edebiyat Flashcards
edebiyat nedir
olay düşünce duygu hayallerin söz ya da yazi ile yansitilma sanati
edebiyat tarih ilişkisi
- tarihi gerçeklik edebi eserlerde yeniden yorumlanır
- ikisi de birbirinden yararlanır
- edebiyat tarihi bilimsel olarak işlemez, fakat eserlerinde tarihi gerçeklikten de çıkmaz
edebiyat din ilişkisi
- edebiyat dini hayata dini hayat edebiyata etkide bulunur
- turk edebiyatinin bolumlere ayrilmasinda din etkilidir
edebiyatın konusu nedir
insandir
edebiyat sosyoloji iliskisi
edebiyat toplum ile doğrudan ilişkili oldugğu için sosyoloji (toplum biliminden) yararlanır
edebiyat toplum ilişkisi
edebiyat toplum sorunları gelişmeleri yansıtır ve toplumsal değişime etkide bulunur
edebiyat felsefe ilişkisi
- edebi eserler bazı felsefi akım ve düşünceleri yansıtabilir, aynı zamanda felsefe edebiyattan etkilenebilir
- edebi eserlerde ortaya konulan dunyayi adlandırırken felsefe devreye girer, ayrica edebi akimlar felsefeye yakin bir durum ortaya koyar
- felsefeciler düsüncelerini, arka planini edebi esrler aracılığı ile anlatır. felsefecilerin birçoğu edebiyatçıdır da
- felsefe düşünceyi oluşturur edebiyat ise bu düşünceyi kurgular (direkt etkilesim)
- edebi akımların temelleri felsefi goruslere ve filozoflara dayanir. yazarlar eserlerinde kendi felsefelerini (hayat goruslerini) ortaya koyar.
edebiyat-psikoloji ilişkisi
- edebiyatın konusu insan olduğu için psikoloji(ruh bilimi) ile yakından ilgilenir.
- yazarlar oluşturdukları karakteri daha iyi yansıtabilmek iç dünyasını olabildiğince iyi bir şekilde aktarmak için psikoloji bilimini bilmelidir.
- edebiyatta sıkça kullanılan ruh çözümleri için psikoloji lazım
edebiyat coğrafya ilişkisi
- her eser bir mekanda geçer, mekan ise coğrafyanın konu alanıdır. bu yuzden ayrılmaz bir ilişkileri var
- bazen eserler bir bölgeyi tanıtmak, anlatmak için yazılır. bu eserlerin konusu direkt olarak coğrafyadır.
klasisizm kuralları”
- sanat insan tabiatinin taklidi
- genel olanin, evrenselin ve bütün zamanların peşindeler.
- akıl ve sağduyu hakimdir
- konudan vs cok anlatım biçimi onemlidir
- ahlakli sade anlasilir bir dili var
- siradan insanlari konu almaz
- kuralci
- sanat sanat içindir
- eserde sanatçı kişiliini gizler
- eski yunan ve latin edebiyatini ornek alırlar
Romantizm (coşumculuk) kuralları
- klasisizme tepki olarak 18. yüzyılın yarısında doğdu
- victor hugo cromwell kitabinda romantizmin kurallarını açıkladı
- romantikler ve klasisizmler arasında olan hernanni savaşını romantikler kazanmis
- özgürlük ve hürriyet ana düşünce
- bireyciler
- duygu ve hayalleri akıla tercih etmişler
- yapay ve suslu bir dile karsi cikmislar
- zıtlık var eserlerde
- yazar kendisini gizlemez eserlerde
- milli düşünceye sahipler
- tasvire ve doğaya onem vermisler
- mucize ve tesaduflere sık sık yer verilir
klasisizm türk temsilcileri
şinasi ve ahmet vefik paşa
romantizm turk temsilcileri
namık kemal
ahmet mithat efendi
abdulhak hamit tarhan
realizm kuralları
- realizm romantizme tepki olarak çıkmıştır
- madame bovary ile kesin halini almıştıt
- pozitivizm(akılcılık) ve determinizm bilimselligin her alanda olması temelli
- sanat sanat içindir görüşü var
- sade bir dil kullanılmış
- nesnellik ilkesi benimsenmis
- gözlem ve belgeden yararlanılmıs
- tasvir onemli fakat gereksiz tasvir yapmiyolar
- yazar kendisini gizliyor eserlerde
naturalizm kuralları
- aynı sartlar altında aynı sebepler daima aynı sonucları verır dusuncesindeler
- realizmin bir ileri noktası
- bilimsel ve deneysel gerçeklik benimsenmiştir
- nesnelliik on plada
- tasvirlere onem verilmiş
- sanatın doğanın kopyası olması gerektıgıne ınaıyolar
- sanat toplum içindir gorusundeler halkı egitmek icin sanat
- deneysel roman turunu olusturmuslar
- sokak dilini kullanmıslar