Dosbarthiad A Bioamrywaieth Flashcards

1
Q

Beth yw parth? Enwi’r 3

A
  • Organebau sy’n cynnwys patrwm penodol unigryw o RNA ribosomol
  • Archea sef bacteria sy’n byw yn amgylcheddau anghyfeillgar
  • Eubacteria sef bacteria cyddredin
  • Eukaryota sef planhigion, anifeiliaid, ffwng a phrotoctistiaid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Beth yw’r teyrnas plantae?

A
  • Organebau ewcaryotig amlgellog
  • Cyflawni ffotosynthesis (awtotroffig)
  • atgynhedlu trwy sborau neu hadau
  • Callfuriau cellwlos
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Beth yw’r teynras animalia?

A
  • Organebau ewcaryotig amlgellog
  • Bwyta moleciwlau cymleth a chaiff ei creu yn barod (heterotroffig)
  • Dim cellfuriau
  • Cyd-drefniant nerfol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Beth yw’r teyrnas fungi?

A
  • Organebau ewcaryotig amlgellog neu ungellog
  • Bwyta deinydd marw (saproffytig) neu yn byw o fewn organeb arall (parasitig)
  • Cellfuriau citin
  • Antgynhedlu trwy sborau neu flaguro
  • Mewn llwydni mae’r corff wedi gwneud o rydwaith o edafedd sef hyffâu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Beth yw’r teyrnas procaryotau?

A
  • Organebau microsgopid ungellog
  • Cellfuriau beptidoglycan (mwrein)
  • Dim organynnau pilennog neu cnewyllyn
  • Ribosomau llai (70S)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Beth yw’r teyrnas protoctista?

A
  • Ungellog

- Cynnwys organynnau pilennog a chnewyllyn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Beth yw’r trefniant grwpiau ar ol teyrnas?

A
  • Ffyla
  • Ffylwm
  • Urdd
  • Genera
  • Rhywogaethau (Y gallu i bridio’n llwyddianus gan greu epil ffrwythlon
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Beth yw’r system finomaidd?

A

System enwi rhywogaeth gan defnyddio enwau lladin. GENWS:RHYWOGAETH.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Sut ac assesur perthynau rhywogaethau?

A
  • Nodweddion corfforol/ffosiliau (Edrych am ffurfiadau hmolygaidd tebyg)
  • Imiwnoleg
  • Proffilio DNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Beth ye ffurfiad cydweddol?

A

Ffurfiad sy’n gwneud yr un gwaith ond ag adeiledd gwahanol. Mae hyn yn enghraifft o esblygiad cydgyfeiriol ble addasur i’r un amgylcheddau ond o darddbwynt .

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Beth yw’r technew imiwnoleg I ddangos perthynas?

A
  • Cymharu proteinau imiwnoleg
  • Creu gwrthgyrff i brotein rhywigaeth mewn cwningen
  • Cyflwyno’r gwrthgyrff i rhywogaeth arall
  • Yr agosaf i 100% o gwaddod yr agosaf yw’n imiwnegol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Beth yw’r proses proffilio DNA?

A
  • Wrth esblygu mae dilyniannau basau DNA yn newid
  • Mae llai o wahaniaethay rhwng rhywogaethau agos
  • Rydym yn cymharu profiliau DNA i weld perthnasau rhwng rhywogaethau
  • Rydym yn mesur fair o weithiau mae ailodraddiadau tandem byr yn ailadrodd yn proffil genetig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Beth yw bioamrywiaeth?

A

Nifer y rhywogaethau, ac niferoedd o fewn y rhywogaethau sydd mewn ardal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Pa fathau o bethau sy’n effeithio ar fioamrywiaeth?

A
  • Pa mor agos i’r cyhydedd oherwydd arddwysedd golau, ac argaledd dwr
  • Detholiad naturiol
  • Olyniaeth
  • Gweithgareddau bodau dynol fel llygredd, gor hela, ffermio
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Beth yw problemau bioamrywiaeth sy’n ddirywio?

A
  • Planhigion sy’n darparu bwyd i ddynion

- Meddeginiaeth a nwyddau crai sy’n dod o blanhigion

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Sut yr ydym yn asesu bioamrywiaeth?

A

S=1-(€(n-1)/N(N-1))

  • N yn cyfanswm nifer yr organebau o bob rywogaeth
  • n yw cyfanswm yr organebau o bob rhywogaeth unigol
  • € Yw’s swm
17
Q

Beth yw safle genyn ar y cromosom?

A

Ei locws

18
Q

Beth yw polymorffedd

A

Mae locws yn dangos polymorffedd pryd mae dau neu fwy o alelau na all cael ei esbonio gan fwtaniad yn arwain i ddau neu fwy o ffenoteipau.

19
Q

Beth yw alel?

A

Ffurf gwahanol ar yr un genyn

20
Q

Beth yw ffenoteip?

A

Sut mae organeb yn edeych, ei nodweddion

21
Q

Beth yw cyfanswm genynnol?

A

Cyfanswm nifee yr alelau mewn poblogaeth

22
Q

Enwi techneg samplu anifeiliaid daearol?

A

Dal a marcio, a amcangyfrifo poblogaeth trwy edrych ar faint o anifeiliaid a marc cafodd ei ail-dal
(Nifer sampl 1*nifer y sampl 2)/nifer wedi marcio yn y sampl
Rhaid tybio nad oedd marwolaethau neu allfudo

23
Q

Beth yw dull samplu infertibratay dwr croyw?

A

Defnyddio samplu cicio a mynegai Simpson

Defnyddio cwadeat a rhwyd a defnyddio’r mynegiad

24
Q

Beth yw dull samplu planhigion?

A

Cwadradu a thrawsluniau, amcangyfri canran y tir a gorchuddiwyd gan planhigyn penodol

25
Q

Beth yw detholid naturiol?

A
  • Ffurfio rhywogaethau newydd o rai oedd yn bodoli’n barod dros cyfnod hir
  • Maent yn achosi rhywogaethau sydd wedi addasu’n gwell i ei amgylchedd
  • Mae organeb yn cynhyrchu gormod o epil sy’n achosi ameywiad
  • Newidiadau i amodau yn dod a phwysau dethol cystadleaeth/ysglyfaethu/clefydau
  • Unigolion a fanteision genetif sy’n goriesi ac yn cael mwy o epil/pasio’r genyn ymlaen
26
Q

Beth yw’r tri math o addasiad?

A
  • Anatomegol (Siap pigyn)
  • Ffisiolegol (Affinedd haemoglobyn)
  • Ymddygiadol (Anifeiliad y nos)