Dosbarthiad a Bioamrywiaeth Flashcards
Dau fath o organebau byw
Planhigion
Anifeiliad
Dosbarthu ac enwi organebau
Yn seiliedig yn draddodiadol ar nodweddion morffolegol, yn fwy diweddar, mae dadansoddiad DNA wedi cael ei ddefnyddio I drefnu organebau yn fwy cywir er mwyn dangos pa mor gysylltiedig ydynt.
Parth
Y grwpiau mwyaf. Mae 3 pharth. Eukarya (sy’n caynnwys 4 o’r 5 teyrnas) Bacteria ac Archaea
Teyrnas
May yna 5 teyrnas
Anifeiliaid, planhigion, ffyngau, organebau ungellog a bacteria
Ffylwm
Dosbarth
Teulu
Mae grwpiau yn mynd yn llai ac mae organebau’n
Mynd yn fwy tebyg gan fod ganddynt fwy o
Nodweddion morffolegol (adeiladdau corff) yn gyffredin.
Genws
Rhan gyntaf o enw gwyddonol organeb. Mae’n dechrau â phriflythyren er engraifft Panthera
Rhywogaeth
Ail ran o enw gwyddonol organeb er engraifft tigris
Addasiadau
Pethau byw yn addasu I’w cynefin
Gall fod addasiad fod yn forffolegol.
Gall fod addasiad hefyd bod yn ymddygiadol
Pam ydy popeth fwy yn cystadlu
Er mwyn oroesi
Mae anifeiliad yn cystadlu am fwyd, tiriogaeth a chymar
Mae planhigion yn cystadlu am olau dŵr a mwynau
Cystadleuaeth ryngrywogaethol
Hwn yn cystadleuaeth rhwng rhywogaethau gwahanol
Cystadleuaeth fewnrhywogaethol
Cystadleuaeth rhwng aelodau o’r un rhywogaeth
Heblaw am gystadleuaeth, Sut mae maint poblogaeth yn cael ei newid?
Mae nwh’n cael newid gan ysglyfaethu, llygredd neu glefyd
Beth ydy bioamrywiaeth yn fesur o
Yr amrywiaeth o rywogaethau gwahanol
Niferoedd o bob un o’r rhywogaethau gunny mewn ardal benodol
Pam ydy bioamrywiaeth yn bwysig
Oherwydd mae’n darparu
Bwyd
Deunyddiau diwydiannol
Meddyginiaethau newydd
Gella llesiant dynol
Sut gall diogelu a gwarchod bioamrywiaeth a rhywogaethau mewn perygl
Confensiwn ar y fasnach
Parciau cenedlaethol
Rhaglenni bridio mewn caethiwed
Banciau sberm
Cynlluniau gweithredu bioamrywiaeth lleol
Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig