do wora Flashcards
hipermnezje przyczyny
- stan silnego wzburzenia emocjonalnego
- niektóre substancje psychoaktywne
- “umiejętności wyspowe” w autyzmie lub upośledzeniu umysłowym
rodzaje pamięci
I. ze względu na czas a) ultrakrótka b) krótkotrwała (do kilkunastu minut) c) dlugotrwała II. ze względu rodzaj informacji a) proceduralna b) semantyczna c) epizodyczna III. ze względu na formę a) deklaratywna b) niedeklaratywna
luka pamięciowa to
synonim amnezji
nieuświadomiony plagiat należy do
kryptomnezji
agitacja
pobudzenie psychoruchowe, czyli nadmierna aktywność ruchowa z odczuwaniem wewnętrznego napięcia
podstawowe cechy osłupienia receptorycznego to
- częściowe zniesienie świadomości
- częściowa lub całkowita amnezja
- przewaga zaburzeń reagowania na bodźce zewnętrzne
katapleksja to
nagła utrata napięcia mięśniowego doprowadzająca do upadku
manieryzmy można odróżnić od stereotypii tym, że…
stereotypie wydają się pozornie celowe, a manieryzmy są niezrozumiałe dla otoczenia
apatia to… występuje w…
obniżenie nastroju + obniżenie aktywności (depresja, katatonia)
nastrój od afektu różni się tym, że
afekt podlega częstszym fluktuacjom, a nastrój to rzecz charakterystyczna dla danej osoby
strach od lęku różni się tym, że
strach to reakcja na aktualne, a lęk na spodziewane sytuacje
stępienie emocjonalne w odróżnieniu od stępienia afektu to
- zubożenie życia emocjonalnego na poziomie wyższych uczuć, więzi międzyludzkich
- niezdolność do przeżywania uczuć pozytywnych i negatywnych (pustka emocjonalna)
wyrazem prawidłowego stanu świadomości jest
orientacja (auto- i allopsychiczna)
somnolentia to
senność patologiczna (ilościowe zab. świadomości)
arefleksja to
całkowite zniesienie odruchów, np. w głębokiej śpiączce
zwężenie świadomości to
zaburzenie na pograniczu ilościowego i jakościowego, polegające na:
• znacznym ograniczeniu lub zniesieniu kontaktu
• głębokich zaburzeniach orientacji
• nieadekwatnych zachowaniach
zespół depresyjny — cechy
podstawowe:
- obniżenie nastroju
- zmniejszenie energii lub zwiększona męczliwość
- utrata zainteresowań lub anhedonia
dodatkowe:
i) nieuzasadnione poczucie winy
ii) skargi na zaburzenia poznawcze
iii) myśli rezygnacyjne lub myśli i tendencje S
iv) pobudzenie/zahamowanie ruchowe
v) lęk
vi) skargi somatyczne
vii) zaburzenia rytmów biologicznych
atypowo:
• nastrój poprawiający się pod wpływem czynników zewnętrznych
• znaczny przyrost masy ciała/wzrost apetytu
• nadmierna senność
• “ołowiany paraliż” (uczucie ciężaru kończyn)
• utrzymująca się w dłuższym okresie (nie tylko obniżonego nastroju) wrażliwość na odrzucenie interpersonalne
• omamy zgodne z nastrojem (depresja z objawami psychotycznymi)
zespół maniakalny — cechy
podstawowe:
- podwyższenie nastroju lub zwiększona drażliwość
- podwyższenie napędu lub niepokój fizyczny
- przyspieszenie toku myślenia (aż do gonitwy myśli)
dodatkowe:
i) znaczna rozpraszalność uwagi i spadek jej koncentracji
ii) wzmożenie popędów
iii) nastawienia wielkościowe
iv) zaburzenia aktywności celowej (podejmowanie chaotycznych/lekkomyślnych działań)
v) zaburzenia rytmów biologicznych (mniejsza potrzeba snu)
atypowo:
• zespół hipomaniakalny — obecność ww. objawów w małym nasileniu
• omamy zgodne z nastrojem (mania z objawami psychotycznymi)
zespół paranoidalny (urojeniowo-omamowy) — cechy
- urojenia o nieusystematyzowanym charakterze (gł. odsłonięcia, owładnięcia, odnoszące, prześladowcze)
- omamy lub omamy rzekome (zazwyczaj słuchowe)
zespół paranoiczny (paranoja, obłęd) — cechy
w ICD-10: uporczywe zaburzenie urojeniowe
1. spójny system urojeń i wytrwałe dążenia i aktywności z niego wynikające
zespół katatoniczny — cechy
- ilościowe zaburzenia aktywności ruchowej:
• spowolnienie aktywności do osłupienia i mutyzmu włącznie (postać hipokinetyczna)
lub
• pobudzenie ruchowe (postać hiperkinetyczna) - jakościowe zaburzenia aktywności ruchowej i złożonej:
• katalepsja (sztywność woskowata)
• negatywizm bierny/czynny
• zastyganie
• automatyzm nakazowy - kontakt znacznie ograniczony lub całkowicie zniesiony
zespół otępienny — cechy
poniższe nie będące wynikiem zaburzenia świadomości zaburzenia
podstawowe:
1. zaburzenia pamięci (gł. przyswajanie nowych info, ale też wyciąganie nabytych)
2. zaburzenia poznawcze inne niż pamięci, w tym funkcji wykonawczych (gł. planowanie, organizowanie, myślenie abstrakcyjne)
3. zaburzenia kontroli emocji lub zmiana zachowań społecznych
dodatkowe:
• afazja (zab. mowy)
• agnozja (zab. rozpoznawania elementów otoczenia)
• apraksja (zab. czynności celowych i precyzyjnych przy braku niedowładu, uszkodzenia móżdżku i zab. czucia)
zespół amnestyczny — cechy
przy braku zab. świadomości i procesu otępiennego:
1. zaburzenia pamięci (przyswajania i odtwarzania) w stopniu zaburzającym codzienne funkcjonowanie
zespół majaczeniowy — cechy
podstawowe, podlegające dobowym fluktuacjom z wieczornym/nocnym nasileniem:
1. przymglenie świadomości
2. zaburzenia poznawcze pod postacią
- zaburzeń pamięci świeżej z zachowaniem
dawnej
- dezorientacja co do miejsca, czasu lub
osoby
3. zaburzenie aktywności psychoruchowej (od nadmiernej do niedostatecznej)
4. zaburzenia rytmu snu-czuwania
dodatkowe:
• zaburzenia spostrzegania — omamy/iluzje
• urojeniowe interpretacje
majaczenie =
zaburzenia świadomości
cechy majaczenia
- początek ostry/podostry
- zmienne nasilenie
- zmienny czas trwania
- wahania stanu świadomości
- nieleczone —> wysoka śmiertelność
- jeśli długotrwałe —> otępienie, niepełnosprawność w zakresie codziennego funkcjonowania
kryteria rozpoznania otępienia
wymagane:
1. zaburzenie wyższych czynności korowych, zwłaszcza pamięci 2. + co najmniej jednej innej domeny poznawczej (myślenie, orientacja, liczenie, uczenie się, język)
często obecne:
1. zaburzenia zachowania 2. zaburzenia emocjonalne i motywacyjne 3. objawy psychotyczne 4. zaburzenia aktywności psychoruchowej
konieczna jest też obserwacja pogorszenia ww. funkcji/objawów poznawczych w relacji opiekuna i pacjenta
drink standardowy
odpowiednik 10 g 100%-owego etanolu
wskaźnik picia ryzykownego
facet: od 51 SJA (standardowych jednostek alkoholu, czyli drinków standardowych) / tyg
kobieta: od 35 sja / tyg
biochemiczna triada alkoholowa
wg jaremy: ggtp + mcv + cdt (carbohydrate-deficient transferin, transferryna uboga w węglowodany)
wg gryglasa: ggtp + mcv + triglicerydy
rozpoznanie ZZA
co najmniej trzy w tym koniecznie przynajmniej jedno z dwóch pierwszych:
- zespół abstynencyjny lub picie/ćpanie (np. BZD), żeby uniknąć objawów abstynencji
- tolerancja
a. głód albo kompulsywne picie
b. brak kontroli rozpoczęcia picia, długości trwania lub ilości
c. utrata innych zainteresowań/przyjemności lub ich powrót po wypiciu
d. picie mimo wiedzy o szkodliwości alkoholu w danym stanie zdrowia (np. w marskości)
AZA powikłany drgawkami występuje u jakiego odsetka
u kilkunastu procent uzależnionych od alkoholu
delirium tremens to
majaczenie alkoholowe
AZA powikłany majaczeniem alkoholowym występuje u jakiego odsetka
co najmniej 5%
z. Otella to
alkoholowy obłęd zazdrości, czyli paranoja alkoholowa
zmiany w mózgu w psychozie Korsakowa
zapalno-zwyrodnieniowo-krwotoczne zmiany w obwodach Papeza jako wynik przewlekłego niedoboru B1
ekmnezja to
- zaburzenia zapamiętywania występujące np. w miażdżycy
- zachowany krytycyzm (w przeciwieństwie do Korsakowa “pamiętają, że nie pamiętają”
skala Tyrera
dawkowaniu zależnym od czasu odpowiednich BZD do leczenia zespołu abstynencyjnego
punktacja:
1. dawka leku >=15 mg diazepamu lub odpowiadająca temu - 2 pkt
2. okres przyjmowania >=3 mies - 2 pkt
3. uzależnienie od leków/alko w przeszłości - 2 pkt
4. występowanie tolerancji - 2 pkt
5. przyjmowanie krótkodziałającej BZD - 1 pkt
wynik:
1-3 pkt = 2-4 tyg odstawiania
4-6 pkt = 4-12 tyg
7-9 pkt = >12 tyg
leczenie z. abstynencyjnego po BZD
- zamiana na długodziałającą BZD, zmniejszaną w czasie
- przeciwdrgawkowo:
a) kw. walproinowy 300 mg/d zwiększany stopniowo do 1000-1500 mg/d
b) karbamazepina 100-200 mg/d stopniowo do 600-800 mg/d - przeciwlękowo-przeciwdepresyjnie antydepresanty w średnich/dużych dawkach od razu
skala Fagerströma
ocena stopnia uzależnienia od nikotyny
hipofrontalność występuje w
schizofrenii - zmniejszenie aktywności w obrębie płatów czołowych w PET/SPECT/fMRI
ryzyko schizofrenii w rodzinie w zależności od stopnia pokrewieństwa z chorym
monozygotyczby bliźniak ~50% oboje rodziców ~45% jedno z rodzeństwa ~10-20% jeden rodzic ~5% krewni ~5%
teoria Bleulera
4A (objawy osiowe schizofrenii)
- ambi
- autyzm
- afekt tępy
- asocjacji zaburzenia
kryteria diagnostyczne schizofrenii
- wykluczenie manii, wykluczenie organicznej choroby mózgu, zatrucia lub używania/odstawienia substancji psychoaktywnej
- albo co najmniej jedno przez co najmniej 1 mies:
i. echo myśli, nasyłanie, zabieranie lub rozgłaśnianie myśli
ii. urojenia oddziaływania, wpływu lub owładnięcia
iii. głosy komentujące, dyskutujące albo inne
iv. utrwalone urojenia niedostosowane kulturowo i całkowicie absurdalne - albo co najmniej dwa przez co najmniej 1 mies:
a) utrwalone omamy każdego dnia z urojeniami lub myślami nadwartościowymi
b) neologizmy, przerywanie toku myślenia i inne (w rezultacie rozkojarzenie lub niedostosowanie wypowiedzi)
c) objawy katatonicze: pobudzenie, zastyganie, giętkość woskowa, negatywizm, mutyzm, osłupienie
d) objawy negatywne: apatia, zubożenie wypowiedzi, sztywność/niedostosowanie reakcji emocjonalnych (niespowodowane depresją lub lekami)
typy schizofrenii
- paranoidalna – najczęstsza
a) urojenia prześladowcze, ksobne, odsłonięcia, oddziaływania (luźno powiązane, stąd paranoidalne ≠ paranoiczne)
b) omamy słuchowe (zazwyczaj słowne)
c) nadmierny napęd (pobudzenie)
d) postawy wielkościowe
e) niedostosowanie afektywne - katatoniczna
a) zaburzenia napędu psychoruchowego (dominujący objaw) – zahamowanie (aż do stuporu) albo pobudzenie
b) zaburzenia popędów
c) negatywizm
d) jeden z najcięższych w psychiatrii stanów zagrażających życiu chorego - hebefreniczna – wg Szelenbergera nie istnieje
- niezróżnicowana
- nie spełnia żadnych innych kryteriów
- prosta
a) nie występują omamy i urojenia
b) dominują objawy negatywne oraz zmiana zachowania (regres szkolny/zawodowy, izolacja społeczna, zamknięcie się w sobie)
(w DSM nie figuruje) - rezydualna
a) obecnie nie są spełnione kryteria schizofrenii, ale były
b) w czasie ostatniego roku ≥4 objawy negatywne
zaburzenia typu schizofrenii
nie jest to postaćschizofrenii; przez 2 lata (ale w żadnym okresie nie zostały spełnione kryteria diagnostyczne schizofrenii) wycofanie społeczne, izolacja zobojętnienie emocjonalne myślenie stereotypowe też: podejrzliwość nieufność myślenie magiczne myślenie dziwaczne iluzje zmysłowe
ryzyko samobójstwa w schizofrenii
10%
obecnośćobjawów afektywnych – u jakiego odsetka w schizofrenii
50%
teoria ćwiartek
25% – bezobjawowa remisja po
epizodzie schizofrenii
25% – przetrwałe objawy, ale remisja społeczna
25% – przetrwałe objawy i częściowa rem. społ.
25% – przewlekły przebieg o cechach deterioracji
widełki czasowe zaburzenia psychotycznego spowodowanego używaniem substancji psychoaktywnych
0-2 tyg od zażycia
trwa ponad 48h (max 6 mies)
postaci zaburzeń urojeniowych
- prześladowcza
- pieniacza
- odnosząca
- wielkościowa
- somatyczna (hipochondryczna)
- erotyczna
- zazdrości
zespółEkboma
obłęd pasożytniczy (hipochondria)
zespółCotarda
urojenia nihilistyczne dot. pracy organów wewn.
zespółde Clerambaulta
urojeniowe przekonanie, że obca osoba (często nieosiągalna) jest nim zakochana
prozopagnozja
chory widzi twarz, potrafi opisać jej składowe, ale nie poznaje osoby
zespół Capgras
należy do zespołu urojeniowego błędnej identyfikacji osób; przeświadczenie, że osoba z otoczenia (bliska) została podmieniona/zastąpiona przez sobowtóra
zespół Fragoli
zespół urojeniowy błędnej identyfikacji osób – jedna lub więcej osób zmieniło swojąpowierzchowność i wygląda jak osoba bliska
zespół przemiany
in. zespół intermetamorfozy, należy do zespołów urojeniowych błędnej identyfikacji osób
przeświadczenie, że osoby z otoczenia płynnie zmieniają wygląd jedna w drugą
zespół własnego sobowtóra
należy do zespołów urojeniowych błędnej identyfikacji osób, polega na tym, że chory uważa,że istnieje jego sobowtór (który ma inną tożsamość)
