamit tarhan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

realizm kuralları

A
  • realizm romantizme tepki olarak çıkmıştır
  • madame bovary ile kesin halini almıştıt
  • pozitivizm(akılcılık) ve determinizm bilimselligin her alanda olması temelli
  • sanat sanat içindir görüşü var
  • sade bir dil kullanılmış
  • nesnellik ilkesi benimsenmis
  • gözlem ve belgeden yararlanılmıs
  • tasvir onemli fakat gereksiz tasvir yapmiyolar
  • yazar kendisini gizliyor eserlerde
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

naturalizm kuralları

A
  • aynı sartlar altında aynı sebepler daima aynı sonucları verır dusuncesindeler
  • realizmin bir ileri noktası
  • bilimsel ve deneysel gerçeklik benimsenmiştir
  • nesnelliik on plada
  • tasvirlere onem verilmiş
  • sanatın doğanın kopyası olması gerektıgıne ınaıyolar
  • sanat toplum içindir gorusundeler halkı egitmek icin sanat
  • deneysel roman turunu olusturmuslar
  • sokak dilini kullanmıslar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

naturalizm temsilcileri

A
  • emile zola
  • guy de maupassant
  • alphonse daudet
  • nabizade nazım
  • besir fuat
  • huzeyin rahmi gurpinar
17
Q

parnasizm kuralları

A
  • romantik şiire tepki olarak dogmus
  • nesnellik var şair kendisini gizliyor
  • konusu düşüncelerdir
  • felsefi şiir anlayışını doğurmuşlar
  • biçim kusursuzlugu endisei tasrlar
  • nazım biçimi sonedir
  • tasvire onem vermisler
18
Q

parnasizm tr temsilcileri

A
  • cenab şahabettin
  • yahya kemal
  • tevfik fikret
19
Q

sembolizm kuralları

A
  • parnasizme tepki olarak 19. yyın yarısında ortaya cıkmıs
  • siirde muzşkalite ve anlam kapalılıgına onem vermisler
  • sanat icin sanat anlayısı
  • hayal ve duygular on planda
  • imge sembol ve mecazlara dayalı bir anlatım benimsmeişler
20
Q

selmbolizm tr temsilcileri

A
cenap şahabettin
ahmet haşim
cahit sıtkı tarancı
ahmet hamdi pınar
ahmet muuhip dıranas
21
Q

Hikaye nedir?

A

olması olası ya da yasanmıs durum olayların kisi yer ve zamana baglı kalarak anlatildigi kisa eserler

22
Q

ilk hikaye

A

decameron

23
Q

ilk tr hikaye

A

ahmet mithat efendi-letaif i rivayet

24
Q

batılı anlamda ilk tr hikaye

A

samipaşazade sezai-kücük şeyler

25
Q

1923-40 arası hikaye

A
  • gözlemci gerçekçiliğe dayalı hikaye

- bazıları toplumsalkonuları ve cumhuriyet devrimlerini anlatırken bazıları da bireyin iç dünyasını anlatmış

26
Q

1940-60

A
  • bireyin iç dünyası, toplumcu gerçekçi, milli-dini duyarlılık ve modernist hikayeler yazılmış
27
Q

reşat nuri güntekin

A

leyla ile mecnun

28
Q

fahri celalettin goktulga

A

telak-ı selase

29
Q

ercument ekrem talu

A

teravihten sahura