dział5- litosfera.kl1 Flashcards
promień Ziemi
6 371km
obwód ziemi
40 075km
budowa warstwowa ziemi
skorupa ziemska
płaszcz (górny i dolny)
jądro (część płynna i stała, wytwarza pole magnetyczne, NiFe, T= 6000C, 17g/cm3)
powierzchnie nieciągłości
oddzielają warstwy od siebie
MOHO - oddziela a od b
w płaszczu gwałtownie zmienia sie
temperatura
cisnienie
gestość
(narastają ku środkowi ziemi)
i skład chemiczny
skorupa ziemska
kontynentalna (granitowa)
-tylko na kontynentach
-do 80km (Himalaje)
oceaniczna (bazaltowa)
- na całej powierzchni kuli ziemskiej
-5-12km grubości
ile % masy ziemi stanowią poszczególne warstwy
jądro 31% mz
płaszcz 68% mz
skorupa 1% mz
skały magmowe
głębinowe (plutoniczne)
- krystalizacja magmy pod powierzchnią ziemi
- granit
- gabro
wylewne (wulkaniczne)
- z lawy, która zastygła pod powierzchnią ziemi
- bazalt
-andezyt
skały osadowe
okruchowe
- nagromadzenie okruchów na powierzchni Ziemi
- piasek, żwir, piaskowiec
ewaporaty (pochodzenia chemicznego)
- odparowanie roztworu
- sól kamienna
-gips
pochodzenia organicznego
- poprzez opadanie i rozkład roślin na sonie
- węgiel brunatny i kamienny
- torf
skały metamorficzne
wysoka T i ciśnienie na skały magmowe lub osadowe
- gnejs (nacisk na granit)
- marmur (nacisk na wapienie)
wegener
zaobserwował, że kontynenty łączą się jak puzzle
są w ciągłym ruchu
afryka
praatlantyk (jura)
prądy konwekcyjne
magma purusza się w płaszczu ziemi, siła napędowa
stały ruch płyt litosfery
ryft
głównie występują na dnach oceanów, a najdłuższym jest grzbiet środkowoatlantycki
rozerwanie litosfery przez magmę
wąskie i długie pęknięcia
grzbiety śródoceaniczne
subdukcja
płyty podsuwają się pod siebie
najczęściej płyta oceaniczna pod kontynentalną
rowy oceaniczne
wzdłuż strefy subdukcji występują trzęsienia ziemi oraz wybuchy wulkanów
Andy są wytworem subdukcji